#رسائل_شیخ_انصاری
#فوائد_الأصول
#محقق_میرزای_نائینی
✅ #محقق_میرزای_نائینی در #فوائد_الأصول (ج۴/ص۳۳۴) در بیان ادلّه‌ی نظریه‌ی خود در بحث #استصحاب -یعنی اعتبارِ #استصحاب در خصوصِ #شکّ_در_رافع- که همان نظریه‌ی #شیخ_انصاری است، می‌فرماید:
🔷️🔸️ ۳- دلیل سوم: اَخبار (#صحیحه_اوّل_زراره)
📌 دلیلِ عمده‌ی استصحاب #اخبار است.
📌 مضمره‌بودنِ این صحیحه خدشه‌ای به اعتبارِ سند وارد نمی‌کند، زیرا زراره جز از امام (علیه السلام) نقل حدیث نمی‌کند.
🔸️ ایشان نقطه‌ی تمرکزِ استدلال بر این صحیحه را جنس‌بودنِ "ال" در کلمه‌ی "الیقین" دانسته، و می‌فرماید: استدلال به این صحیحه برای اثبات #استصحاب مطلقاً (یعنی در تمام ابواب و در تمام شبهات بدویه) متمرکز بر این نقطه است که بتوانیم اثبات کنیم "ال" در "الیقین" به معنای جنس است تا اطلاق مذکور از این صحیحه قابل برداشت باشد.
🔹️ ایشان در ادامه می‌آورد: مراد امام (علیه السلام) در فقره‌ی "فإنه على يقينٍ من وضوءه" خصوصِ "یقین به وضو" نیست؛ یعنی "وضو" هیچ دخالتی در قاعده کلی (عدم نقض یقین به شکّ) نداشته، و تنها، موردِ سوالِ زراره است؛ پس باید خصوصیتِ وضو را -که در این فقره در متن کلام امام (علیه السلام) ذکر شده است- الغا کرد.
🔸️ روشن است که "ال" در "الیقین" اگر به معنای عهد باشد #استصحاب در آن اطلاق و دایره‌ای که مورد نظر ماست از این صحیحه قابل استفاده نخواهد بود.
ادامه دارد...
✴️@fegh_osoul_rafiee
#رسائل_شیخ_انصاری
#فوائد_الأصول
#محقق_میرزای_نائینی
✅ #محقق_میرزای_نائینی در #فوائد_الأصول (ج۴/ص۳۳۶) در ادامه‌ی توضیح استدلال به #صحیحه_اوّل_زراره می‌آورد: با توضیحاتی که بیان شد روشن می‌شود استدلال به #صحیحه_اول_زراره متوقّف بر تعیینِ جزاء (جوابِ شرط در صحیحه) نیست؛ از این رو، نیازی نیست مانند #شیخ_انصاری در #رسائل (ج۳/ص۵۶ و ۵۷) وجوهی برای جوابِ شرط ذکر کنیم، آن گونه که ایشان خود را به سختی انداخته است؛ یعنی جوابِ شرط هر چه که باشد استدلال به #صحیحه_اول_زراره تنها و تنها منوط به آن است که مراد از "الیقین" جنس (مطلقِ یقین) باشد.
🔸️ اما در هر حال، هیچ اشکالی ندارد که جوابِ شرط را خودِ فقره‌ی "فإنه على يقينٍ من وضوئه" -که یک جمله‌ی خبریه است- بدانیم و آن را تاویل به جمله‌ی انشائیه کنیم؛ بر این اساس، معنای این فقره می‌شود: "واجب است آن شخص از لحاظ عملی بنای خود را بر همان یقینِ به وضوئش بگذارد".
ادامه دارد...
✴️@fegh_osoul_rafiee
✅ ادامه‌ی بررسی #صحیحه_اوّل_زراره در #فوائد_الأصول 👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇
#رسائل_شیخ_انصاری
#فوائد_الأصول
#محقق_میرزای_نائینی
✅ #محقق_میرزای_نائینی در #فوائد_الأصول (ج۴/ص۳۳۶) در ادامه‌ی توضیح استدلال به #صحیحه_اوّل_زراره درباره‌ی احتمالاتی که #شیخ_انصاری مطرح کرده است می‌نویسد:
🔶️🔹️ این احتمال -که فقره‌ی "فإنه على يقين من وضوءه" علّتِ براى جوابِ شرطی است که حذف شده و آن فقره به جایش نشسته است؛ جوابی مانند "فلا یجب علیه الوضوء"- بسيار ضعيف است، با این که #شیخ_انصاری همین احتمال را تقویت می‌کند.
🔹️ ایشان در ادامه‌ی سخن خود می‌آورد: اگر جوابِ شرط را "فلا یجب عليه الوضوء" بدانیم و علّتش را نیز همان فقره‌ی "فإنه على يقين من وضوءه" بدانیم مستلزم آن است که امام (علیه السلام) بدون هیچ مُبرِّر و فایده‌ای "عدم وجوب وضو" را در کلام اخیر خود تکرار کرده باشد، زیرا امام (علیه السلام) عدم وجوب وضو را با "لا... " بيان فرموده است، و هیچ دلیلی ندارد که دوباره تکرار کند.
🔷️🔸️ و از آن احتمال ضعیف‌تر آن است که جوابِ شرط را "و لا ینقض الیقین بالشکّ" قرار دهیم، زیرا چنین احتمالی از سیاق کلام بسیار بعید است.
🔸️همچنین این احتمال مستلزم این است که این فقره اختصاص به باب وضو پیدا کرده و از کلّیت بیفتد، و "ال" در الیقین را ناگزیر باید حمل بر عهْد کنیم.
ادامه دارد...
✴️@fegh_osoul_rafiee
#رسائل_شیخ_انصاری
#فوائد_الأصول
#محقق_میرزای_نائینی
✅ #محقق_میرزای_نائینی در #فوائد_الأصول (ج۴/ص۳۳۶) در ادامه‌ی توضیح استدلال به #صحیحه_اوّل_زراره می‌نویسد:
🔶️ شکّی نیست که اضافه و تعلّقِ یقین به وضوء هیچ خصوصیّتی در حکم (عدم نقض یقین به شکّ) ندارد، زیرا یقین از اوصافِ اضافی است؛ از این رو، به ناچار باید مُتیقَّنی در میان باشد که یقین به آن تعلّق بگیرد.
🔹️ بنا بر این، تعلّقِ یقین به وضو در #صحیحه_اوّل_زراره به این خاطر است که سوال زراره در مورد وضو است؛ پس، موضوع حکم (عدم نقض یقین به شکّ) بی‌شکّ مطلقِ یقین است و "ال" نیز به معنای جنس است، همان طور که اصلِ ادبی در "ال" نیز به طور کلی، جنس است.
🔸️ علاوه بر این که مناسبت عرفی بین حکم و موضوع نیز اقتضا می‌کند مطلقِ یقین، موضوعِ حکم باشد، زیرا معنای "نقض" به خودی خود اقتضا دارد هر آن چه قابلیت نقض‌شدن دارد داخل در حکم است.
🔹️ همچنین از سویی دگر، ظاهرِ این روایت نیز این را می‌رساند که امام (علیه السلام) "و لا ینقض الیقین بالشکّ" را بیان فرموده است تا همان سیره‌ی ارتکازیِ بین عقلاء را -که پیش از این گذشت- تقریر، تثبیت و یادآوری کند.
ادامه دارد...
✴️@fegh_osoul_rafiee
#رسائل_شیخ_انصاری
#فوائد_الأصول
#محقق_میرزای_نائینی
✅ #محقق_میرزای_نائینی در #فوائد_الأصول (ج۴/ص۳۳۶) در ادامه‌ی توضیح استدلال به #صحیحه_اوّل_زراره -در مورد آخرین اشکالی که #شیخ_انصاری به این روایت نقل می‌کند- می‌نویسد:
🔵 وهم: #صحیحه_اول_زراره دلالت بر #سلب_عموم می‌کند، نه #عموم_سلب.
🔴 دفع: این که از روایت #سلب_عموم برداشت کنیم متوقّف بر این است که عمومِ در روایت یک معنای اسمی باشد تا نتیجه‌ی نفی‌کردنِ آن عمومِ اسمی، سلبِ عموم شود، اما در #صحیحه_اوّل_زراره عموم -نه از یک اسم و معنای اسمی‌اش مانند لفظ "کلّ"- بلکه از معنای ربطی و حرفی مانند "نکره‌ی در سیاق نهی و نفی" یا از حرف ال در "جمع محلَّی به ال" استفاده می‌شود که در مجموعِ کلام اصل طبیعت شیء را برداشته، و دلالتی بر #سلب_عموم ندارند، بلکه دلالت بر #عموم_سلب می‌کنند.
🔶️🔹️ ایشان در ادامه در مورد عدمِ دلالتِ نفیِ "مفردِ محلَّی به ال" بر #سلب_عموم می‌نویسد: عموم در این سیاق، متاخّر از تعلّقِ حکم در جمله و کلام است؛ به این توضیح که قبل از تعلّقِ حکم به مثلاً کلمه‌ی "الیقین" در جمله ک کلام، این کلمه هیچ دلالت وضعی بر عموم و شمول ندارد، و تنها با توجّه به #مقدّمات_حکمت در #اطلاق است که دلالت بر عموم و شمول دارد.
بنا بر این، #صحیحه_اوّل_زراره حتماً دلالت بر عموم دارد.
✴️@fegh_osoul_rafiee