#چگونه_قوی_شویم؟
اگر انسان میخواهد روح معنویت را در خود قوی کند، باید مقید شود به هرچه از روایات و حقایق قرآن میآموزد، عمل کند. همانند حضرت زهرا(سلاماللهعلیها) که مقید بودند به هر چه از پدربزرگوارشان شنیدند، عمل کنند و با تمام وجود تسلیم اوامر الهی باشند.
مهمترین سرّ در الگوگیری از حضرت زهرا(سلاماللهعلیها)، تبعیت از همین روحیهٔ عبودی ایشان است.
برگرفته از بحث #سیره_حضرت_زهرا_سلامالله
#مادر_ابدی
هر انسانی میداند که روزی نطفهای در شکم مادرش بوده است. با گذراندن دورانی در آن مکان و تغذیهٔ درست، مراحل نطفگی و جنینی را سپری کرده و نوزاد سالمی به دنیا آمده است. پس از خروج نیز، نوزادی و کودکی را با مراقبت مادر سپری کرده و سرانجام تمام قوای جسمیاش به رشد کامل رسیده است.
بنابر آیات قرآن و روایات، انسان صرف نظر از استعداد تکامل بشری، استعداد کمال انسانی و الهی نیز دارد. برای پرورش قوای انسانی، باید استعدادهای انسانی در رَحِم معنویِ مادر معنوی، قرار گیرد و از تغذیههای متناسب این عالَم استفاده کند.
محل ساختهشدن استعدادهای روحانی انسان، دامن ولایت حضرت زهرا(سلاماللهعلیها) و تربیت و سرپرستی ایشان است.
اگر موبهمو با سیرهٔ حضرت فاطمه(سلاماللهعلیها)حرکت کنیم، به کمال ابدی خود میرسیم و سعادتمند میشویم.
#رابطه_قرآن_مجيد_با_علوم 1
📚 تجليل #قرآن مجيد از #علم و ترغيب در تحصيل آن
🔹 تجليل و تمجيدى كه #قرآن مجيد از #علم و دانش نموده نظير آن در هيچ كتاب آسمانى ديگر يافت نمىشود و در اين باره همين بس كه قرآن زمان توحش اعراب را كه عهد پيش از اسلام بود زمان جاهليت نهاده است.
🔹 قران مجيد در صدها آيه بهطرق مختلفه نام علم و دانش را به ميان آورده و در بيشتر آنها در مقام بزرگداشت آن مىباشد.
✅ خداى متعال در مقام منتگذارى انسان مىفرمايد:
{«عَلَّمَ الْإِنْسانَ ما لَمْ يَعْلَمْ» «علق، آيه 5
»
به انسان چيزى را كه نمىدانست ياد داد.
✅ و باز مىفرمايد:
«يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ» «مجادله، آيه 11
»
خدا- مقام- كسانى را كه ايمان آوردهاند بلند مىكند و كسانى را كه به آنان علم داده
شده چندين درجه.
✅ و بالأخره مىفرمايد:
«هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ» «زمر، آيه 9 »
آيا كسانى كه علم دارند و كسانى كه علم ندارند مساوى مىباشند.
آيات قرآنى در اين باره بسيار است و در حديث پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و ائمه اهلبيت عليهم السلام كه تالى كتاب خداست اخبار بىشمار در اين باب وارد شده است.
🍁🍁🍁
کانال قرآنی رحیق در ایتا- برای همراهی با ما کلیک کنید
👇👇👇
@rahighemakhtoom
#رابطه_قرآن_مجيد_با_علوم 2
📚 علومى كه #قرآن مجيد به#تعليم آنها #دعوت مىكند
🔹# قرآن مجيد در آيات بسيارى (كه بهسبب وفور و كثرت به نقل آنها نپرداختيم) به تفكر در آيات آسمان و ستارگان درخشان و اختلافات عجيبى كه در اوضاع آنهاپديد مىآيد و نظام متقنى كه بر آنها حكومت مىكند دعوت مىكند.
🔹 به تفكر در آفرينش زمين و درياها و كوهها و بيابانها و آنچه از عجايب در شكم زمين قرار گرفته و اختلافات شب و روز و تبدلات فصول تحريض و ترغيب مىنمايد.
🔹 به تفكر در آفرينش شگفتآور نبات و نظامى كه در زندگى آن جريان دارد و در آفرينش گوناگون حيوان و آثار و احوالى كه در محيط وجود از خود بروز مىدهد تشويق مىفرمايد.
🔹 به تفكر در خلقت خود انسان و اسرار و رموزى كه در ساختمان وجودش نهفته و بالاتر از آن در نفس و عوالم باطنى آن و ارتباطاتى كه با ملكوت اعلا دارد و به سير در اقطار زمين و مشاهده در آثار گذشتگان و كنجكاوى اوضاع و احوال ملل و جوامع بشرى و قصص و تواريخ ايشان اصرار تمام دارد.
🍁🍁🍁
کانال قرآنی رحیق در ایتا- برای همراهی با ما کلیک کنید
👇👇👇
@rahighemakhtoom
#رابطه_قرآن_مجيد_با_علوم 2
📚 علومى كه #قرآن مجيد به#تعليم آنها #دعوت مىكند
👈 و بدين ترتيب بهتعلم علوم طبيعى و رياضى و فلسفى و فنون ادبى و بالاخره همه علومى كه در دسترس فكر انسانى است و تعلم آنها به نفع جهان بشرى و سعادت بخش جامعه انسانى مىباشد دعوت مىكند.
🔹 آرى، قرآن مجيد به اين علوم دعوت مىكند به اين شرط كه به حق و حقيقت رهنما قرار گيرند و جهانبينى حقيقى را كه سرلوحه آن خداشناسى مىباشد در بر داشته باشند وگرنه علمى كه انسان را سرگرم خود ساخته از شناختن حق و حقيقت باز دارد در قاموس قرآن مجيد با جهل مترادف است.
✅ خداى متعال مىفرمايد:
{«يَعْلَمُونَ ظاهِراً مِنَ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ هُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غافِلُونَ» «روم-7»
آنان از زندگى اين جهان ظاهر و نمودى را مىدانند و آنان از زندگى آن جهان غافلند.
✅ و مىفرمايد:
{«أَ فَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ وَ أَضَلَّهُ اللَّهُ عَلى عِلْمٍ وَ خَتَمَ عَلى سَمْعِهِ وَ قَلْبِهِ وَ جَعَلَ عَلى بَصَرِهِ غِشاوَةً فَمَنْ يَهْدِيهِ مِنْ بَعْدِ اللَّهِ» «جاثیه-23»
آيا ديدى آن كسى را كه خداى خود را هواى نفس خود قرار داده و خدا با داشتن علم گمراهش نموده و به گوش و دلش مهر و به چشمش پردهاى زده است پس كيست كه پس از خدا او را راهنمايى كند.
🔹 قرآن كريم با ترغيباتى كه به تعلم علوم مختلفه نموده خود متصدى تعليم يك دوره كامل از معارف الهيه و كليات اخلاق و فقه اسلامى گرديده است.
🍁🍁🍁
کانال قرآنی رحیق در ایتا- برای همراهی با ما کلیک کنید
👇👇👇
@rahighemakhtoom
#سوره_بینه6
#تفسیر_المیزان
📚 بیان آیه 2
رَسولٌ مِنَ اللّهِ يَتلوُا صُحُفاً مُطهّرة2
🔹 اين آيه بيانگر #معناى بينه است، مى فرمايد: منظور از بينه، #محمد رسول اللّه (صلى اللّه عليه و آله و سلم) است و اين معنا به طور #قطع از سياق استفاده مى شود.
🔹 و كلمه ( #صحف ) جمع #صحيفه است، كه به معناى #هر چيزى است كه در آن مى نويسند (از قبيل كاغذ، و لوح هاى سنگى و فلزى و امثال آن ) و منظور در اينجا #اجزايى است كه از #قرآن كريم نازل شده بود، و در كلام خداى تعالى #اطلاق صحف بر #اجزاى كتابهاى آسمانى، و از آن جمله خود #قرآن كريم مكرر آمده، از آن جمله فرموده:
(فى صُحفٍ مكرمه مرفوعةٍ مطهره بايدى سَفره كِرام برَره ).عبس(۱۳_۱۶).
🔹 و مراد از اينكه فرموده:
(مى خواند صحفى مطهره را) اين است كه #اجزاى قرآن از لوث باطل #پاك است، و #شيطان در آن دست نينداخته، و اين #معنا نيز در قرآن كريم مكرر آمده كه خداى تعالى قرآن را از #مداخله شيطانها حفظ مى كند، از آن جمله فرموده: (لا يمسه الا المطهرون).
☘☘☘
برای نشر فرهنگ ناب اسلامی به کانال متفاوت آموزه ها و معارف قرآنی"رحیق "در پیامرسان ایتا بپیوندید.
👇👇👇
@rahighemakhtoom
#سوره_بینه7
#تفسیر_المیزان
📚 بیان آیه 3
فیها کُتُبٌ قَیمة3
🔹 و در #جمله (فيها كتب قيمه ) منظور از ( #كتب ) كه جمع #كتاب است جرم كتاب نيست، بلكه منظور #مكتوب و مطالبى است كه در كتاب #نوشته شده، و كلمه (كتاب )، هم بر كاغذ و لوحهاى مختلف #اطلاق مى شود و هم بر كلمات و الفاظ نوشته شده اى كه نقوش #حك شده و يا با #قلم سياه شده، از آن الفاظ حكايت مى كند، و چه بسا بر #معانى آن الفاظ هم اطلاق شود، به اين اعتبار كه آن معانى به وسيله #الفاظ حكايت شده، و نيز بر #حكم حاكم و #قضاى رانده شده نيز اطلاق مى گردد، مثلا مى گويند:
(كتب عليه كذا بر فلانى چنين نوشتند يعنى #حكم كردند كه بايد چنين و چنان كند،
🔹 در #قرآن هم آمده كه:
(كتب عليكم الصيام )، و نيز فرموده: (كتب عليكم القتال )، و #ظاهرا مراد از كتبى كه در #صحف است همين معناى آخر باشد، يعنى #احكام و قضايايى الهى باشد، كه در مورد #اعتقادات و اعمال صادر شده است، دليلش #توصيف كتاب است به صفت (قيمه )، چون كلمه ( #قيمه ) از #قيام كردن به امر خيرى، و حفظ و مراعات #مصلحت آن، و ضمانت #سعادت آن است،
🔹 همچنان كه در قرآن كريم در مورد #دين استعمال شده، آنجا كه فرموده:
(امر الا تعبدوا الا اياه ذلك الدين القيم )، يعنى دينى كه #خدا آن را حفظ مى كند، و #بقايش را ضمانت كرده است، و معلوم است كه #صحف آسمانى قيم اند، چون امر مجتمع #انسانى را بپا مى دارند، و با دستورات و احكام و قضايايى كه متعلق به عقايد و اعمال است #مصالح بشر را #حفظ مى كنند.
✅ بیان آیات 2و3 سوره بینه
پس #معناى آيات مورد بحث اين مى شود كه آن #حجت و بينه روشنى كه از ناحيه #خداى تعالى براى آنان آمده، عبارت است از #رسولى از ناحيه خدا، كه براى مردم #صحف آسمانى #پاك را مى خواند، پاك از #پليدى باطل، صحفى كه در آن #احكام و قضايايى است #قائم به امر مجتمع انسانى، و اداره كننده آن به #بهترين وجه، و #حافظ مصالح آن.
☘☘☘
برای نشر فرهنگ ناب اسلامی به کانال متفاوت آموزه ها و معارف قرآنی"رحیق "در پیامرسان ایتا بپیوندید.
👇👇👇
@rahighemakhtoom
#سوره_بینه8
#تفسیر_المیزان
📚 بیان آیه 4 سوره بینه
و ما تَفرق الّذينَ أُوتوا الكتاب إلا مِن بعد ما جاءَتهُم البيّنه4
🔹 آيه #اول سوره كه مى فرمود: (ما دست بردار از #كفار اهل كتاب و مشركين نيستيم تا #حجت بر آنان تمام شود)، به كفرشان به #نبوت رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم) و #كتاب او، كه #متضمن دعوت حق او است اشاره مى كرد،
🔹 و آيه مورد بحث به #اختلافى كه #قبل از دعوت اسلامى داشتند اشاره مى كند، و در قرآن كريم در چند جا به اين اختلاف اشاره شده، از آن #جمله مى فرمايد: (و ما اختلف الذين اوتوا الكتاب الا من بعد ما جاءهم العلم بغياً بينهم )، و از اين قبيل آياتى ديگر.
🔹 و منظور از آمدن بينه براى كفار همان #بيانات كتب انبياى گذشته اى است كه در كتبشان آمده بود، و يا #كلام انبياى آنان در توضيح و #تفسير بيان الهى است، همچنان كه در آيه زير بينه را به همين #دو قسم بيان تفسير نموده، مى فرمايد: (و لما جاء عيسى بالبينات قال قد جئتكم بالحكمه و لابين لكم بعض الذى تختلفون فيه فاتقوا اللّه و اطيعون ان اللّه هو ربى و ربكم فاعبدوه هذا صراط مستقيم فاختلف الاحزاب من بينهم ).
☘☘☘
برای نشر فرهنگ ناب اسلامی به کانال متفاوت آموزه ها و معارف قرآنی"رحیق "در پیامرسان ایتا بپیوندید.
👇👇👇
@rahighemakhtoom
#دین_ارجح_بر_همه_چیز
انسانیت ما در میزان انجام وظایف و تکالیف است. در واقع باید در هر موقعیتی، تکلیف خود را تشخیص دهیم که چه کاری در زنده نگهداشتن دین، مؤثر است. بفهمیم برای احیای دین، الآن زمان خوردن است یا نخوردن؛ زمان سکوت است یا فریاد؛ زمان عفو است یا انتقام؛ و... .
این همان «ترجیحات» است؛ یعنی هر حرکتی را متناسب با دستورات دین بررسی کنیم و همه جا خواست خدا را بر خواست خود و دنیایمان ترجیح دهیم. در این زمینه هم، الگوی ما حضرت زهرا(سلاماللهعلیها) است. بانویی که ترجیحاتش همواره حول محور دین و رضای خدا میچرخید و تمام زندگیاش را فدای دین خدا کرد: «قُلْ إِنَّ صَلاتي وَ نُسُكي وَ مَحْيايَ وَ مَماتي لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمينَ».
☘☘☘
برای نشر فرهنگ ناب اسلامی به کانال متفاوت آموزه ها و معارف قرآنی"رحیق "در پیامرسان ایتا بپیوندید.
👇👇👇
@rahighemakhtoom
📢درنگ تامل
بزرگترین حسنه حکیم سبزواری چه بود؟
🔰استاد شهید مطهری
💢حاج ملاهادی سبزواری، بعد از ملاصدرا مشهورترين حكماى الهى سه چهار قرن اخير است. حاجى سبزوارى در سال 1212 در سبزوار متولد شد. هفت ساله بود كه پدرش مرد. در ده سالگى براى تحصيل به مشهد مقدس رفت و ده سال اقامت كرد. شهرت حكماى اصفهان او را به اصفهان كشانيد. در حدود هفت سال از محضر ملا اسماعيل دربكوشكى اصفهانى استفاده كرد و ضمناً در همان وقت دو سه سالى اواخر دوره حكيم نورى را درك كرد. سپس به مشهد مراجعت كرد و چند سالى در مشهد به تدريس پرداخت. آنگاه عازم بيت اللَّه شد. در مراجعت اجباراً دو سه سالى در كرمان اقامت كرد. در مدت اقامت كرمان براى اين كه نفس خود را تربيت كند و رياضت دهد، سعى كرد ناشناخته بماند و در همه مدت به كمك خادم مدرسه به خدمت طلاب قيام مى كرد. بعد دختر همان خادم را به زنى گرفت و رهسپار سبزوار شد. قريب چهل سال بدون آنكه حتى يك نوبت از آن شهر خارج شود در آن شهر توقف كرد و به كار مطالعه و تحقيق و تدريس و تأليف و عبادت و رياضت نفس و تربيت شاگردان پرداخت تا عمرش به پايان رسيد.
💢از نظر تشكيل حوزه گرم فلسفى و جذب شاگرد از اطراف و اكناف و تربيت آنها و پراكندن آنها در بلاد مختلف، بعد از حكيم نورى كسى به پايه حكيم سبزوارى نمى رسد. صيت شهرتش در همه ايران و قسمتهاى خارج ايران پيچيد. طالبان حكمت از هر سو به محضرش مى شتافتند. شهر متروك سبزوار از پرتو وجود اين حكيم عاليقدر قبله جويندگان حكمت الهى گشت و مركز يك حوزه علمى شد.
💢حكيم سبزوارى فوق العاده خوش بيان و خوش تقرير بود؛ با شور و جذبه تدريس مى كرد. او گذشته از مقامات علمى و حكمى، از ذوق عرفانى سرشارى برخوردار بود. بعلاوه، مردى با انضباط، اهل مراقبه، متعبد، متشرع و بالاخره سالك الى اللَّه بود. مجموع اينها سبب شده بود كه شاگردان او به او تا سرحد عشق ارادت بورزند. از نظر جاذبه استاد و شاگردى، حكيم سبزوارى بى مانند است. بعضى از شاگردان او بعد از او با اينكه چهل سال از او فاصله گرفته بودند، باز هم هنگام يادآورى او به هيجان مى آمدند و اشك مى ريختند.
💢حكيم سبزوارى به فارسى و به عربى شعر مى سروده و در اشعارش به «اسرار» تخلص مى كرده است. هر چند در هر دو قسمت، شعر دست پايين فراوان دارد اما در هر دو قسمت برخى اشعار دارد كه در اوج زيبايى و كمال و شور و حال است.
💢حكيم سبزوارى در سال 1289 در يك حالت جذبه مانندى درگذشت.
💢بزرگترين حسنه حكيم سبزوارى، مرحوم حكيم ربانى، عارف كامل الهى، فقيه نامدار، #آخوند_ملاحسينقلى_همدانى درجزينى قدس سره است. اين مرد بزرگ و بزرگوار كه فرزند يك چوپان پاك سرشت بود براى ادامه تحصيل از همدان به تهران آمد. صيت شهرت و جاذبه معنويت حكيم سبزوارى او را به سبزوار كشانيد. مدتى در حوزه آن حكيم شركت كرد. پس از آن به عتبات شتافت و براى تكميل علوم منقول، جزء شاگردان استاد المتأخرين حاج شيخ مرتضى انصارى قرار گرفت. در همان ايام توفيق تشرف حضور آقا سيد على شوشترى را يافت و در نزد آن عارف كامل مراحل سير و سلوك را طى كرد و خود به مقامى از كمال و معرفت رسيد كه كمتر نظيرى برايش مى توان جست.
💢اگر همه شاگردان حوزه حكيم سبزوارى به حضور در حوزه او افتخار مى كنند، حوزه حكيم به حضور چنين مردى مفتخر است.
💢حوزه تعليم و تربيت مرحوم #آخوند_ملاحسينقلى بيشتر حوزه تربيت بود تا تعليم، حوزه انسان سازى بود. از اين حوزه مردان بزرگى برخاسته اند. از مطالعه مواضع متفرقه كتاب نقباء البشر مى توان به وسعت دايره آن پى برد.
📚 خدمات متقابل ص 524
☘☘☘
@rahighemakhtoom
#قرآن_شناسی
#قرآن_در_اسلام
#علامه_طباطبایی
#رابطه_قرآن_مجيد_با_علوم 3
📌 دانش هایی که موضوع بحث آنها #قرآن مجيد است
🔅 در ميان مسلمانان علومى نيز هست كه موضوع بحث آنها خود #قرآن مجيدمىباشد، تاريخ پيدايش اين علوم نخستين روزهاى نزول است و به تدريج مسائل آنها در ميان مردم نضج يافته و تنقيح شده تا به حد كمال رسيده و بالأخره محققين اين فنون تأليفاتى در آنها كرده و كتابهاى بىشمار نوشتهاند.
✅ برخى از اين علوم در اطراف الفاظ #قرآن كريم و برخى در معانى آن به بحث و كنجكاوى مىپردازد:
🔹 علومى كه در الفاظ #قرآن بحث مىكند فنون تجويد و قرائت است؛ فنى در كيفيت تلفظ به حروف تهجى و حالات و عوارضى كه حروف تهجى در لغت عرب در ميان الفاظ مفرده و مركبه پيدا مىكند مانند ادغام و تبديل حروف و احكام وقف و ابتدا و نظاير آن بحث مىنمايد.
🔹 و فنى به ضبط و توجيه قرائتهاى هفتگانه معروف و قرائتهاى سهگانه ديگر و قرائتهاى صحابه وشواذ قرائتها مىپردازد.
🔹 و فنى عدد سور و آيات و كلمات و حروف آنها و آيات و كلمات و حروف همه #قرآن را احصا مىكند.
🔹 و فنى در خصوص رسم خط خاص #قرآن مجيد و اختلافاتى كه با رسم خط عربى معمول دارد سخن مىگويد.
🌿🌿🌿
@rahighemakhtoom
ادامه 👇👇👇
#قرآن_شناسی
#قرآن_در_اسلام
#علامه_طباطبایی
#رابطه_قرآن_مجيد_با_علوم 3
📌 دانش هایی که موضوع بحث آنها #قرآن مجيد است
✅ و علمهايى كه در معانى قرآن مجيد بحث مىكند:
🔹 فنى است كه از كليات معانى آيات مانند تنزيل و تأويل و ظاهر و باطن و محكم و متشابه و ناسخ و منسوخ قرآن كنجكاوى مىكند.
و فنى است كه در آيات و احكام بحث مىنمايد و در حقيقت شعبهاى از فقه اسلامى است.
🔹 و فنى است كه از معانى خصوص آيات قرآنى سخن مىگويد و به نام تفسير قرآن ناميده مىشود و در بخش دوم اين كتاب بحثهايى در اطراف تفسير و طبقات مفسرين گذشت.
علما و محققين اسلام در هر يك از علوم خاصه به قرآن مجيد تأليفاتى و تصانيف بىشمارى كردهاند.
🌿🌿🌿
@rahighemakhtoom
ادامه 👇👇👇
#قرآن_شناسی
#قرآن_در_اسلام
#علامه_طباطبایی
#رابطه_قرآن_مجيد_با_علوم 3
📌 علومى كه #قرآن مجيد موجب پيدايش آنها شده است
✳ ترديد نيست كه علوم دينيهاى كه امروز در ميان #مسلمانان داير و مورد تعليم و تعلم مىباشد تاريخ تأسيس و تداول آنها به بعثت پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و نزول #قرآن كه معارف الهيه و قوانين شرعى را همراه خود آورده محدود مىباشد.
🔹 اين علوم در قرن اول هجرى به واسطه قدغنى كه مقام خلافت از كتابت و تأليفات حديث و غيره كرده بود به طور غير منظم در ميان صحابه و تابعين داير بود و جز عده بسيار كمى كه در #فقه و #تفسير و #حديث مختصراتى نوشتند اكثريت مردم بهطريق حفظ به تحصيل پرداخته از سينه به سينه منتقل مىنمودند.
🔹 از اوايل قرن دوم بهسبب برداشته شدن #قدغن «1» مردم اول به نوشتن حديث پس از آن به نوشتن بحثهاى مربوط به علوم ديگر و به قالب زدن تأليف و تصنيف علوم را مرتب و منظم نمودند و بدين ترتيب فن حديث و علم رجال و درايه و فن اصول فقه و علم فقه و علم كلام به وجود آمد.
✳ و حتى فلسفه نيز اگرچه در آغاز به عنوان نقل از يونانى به عربى وارد محيط اسلام شد و زمانى تقريباً به شكل يونانى خود در دست مردم بود ولى پس از چندى محكوم طرز تفكر محيط گرديده هم از جهت ماده و هم از جهت صورت تغييراتى پيدا كرده تحول يافت به گواهى اين كه در فلسفهاى كه امروز در ميان #مسلمان داير است در معارف الهيه مسئلهاى به چشم نمىخورد مگر اين كه متن آن را و براهين و ادلهاى را كه براى اثبات آن به كار برده شده مىتوان در #قرآن و حديث پيدا كرده و از لابهلاى آنها
به دست آورد.
🌿🌿🌿
(1). اين قدغن را- چنان كه در تاريخ مسلم است- عمربن عبدالعزيز (خليفه اموى 99- 101) برداشته است
.
🌿🌿🌿
✳ اين سخن را در علوم ادبيه عربى نيز مىتوان مطرح ساخت، زيرا امثال علم صرف و نحو و معانى و بيان و بديع و لغت و فن فقه لغت و اشتقاق اگرچه مورد بحث آنها مطلق كلام عربى است لكن بىترديد آنچه مردم را وادار به تتبع و ضبط و تنقيح اصول و قوانين اين علوم نمود همان #شاهكار خدايى بود كه مردم را مجذوب بيان شيرين و شيوا و اسلوب زيباى خود ساخته بود و مردم براى روشن شدن از بناى كلمات و تركيب جمل و معانى الفاظ و فصاحت و بلاغت بيانات و صنعتهاى لفظى ظريف آن نيازمند شدند كه قوانين كلى آنها را با اشتباه و نظايرى كه در لغت عرب داشتند به دست آوردند و به كمك آنها از كنجكاوى خود نتيجه گيرند و بدينترتيب علمهاى صرف و نحو و لغت و فنون سهگانه بلاغت تنقيح و تنظيم شد.
🌿🌿🌿
@rahighemakhtoom
ادامه 👇👇👇
#قرآن_شناسی
#قرآن_در_اسلام
#علامه_طباطبایی
#رابطه_قرآن_مجيد_با_علوم 3
📌 علومى كه #قرآن مجيد موجب پيدايش آنها شده است
🔅🔅🔅
✳ منقول است كه ابنعباس كه از مفسرين صحابه بود معانى آيات را از راه استشهاد به اشعار عرب بيان مىكرد و به جمعآورى و حفظ اشعار عرب توصيه مىنمود و مىگفت: «الشعر ديوانالعرب» و با چنين عنايتهايى نثر و شعر عرب ضبط شد
🔹 تا به جايى رسيد كه دانشمند شيعى معروف خليلبن احمد بصرى در لغت{كتاب العين} را نوشته و علم عروض را براى شناختن اوزان اشعار وضع نمود و ديگران نيز در اين دو فن تأليفاتى كردند
🔹 و فن تاريخ نيز در اسلام از فن حديث مشتق شده و در آغاز از قصص انبياء و امم و از سيرت پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله شروع شده و پس از آن تاريخ صدر اسلام به آن اضافه شده بعد به صورت تاريخ عالم در آمد و مورخينى مانند طبرى و مسعودى و يعقوبى و واقدى كتابهايى نوشتند.
🔹 و به جرئت مىتوان گفت كه عامل اصلى اشتغال مسلمانان به علوم عقلى از طبيعيات و رياضيات و غير آنها به صورت نقل و ترجمه در آغاز كار و به نحو استقلال و ابتكار در سرانجام همان انگيزه فرهنگى بود كه قرآن مجيد در نفوس مسلمانان فراهم كرده بود.
🔹 در آغاز كار به دست مقام خلافت كه آن روزها ميان ملت عرب مستقر بود علوم مختلف عقلى از يونانى و سريانى و هندى به عربى ترجمه شد و پس از آن در دسترس همه مسلمانان جهان كه از ملل مختلف بودند قرار گرفت و روزبه روز، بر وسعت تحقيقات و دقت مطلوب و حسن انتقام خود افزود.
🔹 و معلوم است كه مدنيت وسيع اسلامى كه كمى بعد از هجرت و رحلت پیامبر قسمت معظم معموره را تحت تسلط خود گرفت و در آن حكومت نمود و بالأخره امروز در حدود ششصد ميليون از جمعيت كره را به نام اسلام نگه مىدارد، يكى از آثار بارز قرآن مجيد بود (اگرچه ما به نام شيعه به خلفا و ساير پادشاهان كارگردان اين مدنيت از جهت مسامحههايى كه در روشن ساختن حقايق دين و اجراى قوانين آن كردهاند اعتراض داريم در عين حال از پرتو اسلام هرچه به جهان تابيده بىترديد از قرآن مىباشد)
🔹 و بديهى است چنين تحولى كه يكى از حلقههاى بارز سلسله حوادث جهان مىباشد در حلقههاى بعدى تأثير به سزايى خواهد داشت و از اين روى يكى از علل و مقدمات تحول امروزى و بسط و پيشرفت فرهنگ جهان قرآن مجيد خواهد بود.
🔹 البته براى اين كه اين مسئله روشنتر شود و ارزش واقعى خودش را نشان دهد تجزيه و تحليل بيشترى لازم است ولى رويه اختصار كه در اين كتاب مراعات مى شود از اشتغال به آن مانع مىباشد.
🌿🌿🌿
@rahighemakhtoom
سوره البینه.JPG
81.8K
#سوره_بینه9
#تفسیر_المیزان
🔆🔆🔆
📌 بیان آیه 5 سوره بینه
و ما امروا الّا ليَعبدوا اللّه مخلِصين لَه الدين حُنفاء5
🔹 ضمیردر جمله (امروا) به همان (الّذين كفروا مِن اهل الكتاب و المشركين)بر مى گردد، مى فرمايد: #رسالت رسول اسلام (صلى اللّه عليه و آله و سلم) و ( كتب قيمه ) كه در #صحف_وحى است اين #كفار از اهل كتاب و مشركين را #امر نمى كند مگر به #عبادت خداى تعالى، به #قيد اخلاص در دين، پس بايد كه چيزى را #شريك او نگيرند.
🔹 كلمه (حنفاء) #حال است از ضمير جمع در (ليعبدوا)، و اين كلمه جمع #حنيف است، كه از ماده حنف است كه به معناى #متمايل شدن و #انحراف از دو حالت #افراط و تفريط به سوى حالت #اعتدال است، و #خداى تعالى اسلام را بدين جهت دين #حنيف خوانده كه خلق را #دستور مى دهد به اينكه در #تمامى امور حد #وسط و حالت اعتدال را از دست ندهند، و از #انحراف به سوى افراط و تفريط بپرهيزند.
🔹 و #جمله (و يقيموا الصلوه و يوتوا الزكوه ) از باب ذكر #خاص بعد از عام، و يا ذكر #جزء بعد از كل است، كه در مواردى صورت مى گيرد، كه گوينده به آن فرد #خاص عنايت بيشترى دارد، در اينجا نيز خداى تعالى بعد از ذكر #كلى عبادت، نماز و زكات را ذكر كرد، چون اين دو عبادت از #اركان اسلامند، يكى توجه عبودى خاصى است به درگاه #خداى تعالى، و ديگرى #انفاق مال است در راه رضاى او.
🍁🍁🍁
برای نشر فرهنگ ناب اسلامی به کانال متفاوت آموزه ها و معارف قرآنی"رحیق "در پیامرسان ایتا بپیوندید.
@rahighemakhtoom
ادامه 👇👇👇
سوره البینه.JPG
81.8K
#سوره_بینه9
#تفسیر_المیزان
🔆🔆🔆
📌 بیان آیه 5 سوره بینه
🔹 (و ذلِكَ دينُ القَيِّمَة ) - #يعنى اين است دين كتب قيمه - #مفسرين چنين معنا كرده اند. #مراد از (كتب قيمه ) اگر همه كتابهاى #آسمانى يعنى كتاب نوح و پايين تر از او از ساير #انبيا (عليهم السلم) باشد، #معناى جمله اين مى شود كه:
اين #دعوت_محمدى كه بشر به پذيرفتن آن #مأمور شده، دينى است كه در #همه كتابهاى قيم آسمانى #مكلف بدان بودند، و دين #نوظهورى نيست، چون دين خدا همواره #يكى بوده، پس بناچار بايد به آن بگروند، براى اينكه #قيم است.
🍁🍁🍁
برای نشر فرهنگ ناب اسلامی به کانال متفاوت آموزه ها و معارف قرآنی"رحیق "در پیامرسان ایتا بپیوندید.
@rahighemakhtoom
ادامه 👇👇👇
سوره البینه.JPG
81.8K
#سوره_بینه9
#تفسیر_المیزان
🔆🔆🔆
📌 بیان آیه 5 سوره بینه
🔹 و اگر #مراد از كتب قيمه، #معارفى است كه #رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم) از #صحف مطهره براى آنان خوانده، #معناى آيه چنين مى شود كه: مردم در #دعوت اسلامى مأمور نشده اند مگر به #احكام و قضاهايى قيم، احكام و قضايايى كه #مصالح جامعه انسانى را تأمين مى كند، پس با در نظر گرفتن اين معنا بر مردم #واجب است به اين دعوت ايمان آورده، و به اين دين #متدين شوند.
✅ پس آيه شريفه به هر حال #اشاره دارد به اينكه #دين توحيد (كه قرآن كريم #متضمن آن است، قرآنى كه #مصدق كتب آسمانى #قبل از خويش و به حكم آيه 48 از سوره #مائده مهيمن و مافوق آنها است )، با #دستوراتى كه به مجتمع #بشرى مى دهد #قائم به امر آنان و حافظ #مصالح حياتشان است،
🔹 همچنان كه آيه زير اين #معنا را با وافى ترين بيان خاطرنشان ساخته، مى فرمايد: (فَاقِم وَجهَكَ لِلدّينِ حَنيفاً فِطرَتَ اللّهِ الّتى فَطرَ النّاسَ علَيها لا تَبديلَ لِخلقِ اللّهِ ذلِكَ الدّينُ القَیِّمُ ).سوره روم آیه ۳۰
🍁🍁🍁
برای نشر فرهنگ ناب اسلامی به کانال متفاوت آموزه ها و معارف قرآنی"رحیق "در پیامرسان ایتا بپیوندید.
@rahighemakhtoom
ادامه 👇👇👇
سوره البینه.JPG
81.8K
#سوره_بینه9
#تفسیر_المیزان
🔆🔆🔆
📌 بیان آیه 5 سوره بینه
🔹 با اين آيه بيان #عموميت رسالت رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم) و شمول و #فراگيرى دعوت اسلامى عموم بشر را، #تكميل مى شود، پس اينكه فرمود: (لم يكن الذين كفروا من اهل الكتاب و المشركين...)، اشاره مى كند به اينكه از نظر سنت #هدايت الهى، بر خداى تعالى است كه همه عالم را #قائم هدايت نموده، لازم است #حجتش را بر هر كسى كه #كافر شده و دعوت او را نپذيرفته تمام كند، چه كافر از اهل كتاب و چه از مشركين، گو اينكه در روز #نزول آيه كفار از اهل كتاب و از مشركين بعضى از كفار بودند نه همه آنان ولى اين معنا را به طور قطع مى دانيم كه در #تعلق_دعوت فرقى ميان بعضى با بعض ديگر نيست، اگر در عصر #نزول متعلق به بعضى شده، بايد كه متعلق به #كل كفار هم بشود.
🔹 و #جمله (رسول من الله ) اشاره دارد به اينكه آن بينه عبارت است از #محمد (صلى اللّه عليه و آله و سلم) و جمله (و ما تفرق...) اشاره دارد به اينكه #تفرقه و كفرى كه در #سابق نسبت به #حق داشتند نيز بعد از آمدن بينه #بوده.
🔹 و #جمله (و ما امروا الا ليعبدوا الله...) مى فهماند كه آنچه بدان #دعوت شده اند، و مأمور به آن گشته اند، دينى است #قيم، كه #مصالح اجتماع بشريشان را تأمين مى كند، پس بر همه آنان لازم است به آن دين #ايمان آورند و كفر نورزند.
🍁🍁🍁
برای نشر فرهنگ ناب اسلامی به کانال متفاوت آموزه ها و معارف قرآنی"رحیق "در پیامرسان ایتا بپیوندید.
@rahighemakhtoom
ادامه 👇👇👇
قران شناسی.jpg
20.8K
#ترتيب_نزول_قرآن و انتشارش در ميان مردم1
#قرآن_شناسی
#قرآن_در_اسلام
#علامه_طباطبایی
🌿🌿🌿
📌 آيات #قرآن مجيد به چه ترتيب نازل شد
🔸 سور و آيات #قرآن مجيد يك جا نازل نشده است، اين مطلب علاوه بر تاريخ قطعى كه به نزول تدريجى #قرآن مجيد در امتداد بيستوسه سال مدت دعوت پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله شهادت مىدهد از مضامين خود آيات نيز روشن است،
🔹 خداى متعال مىفرمايد:
{«وَ قُرْآناً فَرَقْناهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَى النَّاسِ عَلى مُكْثٍ وَ نَزَّلْناهُ تَنْزِيلًا» «اسراء، آيه 106
»
و #قرآن را- سور و آيات آن را- از هم جدا كرديم تا آن را به درنگ به مردم بخوانى و آن را با يك نوع تدريج نازل نموديم.
🔹 در #قرآن مجيد ناسخ و منسوخ هست و آياتى است كه ارتباط تام به قصص و حوادثى دارد كه هرگز در يك زمان جمع نمىشوند تا آيات مربوط به آنها يك جا نازل شده درباره آنها به گفت وگو پردازد.
🔹 و همچنين سور و آيات #قرآنى به اين ترتيب كه در مصحف شريف قرار گرفته نازل نشدهاند به اين معنا كه اول سوره حمد پس از آن سورههاى بقره و آلعمران و
نساء و مائده و به همين ترتيب نازل شده باشد و هم چنين آيات به ترتيب مضبوط.
@rahighemakhtoom
ادامه 👇👇👇
قران شناسی.jpg
20.8K
#ترتيب_نزول_قرآن و انتشارش در ميان مردم1
#قرآن_شناسی
#قرآن_در_اسلام
#علامه_طباطبایی
🌿🌿🌿
📌 آيات #قرآن مجيد به چه ترتيب نازل شد
🔹 زيرا در اين خصوص نيز علاوه بر شهادت تاريخ قطعى، مضامين خود آيات نشان مىدهدكه برخى از سور و آيات #قرآن با مضامينى كه مناسب با اوايل زمان بعثت است، مانند سوره علق و نون در اواخر قرآن مجيد ثبت شده و سورهها و آيههاى بسيارى كه مضامين آنها با پس از هجرت و اواخر عهد #رسول اكرم صلى الله عليه و آله سازگار است مانند سورههاى بقره و آلعمران و نساء و انفال و توبه در اوايل #قرآن گذاشته شده است.
🔹 بديهى است كه به موجب اين مضمونهاى مختلف #سور و آيات #قرآنى از جهت نزول ارتباط كامل با حوادث و وقايع و نيازمندىهاى گوناگون دارد كه در خلال مدت دعوت پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله تحقق يافته و به وقوع پيوسته است.
🔹 مثلًا #سور و آياتى كه تنها مشتمل به دعوت مشركين و مبارزه با بتپرستى است با روزگار پيش از هجرت كه #پيغمبر صلى الله عليه و آله در مكه و گرفتار دعوت بتپرستان بود مناسب است و آيات قتال و آيات احكام كه به دنبال حوادث و نيازمندىهايى كه پس از هجرت و انعقاد جامعه اسلامى در شهر يثرب (مدينه) و پيشرفت روزافزون #اسلام پيدا شده نازل گرديده است.
🌿🌿🌿
برای نشر فرهنگ ناب اسلامی به کانال متفاوت آموزه ها و معارف قرآنی"رحیق "در پیامرسان ایتا بپیوندید.
@rahighemakhtoom
اگر كسي اين حريمِ عفاف را رعايت نكرد اهل غيرت نيست. از برجستهترين اوصاف الهي, غيرت است كه خدا غيور است. غيرت حقيقتي است كه سه عنصر محوري را در بردارد :
يكي معرفتِ هويّت خود
دوم عدم دخالت در امور غير
سوم اجازه ندادن دخالت غير در امور او
آن غيرزدايي را ميگويند غيرت. اگر كسي بخواهد در حريم ديگري وارد نشود و اگر كسي بخواهد ديگري را در حريم خود راه ندهد كه چنين انساني را ميگويند غيور اين فرع بر آن عنصر اول است كه هويّت خودش را بشناسد اگر كسي انسانيّت خودش را شناخت قلمرو هويّت خودش را شناخت, توان مرزبندي را دارد نه از مرز خود بيرون ميرود نه اجازه ميدهد كسي وارد مرز او بشود نه خانهٴ كسي را نگاه ميكند نه اجازه ميدهد كسي خانهٴ او را نگاه كند نه نامحرمي را نگاه ميكند نه اجازه ميدهد نامحرمي او را نگاه كنند. غيرت تنها اين نيست كه انسان, غير را به حريم خود راه ندهد وگرنه گرفتار دياثَت خواهد شد, غيور آن است كه به حريم ديگري هم راه پيدا نكند.
(حضرت آستاد آیت الله جوادی آملی -تفسیر سوره نور جلسه دوم)
🍁🍁🍁
@rahighemakhtoom
@rahighemakhtoom2
📌جرعه ای از کوثر معرفت
🔅🔅🔅
دليل سجده ى فرشتگان بر آدم، فرمان خداوند و لياقت ذاتى انسان بود نه جنسيّت و ساختمان وجودى او.
شيطان در مقام توجيه نافرمانى خود، با مغلطه و قياسى نابجا ادّعا كرد: من از آدم برترم، زيرا من از آتشم و آدم از خاك، گرچه هركدام منشأ اثرى خاص مى باشند، امّا در حقيقت او با اين ادّعاى غلط، به جاى اطاعت از فرمان خداوند حكيم وتوجّه به جايگاه آدمى نزد خداوند، «انّى جاعل فى الارض خليفة» (21) و ناديده گرفتن روح الهى در انسان، «نفختُ فيه من روحى» (22) در مقابل فرمان خداوند گردنكشى كرد. چنانكه بسيارى از ما نيز در بسيارى موارد، احكام و دستورات دينى را بدون توجّه به حكمت و فلسفه ى آن، به ظاهر با عقل خود مى سنجيم و چون دليل آشكارى براى آن نمى يابيم، آن را نمى پذيريم و بدان بى اعتنا مى شويم، يا در برخى موارد از مقايسه ى موضوعاتِ متشابه با يكديگر، حكم يكسانى براى همه ى آنها صادر مى كنيم.
لذا قياس در استنباط احكام جايز نيست و امام صادق عليه السلام همواره از قياس هاى ابوحنيفه به شدّت انتقاد مى كرد. (23)
-----
21) بقره، 30
22) حجر، 29
23) تفسير نمونه
🔅🔅🔅
پیام ها :
-✅ قبل از صدور حكم، محاكمه و بازپرسى لازم است. «قال ما منعك»
✅- شيطان، پايه گذار نافرمانى و گناه است. «ما منعك... اذ امرتك» چون اوّلين نافرمانى توسّط او صورت گرفت.
-✅ عقاب بدون بيان قبيح است، تا حكمى و مطلبى بيان نشده، بازخواست و مجازات نمى توان كرد. «قال ما منعك... اذ امرتك»
- ✅شيطان در برابر خدا ايستاد، نه در برابر حضرت آدم. «اذ أمرتك» چنانكه در آيه ى ديگر مى خوانيم: «ففسق عن امر ربّه» (24)
✅- شيطان نيز همچون انسان داراى تكليف و اختيار است. «ما منعك الاّ تسجد اذ امرتك قال...»
✅- ميزان، اطاعت امر خداست. سنّ و نژاد و سابقه و... هيچ كدام معيار نيست. «اذ أمرتك قال أنا خير...»
-✅ در قضاوت، به مجرمان نيز فرصت اظهارنظر بدهيم. «قال أنا خير منه»
- ✅ناديده گرفتن بعد ملكوتى انسان و تنها چشم دوختن به جسم او كه مرام و مسلك مادّيين مى باشد، شيطان صفتى است. «قال أنا خير منه»
-✅ خودبرتربينى مى تواند مخلوق را به جبهه گيرى در مقابل خالق ودار مى كند. «أنا خير منه»
-✅ قبول خالقيّت خدا به تنهايى كافى نيست، اطاعت و تسليم هم لازم است. «خلقتنى... خلقته» شيطان، خالقيّت خدا را پذيرفته بود، ولى از او اطاعت نكرد.
✅- نژادگرايى، از ارزشهاى شيطانى است. «خلقتنى من نار»
✅- شيطان در برابر فرمان روشن و صريح خداوند، به سليقه شخصى خود عمل كرد و به اصطلاح، اجتهاد در برابر نص نمود. «اذ امرتك قال... خلقتنى من نار...»
✅- شيطان، از قياس استفاده كرد كه اساس علمى ندارد، بلكه بر مبناى گمان است. «خلقتَنى من نار و خلقتَه من طين»
24) كهف، 50
🔅🔅🔅
@rahighemakhtoom
📌 معنا و مفهوم واژه "#امانت درآيه72 سوره احزاب، .
در بیانات آیت الله #جوادی_آملی
🔹 ﴿إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمانَةَ عَلَی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الْجِبالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَها﴾، (آسمان ها و زمین و کوهها )عرض کردند که ما نميتوانيم، اين بار امانت را نمیتوانيم تحمل کنيم.
🔹 ـ قبلاً هم به عرض شما رسيد ـ گفتند اين #امانت ملکوت است، ولايت است، حقيقت است، اينها سرجايش محفوظ است.
🔹 امانت يعني همين #امانت، يعني به کسي پول بدهند، بانکي بکنند، بگويند اين امانت دست توست، اختلاس نکن، نجومي هم نکن!
🔹 بنا شد حتماً يعني حتماً اين جمله #نهج_البلاغه را بخوانيم، اين #امانت را حضرت معنا کرده است، اين امانت کمرشکن که کمر کوه را ميشکند، بخوانيم؛ يعني بانکي باشد، اختلاس نکند. فلان اداري باشد، نجومي نگيرد.
🔹 (امام )فرمود ذات أقدس الهي #امانت را مثل نماز و روزه بر مردم واجب کرده است. اين امانت به معني حقيقت قرآن و ولايت کليه الهيه که نيست؛ يعني مال مردم را ندزد.
🔹 الآن ما مشکل کشورمان چيست؟ اين همه نعمت در مملکت هست و به هر که مال دادي يا #اختلاس کرده يا #نجومي! آسمان را نگاه نکنيد، ﴿إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمانَةَ﴾، ولايت را که به آسمان نميدهند؛ يعني شما را وقتي گفتند اين کار را بکن، حقوق بگيرد، ديگر روميزي و زيرميزي نگير! کشور آرام ميشود.
🔹 بنا شد حتماً يعني حتماً اين در #نهج_البلاغه مراجعه شود که منظور از #امانت همين امانت است.[نهج البلاغة (للصبحي صالح)، نامه5.] آن امانتي کليه را که به کوه نميدهند. اين که معلوم است کوه نميتواند تحمل کند.
🔹 همين #امانت را ذات أقدس الهي به همه ما داد، به کارمندان ما داد، به مسئولين ما داد، به بالايي داد، به پاييني داد، مال مردم را مال مردم بدانيم! کشور امن و آرام است. هيچ کمبودي ندارد، بيگانه دماغش به خاک ماليده شد ـ به لطف الهي ـ اين کشور، کشور سلحشوران است.
🌿🌿🌿
✳ گدا طبعی!
🔹 اين همه پول در اين مملکت هست، هر جا برويد يا بالا يا پايين يا روميز يا زيرميز! اين گداطبعي است. روي گداطبعي چهار تا موش است که مملکت را به زحمت انداخت، وگرنه کشور، کشور سلحشوران است، با عظمت است!
غرض اين است که ـ #امانت حتماً يعني حتماً اين زحمتها هدر نرود! رفتيد منزل ـ نهجالبلاغه را باز کنيد، ببينيد اين امانت را در کنار نماز و روزه آورده يا در کنار ولايت حقيقي و کليه. آن يک ولايت ديگر است. فرمود شما به هر کسی امانت داديد خيانت کرده! اين کشور که نميتواند گام دوم و سوم را بردارد.
🔅 (درس تفسیر سوره جن جلسه اول 11-12-97)🔅
🌿🌿🌿
برای نشر فرهنگ ناب اسلامی به کانال متفاوت آموزه ها و معارف قرآنی"رحیق "در پیامرسان ایتا بپیوندید.
👇👇👇
@rahighemakhtoom
#ترتيب_نزول_قرآن و انتشارش در ميان مردم2
#قرآن_شناسی
#قرآن_در_اسلام
#علامه_طباطبایی
📌 ملاک و معیار #مکی و #مدنی بودن #آیات و #سوره های قرآن
🔅🔅🔅
🔹 #سور و #آيات #قرآنى به حسب اختلافاتى كه در محل نزول و زمان نزول و اسباب و شرايطى كه زمينه نزول را فراهم آورده انقساماتى پيدا مىكنند:
1⃣ 1. برخى از #سورهها و #آيات #مكى هستند و برخى از آنها #مدنى و معمولًا آنچه از قرآن قبل از هجرت پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله نازل شده مكى شمرده مىشود و بيشتر #سورههاى قرآنى و به ويژه #سورههاى كوچك از اين قبيل است و آنچه بعد از هجرت نازل شده مدنى خوانده مىشود اگرچه در خارج مدينه و حتى در مكه نازل شده باشد.
2⃣ 2. برخى از #سور و#آيات در سفر و برخى در حضر نازل شدهاند. و هم چنين #سور و #آيات منقسم مىشوند به آنچه در شب يا در روز نازل شده و هم چنين به آنچه در صلح يا در جنگ نازل شده و به آنچه در زمين يا در آسمان نازل شده و به آنچه در خلوت يا در ميان مردم نازل شده است و ما در فايده شناختن اين انقسامات در فصل اسباب نزول بحث خواهيم كرد.
3⃣ 3. برخى از دو #سورهها مكرراً نازل شده چنان كه گفته مىشود كه #سوره حمد دو مرتبه نازل شده يك مرتبه در مكه و يك مرتبه در مدينه، و هم چنين برخى از #آيات مكرراً نازل شده چنان كه آيه:
✅ {«فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ»*} در #سوره رحمان سى مرتبه مكرر شده
✅ و چنان كه دو #آيه{«إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً وَ ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ* وَ إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ»*} در #سوره شعرا هشت فقره تكرار يافته
✅ و گاهى يك آيه در بيشتر از يك سوره چنان كه آيه{«وَ يَقُولُونَ مَتى هذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ»*} در شش سوره مختلف واقع شده.
✳ و هم چنين گاهى جملهاى معين در جايى #آيه كامل و در جاى ديگر جزء آيه است چنان كه جمله{«اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ»*} در اول #سوره آلعمران آيه كامل و در #سوره بقره جزء آيةالكرسى است
✳ و غالب #سور و #آيات يكمرتبه نازل گرديده و از يك محل تعدى نمىكند.
🔹 و در هر حال اين گونه اختلاف در ميان #آيات #قرآنى معلول اقتضائات مختلف مقام بيان مىباشد كه در جايى تكرار يك جمله را ايجاب مىكند و آن را تكيهگاه كلام قرار مىدهد و گاهى نه.
🔹 و نظير اين اختلاف اختلاف ديگرى است كه از جهت درازى و كوتاهى در ميان #سور و #آيات #قرآنى هست مانند
🔹 سوره كوثر كه كوتاهترين سوره قرآنى و سوره بقره كه بلندترين سورهها مىباشد
🔹 و مانند #آيه «مدهامتان» كه كوچكترين #آيه قرآنى و يك كلمه است و آيه دين كه آيه 282 سوره بقره و بلندترين آيه قرآن و به بيشتر از سى جمله مشتمل است.
🔹 همه اين اختلافات به اقتضاى مقام بيان است چنان كه گاهى در ميان دو #آيه متصل به هم اتفاق مىافتد مانند دو #آيه كريمه بيستم و بيستويكم #سوره مدثر كه اولى يك جمله و دويمى بيشتر از پانزده جمله است.
🔹 و نظير اين اختلاف اختلافى است كه #آيات #سورههاى #قرآن از جهت ايجاز و اطناب بيان دارند چنان كه با مقايسه امثال #سوره فجر و سوره ليل به امثال #سوره بقره و مائده روشن است
✳ و اغلب #سورههاى مكى با اسلوب ايجاز
✳ و اغلب #سورههاى مدنى با سياق اطناب نازل شدهاند.
🔹 و از اين باب است آنچه گفته شده كه #اولين آياتى كه به پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله نازل شده سوره #علق يا پنج آيه از اول سوره علق مىباشد و #آخرين آيهاى كه نازل گرديده آيه كريمه:{«وَ اتَّقُوا يَوْماً تُرْجَعُونَ فِيهِ إِلَى اللَّهِ ثُمَّ تُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ ما كَسَبَتْ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ»} #سوره بقره آيه 281 است.
🌿🌿🌿
برای نشر فرهنگ ناب اسلامی به کانال متفاوت آموزه ها و معارف قرآنی"رحیق "در پیامرسان ایتا بپیوندید.
@rahighemakhtoom