#رسائل_شیخ_انصاری
#فوائد_الأصول
#محقق_ميرزاى_نائينى
✅ ۱۳- #محقق_میرزای_نائینی در #فوائد_الأصول (ج۳/ص۱۰۵ تا ص۱۱۹) در بحث تضادّ بین #احکام_ظاهری و #احکام_واقعی -در مورد تفاوت بین #اماره و #اصل_عملی_تنزیلی و #اصل_عملی_غیر_تنزیلی- میفرماید:
آنچه در باب #اماره و همچنین #اصل_عملی_تنزیلی و #اصل_عملی_غیر_تنزیلی جعل میشود حکم تکلیفی نیست تا آن که با احکام تکلیفی واقعی متضادّ باشد و محذوری به وجود آورد.
ایشان در ادامه میفرماید:
🔶️🔹️ به نسبت با #اماره آنچه به دست شارع جعل میشود تنها #وسطیّت_در_اثبات (#کاشفیّت) است که به صورت تتمیم همان کشف ناقصی است که در امارات به خودی خود موجود است.
🔶️🔹️ و به نسبت با #اصل_عملی_محرز مانند #استصحاب نیز شارع یکی از دو طرف شکّ را واقع قرار میدهد و طرف دیگر را نیز الغاء میکند؛ یعنی متیقّن قبلی را همان حکم واقعیِ در هنگام شکّ قرار داده و طرف دیگر را نادیده میگیرد.
🔶️🔹️و در #اصل_عملی_غیر_محرز -مانند #احتیاط و #برائت و #حلّیّت- آنچه به دست شارع جعل میشود تنها بناء عملی بر یکی از دو طرف است بدون آن که نگاهی به طرف دیگر باشد؛ چه آن که اگر مصلحت، اهمّیّت بالاتری نزد شارع داشته باشد #احتیاط را جعل میکند، و اگر این گونه نباشد #برائت و #حلّیّت را.
✴️@fegh_osoul_rafiee
#رسائل_شیخ_انصاری
#فوائد_الأصول
#محقق_ميرزاى_نائينى
✅ ۱۳- #محقق_میرزای_نائینی در #فوائد_الأصول (ج۴/ص۳۱۶ تا ۳۱۹) به تبع #شیخ_انصاری سه شرط را در #استصحاب معتبر دانسته و میفرماید:
🔷️🔸️ شرط اول: اجتماع زمانِ یقین و شکّ مکلّف
تفاوتی نمیکند که هر کدام از یقین و شکّ زودتر از دیگری در ذهن مکلف ایجاد شود یا دیرتر و یا همزمان. این در حالی است که در #قاعده_یقین (#شک_ساری) حتماً زمان شکّ باید متاخّر از زمان یقین باشد.
🔷️🔸️ شرط دوم: تقدّم زمان متیقّن بر زمان مشکوک
🔷️🔸️ شرط سوم: فعلیّتداشتنِ شکّ و یقین
#محقق_میرزای_نائینی در توضیح این شرط سوم، دو نکتهی دقیق و فنّی را یادآور میشود:
🔸️ نکتهی اول:
همهی الفاظ و عناوین موجود در کتاب و سنّت ظهور در فعلیّت دارد؛ یعنی دلالت بر اوصاف و عناوین تقدیری و فرضی و اگری نمیکند.
🔸️ نکتهی دوم:
منجِّزیت و معذِّریتِ #احکام_ظاهری -چه در #امارات و چه در #اصول_عملیه- تنها در صورتی مترتّب میشود که مکلّف به حکم ظاهری و موضوعش علم و توجّه داشته باشد؛ از این رو، #امارات و #اصول_عملیه بدون علم و آگاهی نسبت به حجّیتِ آنها نه منجزِّیتی دارند و نه معذِّریتی؛ زیرا روشن است که تا مکلّف علم به حجّیّت #خبر_ثقه یا حجّیّت #استصحاب نداشته باشد منجِّزیت و معذِّریتی برای آن قابل تصویر نیست.
بر خلاف #احکام_واقعی که فعلیّتِ آن منوط به وجود خارجی موضوعش بوده و جهل و علم مکلّف هیچ شانی در فعلیّت آن ندارد؛ زیرا گاه مجرّدِ فعلیّتِ حکمِ واقعی دارای آثاری است، اگر چه روشن است حکم واقعیای که به مکلف نرسیده است هیچ بعث و تحریکی نداشته و مکلف به خاطر مخالفتِ با آن، عقوبت و عذاب نمیشود.
✴️@fegh_osoul_rafiee