#رسائل_شیخ_انصاری #فوائد_الأصول #محقق_ميرزاى_نائينى ✅ ۱۵- #محقق_میرزای_نائینی در #فوائد_الأصول (ج۴/ص۳۱۳) درباره‌ی فرق #استصحاب و #قاعده_یقین (#شکّ_ساری) و قاعده_مقتضی_و_مانع می‌فرماید: این سه عنوان با یکدیگر متباین‌اند و مفهومی که جامع بین این سه باشد وجود ندارد. 🔶️🔹️ در #قاعده_مقتضی_و_مانع متعلّق یقین و شکّ دو چیز است؛ یقین به وجود مقتضی و شکّ به وجود مانع متعلّق است؛ و این، به نحوی است که زمان شکّ و یقین و مشکوک و متیقّن یکی است. در حالی که متعلّق شکّ و یقین در #استصحاب و #قاعده‌_یقین یک چیز است. 🔶️🔹️ در #قاعده_یقین زمانِ پیداشدنِ شکّ و یقین، مختلف و زمانِ خودِ مشکوک و متیقّن یکی است، مانند یقین به عدالت زید در روز جمعه، و شکّ در روز شنبه نسبت به همان عدالت روز جمعه‌ی او. 🔶️🔹️ در #استصحاب نیز زمانِ متیقّن و مشکوک مختلف است، اما نسبت به خود یقین و شکّ تفاوتی نمی‌کند که زمانِ پیداشدنِ شکّ و یقین در نفس مکلّف یکی باشد یا مختلف باشد؛ این، عکسِ #قاعده‌ی_یقین است. 🔹️ از این رو، اگر اخبار "لا تنقض" دالّ بر اعتبار استصحاب باشند به هیچ عنوان دلالتی بر دو قاعده‌ی دیگر نخواهند داشت. ✴️@fegh_osoul_rafiee

#رسائل_شیخ_انصاری #فوائد_الأصول #محقق_ميرزاى_نائينى ✅ ۱۳- #محقق_میرزای_نائینی در #فوائد_الأصول (ج۴/ص۳۱۶ تا ۳۱۹) به تبع #شیخ_انصاری سه شرط را در #استصحاب معتبر دانسته و می‌فرماید: 🔷️🔸️ شرط اول: اجتماع زمانِ یقین‌ و شکّ‌ مکلّف تفاوتی نمی‌کند که هر کدام از یقین و شکّ زودتر از دیگری در ذهن مکلف ایجاد شود یا دیرتر و یا هم‌زمان. این در حالی است که در #قاعده‌_یقین (#شک_ساری) حتماً زمان شکّ باید متاخّر از زمان یقین باشد. 🔷️🔸️ شرط دوم: تقدّم زمان متیقّن بر زمان مشکوک 🔷️🔸️ شرط سوم: فعلیّت‌داشتنِ شکّ و یقین #محقق_میرزای_نائینی در توضیح این شرط سوم، دو نکته‌ی دقیق و فنّی را یادآور می‌شود: 🔸️ نکته‌ی اول: همه‌ی الفاظ و عناوین موجود در کتاب و سنّت ظهور در فعلیّت دارد؛ یعنی دلالت بر اوصاف و عناوین تقدیری و فرضی و اگری نمی‌کند. 🔸️ نکته‌ی دوم: منجِّزیت و معذِّریتِ #احکام_ظاهری -چه در #امارات و چه در #اصول_عملیه- تنها در صورتی مترتّب می‌شود که مکلّف به حکم ظاهری و موضوعش علم و توجّه داشته باشد؛ از این رو، #امارات و #اصول_عملیه بدون علم و آگاهی نسبت به حجّیتِ آن‌ها نه منجزِّیتی دارند و نه معذِّریتی؛ زیرا روشن است که تا مکلّف علم به حجّیّت #خبر_ثقه یا حجّیّت #استصحاب نداشته باشد منجِّزیت و معذِّریتی برای آن قابل تصویر نیست. بر خلاف #احکام_واقعی که فعلیّتِ آن منوط به وجود خارجی موضوعش بوده و جهل و علم مکلّف هیچ شانی در فعلیّت آن ندارد؛ زیرا گاه مجرّدِ فعلیّتِ حکمِ واقعی دارای آثاری است، اگر چه روشن است حکم واقعی‌ای که به مکلف نرسیده است هیچ بعث و تحریکی نداشته و مکلف به خاطر مخالفتِ با آن، عقوبت و عذاب نمی‌شود. ✴️@fegh_osoul_rafiee