📜بررسی راه های باستانی بندپی
ه.ل رابینو در شرح راه هایی که از مازندران به تهران می رسد از این مسیر یاد میکند:
((راه دیگر از #آمل به #گلیا ، #نِشل ، #ارجمند یا لزور ،#نوا ، آه و طهران است که جمع آن تقریبا ۱۴۴ میل و خیلی به نُدرت و شاید هیچ وقت محل رفت و آمد کاروان ها نبوده است))
📚منبع: ه.ل رابینو،مازندران و استرآباد، ترجمع غلامعلی وحید مازندرانی، تهران، بنگاه ترجمه و نشرکتاب، ۱۳۴۶، ص ۷۵
📝نقد: گمان و نظر ه.ل رابینو نادرست است چرا که تا پهلوی اول، این مسیر کاربرد داشت و پس از احداث جاده ی #هراز، راه آهن شمال و جاده ی #فیروزکوه خالی از تردد گردید. وجود سه رباط (کاروان سرا) در مسیر این راه (نشل تا#لزور) خود گواهی این مدّعا است.
📝منوچهر ستوده می نویسد:
((ظاهرا این راه قدیمی از #مشهدسر (بابلسر) به #بارفروش_ده (بابل امروز) و از آنجا به #بندپی و از آنجا به بندپی و از آنجا به #شیخ_موسی و از شیخ موسی به #بَرزِنِه و لزور و #ارجمند و فیروزکوه میرفته است....مسیر این جاده بیشتر در کنار آبی بوده که به بندپی می رود و به #سِرچه_رود (سجرو)....معروف است)).
📚منبع: منوچهر ستوده، از آستارا تا استارآباد، جلد ۴، ص ۲_۳۲۱
✍درباره ی سابقه ی تاریخی این راه در تاریخ طبرستان #ابن_اسفندیار به مسیری اشاره میشود که گویا مقصود همین راه است.
✍در جلد اول #تاریخ_ابن_اسفندیار ، در شرح دیدار نمایندگان خایفه ی وقت با #مازیار (در اوایل قرن سوم هجری) از گذر #کندی_آب در میان کوه های نزدیک به مقر او یاد میکند که راهی دشوار بود. چنانکه در آنجا بر اسب نتوان نشست.
📚منبع: ابن اسفندیار، تاریخ طبرستان، جلد یک، ص ۲۰۹
✍#کندی_آب؛ همان #گندی_آب [گنیو در مسیر رودخانه ی سِجرو] است که حرف ((گ)) آن در کتابت قدیم به صورت ((ک)) نگاشته شد.
#گَنیو موضعی ات در میانه ی سجرو که سرچشمه ی آن آبی معدنی دارد و بخاطر ترکیبات گوگردی، گازهای آزاردهنده و بدبو از آن متصاعد میشود. از این رو ، آن را به زبان محلی ((گَنیو)) میگویند.
📜مسیر قدیمی شرق به غرب #چارویداران_بندپی که به جاده ی قدیم#شاه_عباسی تهران می پیوست، بدین قرار است:
آنون تنگه_آنون_سوت روآر_اوا گردن_ تختگاه_چرات_سید شریف_#اَنَندباکر_ آنون_دِزدرّه_الاشت_کارمزد_لَلِه بن_ گزوی آقا_کرفا_بُرخانی_بولک_ نفتچال_ کلاگر_فِک_انجیل سی_لوکار_خرلم_ کهلوچال_کوپه سر_#گلیا _لپر_ #ادملاباکرمحله_#اَشدَکِت باکر _ مِن درّه_کمِل به سر_#دیوا _تنیرسرک_ نارنجلو_تیرنگ سی_#شیاده _تش ویشه_اسب چرا_لال کون_زَربُد_دِچِلّه اِزّار_لشااوش_مَمرزلاپی_انجیل بن_ درون گردن_تنگه روآر_خلارد_کرفا_ تم کورد_آساکتی_وله_جِن مار سر شورِن_ آوین بن_#هراز آمل_پوجردحِمن_ماهی خِنی_#منگل》》》به طرف تهران
✍همچنین #میرتیمورمرعشی در شرح فتح قلعه ی #پِریجا توسط سپاه #میرعلی خان مرعشی گنج افروزی به این مسیر اشاره دارد: ((مَمَر ایشان منحصر است به راه #سِرچِه_رودپی که راه تنگ و زبون است. دو طرف او کوه است و درخت و جنگل بسیار دارد و ساعت به ساعت از رودخانه باد گذشت. در هر فرسنگ قریب به ۵۰ جا معبر است و در آنجاها از کثرت آب و تنگی راه با قشون عبور معتذر است.))
📚منبع: میرتیمور مرعشی، تاریخ خاندان مرعشی، ص ۲۳۶
✍در اطراف سرجیکلا (روبروی لمسوکلا) هنوز بخشهایی از سنگ فرش این راه تاریخی باقیست.
✍بر دامنه ی #لنگِ_سنگ_بن (ضلع شرقی) روبروی #انیجدان و در مسیر آبندان، دو غار با کارکرد دیده بانی مشهود است که دقبقا بر شمال به جنوب لین گذرگاه اشراف دشته است.
📝منوچهرستوده مسیر نِشل به لزور را اینگونه بیان میکند: (( این راه از نشل به#گِروِه، وَرزِنه،اسکندربَن، رباط اول که در اراضی #کَتو وَزان که آبریز آن به طرف نشل است و جُز اراضی این دهکده بحساب میاید. #میهون رباط در اراضی و ردواو (کناردوآب) است و میان این دو گمبوج بیش از دو کیلومتر فاصله نیست. رباط سوم نیز در اراضی وردواو است. سپس زَرِسر، چَفت،دِلِه میون،پنیرون کاریز، لَزیر، اِهنِز، شادمِهِن، ارجمند و در نهایت به تهران میباشد.
📚منبع:منوچهرستوده، از آستارا تا استارآباد، ج۱، ص۳۲۱
✍محسن داداش پور باکر
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/1974
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/1268
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
#پژوهش_تبارشناسی_اِدمُلّاوَند
@edmolavand ﷽
📎#کانال_تخصصی_در_ایتا
http://mohsendadashpour2021.blogfa.com
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
🟡تمامی حقوق برای محسن داداش پور باکر محفوظ است .
هدایت شده از پژوهش اِدمُلّاوَند
📜بررسی راه های باستانی بندپی
ه.ل رابینو در شرح راه هایی که از مازندران به تهران می رسد از این مسیر یاد میکند:
((راه دیگر از #آمل به #گلیا ، #نِشل ، #ارجمند یا لزور ،#نوا ، آه و طهران است که جمع آن تقریبا ۱۴۴ میل و خیلی به نُدرت و شاید هیچ وقت محل رفت و آمد کاروان ها نبوده است))
📚منبع: ه.ل رابینو،مازندران و استرآباد، ترجمع غلامعلی وحید مازندرانی، تهران، بنگاه ترجمه و نشرکتاب، ۱۳۴۶، ص ۷۵
📝نقد: گمان و نظر ه.ل رابینو نادرست است چرا که تا پهلوی اول، این مسیر کاربرد داشت و پس از احداث جاده ی #هراز، راه آهن شمال و جاده ی #فیروزکوه خالی از تردد گردید. وجود سه رباط (کاروان سرا) در مسیر این راه (نشل تا#لزور) خود گواهی این مدّعا است.
📝منوچهر ستوده می نویسد:
((ظاهرا این راه قدیمی از #مشهدسر (بابلسر) به #بارفروش_ده (بابل امروز) و از آنجا به #بندپی و از آنجا به بندپی و از آنجا به #شیخ_موسی و از شیخ موسی به #بَرزِنِه و لزور و #ارجمند و فیروزکوه میرفته است....مسیر این جاده بیشتر در کنار آبی بوده که به بندپی می رود و به #سِرچه_رود (سجرو)....معروف است)).
📚منبع: منوچهر ستوده، از آستارا تا استارآباد، جلد ۴، ص ۲_۳۲۱
✍درباره ی سابقه ی تاریخی این راه در تاریخ طبرستان #ابن_اسفندیار به مسیری اشاره میشود که گویا مقصود همین راه است.
✍در جلد اول #تاریخ_ابن_اسفندیار ، در شرح دیدار نمایندگان خایفه ی وقت با #مازیار (در اوایل قرن سوم هجری) از گذر #کندی_آب در میان کوه های نزدیک به مقر او یاد میکند که راهی دشوار بود. چنانکه در آنجا بر اسب نتوان نشست.
📚منبع: ابن اسفندیار، تاریخ طبرستان، جلد یک، ص ۲۰۹
✍#کندی_آب؛ همان #گندی_آب [گنیو در مسیر رودخانه ی سِجرو] است که حرف ((گ)) آن در کتابت قدیم به صورت ((ک)) نگاشته شد.
#گَنیو موضعی ات در میانه ی سجرو که سرچشمه ی آن آبی معدنی دارد و بخاطر ترکیبات گوگردی، گازهای آزاردهنده و بدبو از آن متصاعد میشود. از این رو ، آن را به زبان محلی ((گَنیو)) میگویند.
📜مسیر قدیمی شرق به غرب #چارویداران_بندپی که به جاده ی قدیم#شاه_عباسی تهران می پیوست، بدین قرار است:
آنون تنگه_آنون_سوت روآر_اوا گردن_ تختگاه_چرات_سید شریف_#اَنَندباکر_ آنون_دِزدرّه_الاشت_کارمزد_لَلِه بن_ گزوی آقا_کرفا_بُرخانی_بولک_ نفتچال_ کلاگر_فِک_انجیل سی_لوکار_خرلم_ کهلوچال_کوپه سر_#گلیا _لپر_ #ادملاباکرمحله_#اَشدَکِت باکر _ مِن درّه_کمِل به سر_#دیوا _تنیرسرک_ نارنجلو_تیرنگ سی_#شیاده _تش ویشه_اسب چرا_لال کون_زَربُد_دِچِلّه اِزّار_لشااوش_مَمرزلاپی_انجیل بن_ درون گردن_تنگه روآر_خلارد_کرفا_ تم کورد_آساکتی_وله_جِن مار سر شورِن_ آوین بن_#هراز آمل_پوجردحِمن_ماهی خِنی_#منگل》》》به طرف تهران
✍همچنین #میرتیمورمرعشی در شرح فتح قلعه ی #پِریجا توسط سپاه #میرعلی خان مرعشی گنج افروزی به این مسیر اشاره دارد: ((مَمَر ایشان منحصر است به راه #سِرچِه_رودپی که راه تنگ و زبون است. دو طرف او کوه است و درخت و جنگل بسیار دارد و ساعت به ساعت از رودخانه باد گذشت. در هر فرسنگ قریب به ۵۰ جا معبر است و در آنجاها از کثرت آب و تنگی راه با قشون عبور معتذر است.))
📚منبع: میرتیمور مرعشی، تاریخ خاندان مرعشی، ص ۲۳۶
✍در اطراف سرجیکلا (روبروی لمسوکلا) هنوز بخشهایی از سنگ فرش این راه تاریخی باقیست.
✍بر دامنه ی #لنگِ_سنگ_بن (ضلع شرقی) روبروی #انیجدان و در مسیر آبندان، دو غار با کارکرد دیده بانی مشهود است که دقبقا بر شمال به جنوب لین گذرگاه اشراف دشته است.
📝منوچهرستوده مسیر نِشل به لزور را اینگونه بیان میکند: (( این راه از نشل به#گِروِه، وَرزِنه،اسکندربَن، رباط اول که در اراضی #کَتو وَزان که آبریز آن به طرف نشل است و جُز اراضی این دهکده بحساب میاید. #میهون رباط در اراضی و ردواو (کناردوآب) است و میان این دو گمبوج بیش از دو کیلومتر فاصله نیست. رباط سوم نیز در اراضی وردواو است. سپس زَرِسر، چَفت،دِلِه میون،پنیرون کاریز، لَزیر، اِهنِز، شادمِهِن، ارجمند و در نهایت به تهران میباشد.
📚منبع:منوچهرستوده، از آستارا تا استارآباد، ج۱، ص۳۲۱
✍محسن داداش پور باکر
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
#پژوهش_تبارشناسی_اِدمُلّاوَند
@edmolavand ﷽
📎#کانال_تخصصی_در_ایتا
http://mohsendadashpour2021.blogfa.com
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
🟡تمامی حقوق برای محسن داداش پور باکر محفوظ است .
پژوهش اِدمُلّاوَند
﷽ن و القلم و ما یسطرون 📩شناسه ۱۴۰۳۱۱۲۰۲۳۱۷ 📚#انجامه 🔲#ملانجف_لزوری #لفور | #لپور | #سوادکوه http
📩استاد علی حسین صادقی:
سلام و تشکر. اینجا نقاش طبیعت رخت سفید پوشانده
🔲در بند ۱ احتمالا #تیمور ریس از حاکمان لفور بودند به نام های تیمور رئیس. شیرزاد ریس. بیجن ریس و نوذر رییس و حوا رییس و غیره
📌بند ۴ #قلعه_گرسنگ به زبان طبری و محلی کر یعنی پرتگاه با شیب زیاد باجنس سنگ لات به زبان محلی یا رسوبی صابونی و در زیر قلعه رودی به نام قلعه بعد از انقلاب در زمان فعالیت شرکت کارسنگ رود معروف شده است.
📌بند ۶ روستای #مزدیدره یا #مازیار دره صحیح است.
📌بند ۸ #گونی_کلا نام مرتعی در عبور روستای تمر.گانی صحیح نیست طایفه گونی باتوجه به اسکلت بیرون آمده در حین احداث جاده نشان از قدمت قبل از میلاد انسان های عصر اندر تال دراز قد و کله دروش یا دوسر یا هالیکو دوسپال را می دهد ضمنا در کتاب لفور قید شده است.
📌بند ۱۰ #ارسیو یا #ارسو سر همان آسیاب می باشد که با آب رود گرسنگ گندم و برنج را آسیاب می کردند.
📌بند ۱۲ #اسکلیم و در گویش بومی اسپه یعنی سفید ولیم یعنی سنگ های رسوبی نرم که هنوز سفت نشدن یا به زبان علمی استلکمیت و استلکتید چکیده و چکانده قندیلی در کتاب آوردم.
📌بند ۱۴ #اسکندر_مقدونی صحیح است.
📌بند ۱۸ #موزین در زیر قلعه گرسنگ مرتعی تخت و همن به زبان محلی که محل بارگیری و استراحت و چاشتخوران بوده و دامداران پنو می گفتند.
📌بند ۱۹ #اسپر_غوزک_رودبار یعنی #اسپر_دره در روستای غوزک رودبار واقع است غازک صحیح نیست.
📌بند ۲۲ #شارقلد مقارن بود با حمله اعراب به لفور و حاکمیت قارنوندان اسمی ترکیبی عربی و طبری. شارع یعنی راه بزرگ و با اهمیت سوق الجیشی قلد به زبان بومی باریکه مهم و نظر دیگری هم هست به دلیل وجود درخت شار به شارقلد معروف شده است.
باتشکر
🖊#علی_حسین_صادقی
۱۴۰۳/۱۱/۲۱
⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
Mohsen Baker:
✍سپاس فراوان از توجه شما
حضرتعالی مستحضرید که در خوانش سند و تطبیق آن با عرصه و اعیان سخت باید پژوهش و تحقیقات میدانی صورت گرفته و از یافته ها نباید غافل شد.
📌توجه به انجامه مرحوم ملانحف لزوری در سنه ۱۱۲۱ قمری در حالی است که قطعا خودش در منطقه حضور فیزیکی نداشته و از منابع نوشتاری تاریخی، یافته های شفاهی و صاحب نظران وقت بهره جسته است.
در خوانش کلمه #گانی صراحت دارد و بصورت #گونی مکتوب نشده است. محتمل است که در آن دوران به الف تلفظ میشده و یا اینکه محقق اینگونه تصور نموده و دچار اشتباه و خواسته باشد آن را به گویش فارسی مکتوب کند.
بند ۱۰:
صاحب انجامه می گوید که تیمور کالی به همراهی #نوذر سکه ضرب نموده و پس از آن در محلات و آبادی که متن پشت سر هم صراحت داره از جمله بازیر و گانی (گونی) قرار حکومت برقرار کرده است. در آسیاب #اسیو که نمی شود حکومت برقرار کرد؟!👈 ((....به عهد وفا سلطنت کرد.)) هرچند #آرسو شبیه #اسیو و قرین هست اما وجود حرف #را در این واژه این محتمل را دور میکند.
آر+سو : آرسو
آ+سو: اسیو
اسکلم یا اسکلیم : به نظر می رسد اشاره به همان دهی از دهات قدیم و باستانی در لفور باشد چرا که تیمور کالی و نوذر با اتحاد هم سطلنت را در محلات توسعه و برقرار کردند و این مفاهیم از خواندن انجامه اقتباس میشود.
از طرفی درآمیختن این واژگان با طبیعت، اصلاحات بومی، گویش محلی و نام رودخانه ها، چشمه ها و مرتع نیز دور از تصور نخواهد بود.
واژه ی #غازک در متن انجامه صراحت دارد [بدون #واو] و قطعا به دلیل عدم شناخت کافی ملانجف لزوری و فاصله ی مکانی از منطقه لفور و تمایل به گویش رایج ؛ فارسی آن را اینگونه بیان نموده است.
و یا شاید در آن زمان اینگونه در نزد حاکمان مکاتبه میشده است؟
📌شالان: شارقلد 👈 سپاس فراوان
💌حتما از نکات ارزشمند شما بهره خواهم برد.
🖊#محسن_داداش_پور_باکر
۱۴۰۳/۱۱/۲۱
⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📩استاد #نامدار_عموزاده:
کار شما بسیار عظیم و با ارزشه
موفق باشید.
۱۴۰۳/۱۱/۲۱
⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📩استاد #محمدصادق_طهماسب_پور:
درود جناب داداشپور عزیز .
خدا قوت خدا قوت ،
مثل همیشه عالی، خیلی جالبه ،
یه کتابچه..... بنام .... #دیوا تو منطقه لپور داریم. برام جای سوال بود چرا کتابچه اونجا رو بنام دیوا گذاشتن؟ پس نگو اونجا هم در قدیم روستا یا شهری و هم اکنون منطقه یا جنگلی بنام دیوا داریم.
چه جالب، واقعا مطالب و اسنادی رو که تهیه میکنید قطعا بسیار سخت و مشقت بار و بعضاً سنگین که جنابعالی با مهارت تفسیر می کنید.
قطعا اثری فوقالعاده ماندگار از خود بجا خواهید گذاشت.
ان شاالله موفق باشید.
درود بر شما سپاس فراوان.
۱۴۰۳/۱۱/۲۱
https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/4078
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
پژوهش اِدمُلّاوَند
﷽ن و القلم و ما یسطرون 📩شناسه ۱۴۰۳۱۱۲۰۲۳۱۷ 📚#انجامه 🔲#ملانجف_لزوری #لفور | #لپور | #سوادکوه http
📩استاد #محمد_عابدی:
سلام و عرض ادب
ممنون از لطف شما
بسیار مطلوب مرقوم فرمودید.
اما به نظر می رسد که سال قمری و شمسی فوق الاشاره با هم تطبیق ندارند.
۳/ #نوذر از طوایف ساکن در #میرارکلا ی لفور می باشند.
۶/ #مرزیدره یا #مازیار دره صحیح تر هست.
۱۱/ #آهه نام آبادی یا مرتع جنگلی واقع در ضلع جنوبی روستای #درزیکلا لفور و ضلع شمالی روستای گالشکلای لفور می باشد.
۱۲/ #اسکلیم نام مرتعی واقع در ضلع جنوبی گالشکلا لفور که فعلا آبشاری به همین نام معروف در لفور معروف می باشد. ضمن اینکه رودخانه #گالشکلا به همین نام مشهور هست ، اسکلیم رود.
۱۵/ بابلک با #بولک فرق دارد. از درازترین مسیر رودخانه بابل، #بابلک هست که از ییلاقات: برون، گلیران، کریوش، کالی بن، ضلع شمالی قله تاریکلی، امام زاده حسن و ضلع جنوبی #قله_وسو سرچشمه می گیرد و در پایین دست روستای مرزیدره پس از پیوستن اجتماع رودخانه های سه گانه (اسکلیم رود، آذر رود و کارسنگ رود) به آن ، نام رودخانه بابل را می گیرد
و اما بولک نام رودخانه ای در بندپی شرقی هست که از روستای #ویتله سرچشمه گرفته و پس از عبور از روستاهای #درزاکش و #شاه_زاده_رضا و #لدار و #امیرده در روستای #گردرودبار به #سجرو می پیوندد.
۲۵/ #جعفر_رئیس یا همان جعفری، در روستای رئیسکلای لفور ساکن بوده اند.
۱۴۰۳/۱۱/۲۱
https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/4078
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─