⛔️ #بانکداري‌ـ‌اسلاميـياـربوي؟ (2)⛔️
#ربوي‌ـ‌بودن‌ـ‌بانکها به عنوان #علت‌ـ‌اصلي مشکلات در #بانکداري‌ـ‌جمهوري‌ـ‌اسلامي يکي از #آدرسهاي‌ـ‌غلط در بحث #مشکل‌ـ‌بانکداري در جمهوري اسلامي است.
❇️ واقعا #مشکل‌ـ‌اصلی در بانکداری جمهوری اسلامی چیست؟ آیا مشکل ربوی بودن است؟ آيا مشکل #نرخ‌ـ‌بهره و دريافت #ديرکرد است؟
❇️ همانطور که میدانیم و بارها شنیده‌ايم يکي از اصلي‌ترين مشکلات بانکداري در ايران که موجب گله مندي شده است، #بالابودن‌ـ‌سود تسهيلات و مبادلات بانکي است ولذا همواره بانکهاي ايران با بانکهاي کشورهاي ديگر مقايسه ميشوند و #کم‌ـ‌بودن درصد #سود در اين بانکها و #زياد‌ـ‌بودن‌ـ‌سود در #بانکهاي‌ـ‌ايران را علامت #ربوي و غيراسلامي بودن بانکهاي ايران ميدانند و برعکس گفته ميشود که بانکهاي کشورهاي غيراسلامي از ما اسلامي‌تر هستند.
◀️ واقعا اگر سود بانکهاي جمهوري اسلامي 1 درصد يا 3 درصد بود چند درصد مردم اعتراض ميکردند؟؟
❇️ حقيقت اين است که طبق فتواي همه #فقهاي‌ـ‌شيعه، زياد يا کم بودن سود بانکي دليل بر #ربوي يا غيرربوي بودن آن نيست. طبق فتواي همه فقها اگر تسهيلات بانکي #قرض باشد، #سود آن #حرام است خواه يک درصد باشد خواه 50 درصد و بالاتر.
اگر تسهيلات بانکي براي معاملاتي مثل خريد خودرو، مسکن، وسائل منزل، تأسيس کارخانه و ... باشد و بر اساس #عقود‌ـ‌شرعيه مثل بيع سلف، اجاره به شرط تمليک، مشارکت و ... باشد طبق فتواي همه فقهاي شيعه #سود آن #اشکال‌ـ‌ندارد حتي اگر 50 درصد و يا بيشتر باشد.
◀️ #مشکل‌ـ‌اصلي در اين مسأله کجاست؟
❇️ مشکل اصلي بانکهاي جمهوري اسلامي بالابودن نرخ بهره است نه اصل بهره. چون طبق #قانون‌ـ‌بانکداري‌ـ‌اسلامي بهره‌هاي موجود در بانکهاي ايران بر اساس #عقود‌ـ‌شرعيه است و طبق فتواي همه فقها #بهره در اينگونه #معاملات‌ـ‌شرعي #اشکال‌ـ‌ندارد و لذا مشکل در اصل وجود بهره نيست بلکه #بالابودن #نرخ‌ـ‌بهره است. اتفاقا اعتراض مردم هم به همين بالابودن نرخ بهره است.
↙️ #علت‌ـ‌بالابودن #نرخ‌ـ‌بهره چيست؟
❇️ علت اصلي بالابودن نرخ بهره، #عدم‌ـ‌رشد‌ـ‌اقتصادي مناسب و وجود #رکود و #تورم است. اين که در بانکهاي کشورهاي پيشرفته دنيا نرخ بهره بسيار پايين است به اين علت است که نرخ #تورم در اين کشورها #پايين است و رشد اقتصادي بالاست.
◀️ راه حل چيست؟
❇️ #راه‌ـ‌حل اصلي براي #کاهش‌ـ‌نرخ‌ـ‌بهره معاملات بانکي، حل مشکلات کلان اقتصادي کشور يعني #رشد‌ـ‌توليد، #کاهش نرخ #تورم، #رفع‌ـ‌رکود و حل ساير مشکلات اقتصادي است که به برنامه‌ريزيها و سياستگذاري‌هاي صحيح اقتصادي و اجراي اين سياستها بر ميگردد و ربطي به مباحث فقهي مثل ربوي بودن و ... ندارد.
البته مطلب فوق به اين معنا نيست که در بانکهاي ما هيچ نوع مشکل فقهي وجود ندارد. و نکته مهم اينست که مشکلات فقهي کجاست؟
حال اين سوال مطرح ميشود که #علت‌ـ‌اعتراض برخي از #مراجع و بزرگان چيست؟ که در پستهاي بعدي به آن اشاره خواهد شد.
@aboutalebi57
⛔️ #بانکداري‌ـ‌اسلاميـياـربوي؟ (3)⛔️
❇️ #فتاواي‌ـ‌مراجع تقلید نشان میدهد که اسلامی بودن #قوانین‌ـ‌بانکداری‌ـ‌اسلامی مورد #تایید آنهاست (به جز برخی موارد جزیی اختلاف فتوا) . حال سؤال اینست که اگر چنین است, چرا برخی از #مراجع در سالهای اخیر به وضعیت بانکداری #اعتراض دارند؟ مشکل از نظر این بزرگان چیست؟
❇️ اشکالات مراجع دو وجه دارد:
1️⃣ برخی موارد اشکال مراجع به برخی از #اتفاقات‌ـ‌اجرایی و عملی است. به این معنا که قانون بانکداری اسلامی در #عموم‌ـ‌موارد مورد #تایید‌ـ‌همه‌ـ‌فقهاست مثل معاملاتی که بر اساس #عقود‌ـ‌اسلامي مضاربه, مشارکت, اجاره به شرط تملیک, جعاله و ... انجام میشود. اما اشکال بزرگان به اینست که این قوانین در مواردی در عمل #درست‌‌ـ‌اجرا‌ـ‌نمیشود و #تخلفاتی‌ـ‌در‌ـ‌عمل وجود دارد نه در اصل قانون. در حالی که اگر به همان قانون به طور دقیق عمل شود هیچ خلاف شرعی رخ نمیدهد. مثلا در سودی که بانک به سپرده گذاران پرداخت میکند اگر واقعا بانک با پول سپرده، کار اقتصادی مشروع داشته باشد و سود اولیه واقعا علی الحساب باشد و در پایان میزان #سود‌ـ‌واقعی محاسبه شود, هیچ #اشکالی در #دریافت‌ـ‌سودسپرده #وجود‌ـ‌ندارد. یا وقتی بانک برای خرید خودرور با مشتریان مشارکت میکند اگر واقعا خریدار، #خودرو بخرد هیچ #مشکلی در #سود دریافتی بانک در این معامله #وجود‌ـ‌ندارد.
2️⃣ برخی اشکالات مراجع به مواردی است که بین فقها #اختلاف‌ـ‌نظر‌ـ‌فقهي وجود دارد. یعنی برخی از مواد قانون مصوب بانکداری اسلامی از نظر برخی مراجع صحیح است و از نظر برخی صحیح نیست. مثلا #کارمزد در وام #قرض‌ـ‌الحسنه یا دریافت #دیرکرد از نظر #برخی‌ـ‌فقها #جایز‌ـ‌است و از نظر برخی فقها #جایز‌ـ‌نیست. لذا مراجعی که این موارد را صحیح نمیدانند طبق فتوای خود به این ماده اشکال میکنند. در این موارد طبیعتا هر فردی باید به #فتواي‌ـ‌مرجع خود عمل کند.
✅ با اين شرايط بسياري از معاملات بانکي طبق نظر همه فقها درست است اگر بانک و مردم به شرايط قانوني عمل کنند و برخي معاملات هم بستگي به فتواي هر مرجعي دارد.
❇️ سؤال بعدي اينست که با اين شرايط دقيقا تکليف مردم با معاملات بانکي چيست؟ کدام موارد بي اشکال است؟ کدام موارد اشکال دارد يا محل اختلاف است؟
ان شاء‌الله در پست بعدي به اين موارد اشاره خواهيم کرد.
@aboutalebi57
⛔️ #بانکداري‌ـ‌اسلاميـياـربوي؟ (6)⛔️
❇️ #غلطهای‌ـ‌مشور و #تصورات‌ـ‌نادرست از #ربا و معاملات بانکی (1)
1. یکی از تصورات نادرست در مورد #ربا اين است که هر #سودي که از طرف دريافت کننده پول به صاحب پول داده شود، #بهره يا #ربا محسوب ميشود و #حرام است. مثلا اگر بانک از مردم پول گرفت يا مردم از بانک پول گرفتند و بابت اين پول به طرف مقابل سود و مازادي دادند،#حرام است.
جواب:
در حالي که ربايي که امروز در جامعه ما احتمال تحقق دارد رباي قرضي است که در شرع آمده است. و آن در صورتي است که پولي #قرض داده شود و #قرض‌ـ‌گيرنده پول، صرفا در ازاي #دريافت‌ـ‌پول به قرض دهنده، #سود يا مازاد بدهد.
اما اگر پول قرض نباشد بلکه يک #معامله‌ـ‌اقتصادي بر اساس #توافق طرفين باشد، يعني کسي پولي را به کسي بدهد که بر اساس #عقود‌ـ‌شرعي مثل مضاربه، مشارکت،جعاله و .... اين پول صرف #فعاليت‌ـ‌اقتصادي صنعتي يا کشاورزي و .... شود يا #جنسي مثل #خانه، #خودرو و ... خريده شود و ضوابط عقود شرعيه در آن رعايت شود، سود اين #تجارت يا #معامله يا فعاليت اقتصادي #حرام‌ـ‌نيست. ولو اين که اين سود 50 درصد يا 100 درصد ويا حتي بيشتر باشد.
@aboutalebi57
⛔️ #بانکداري‌ـ‌اسلاميـياـربوي؟ (7)⛔️
❇️ #غلطهای‌ـ‌مشور و #تصورات‌ـ‌نادرست از #ربا و معاملات بانکی (2)
✳️ یکی از #تصورات‌ـ‌اشتباه در مورد #معاملات‌ـ‌بانکی اینست که #سود‌ـ‌کم #ربا‌ـ‌نیست و #سود‌ـ‌زياد #رباست. لذا دیده میشود که بین بانکهای ايران و بانکهای دیگر کشورها مقایسه میشود و #سود‌ـ‌کم یک درصدی یا سه درصدی و ... در بانکهای کشورهای دیگر را #علامت‌ـ‌اسلامی بودن این بانکها میدانند و #سود‌ـ‌بالای 15 و 20 و 30 درصدی بانکهای ایران را علامت #ربوی و غیراسلامی بودن آن میدانند.
✳️ در حالی که #ملاک‌ـ‌ربا در اسلام در مواردی که پولی بین طرفین رد و بدل میشود، #مقدار‌ـ‌سود و کم و زیاد بودن آن #نیست بلکه ملاک این است که این سود، سود‌ـ‌قرض باشد یا سود‌ـ‌فعالیت‌ـ‌اقتصادی و تجاری. لذا اگر سود در ازای قرض باشد حتی اگر یک درصد و کمتر از یک درصد هم باشد #ربا محسوب شده و #حرام است. اما اگر #سود در ازای یک #فعالیت‌ـ‌اقتصادی و تجاری با #شرایط‌ـ شرعی باشد حتی اگر 100 درصد هم باشد #حرام‌ـ‌نیست. لذا در بانکهای خارجی که عموما شرایط شرعی رعایت نمیشود حتی سودهای یک درصدی هم احتمال ربا بودنش زیاد است اما در بانکهای جمهوری اسلامی اگر سود بر اساس #قوانین‌ـ‌بانکداری‌ـ‌اسلامی باشد #حلال است ولو این که میزان سود زیاد باشد.
✳️ البته اين مطلب به معناي دفاع از سودهاي زياد بانکهاي ايراني يا تقبيح سودهاي کم بانکهاي خارجي نيست. بلکه فقط بيان حکم شرعي هرکدام است. مطلوب اين است که بانکهاي ايران #سود‌ـ‌کم‌ـ‌حلال داشته باشند.
❇️ همانطور که قبلا هم گفته شد, علت‌ـ‌سود‌ـ‌کم در بانکهای خارجی #پایین‌ـ‌بودن نرخ #تورم و نرخ #رشد‌ـ‌اقتصادی بالاست و #علت‌ـ‌سود‌ـ‌زياد در بانکهای ایرانی، #تورم‌ـ‌بالا و وجود #رکود است. و این کمی و زیادی ربطی به ربوی بودن ندارد. #راه‌ـ‌حل مشکل سود بالاي بانکهاي ايران، حل مسائل کلان اقتصادي است که مقام معظم رهبري در قالب #اقتصاد‌ـ‌مقاومتي مطرح کردند مواردي مثل: #حمايت از #توليد‌ـ‌داخلي، ممانعت از #قاچاق، اقتصاد #دانش‌ـ‌بنيان، اصلاح #الگوي‌ـ‌مصرف و ...
@aboutalebi57