بسم الله
#با_معارف_نهج، شماره 14
🌾🌴🍃🌻☘🌛
👈#شوق_به_هدایت_دشمن حتی در میدان جنگ 3
#خطبه_55 ...فَوَاللَّهِ مَا دَفَعْتُ الْحَرْبَ يَوْماً إِلَّا وَ أَنَا أَطْمَعُ أَنْ تَلْحَقَ بِي طَائِفَةٌ فَتَهْتَدِيَ بِي وَ تَعْشُوَ إِلَى ضَوْئِي وَ ذَلِكَ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ أَنْ أَقْتُلَهَا عَلَى ضَلَالِهَا ....
🖊به خدا سوگند جنگ [با شامیان] را یک روز هم به تأخیر نینداختم مگر اینکه طمع داشتم گروهی [از شامیان] به من ملحق شوند به وسیله من هدایت شوند و با نور من راه بیابند. این برای من مطلوبتر از آن است که در حال گمراهی به قتلشان برسانم.
نکته👇
📝علی ع آنقدر به هدایت دشمن علاقه نشان میداد، که یارانش نیز از او الگو گرفته بودند.⏬
✅در یکی از روزهای نبرد #صفین، جوانى از لشكر #شام خارج شد و به سوى لشكر امام عليه السّلام هجوم آورد. مرتّب شمشير مىزد و لعن مىكرد و دشنام مىداد و پیش میآمد.
⬅️ «هاشم مرقال» كه از صحابه معروف على عليه السّلام و در برخی ایام پرچمدار ميدان صفين بود، به او گفت: اى جوان روز قيامت بايد در برابر اين لعن و دشنامی که میدهی پاسخگو باشى و حساب اين پيكار را پس بدهى.
↖️جوان گفت: من به این دلیل با شما مىجنگم كه شنیدهام شما و رئيس شما (على عليه السّلام) نماز نمىخوانید و رئيس شما خليفه ما عثمان را كشته و شما هم او را يارى كرده ايد.
⬅️#هاشم_مرقال، ماجراى قتل #عثمان را براى او شرح داد و براى او روشن کرد كه على عليه السّلام نخستين كسى بوده كه با پيامبر نماز گزارده و از همه مردم به دين خدا آگاهتر است و ياران او شب زنده دارانی کمنظیرند.
سخنان «هاشم» جوان را منقلب كرد، صدا زد 📢اى بنده خدا، آدم صالحی به نظر میرسی. (و سخنانت نور صدق و راستى دارد) آيا راه توبه اى براى من سراغ دارى؟
⬅️گفت: آرى به سوى خدا بازگرد، او توبه تو را مىپذيرد.
جوان دست از جنگ كشيد و به سوی شام برگشت.
مردى از شاميان 👹به او گفت: «اين مرد عراقى فريبت داد» جوان گفت: نه. نصيحتم كرد❗️
بهج الصباغة ج 10، ص 269 تا 272
#تبلیغات_معاویه
@Banahjolbalaghe
بسم الله
🔵خودیهایی که به پایگاه #دشمن تبدیل میشوند
#اشعث_بن_قیس کارگزار عثمان در #آذربایجان بود. امیرالمؤمنین علیه اسلام نیز او را در منصب خود ابقاء کردند. وی در جنگ #صفین ابتدا قصد داشت به دشمن ملحق شود اما مشاورانش او را از این نظر برگرداندند و به خدمت امیرالمؤمنین علیه السلام درآمد. در اثنای جنگ که برتری سپاه امام در حال آشکار شدن بود، #معاویه چاره در این دید که با بزرگان سپاه امام وارد رایزنی (بخوانید: یارگیری) شود.
👈ابتدا #عمرو_عاص را نزد #اشعث فرستاد. عمرو عاص مکّار اشعث را به عنوان بزرگ عراقیان و والی قدیمی عثمان، خیلی ستایش و کسانی چون مالک اشتر را به اتهام #قتل_عثمان نکوهش کرد(!) و در پایان او را به پایان دادن جنگ دعوت کرد! (#وقعة_صفین)
اشعث در بخشی از پاسخهایی که میداد بد عمل نکرد، مثلا به طور واضح گفت که بزرگِ عراقیان من نیستم بلکه علی علیه السلام است. این را هم گفت که کارگزارِ #عثمان بودن، چیزی بر عزت من نمیافزاید. امّا در برابر تهمتی که به همرزمانش زده میشد دفاع مناسبی نکرد و تنها به این نکته اکتفا کرد که عیبجویی تو از امثال #مالک_اشتر، نه تو را به من نزدیک میکند و نه مرا از آنان دو رمیکند. اشعث هرچند در این مذاکره علاقهای به ملاقات خودش با معاویه نشان نداد اما قول داد که اگر معاویه بخواهد ترتیب ملاقات حضوری او با علی علیه السلام را بدهد! (وقعة صفین)
👈معاویه و عمرو پس از #مذاکره با اشعث به سراغ #ابن_عباس رفتند اما #ابن_عباس پاسخ #انقلابی و دندانشکنی به #عمرو_عاص داد و به او نوشت که تو نیرنگپیشهای بیش نیستی و با معاویه معامله کردهای و در برابر وعده حکومت مصر با معاویه همکاری میکنی و ...!
↩️همین اشعث بود که به نقطهی #امید_دشمن (معاویه) و پایگاه او در بین سپاهیان امیرالمؤمنین علیه السلام تبدیل شد و سرانجام به #تفرقه در بین سپاه امام علیه السلام دامن زد و لشکر را در مقابل امام علیه السلام قرار داد و امام علیه السلام مجبور شدند تن به #حکمیت بدهند!
#خودیها
#پایگاه_دشمن
#با_معارف_نهج، شماره 73
https://telegram.me/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵آیا امیرالمؤمنین علیه السلام در مجازات کارگزاران متخلف، سختگیری میکرد؟
این ادعا که علی علیه السلام در #مجازات #کارگزاران متخلف یا در اجرای حدود الاهی بسیار سختگیر بودند، آنقدر تکرار شده، که دیگر به سختی میتوان در آن مناقشه کرد اما حقیقت آن است که امیرالمؤمنین علیه السلام در مجازات متخلفان، تاجایی قاطعیت داشت که از چارچوب #انصاف و #عدالت و #مصلحت خارج نشود. به عبارت دیگر #حقوق_متهم را در هنگام قضاوت و در هنگام کیفر، رعایت میکردند (#عدالت_کیفری)
این نمونهها را بخوانید:
1️⃣وقتی مصقلة بن هبیره شیبانی پول کافی نداشت که بدهی خودش را به بیت المال پرداخت کند، با هر کس مشورت کرد به او گفتند علی مانند #عثمان نیست که از بیت المال چشمپوشی کند. مصقله که گمان کرد هیچ راهحلی برای بدهیاش وجود ندارد، از ترس اینکه علی علیه السلام او را مجازات کند، از کوفه گریخت و به معاویه پیوست ولی وقتی خبر فرارش را به امام دادند، حضرت فرمودند: «اگر [در کوفه] میماند [فعلا] به اندازهای که داشت از او میگرفتم و [برای بقیه بدهیاش] به او مهلت میدادم تا اموالش بیشتر شود» (نهج البلاغه؛ #خطبه_44) این اوج عدالت علی علیه السلام است که وقتی واقعا بدهکار پول کافی نداشته باشد، به حکم قرآن کریم (فنظرة الی المیسرة) به او مهلت میدهد.
2️⃣ در نظام کیفری علی علیه السلام حتی #محتکر، که یکی از غیرقابل بخششترین ظالمان است (به خاطر سوء استفاده از گرسنگی تودهها)، منصفانه و بدون زیادهروی یعنی فقط در حدی که استحقاق دارد، مجازات میشود. (عَاقِبْهُ فِي غَيْرِ إِسْرَافٍ = بدون زیادهروی کیفرش کن) (نهج البلاغه؛ #نامه_53)
3️⃣از برخی نظامیان که برای جنگ به سوی سرزمین دشمن رفته بودند، تخلفی سر زده بود. نظامیان متخلف باجخواهانه از حضرت خواسته بودند تعهد بدهد که آنان را مؤاخذه نخواهد کرد. حضرت اولا به آنها اماننامه قطعی ندادند وثانیا با اینکه معمولا حدود را با فوریت اجرا میکردند اما این بار اجرای حد را تعلیق کردند تا نظامیان از سرزمین دشمن بازگردند (عوالی اللّئالی) مبنای این تعلیق حد آن بود که امام به طور کلی میفرمودند به کسی که در سرزمین دشمن است حد جاری نکنید، چون ممکن است غیرتی شود و به دشمن بپیوندد (تهذیب، ج 10، ص 147)! این یعنی وقتی #مصلحت برتری وجود داشته باشد میتوان حدّی از حدود الاهی را تعلیق یا تعطیل کرد.
#با_معارف_نهج، شماره 87
https://telegram.me/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵 #عدالت_طلب افراطی صدر اسلام
🎞پرده اول:
#ذوالخویصرة در هنگام تقسیم غنایم جنگ #حنین، به پیامبر که غنایم را به صورت نامساوی تقسیم میکرد، اعتراض کرد که چرا عدالت را رعایت نمیکنی؟
حضرت فرمود: اگر من عادل نباشم پس چه کسی عادل است؟
عمر میخواست گردنش را بزند اما پیامبر اجازه نداد و فرمود: رهایش کن او یارانی دارد(شخص نیست یک جریان است). در ظاهر چنان عابد کمنظیری است که شما نماز و روزهتان را در کنار نماز و روزه او ناچیز میشمارید. اینها مانند خارج شدن تیر از کمان، از دین خارج خواهند شد! و بر بهترین فرقه این امت خروج خواهند کرد.
🎞پرده دوم:
همین شخص، در جنگ #صفین در سپاه علی علیهالسلام بود ولی وقتی قرآن بر سر نیزه رفت، فریب خورد و طرفدار #حکمیت شد سپس با انگیزه عدالتخواهانه بر علی علیهالسلام شورید که چرا از حکمیت (که خود آن را گناهی بزرگ و موجب کفر علی میدانست!) توبه نمیکند؟
وی سرانجام سر از فرماندهی جناح راست سپاه #خوارج در #نهروان درآورد به هلاکت رسید.
✔️یکی از راویانی که روایت اعتراض او به پیامبر را نقل کرده، میگوید: بعد از جنگ نهروان کشتههای نهروان را زیر و رو کردیم و جنازه او را یافتیم و دیدیم پیشگویی پیامبر درباره شورش او علیه بهترین فرقه امت، محقق شده و او در این شورش کشته شده است! سنن النسائي، ج5، ص: 160
پ ن:
ذو الخویصرة در زمان #عثمان هم به انگیزه #عدالت طلبی به مدینه آمده و در محاصره خانه خلیفه نقش فعالی داشت. او را از متهمان قتل خلیفه سوم میدانند! (طبری، ج 4 ص 349 و 471)
#عدالت_خواهان_افراطی
#تندروی
#با_معارف_نهج، شماره 110
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵#کلمه_أجهز_علیه
با مترجمان نهج البلاغه
✅إِلَى أَنْ قَامَ ثَالِثُ الْقَوْمِ نَافِجاً حِضْنَيْهِ بَيْنَ نَثِيلِهِ وَ مُعْتَلَفِهِ وَ قَامَ مَعَهُ بَنُو أَبِيهِ يَخْضَمُونَ مَالَ اللَّهِ خِضْمَةَ الْإِبِلِ نِبْتَةَ الرَّبِيعِ إِلَى أَنِ انْتَكَثَ عَلَيْهِ فَتْلُهُ وَ أَجْهَزَ عَلَيْهِ عَمَلُهُ وَ كَبَتْ بِهِ بِطْنَتُهُ #خطبه_3
📢 ترجمه: تا اینکه سومین [خلیفهی] این قوم به قدرت رسید در حالیکه باد به پهلوی خود افکنده بود [و فقط] در فاصلهی میان فضله و علوفهی خودش [سیر میکرد]. عموزادگانش نیز با او به قدرت رسیدند و بیت المال را چنان خوردند که شتر گرسنه علف بهاری را. تا بدانجای که سرانجام رشتههایش بر خلاف میلش پنبه شد و عملکردش به او تیر خلاص زد و شکمبارگیاش او را سرنگون کرد.
🔻تعبیر «اجهز علیه» به معنای «نهایی کرن قتل مجروحان» و معادل با «شلیک تیر خلاص» است. در توضیحی که حضرت در خطبه #شقشقیه درباره واقعه #عثمان میدهند، این تعبیر (اجهز علیه عمله) به دو نکته اشاره دارد:
یکی اینکه عثمان را دیگران نکشتند بلکه این خودش بود که با عملکرد خودش، خودش را کشت .
دوم آنکه این خودکشی یک خودکشی تدریجی بود. یعنی او قبلا به وسیله کارهای نادرست خودش مجروح شده بود و آنچه در محاصرهی خانهاش روی داد فقط "شلیک تیر خلاص" بود که آن هم توسط خودش انجام شد.
بسیاری از مترجمان تعبیر «اجهز علیه» را به معانی نادرستی مانند «مردم را برانگیخت»، «خودش را کشت» و ... برگرداندهاند و باعث شدهاند دو نکتهی لطیف فوق از زبان مبدأ به زبان مقصد منتقل نشود.
پ ن:
نهایه: يقال أَجْهَزَ على الجريح يُجْهِز، إذا أسرع قتله و حرّره.
رسائل الشریف المرتضی ۲/۱۱۲: الاجهاز لا یستعمل الا فی اتمام ما بدئ به من الجراح و غیره.
#با_مترجمان_نهج، شماره 44
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
📢#آشنایی_با_خطبه 3 #شقشقیه
4️⃣مضامین خطبه
1. خلیفه اول به جایگاه بیبدیل حضرت امیر علیه السلام نسبت به خلافت علم داشت و میدانست که که بدون حضرت، خلافت، کارآمد نخواهد بود ولی با این حال، لباس خلافت را با اینکه اندازهاش نبود، بر به سختی تن کرد.
2. توصیف خویش به کوه عظیمی که سیل علم و معرفت از آن سرازیر است و هیچ پرندهای را سودای پرواز به سوی بلندای آن نیست.
3. دلیل کنارهگیری از خلافت.
4. توصیف ظلمت حاکم بر جامعه بعد از نبی(ص).
5. توصیفی بلیغ از سختی صبر کردن در دوران خلافت خلفاء.
6. تعجب از تصمیم کنارهگیری #ابوبکر از امر خلافت در زمان حیاتش و واسپاری آن به عمر بعد از وفات.
7. توصیفی بلیغ از همدستی خلیفه اول و دوم برای تصاحب و تقسیم حکومت. (لَشَدّ ما تَشَطّرا ضَرعَیها)
8. توصیف #خلیفه_دوم به اوصافی چون: تند خویی، لغزشهای فراوان و عذرخواهی فراوان، تشبیه خلیفه دوم به شتری چموش از حیث دشواری تعامل با وی، گرفتاری مردم به لغزش و خطا و دور شدن از حق در زمان خلافت او.
9. شکایت از همطراز قرار دادن حضرت با اعضای شورای شش نفره توسط خلیفه دوم.
10. رأی دادن برخی از اعضای #شورای_شش_نفره به عثمان در اثر حسادت و کینه به حضرت و برخی دیگر به جهت تعصبات خویشاوندی.
11. تشبیه #عثمان به حیوانی که زندگی اش در خوردن و دفع کردن خلاصه می شود.
12. چپاول بیت المال توسط بنی امیه در زمان خلافت عثمان.
13. رفتار ناشایست خلیفه سوم و اسراف در مصرف بیت المال که سبب نارضایتی مردم و قتل وی شد.
14. اقبال و هجوم مردم به درب خانه حضرت امیر علیه السلام پس از #قتل_عثمان.
15. پذیرش خلافت و عهدشکنی #ناکثین(اصحاب جمل)، #مارقین(خوارج) و #قاسطین(معاویه و اصحاب وی).
16. بیان دلیل پذیرش خلافت بعد از قتل عثمان.
17. بیمقداری #دنیا در نزد علی علیه السلام که آن را پستتر از آب بینی بز دانسته است.
18. مردی از اهل عراق نامه ای به حضرت داد و حضرت از ادامه سخن بازماند و بعد از آنکه ابن عباس درخواست کرد که حضرت، سخنان خود را ادامه دهند، ایشان فرمودند: «شلعه آتشی بود که از دل زبانه کشید و فرونشست».
#ابن_عباس می گوید: به خدا سوگند از قطع هیچ سخنی به این اندازه اندوهگین نشده بودم.
5️⃣مصادر خطبه
الجَمَل شیخ مفید/ فهرست نجاشی/ فهرست ابن ندیم/ الانصاف فی الإمامة ابن قبة رازی/ معانی الأخبار شیخ صدوق/ المناقب ابن جوزی/ المغنی قاضی عبد الجبار معتزلی/ الأمالی شیخ طوسی/ مجمع الأمثال میدانی/ المستقصی زمخشری/ تذکرة الخواص سبط ابن جوزی و ...
زلال معرفت احساس مىكند و در مشكلات به او پناه مىبرد. (مَنْ وَثِقَ بِمَاءٍ لَمْ يَظْمَأْ)
3️⃣مصادر خطبه
الارشاد شیخ مفید/ المسترشد طبری
┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄
✍️استاد علی رحیمی ؛ حوزه علمیه شیراز
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵کفر یا فسق مخالفان امیرالمؤمنین
قُلتُ:... أَ بِمَنْزِلَةِ رِدَّةٍ أَمْ بِمَنْزِلَةِ فِتْنَةٍ؟ فَقَالَ: بِمَنْزِلَةِ فِتْنَة) #خطبه_156
امیرالمؤمنین علیهالسلام فرموده است وقتی پیامبر مرا از فتنههای پس از خودشان آگاه میکردند از ایشان پرسیدم این فتنهها درحد ارتداد [و کفر] است یا در حد فتنه؟ فرمودند: در حد #فتنه!
✍️در مقابل این روایتِ نهج البلاغه، دستهی دیگری از روایات وجود دارد که ثابت میکند کسانی که با امیرالمؤمنین علیهالسلام جنگیدهاند کافر هستند (مانند روایت «یاعلی حربُک حربی») شارحان شیعی نهج البلاغه این روایت را با آن روایات جمع کرده و کفر کسانی که با علی جنگیدهاند را اثبات کردهاند (ن ک: بهج الصباغة ج 4 ص 296، منهاج البراعة خوئي، ج 9، ص 306 تا 308 و شرح نهج البلاغه #مجلسی ج 2 ص 103) اما #ابن_ابی_الحدید در ذیل همین خطبه 156 سعی کرده است کفر باغیان جنگ جمل را رد کند (شرح ابن ابی الحدید ج 9 ص 208).
↩️پ ن:
متکلمان امامیه در بحث #امامت خاصّه این مساله را مطرح کردهاند که آیا بین کسانی که با علی جنگیدهاند و کسانی که صرفا با او مخالف بودهاند فرقی وجود دارد؟ #خواجه_نصیرالدین طوسی در تجرید الاعتقاد نوشته است: «محاربان علی علیه السلام (کسانی که با او جنگیدند) کافر هستند اما مخالفان او [کافر نیستند بلکه صرفاً] فاسق هستند.» #امامیه برای اثبات کفر محاربان امیرالمؤمنین به روایات نبوی استناد کردهاند (#شیخ_مفید در افصاح، #شیخ_طوسی در اقتصاد، #علامه_حلی در شرح تجرید و ...) اما درباره مخالفان امیرالمومنین علیهالسلام اختلاف نظر وجود دارد. برخی عالمان امامیه مخالفان علی را به خاطر اینکه امامت علی را که ضروری دین (از اصول دین) بوده، رد کردهاند کافر میدانند اما علامه در شرح تجرید قول به فسق آنها را اقوی دانسته است.
◀️ به نظر میرسد قول مشهور در بین امامیه، همان فاسق بودن مخالفان باشد نه کافر بودن آنان.▶️
در کلام #اهل_سنت نیز یکی از کهنترین مسائل که از دیرباز در ذیل مسأله اعتبار و احترام صحابه مطرح میشده این است که #صحابه و تابعانی که بر دو تن از خلفای راشدین (#عثمان و امیرالمؤمنین علیهالسلام) شمشیر کشیدهاند، کافراند یا فاسقاند یا اینکه صرفا خطا کردهاند؟
⤵️در این منابع کفر یا عدم کفر مخالفان و محاربان علی علیهالسلام واکاوی شده است:
1.الافصاح شیخ مفید ص 117 تا 131
2.الاقتصاد شیخ طوسی ص 358 تا ص 365
3.ابكار الأفكار في أصول الدين، ج5، ص: 293
4.شرح المواقف، ج8، ص: 374
#تکفیر
#با_معارف_نهج، شماره 118
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵علی علیهالسلام و #سیره_خلفا
#ابوبکر وقتی بر منبر مینشست یک پله پایینتر مینشست. #عمر نیز در زمانی که خلیفه بود، همین سیره را ادامه داد. #عثمان نیز در مدت خلافتش به همین شیوه عمل کرد. امیرالمؤمنین علیهالسلام، اما، وقتی به #خلافت رسید بر روی بالاترین پله منبر نشست. در مسجد مدینه سروصدایی به پا شد! (فسُمِع من الناس ضوضاءٌ)
🔸حضرت فرمودند: این چه صدایی است که میشنوم؟
با تعجب گفتند: به خاطر اینکه بر بالاترین مرتبهی منبر که جای رسول الله است و خلفای پیش از تو به آنجا ننشسته بودند، نشستی!
🔻فرمود: از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله، شنیدم که فرمود: «کسی که به جای من بنشیند و به شیوه من عمل نکند، خداوند او را با صورت به آتش میاندازد» ولی من به خدا سوگند به شیوه او عمل میکنم، فرمانهای او را اطاعت میکنم و به حکم او حکم میکنم. برای این است که در جای او نشستهام. (بحار الانوار ج 38 ص 77 و 78) #سیره_شیخین #شیخین
↩️پ ن:
اینجا #مدینه بود! مدینه شهر اهل بیت پیامبر بود! شهری که در آن حدیث متواتر منزلت صادر شده بود! راویان حدیث غدیر در آن میزیستند! احادیث فضائل علی در آن صادر شده بود! آیات فضائل علی در آن نازل شده بود! حتی در مدینه هم منزلت علی ع را نمیدانستند!!!! سی سال حکمرانی فاسد با آن همه بلندگوی فریبنده اش، با ذهن مردم چه کرده بود؟!!!!
#با_معارف_نهج، شماره 127
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵مهرورزی #دولت_علوی با مردم غیرشیعه در مصر
🔸 #مصر در دهه دوم اسلامی در زمان #عمر بن خطاب و توسط #عمروعاص فتح شده بود. اغلب مردم مصر در هنگام سقوط کشورشان مسلمان نشدند بلکه به قرارداد ذمه تن دادند اما باعواملی مانند مهاجرت قبایل عرب به مصر، به تدریج فرهنگ و آداب آنان تغییر یافت و بخشی از مردم مصر مسلمان شدند و حتی زبان آنان نیز از قبطی به عربی تغییر یافت.
🔹آن دسته از مردم که مسلمان شده بودند امیرشان #عمروعاص و برادر ناتنی #عثمان (عبدالله بن سعد بن ابیسرح) بود که با بخشنامههای #عمر مبنی بر عدم انتشار حدیث و سنت پیامبر، قطعا اسلام رایج در مصر، اسلامِ شیعی و اسلام با محوریت ولایت علی بن ابیطالب نبوده است. هرچند کسانی مانند محمدبن ابیحذیفه که از طرفداران علی بن ابیطالب بود، در مصر بودند ولی بدنه اصلی جمعیت مصر دو دسته بودند: غیرمسلمانان ذمی و مسلمان غیرشیعی غیرعلوی.
با این حال امیرالمؤمنین علیه السلام به #مالک_اشتر نوشت: باید قلبت را سرشار از محبت و مهربانی مردم مصر و لطف به آنان بکنی. (وَ أَشْعِرْ قَلْبَكَ الرَّحْمَةَ لِلرَّعِيَّةِ وَ الْمَحَبَّةَ لَهُمْ وَ اللُّطْفَ بِهِمْ)
#حکمرانی #نامه_53
#با_معارف_نهج البلاغه186
لینک کانال↙️
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a.
https://eitaa.com/banahjolbalaghe.
بسم الله
🔵زیباترین هجو تاریخ ادب عربی
إِلَى أَنْ قَامَ ثَالِثُ الْقَوْمِ نَافِجاً حِضْنَيْهِ بَيْنَ نَثِيلِهِ وَ مُعْتَلَفِهِ وَ قَامَ مَعَهُ بَنُو أَبِيهِ يَخْضَمُونَ مَالَ اللَّهِ خِضْمَةَ الْإِبِلِ نِبْتَةَ الرَّبِيعِ إِلَى أَنِ انْتَكَثَ عَلَيْهِ فَتْلُهُ وَ أَجْهَزَ عَلَيْهِ عَمَلُهُ وَ كَبَتْ بِهِ بِطْنَتُهُ #خطبه_3
تا اینکه سومین [خلیفه] این قوم به قدرت رسید در حالیکه باد به پهلوی خود افکنده بود [و فقط] در فاصله میان فضله خودش و علوفه خودش [سیر میکرد]. عموزادگانش نیز با او به قدرت رسیدند و بیت المال را چنان خوردند که شتر گرسنه علف بهاری را. تا بدانجای که سرانجام رشته هایش بر خلاف میلش پنبه شد و عملکرد خودش به او تیر خلاص زد و شکمبارگی اش او را سرنگون کرد.
✍️امیرالمؤمنین علیه السلام در سخن گفتن دربارهی خلفای سهگانه غالبا #مصلحت (#تقریب بین مسلمین) را رعایت میکردند و معمولا از راهبردهای ابهام گویی و #ایجاز گویی استفاده میکردند (مثل #خطبه_162) اما در خطبه #شقشقیه ظاهرا فضای مناسبی وجود داشته و دیدگاه انتقادی خودشان را درباره خلفا واضحتر از جاهای دیگر بیان فرمودهاند.
🔺این جمله بخشی از همین خطبه #شقشقیه است که حضرت درباره #عثمان ارائه کردهاند. این عبارت که برای سرزنش عثمان (#هجو) صورتبندی شده، آنقدر زیبا و مؤثر است که #ابن_ابی_الحدید میگوید: تا قبل از صدور این خطبه، ادبپژوهانِ عرب معتقد بودند شعرِ «دَع المَکَارِمَ لا تَرحَل لبُغیَتها فإنک انت الطاعم الکاسی» #زیباترین_هجو زبان عربی است ولی بُعد زیباشناختی هجوی که در این بخش از خطبهی شقشقیه به کار رفته، حتی از این شعر هم بالاتر است.
#بازیباییهای_نهج، شماره65
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵رعایت انصاف و عدالت حتی در اعتراض کردن
وَ أَنَا جَامِعٌ لَكُمْ أَمْرَه إسْتَأْثَرَ فَأَسَاءَ الْأَثَرَةَ وَ جَزِعْتُمْ فَأَسَأْتُمُ الْجَزَعَ وَ لِلَّهِ حُكْمٌ وَاقِعٌ فِي الْمُسْتَأْثِرِ وَ الْجَازِع.
«من واقعه او [عثمان] را با بیانى جامع براى شما توضيح مىدهم؛ عثمان استبداد ورزید و بر مردم ستم کرد و شما نيز بر او اعتراض کردید ولی اعتراض بدی کردید. خداوند درباره [هریک از] حاکم مستبد و معترضان حکمی دارد [که در قيامت جارى میگردد]»
👈 یکی از #حقوق_مردم این است که به حاکمان #اعتراض کنند اما مشکلی که در اغلب اعتراضات وجود دارد این است که معترضان معمولا دچار هیجانزدگی میشوند و نمیتوانند #انصاف و #عدالت را رعایت بکنند.
🔸در #خطبه_30، امام علیه السلام درباره اعتراض مردمی به #عثمان که منجر به قتل عثمان شد، توضیح همهجانبهای دادهاند و از سویی تأیید کردهاند که عثمان به مردم ظلم کرده از سوی دیگر نحوه اعتراض معترضان را نیز نپسندیده اند.
↩️این سخن امام ، نشان میدهد حتی در اعتراض به ستمگران هم نباید جانب انصاف و عدالت را از دست داد. عدالت طلبان باید توجه داشته باشند که #عدالت_طلبی و اعتراض معمولا در زمانی اجرا میشود که معترضان از دست #ظلم به تنگ آمدهاند و در چنین شرایطی پایبندی به انصاف و عدالت بسیار مشکل میشود.
#با_معارف_نهج، شماره 86
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
لینک کانال↙️
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
هدایت شده از با نهج البلاغه
بسم الله
🔵قاطعیت امیرالمؤمنین علیه السلام در #تبعید شاعران دگراندیش
#انصار غالبا با علی ع بیعت کرده بودند اما طبقات بالای انصار و #رانتخواران عصر عثمان با ایشان بیعت نکردند. سه تن از این رانتخواران انصاری این شاعران عثمانی بودند: #حَسّان بن ثابت، #كعب بن مالك و نُعمان بن بشير. با توجه به جایگاه شعر و نفوذ شاعر در آن روزگار میتوان این شاعران را اصحاب #رسانه آن روزگار نیز دانست.
🔻این افراد به محضر امیرالمؤمنین علیه السلام رسیدند و درباره مظلوم بودن یا ظالم بودن خلیفه مقتولشان به ایشان گفتند: «تعجب میکنیم از یقین خودمان به مظلومیت خلیفه و شک تو! در حالیکه عرب گمان میکند علم هرآنچه که ما در آن اختلاف داریم در نزد تو هست. پس علمت را رو کن تا ما هم بفهمیم!» (و قد زعمت العرب أن عندك علم ما اختلفنا فيه، فهاته نعرفه)! (#علم_غیب)
حضرت دیدگاهی را که درباره قتل عثمان داشت با آنان در میان نهاد و برایشان توضیح داد که نه #عثمان بیتقصیر بوده و نه معترضان بیتقصیر بودهاند! ولی پاسخ آنها در حدی نامربوط بود که حضرت به آنها فرمودند: «أُخرجوا عني، و لا تجاوروني في بلد أنا فيه أبدا» از اینجا بیرون بروید و هر گز در شهری که من ساکن آن هستم با من مجاورت نکنید! #قتل_عثمان
🔺چنین بود که این سه شاعر سرشناس به شام رفتند و با معاویه درآمیختند. #معاویه نیز به حسان و کعب هر کدام هزار دینار پول داد و به نعمان که اهل سیاست بود، نیز حکومت حمص را داد و بعدها او را به حکومت #کوفه گماشت!
📚الأغاني، ابو الفرج اصفهانى، ج16، ص: 420 و 421
#حکومت
#با_معارف_نهج،شماره 153
https://eitaa.com/banahjolbalaghe