علیرضا خادم|۱ ▪️حاجی کُرده! «حاجی کُرده»رو که شایعه بود بغداد اسیر شده بود ولی اون شایعه بود ایشان چوپان بود و خیلی هم عاطفی بود و همیشه شعرهای کُردی کردستانی رو زمزمه می‌کرد.وقتی وارد اردوگاه شدیم «حاجی کُرده» توی ماشین ما بود وارد تونل مرگ که شدیم وسط راه ایستاده و فقط گریه می‌کرد و شعر« لرکه لرکه»را می‌خواند عراقی‌ها هم کتکش می‌زدند و لذت می‌بردند. 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65

علیرضا خادم| ۲ چوپان را به ۶ هزار تومان به عراقیا فروختند! غیر از حاجی کُرده اردوگاه تکریت ۱۱، یک کُردی هم که توی زندان الرشید به ما ملحق شد چوپان بود. هم روستایی هاش که خودشان هم کُرد بودند ولی از اعضای گروهک «فرسان» بودند اون را به عنوان «افسر» به بعثی ها فروخته بودند و ۶ هزار تومان پول و یک قوطی ۶ کیلویی روغن گرفته بودند و گوسفند هاش رو قبل از تحویل به عراقی ها، برده بودند. 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65

عبدالرحیم موسوی| ۳ ▪️چقدر این مترجم با حال بود! یه روز آسایشگاه شش را تنبیه کردند. پنکه ها را خاموش کردند و گفتند همه جمع بشیم گوشه آسایشگاه، هوا بشدت گرم بود، عرق می ریختیم نگهبان که از آسایشگاه خارج شد یکی از بچه ها به حاجی کرده گفت : حاجی! حاجی! برو پشت پنجره گریه کن بگو مامان من بستنی میخام! حاجی کرده هم همین کار را کرد، داد میزد و می‌گفت : مامان من بستنی میخام! «عبد» اومد گفت:« وین مترجم » مترجم «توفیق» بود گفت : سیدی ،حاجی کُرده میگه بخاطر من اینارو ببخش! «عبد» هم نامردی نکرد و گفت : بابا آزاد آزاد بچه ها فوری پنکه ها را روشن کردند! 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #azadegan

عبدالرحیم موسوی| ۴ ▪️خنده بازار! «حاجی کُرده» خیلی جالب تقلید می‌کرد هرچی میگفتی انجام می‌داد! «احمد» می‌گفت، بخند! بلند بلند می‌خندید، همون لحظه می‌گفت، گریه کن! های های گریه میکرد! یک روز عصر آمار آخر بودیم، قرار بود افسر بیاد که آمار بگیره همینجور که نشسته بودیم و سرها پایین بود یکی از بچه ها گفت: حاجی بگو "اول مره آخر مره لا تحجی " «حاجی کُرده» هم بلند شد و پا کوبید و گفت «اول مره ، آخر مره لا تحجی« یعنی برای اولین بار و آخرین بار می‌گم صحبت نکنید! چون این تکیه کلام« عبد» بود نگهبان‌ها هم خندیدند «عبد» اومد حاجی بیچاره را چند تا کابل زد. «حاجی کُرده» صدای کبک هم خیلی خوب بلد بود. خدا رحمتش کنه! احمد بچه کرمانشاه بود که حاجی کرده را تر و خشک می‌کرد، حمام میبرد، غذاشو می داد، لباسشو می‌شست. 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65

#عباسعلی_مومن عباسعلی مومن| ۴۴ شهرت: عباس نجار ▪️«قیس» بی رحم یکی از بچه ها به نام «رسول» خدابیامرز مسئول نظم صف حمام و سرویس بهداشتی بود و بخاطر نوبت دادن و سروکله زدن، گاهی خسته می‌شد. یک روز دیدم داره گریه می‌کند! رفتم پیش رسول گفتم، چی شده!؟ چرا اخم هایت تو هم شده؟ چیزی نگفت. دوباره پیله شدم همینطور که اشک چشماشو با آستین لباسش پاک کرد و گفت همیشه بعداز اینکه بچه ها وارد آسایشگاه می شوند من باید حمام و توالت ها را تمیز و شیرهایی که باز می مانده رو ببندم و همینکه کارم تمام شد و خواستم یک دوش بگیرم یکهو «قیس» سرکله اش پیدا شد و گفت چرا بیرون هستی!؟ گفتم مسئول حمام هستم و حمام را نظافت می کنم. نامرد یکی محکم زیر گوشم زد و آب دهان به طرفم پرت کرد که چرا بچه ها رفتند داخل و تو بیرون هستی! منم کمی دلداریش دادم گفتم چاره چیه باید تحمل کنیم! 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65

عبدالرحیم موسوی| ۵ ▪️توفیق سواعدی، مترجم دلسوز فروردین سال ۶۹ من را از آسایشگاه شش به آسایشگاه یک انتقال دادند دو سه روز بعد در حال قدم زدن بودیم که اسم منو صدا زدند، رفتم جلوی اتاق نگهبانها، «سلام» توفیق را هم صدا زد توفیق اومد پا کوبید :" نعم سیدی " «سلام» از وضعیت من پرسید، توفیق گفت : آسایشگاه شش با هم بودیم چیزی ازش ندیدم. «سلام» گیر داد که این آدم مشکل داره و تو نمی‌خواهی بگی! «توفیق» قسم خورد و از من دفاع کرد. «سلام» آستین ها را تا زد و گفت: بشمار! دقیقا" بیست تا کشیده به «توفیق» زد و دوازده تا هم به من زد! «توفیق» بنده خدا تا مدتی صورتش ورم داشت و من هم تا چند روز شنوایی خوبی نداشتم . واقعا «توفیق» از عرب زبانهای دوست داشتنی بود. 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65

حاج محمود منصوری ▪️درباره گروهک جنایتکار «فرسان» گروه «فرسان» به رغم اینکه خود کُرد زبان بودند ولی در زمان جنگ تحمیلی، بعضی از هموطنان کُرد را ربوده و به عراق تحویل می‌دادند.برخی از ربوده‌شدگان به عنوان اسیر به اردوگاه «تکریت ۱۱» منتقل شده بودند و همراه با سایر آزادگان با اسرای عراقی تبادل و به ایران برگشتند،خاطراتی از آنان نقل کرده‌اند. این گروهک به سر کردگی «سالار جاف» از بزرگان «ایل سنجابی» در منطقه ثلاث باباجانی استان کرمانشاه مستقر و زندگی می‌کردند.بعد از اعدام «سالار جاف» نیروهایش با خانواده به عراق کوچ کرده و به استخدام ارتش عراق درآمدند.توسط عراق آموزش دیده و تجهیز شدند.در پایگاه‌هایی در پشت جبهه عراق مستقر و تحت نظارت افسران عراقی با نفوذ به پشت خطوط جبهه‌ ایران شب‌ها در مسیر تردد رزمندگان اسلام کمین می‌کردند و عده‌ای را شهید و برخی را هم اسیر و با خود می‌بردند.آمار دقیقی از نیروی آنان در دست نیست.تعداد پایگاه‌های آنان حدود چهار پایگاه به استعداد تقریبی هر پایگاه پنجاه تا صد نفر ذکر کرده‌اند . @taakrit11pw65

بهمن دبیریان| ۱ ▪️«حاجی کُرده» رو‌ ربودند و به عراقیها فروختند! «حاجی کُرده»که بعضی بچه ها گفتند شنیدیم در «بغداد» گدایی می کرد و شایعه بود که اون جاسوس ایران در بغداد بود درست نیست. ایشان از اهالی شهرستان «سردشت» بود. «حاجی کُرده» چوپان بود و «دمکرات‌ها» ایشان را گرفته بودند و به عراقیها فروخته بودند و به عنوان اسیر به ایران تحویل دادند! بنده خودم کُردی باهاش حرف می‌زدم و «احمد متولیان» ازش مواظب می‌کرد. حاجی کُرده، کُردی کردستانی حرف میزد با کُردی کرمانشاه و ایلام فرق داشت.«احمد متولیان» هم سرباز لشکر ۲۱ حمزه بود و در آسایشگاه ۱۳ بند ۴ بودند. 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #بهمن_دبیریان #خاطرات_آزادگان

مسلم همائی| ۱ «خضر کُرد» در اسایشگاه دو, ما یک نفر پیرمرد کُرد داشتیم به نام «خضر» معلوم نبود بسیجی بود یا ارتشی یا شخصی! خودم باورکنید تا روزه اخر اسارت ندانستم اون بنده خدا چطور به اسارت درآمده بود! به ما می‌گفت من کُرد و بچه بوکان هستم من نه بسیجی هستم نه سرباز ولی همش عراقی ها کتکش می‌زدند مخصوصا با کابل از سرش می‌زدند. بیچاره سرش اصلا مو نداشت برای همین جلب توجه می کرد عراقیها هم روی سرش می زدند! دیگه من بعد ازادی، خبردار نشدم که این بنده خدا چی شد . احتمال هم داشت این هم از همان شخصی هایی بود که کُردهای ضدانقلاب همشهریش، دزدیده بودند و به عراقیها فروخته بودند! 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65

احمد چلداوی| ۱۱ ▪️بجای شپش، ما داشتیم از بین می رفتیم! 🔹 به دلیل عدم بهداشت، شپش در میان بچه های «ردهه» (درمانگاه) بسیار زیاد شده بود. بعثی ها هم گازوئیل آوردند و روی تمام پتوها را گازوئیلی کردند. تا مدت ها تمام هيكل مان بوی گازوئیل می‌داد. از شدت بوی تند و بد این گازوئیل، همه موجودات زنده نابود می‌شدند اما شپش‌ها هنوز سالم و سرحال بودند. آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #احمد_چلداوی #خاطرات_آزادگان #ازادگان

احمد چلداوی| ۱۲ ▪️پرستار عراقی خوشحال بود! «حاج محسن جام بزرگ» از فرماندهان رشید واحدهای عملیاتی غواص همدان کنار من بود. چند تیر به نقاط مختلف بدنش خورده بود از جمله یک تیر به پایش اصابت کرده بود و پایش را آتل گرفته بودند. یک روز او را برای عمل جراحی بردند و بعد از مدتی در حال بیهوشی او را برگرداندند. حالش خیلی بد بود و هذیان می گفت. صدایش کردم ولی جواب نداد. نگرانش بودم. با این که حالم بد بود چند بار خودم را بالای سرش رساندم تا این که به هوش آمد. متأسفانه در اتاق عمل نتوانسته بودند گلوله را از پایش بیرون بیاورند. حالش روز به روز بدتر می شد. هرچه میخورد بالا می‌آورد. به نظر می‌رسید شهادتی دیگر در راه است. هرچه اصرار می کردم که غذا بخورد نمی خورد. داشت دستی دستی خودش را به کشتن می‌داد. یک روز که دوباره غذایش را پس زد بالای سرش رفتم و با عصبانیت فریاد زدم: چرا ناز می‌کنی؟ بخور دیگه!. با لحن مظلومانه ای که دلم را آتش زد گفت: به خدا ناز نمی‌کنم هرچی سعی می‌کنم بخورم نمی‌تونم، بالا میارم. خیلی او را دوست داشتم و دیدن آب شدن لحظه به لحظه او برایم سخت بود. هر روز مقدار زیادی چرک از پایش بیرون می‌کشیدند تا این که یک روز پرستاری آمد و شروع کرد به فشار دادن پایش تا چرکهایش را خارج کند. بعد از فشار دادن محل زخم ناگهان تیری که با عمل جراحی هم نتوانسته بودند خارج کنند خود به خود از پای محسن بیرون آمد. پرستار با خوشحالی خبر را برای دکتر برد و ما هم خیلی خوشحال شدیم. اینگونه بود که با اعجازی دیگر جان یکی از بندگان خوب خدا در دل خاک دشمن حفظ می شد. 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #احمد_چلداوی #خاطرات_آزادگان #ازادگان

احمد چلداوی| ۱۳ ▪️حبیب شیرازی می توانست زنده بماند! یکی دیگر از مجروحانی که با ما بستری بود یک بسیجی شیرازی بود به نام «حبیب.» یک پایش از زیر زانو قطع شده بود. «حبیب» خیلی چاق بود و با یک پا به زحمت خودش را جابجا می کرد. یک روز با اینکه هنوز زخم محل قطعه پایش خوب نشده بود، بدون اینکه محل قطعی پا را آزاد بگذارند آن را گچ گرفتند. این کار باعث شد پایش چرک کند. من به پرستار ها موضوع را گفتم اما آنها اعتنائی نکردند. او را خیلی زود از پیش ما بردند و ما دیگر اطلاعی از او نداشتیم. بعد از مدتی که به اردوگاه ۱۱ منتقل شدیم از بچه ها سراغ «حبیب» را گرفتم که گفتند به دلیل بی‌توجهی بعثی‌ها پایش بعد از مدتی کرم زد و حبیب به شهادت رسید. 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #احمد_چلداوی #خاطرات_آزادگان #ازادگان

احمد چلداوی| ۱۴ ▪️تو هر چی می تونی بخور بقیه رو بده من! دو ماهی که گذشت وضعیت غذا بهتر شد البته برای من خیلی فرقی نمی‌کرد چون خیلی کم غذا می‌خوردم و تقریباً قادر به حرکت هم نبودم. ساعت بیولوژیکی‌ام هم تغییر کرده بود. شام که می آوردند اصلاً اشتها نداشتم اما نصف شب که گرسنه می شدم، به سختی کمی نان می‌خوردم. یک شب گرسنه ام شد. از «حسین» خواستم برایم نان بیاورد. او کمی نان آورد، به «حسین» گفتم تو بخور گفت تو بخور. گفتم ، من فقط یک کم از روی این نون ها رو می‌تونم بخورم چون نان های ساندویچی داخلش خمیر بود و اصلا نمی‌شد داخلش را خورد. او گفت تو هرچی می‌تونی بخوری بردار بقیه رو به من بده چون برا من فرقی نمی‌کنه. منظورش این بود که از بس در اردوگاه الرشید گرسنگی کشیده ام که دیگر برایم فرقی نمی کند. 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #احمد_چلداوی #خاطرات_آزادگان #ازادگان

محسن محمدی آراکی| ۱ ▪️گروهبان عراقی عذاب وجدان گرفت! بعد از ارتحال امام خمینی (ره) بخاطر عزاداری برای امام، ما را اول چند روز انفرادی بردند و بعد به قسمت ملحق که به اردوگاه «لفته» معروف بود بردند و از آنجا هم به اردوگاه ۱۸ بردند. یک روز که داشتیم کف حیاط اردوگاه را با دست جارو می‌زدیم من یه سکه عراقی پیدا کردم بعد از انجام کار، یه گروهبان عراقی بود که انسان خوبی بود، من که دیدم سکه بدرد من نمی‌خوره و ممکن است یه وقت تو تفتیش ها پیدا کنند و کار دستم دهد سکه را به اون گروهبان دادم، گروهبان عراقی تا سکه را گرفت نامردی کرد و یه کشیده اب دار تو گوشم زد که برق از چشمام پرید. آن روز گذشت ولی فردای ان روز همان گروهبان امد و دنبال من می گشت. منم ترسیده بودم، فکر می‌کردم می خواد دوباره بزنه ولی به عکس وقتی من را دید گفت: اون سکه که به من دادی باهاش می شد فقط یه شخات(کبریت) خرید درسته ارزشش کم بود ولی من از کار خودم پشیمان شدم و از اینکه تو‌ را زدم وجدانم ناراحت بود برای همین برات یک کبریت و یه بسته سیگار سومر خریدم! من را حلال کن. آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #آزادگان

احمد چلداوی| ۱۵ ▪️با چسب جای زخم را بستم! بعضی از بچه ها که حال‌شان بهتر شده بود کارهای بچه ها را انجام می‌دادند و کار تقسیم غذا و شستن ظرفها را به عهده داشتند. حتی بعضی وقت ها جای بچه ها را هم تمیز می‌کردند. گفتنش آسان بود ولی باید آدمی آن صحنه ها را می‌دید تا بچه ها را درک می کرد. از جمله این بچه های فداکار، «حسین سلطانی» بود. فداکارانه فقط با داشتن یک دست کارها را انجام می‌داد. بعضی مواقع دکتر می آمد و وقتی میدید بعد از ۵۰ روز هنوز از شیلنگ چرک خارج می شود، تعجب می کرد و می گفت شیلنگ باید داخل ریه ام باقی بماند. مدتی گذشت و بوی تعفن بخیه ها آزارم می‌داد. بخیه ها باید هر چند روز یک بار عوض می شدند ولی عراقی‌ها این کار را نمی‌دادند! یک روز از دکتر خواستم بخیه ها را عوض کند او نیز اندکی از شیلنگ را بیرون کشید و دوباره آن را بخیه زد. مدتها بعد، یک روز که برای آمار صبحگاه آماده می‌شدیم ناگهان شیلنگ خود به خود بیرون آمد. نگهبان را صدا زدم او بی خیال آمد پشت درب اتاق و گفت: «چی می خوای؟ گفتم شیلنگ از کمرم اومده بیرون، برایم یه کم چسب بیار» مقداری چسب آورد و من با چسب جای سوراخ کمرم را بستم تا میکروب و آلودگی وارد ریه ام نشود. به همین روال زخم خود به خود خوب شد. البته تیر دو جای ریه ام را سوراخ کرده بود و کنار ستون فقراتم باقی مانده بود. 🔸بعد از آن حالم به سرعت بهتر شد این موضوع باعث شد مقداری از کارهای اتاق مثل ظرف شستن را به عهده من بگذارند. علاوه بر این مقداری از کارهای بچه ها را تا آنجا که می‌شد انجام می‌دادم. 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #احمد_چلداوی #خاطرات_آزادگان #ازادگان

احمد چلداوی| ۱۶ ▪️حالا دیگه سرم زدند،حالت خوب میشه «اسفندیار کرد» یکی از کسانی بود که در این مدت، توفیق خدمت به او نصیبم شد. «اسفندیار» نوشهری بود. او از ناحیه کمر با گلوله و ترکش خورده بود و از کمر به پایین فلج شده بود. به همین خاطر نمی توانست خود را کنترل کند. زخمهایش هم عفونی شده بودند و بوی بدی می‌داد و کسی به او نزدیک نمی‌شد. خیلی کم غذا می خورد و بسیار پژمرده و لاغر شده بود. بعثی ها هر روز صبح او را روی تشک پلاستیکی اش روی زمین می‌کشیدند و بیرون می‌بردند و توی هوای سرد با فشار آب سرد او را می‌شستند. وقتی او را باز می‌گرداندند همه بدنش از سرما می لرزید. نمی دانم پیش آنهایی که این کار را می‌کردند اصلاً انسانیت معنایی داشت یا نه. هیچ انسانی که فقط بویی از انسانیت برده باشد حاضر نبود این رفتار را با یک حیوان داشته باشد چه رسد به انسان! بعضی وقتها ما خودمان اسفندیار را بیرون می‌بردیم و بعثی ها او را می شستند و دوباره او را برمی‌گرداندیم و رویش پتو می‌انداختیم. گاهی بالای سرش می‌رفتم و با او درد دل می‌کردم. با هم انس گرفته بودیم، او هم مثل بقیه بچه هایی که نمی توانستند حرکت بکنند همیشه با نگاهش من را دنبال می کرد. وقتی نگاه هایش را می دیدم شرمندگی عمق وجودم را می‌گرفت. شرمندگی از این که نمی‌توانم برایش کاری بکنم. می‌دانستیم با این وضعیت شهادتش حتمی است. یک روز حالش خیلی بد شد مرتب استفراغ میکرد حتی آب هم می خورد بالا می‌آورد. دو روزی به همین منوال گذشت و هر چه به بعثی ها گفتیم حداقل به او یک سرم وصل کنید، گوششان بدهکار نبود. روز سوم یکی از پرستارهای عراقی به نام «حمید» که آدم مهربانی بود یک سرم آورد و با زحمت رگ اسفندیار را پیدا کرد و توانست سرم را وصل کند امیدوار بودیم که با این سرم حالش بهتر شود. خیلی خوشحال شدم و با شادمانی به اسفندیار گفتم: «حالا دیگه بهت سرم زدند و حالت خوب میشه.» اما مثل این که او می‌دانست این کارها فایده ای ندارد. 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #احمد_چلداوی #خاطرات_آزادگان #ازادگان

احمد چلداوی| ۱۷ ▪️و سرانجام … یک روز «حمید» پرستار خوش قلب و مهربان عراقی یک عدد پرتقال با خودش آورد و از من خواست که آن را پوست بکنم. پوست پرتقال را کندم، پرتقال را از من گرفت و تکه تکه در دهان اسفندیار گذاشت. اسفندیار سعی می‌کرد با چرخاندن سرش از خوردن پرتقال‌ها امتناع کند. می‌گفت نمی‌تونم، استفراغ می‌کنم، ولی حمید چند قاچ پرتقال توی دهانش گذاشت و از او می‌خواست که بجود. اسفندیار چند بار سعی کرد پرتقالهای نیمه جویده را قورت بدهد ولی نتوانست. خیلی ترسیده بودم ، اسفندیار باز هم سعی کرد ولی نشد پرستار هول شده بود و نمی دانست چه کار کند. اسفندیار نفس نمی کشید و چشمانش بی حرکت باز مانده بود. دکتر را خبر کردند. دکتر بعد از مدتی لنگان لنگان آمد با حالت طلبکارانه نگاهی به پیکر نحیف اسفندیار انداخت و چشمان بازش را برانداز کرد و گفت: «هذا ميت ليش زاحمتونی لنا؟!» یعنی ! اینکه مرده چرا مزاحم من شدید و منو تا اینجا کشوندید؟! حمید که ترسیده بود با دستپاچگی گفت: سیدی هذا هسه جان حی» یعنی قربان همین الآن زنده بود و به من اشاره کرد و گفت «سیدى هذا شاهد!». یعنی؛ این شاهده، من نیز تایید کردم. در همین موقع اسفندیار آخرین نفسش را با صدای بلندی کشید، شاید می‌خواست آن پرستار بدبخت را از تنبیه نجات دهد، یا شاید هم... دکتر بالای سر اسفندیار رفت و چند بار قفسه سینه اش را فشار داد و دیگر هیچ...اسفندیار تمام کرده بود! ▪️فریاد نابجا اسفندیار گه گاه که می‌توانست صحبت کند با من درد دل می‌کرد. فامیلی اش را به خاطر نداشتم، فقط می‌دانستم بچه نوشهر است در آن ردهه حال من از بقیه به نسبت بهتر بود. کارهایش را می‌توانستم انجام دهم، لذا مرتب چشمش دنبالم بود. هر بار از پیش رویش رد می‌شدم تمام مسیر حرکتم را دنبال می کرد. یک بار از دستش عصبانی شدم و به او گفتم چی از جونم می‌خوای؟ چرا این قدر نگام می‌کنی؟ من هم مثل تو اسیرم و کاری از دستم برنمیاد». او جواب نداد و با چشمان مظلومش فقط نگاهم کرد. این سکوت معنی دار او، تیری بر قلبم نشاند. از کارم پشیمان شدم و خودم را نفرین کردم. خیلی زود با بوسه ای بر گونه های استخوانی اش دوباره با او آشتی کردم.امروز که بعد از سال های طولانی در حال نوشتن خاطراتم هستم از آن فریادی که بر سرش کشیدم دچار عذاب وجدان هستم. او واقعاً کسی را نداشت و به علت بوی بد زخم هایش کسی از بعثی ها و پرستارها به طرفش نمی آمد. بچه ها هم اکثراً توان حرکت نداشتند. لذا حق داشت که کوچکترین محبتی ولو ناچیز شیفته اش کند. یک عکاس آوردند تا از جنازه عکس بگیرد و بعد پیکر مطهر اسفندیار را بردند. ▪️ مراسم ترحیم عصر یا فردای آن روز توی همان اتاق برای «اسفندیار» مراسم ترحیم گرفتیم. یکی از بچه ها که صدای خوبی داشت قرآن می‌خواند و همه ما ساکت بودیم. بغض غم آلودی گلویم را گرفته بود. ناگهان یکی از نگهبانها وارد شد و با تعجب مشاهده کرد که همه ساکت اند. دقیق که شد متوجه شد که مراسم مربوط به شهید است و یکی مشغول تلاوت قرآن است. آن لحظه کاری نکرد اما بعد از مراسم وارد سالن شد و با تبختر خاص بعثی ها گفت: «هذا الاعمال هنا ممنوع». یعنی؛ کسی حق نداره اینجا از این کارها بکنه و شروع به تهدید بچه ها کرد و رفت. 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #احمد_چلداوی #خاطرات_آزادگان #ازادگان

احمد چلداوی| ۱۸ ▪️عازم اردوگاه(قتلگاه) شدیم! بیمارستان با همه خاطره هایش تمام شد و بعد از بردن تعدادی از همرزمان از جمله حاج محسن و حبیب و بقیه بچه ها از بیمارستان، نوبت به ما رسید. یک روز که نماز ظهر را خواندم و منتظر بودم تا عصر شود و نماز عصر را هم بخوانم یک عراقی بدیمن با لیستی در دست وارد شد. می‌دانستم دیگر نوبت به ما رسیده. به نظرم صحنه قیامت مجسم شد. لحظه ای تصور کردم نام کسانی را که قرار است به جهنم بروند می‌خواند. ناگاه خواند: «احمد عبدالزهرا جاسم». از خدا میخواستم ای کاش حالم خوب نمی‌شد و هرگز به اردوگاه نمی‌رفتم. اخبار شکنجه های وحشتناک در زندانها بیمارستان را در نظرمان بهشت جلوه می‌داد، اما الان دیگر حالم خوب شده بود و طاقت شکنجه را داشتم. پس در منطق اینان باید شکنجه می شدم و برای جلوگیری از تبعیض میان اسرا به شکنجه گاه می‌رفتم. باید برای رفتن آماده می‌شدیم، به کجا! نمیدانم. شاید زندان الرشيد يا زندان اليزيد يا الصدام و یا هر ناکجا آباد دیگر. به هر جهت هرجایی ممکن بود ببرند بجز بیمارستان. 🔸برای آماده شدن به زمان زیادی احتیاج نداشتم. تنها دارایی‌ام جانم بود و یک دشداشه عربی، فقط همین. همه چیز به سرعت مرگ اتفاق افتاد، به همان سرعتی که ملک الموت جان را می ستاند. حتی فرصت ندادند نماز عصرم را بخوانم. 🔸نزدیکی های ساعت ۲ یا ۳ بعد از ظهر ۱۳۶۵/۱۲/۱۳، من و ۸ نفر دیگر که حالشان قدری بهتر شده بود، از جمله یکی از بچه های آبادان که یک پایش قطع بود را سوار اتوبوسی کردند. اتوبوس از «بیمارستان ۱۷ تموز» به مقصدی که برای ما نامعلوم بود حرکت کرد. بعد از حدود ۲ ساعت به مرکز حکومت یزید زمانه یعنی بغداد رسیدیم. ما را به یک پادگان نظامی که ظاهراً الرشید بود بردند ولی اتوبوس بعد از چند بار چرخیدن در محوطه پادگان از آنجا خارج شد. اتوبوس را بیرون پادگان نگه داشتند. من از فرصت استفاده کردم و توی اتوبوس مشغول خواندن نماز عصر شدم که اتوبوس راه افتاد. بعثی ها که من را در حال نماز دیدند، انگار چیز عجیبی دیده اند. می‌دانستم برای این نماز بی حال باید هزینه زیادی بپردازم، اما نمازم همه چیزم بود. حتی نوع بی حالش! بین راه به شب خوردیم آنها پیاده شدند و شام خوردند به ما هم آب دادند. آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #احمد_چلداوی #خاطرات_آزادگان #ازادگان

احمد چلداوی| ۱۹ ▪️«هذا مَوْضِعُ کَرْب وَ بَلاء! در هنگام انتقال به اردوگاه ، نگهبان‌ها برای استراحت و غذا، توقف کوتاهی داشتند و سپس بدون اینکه فرصت استراحتی بما داده شود اتوبوس دوباره راه افتاد. بعد از مدتی به یک شهر رسیدیم. از شیشه اتوبوس بیرون را نگاه کردم. وضع حجاب زنها افتضاح بود. سربازان با دیدن یکی از زن هایی که بی حجاب سر کوچه ایستاده بود شروع کردند به متلک گفتن. آن جا ظاهراً شهر تکریت زادگاه صدام بود. اتوبوس از شهر خارج شد و بعد از مدتی به یک اردوگاه رسیدیم، با اتوبوس از سیم خارداری به قطر تقریباً ۲۰ متر عبور کردیم و وارد محوطه آن اردوگاه شدیم و همان اول اردوگاه توقف کردیم. اردوگاهی با ساختمانهایی زشت و قدیمی و حیاطی خاکی. فضای تاریک اردوگاه مخوف و وهم انگیز بود. سربازان کلاه قرمز توی محوطه به سرعت، هر چه دَم دستشان بود بر می داشتند. بیشترشان کابل برق سه فاز قطور سیاه رنگی دستشان بود. بعضی‌ها هم چوب یا نبشی آهنی یا چیزهای دیگری داشتند. چون رشته تحصیلی ام برق بود کابل سه فاز را خیلی خوب می‌شناختم. البته تا آن روز بجز کاربرد انسانی اش یعنی انتقال برق کاربرد دیگری برایش تصور نمی کردم. ولی آن شب قرار بود کاربرد جدید و غیر انسانی اش را هم از عمق وجود درک کنم. آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #احمد_چلداوی #خاطرات_آزادگان #ازادگان

احمد چلداوی| ۱۹ ▪️چه خوش آمد گویی گرمی! وقتی به اردوگاه رسیدیم همه نگهبان ها جمع شدند پای اتوبوس و یک کوچه درست کردند. اگر از اخبار تونل مرگ خبر نداشتی شاید تصور می‌کردی چه آدمهای خوبی اند که این وقت شب استراحت شان را رها کرده و برای استقبال و خوشامدگویی دم اتوبوس جمع شده اند. یکی از نگهبان های توی اتوبوس پایین رفت تا تأییدیه تحویل اسرا را بگیرد. یکی از نگهبان های اردوگاه به نام «قیس» که چشمان شيطانی عجیبی داشت بالا آمد، نگاهی به ما کرد و نیشخندی زد. مثل این که نمی توانست صبر کند تا مراحل اداری تحویل ما به اردوگاه انجام شود. خواست با نیشخند ضربه ای بزند تا لحظه شروع تونل مرگ دلی از عزا درآورد. بالاخره ساعت جشن گرگ ها بعثی فرا رسید. برگه تحویل صادر شد و دستور دادند که پیاده شویم. کلاه قرمزها در دو ستون پای اتوبوس ایستادند. هر کسی از اتوبوس پایین می آمد، می بایست از بین این دو ستون رد می شد. یاد حرفهای «حسین سلطانی» افتادم که توی بیمارستان ۱۷ تموز از تونل مرگ زندان الرشید گفته بود. ظاهراً قرار بود تا لحظاتی دیگر صحنه ای از برخورد سنگ و شیشه به تصویر کشیده شود. تصویری از شیشه‌هایی که شکسته می‌شوند ولی نمی شکنند گرگهایی در انتظار به دام افتادن صید بودند و صیدهایی که آرام پا بر دام می نهادند. گویی ابراهیم بود که به سوی آتش نمرود می رفت، آرام و مطمئن آن ها سنگ و هیزم در دست آمده بودند تا شیشه‌های عشق را بشکنند و ابراهیم های استقامت و ایثار را با شعله‌های عداوت و سبعیت خویش به آتش بکشند. اکنون باید برای هر یک از ما تونل مرگ مخصوصی را مهیا می کردند تونلی تونلی که ابتدایش درب ورودی اردوگاه تکریت ۱۱ بود ولی انتهایش نامعلوم. شاید بهشت، شاید هم جهنم. بدشانسی آوردیم چون تعدادمان کم بود می‌توانستند برای هر کدام مان جداگانه تونل مرگی تشکیل دهند. این جوری بیشتر لذت می بردند و تفریح می کردند. آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #احمد_چلداوی #خاطرات_آزادگان #ازادگان

حمیدرضا رضایی| ۱ شهرت: حمید بنا ▪️واکنش اردوگاه به خبر رحلت «امام»(ره) غروب نزدیک آمار بعد از ظهر و رفتن به آسایشگاه بود که «شعبان» خبر داد که «امام خمینی» رحلت کرده است! یکسال می شد که شعبان خبر های مهم رادیو ایران را بما می رساند. رادیو ماجرا داشت، عراقیها به شعبان برقکار، «شعبان کهربایی» می گفتند. چند ماه قبل، یکی از نگهبان ها، یک رادیو به شعبان داده بود که تعمیر کند. «شعبان» متوجه شده بود که رادیو سالم است، نگهبان را دنبال نخود سیاه فرستاده و گفته بود: فلان قطعه‌اش خرابه! اگر از بغداد بخری بیاری برات تعمیر می‌کنم. وقتی « شعبان» خبر رحلت « امام » را داد منتظر واکنش تلویزیون عراق شدیم که البته فقط یک کانال رو بیشتر نمی‌گرفت شدیم. تلویزیون عراق که جلوتر خیلی کوتاه یک‌ بار یا دوبار خبر کسالت شدید « امام » را اعلام کرده بود این بار هم با یک خبر کوتاه گفت: « خمینی » فوت نموده است! معلوم شد « شعبان » خبر را درست شنیده است. با قطعی شدن خبر، گویی نفس، یارای بیرون آمدن نداشت، هر کدام گوشه‌ای نشستیم و در خود فرو رفته و آرام آرام گریه می کردیم. فردای آن روز ما با مرحوم «مهندس اسدالله خالدی» و تنی چند از بزرگان اردوگاه مثل حاج آقا « علیرضا باطنی» و... (الان اسم بچه‌ها یادم نمی‌آید) صحبت کردیم و کسب تکلیف کردیم که چه باید بکنیم سکوت بر اردوگاه حاکم شده بود. تصمیم بر این شد که بچه‌ها لباس های پشمی سبز تیره ای که عراقی‌ها قبلا جهت استفاده در زمستان داده بودند را به جهت عزاداری در گرمای تابستان بپوشیم و با این‌ کار اعلام عزا و مصیبت نمائیم حتی قرار شد در هر آسایشگاه مراسم ختم و قرائت قرآن برپا شود. پوشیدن لباس تیره و سکوت ما عراقی‌ها را نگران مسائل بعدش کرد لذا یک‌ روز بعد از رحلت « امام » فرمانده اردوگاه وارد بند ۳ و ۴ شد و بچه‌ها همه به خط شدند. فرمانده اردوگاه، «مهندس خالدی» را فراخواند و علت را جویا شد. مهندس هم توضیح داد: چون رهبرمان رحلت کرده و عزادار هستیم به احترام رهبرمان سکوت کرده و لباس تیره پوشیده‌ایم. فرمانده اردوگاه گفت: شما تابع قوانین کشور عراق و اسیر ما هستید.اگر به این غائله خاتمه ندهید. مسئولیت جان اسرا با شماست و تهدید شدیدی کرد. من شاهد بودم که تانک‌ها و نفربرها و نیروهای پشت سیم خادار و حتی نگهبانان بالای برجک‌ها را مسلح و دو نفر، دو نفر، کردند. بعد از مدتی شاید یک روز یا سه روز یادم نیست مرحوم «مهندس خالدی» از بچه‌ها خواستند که لباس‌های تیره را در بیاورند و همان لباس زرد همیشگی را بپوشند و به عنوان کمترین نشانه عزا حداقل سکوت خود را حفظ کنیم اما عراقی‌ها که باز هم نگران بودند ریختند و بچه‌ها رو مورد ضرب و شتم قرار دادند که چرا سکوت کرده‌اید!؟ ▪️آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #رحلت_امام

باقر تقدس نژاد | ‌۱۶ ▪️ضجه و گریه در هنگام شنیدن خبر در ایام بیماری حضرت امام، آسایشگاه ما تلویزیون داشت و ما از تلویزیون عراق خبر بیماری ایشون رو حداقل دو سه بار دیدیم که صحنه هایی از دعاهای مردم رو هم نشون داد حتی اون صحنه ای که حضرت امام نماز می‌خواندند و مرحوم «حاج احمد آقا» براشون مهر نگه می داشتند رو هم یادمه که نشون داد. ما در آسایشگاه‌ها همه دست به دعا شده بودیم. البته چون بند ما در مجموع یک تلویزیون کم داشت تلویزیون گردشی بود تا این کمبود فقط یک آسایشگاه تنها نباشد و ما در شب رحلت، تلویزیون نداشتیم و تا اونجایی که یادم میاد، برق هم قطع شده بود. « من» ، «حسن شمشیری» و « محمد فریسات » کنار درب ورودی، به دیوار تکیه داده بودیم و محمد آقا ارام مداحی میکرد و ما هم آرام به روی پاهایمان می زدیم تا صدای زیادی بلند نشود. در حال خودمان بودیم که زمزمه ی ارتحال امام، بلند شد. آن شب « اوس » نگهبان بود.« محمد » بلند شد و از « اوس» که پشت پنجره بود پرسید: خبر ارتحال امام درسته یا نه؟ «اوس» هم جواب داد: بله درسته. همهمه بلند شد. بچه ها زدند زیر گریه. « محمد فریسات »، میله های حفاظ پنجره رو گرفته بود و سرش رو محکم به میله ها می کوبید و، گریه می‌کرد. « اوس » با تعحب پرسید: مگه تو عرب نیستی؟چرا گریه میکنی؟ محمد آقا جواب داد: بله من عربم اما ایرانیم و امام هم رهبرم بود که فوت کرده. « اَوس » با عصبانیت گفت: فردا حسابت رو می رسم. در جواب شنید که هر کاری دلت میخواد بکن. صبح روز بعد همه غمگین بیرون آمدند اما از بعد از ظهر با لباس های سبز به نشانه ی عزاداری بیرون اومدیم. تا سه روز هم نگهبانها کاری به کار بچه ها نداشتند اما بعد از آن شروع کردند به تنبیه کردن همه و بطور خاص دوستانی که به نوعی رهبری جریانات را برعهده داشتند یا بقول آنها اکبر مخالف بودند. محمد آقا هم جزء اونها بود و «اوس» عقده ی خودش رو خالی کرد و بعد هم از جمع ما جدایشان کردند. 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #باقر_تقدس_نژاد #خاطرات_آزادگان #ازادگان #رحلت_امام

محسن میرزایی| ۲ ▪️ چگونه باور کنم امام فوت کرده!؟ چند روز قبل از ارتحال،خبرهایی از بیماری حضرت امام می‌شنیدیم و من شخصا باورم نمی‌شد حضرت امام واقعاً بیمار باشند. من همیشه برای سلامتی حضرت امام دعا می‌کردم.مخصوصا و همیشه موقع خواندن قنوت سر نمازهایم«دعای اللهم احفظ امام الخمینی»را قرائت می‌کردم. ان روز در محوطه اردوگاه،بین بند ۱ و ۲ کنار حوض و نزدیک به اتاق نگهبانی،در حال قدم زدن بودم که یکی از نگهبانان به دیگری بلند گفت:<خمینی مات>من وقتی از نگهبان شنیدم که حضرت امام فوت نموده باورم نشد و باور هم نکردم.موقع آمار بود و داخل آسایشگاه ۱ شدیم بعد از آمار من سراغ شربتی که با حقوق اسارتی خودم از حانوت(فروشگاه)خریده بودم رفتم.تقریبا نصف شیشه شربت باقی‌مانده بود با مقداری آب قاطی کردم و هم زدم تا شربت بیشتر شود.به نیابت شفای عاجل امام عزیزم امام خمینی،شروع به توزیع شربت کردم.سعی می‌کردم کمتر داخل لیوان بریزم تا به همه برسد و همین‌طور که شربت توزیع می‌کردم تقریبا نصف بچه‌های آسایشگاه را شربت داده بودم و می‌گفتم:این شربت را بخورید و برای سلامتی امام دعا نمایید. راستش بچه‌های آسایشگاه حال خوبی نداشتند و زانوی غم بغل کرده بودند و بعضی‌ها هم گریه می‌کردند و برای سلامتی امام دعا می‌خواندند و من هم داشتم داخل لیوان شربت می‌ریختم که به نفرهای بعدی بدم که دیدم عبدالکریم در وسط آسایشگاه بلند شد و می‌خواست شروع کنه به صحبت کردن. عبدالکریم اول بچه‌ها را به آرامش دعوت کرد و گفت: می‌خواهم خبری را بگویم، من با خودم گفتم، حتما بخاطر بیماری امام خمینی می‌خواهد حرف بزند و درخواست دعا کند! اما عبدالکریم بعد از یک مختصر صحبت کردن گفت:«انا لله و انا الیه راجعون»! تا شنیدم ایشان گفت:«انا لله و انا الیه راجعون»حالم از قبل بد بود بدتر شد و پارج شربت را کنار گذاشتم و رفتم یک گوشه‌ آسایشگاه شروع کردم به گریه کردن، اصلا باورم نمی شد که امام عزیزم از میان ما برود و‌ تمام بچه‌های اردوگاه آسایشگاه بعد از شنیدن رحلت امام از زبان «عبدالکریم» هر کدوم رفتند گوشه‌ای و شروع نمودند بلند بلند گریه کردند و می‌توانم بگم تقربیا همه بچه‌های آسایشگاه گریه می‌کردند و وضع عجیبی شده بود غم و ماتم همه آسایشگاه را فرا گرفته بود! اما من با وجودی که خبر ارتحال امام را از عبدالکریم شنیده بودم باز هم باورم نمی‌شد. من که همیشه در قنوت نمازهایم دعای سلامتی «اللهم احفظ امام خمینی» را می‌خواندم تا مدت‌ها بعد از فوت امام، ناخودآگاه سر دعای قنوت نمازهایم این دعا بر زبانم جاری می‌شد «اللهم احفظ امام خمینی». آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #محسن_میرزایی #رحلت_امام

محمد سلطانی| ۱ ▪️اردوگاهی که صلیب آن را ندید! پنجم اسفند سال ۱۳۶۵ یعنی سی و شش سال قبل، بعد از دو ماه اسارت، سرانجام به اردوگاه منتقل شدیم. ما ۶۰۰ نفر از اسرای سه عملیات کربلای ۴، ۵ و ۶ بودیم که قبل از این، حداقل دو ماه مرارت بار را در استخبارات بغداد و پادگان الرشیدِ عراق گذرانده بودیم. قبلا بصورت جسته و گریخته سربازان عراقی بما گفته بودند تمام گرفتاری های شما برای همین زمان بازداشت موقت است و به اردوگاه که برسید همه چیز خوب و عادی می شود اما بر خلاف تصور، ورود به اردوگاه همراه با اجرای کتک و ضرب و شتم از طریق ایجاد یک کوچه بود که بالاجبار باید از وسط آن می گذشتیم . قبل از ورود ما، «اردوگاه تکریت ۱۱» جزیی متروکه از یک پادگان نظامی بود و بعد از ورود ما به عنوان اولین اردوگاه اسرای ایرانی شد که توسط صلیب سرخ، بازدید نشده بودند . رژیم صدام از ثبت نام اسرای اردوگاه ما و تمامی اسرای بعدی توسط صلیب سرخ تا پایان جنگ جلوگیری کرد و‌ اسامی ما در ایران به عنوان مفقودالاثر ثبت شد. ما در این مدت در شرایط طاقت‌ فرسا و‌ متفاوت از شرایط اسرای صلیب سرخ دیده شده نگهداری شدیم. جمعی از همرزمان ما در این اردوگاه‌ها، بعلت بیماری‌های متعدد و بعضی به علت شکنجه به شهادت رسیدند و پیکرهای مطهر آنها در عراق دفن شد و سالها بعد به وطن بازگشت. هنگام بازگشت پیکر اسرای مظلوم ،پیکر تعدادی از این عزیزان کاملا سالم بود که نشانه‌ای از حقانیت راه شهدای ما بود. 🔹آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #محمد_سلطانی

احمد خنجری| ۴ ▪️ این چرا سکسکه می کند؟ شبی که خبر ارتحال امام از طریق تلویزیون به ما رسید تا ساعت ۱۲ شب همه گریه می کردند و از حضور نگهبان نیز در آن چند ساعت خبری نبود. بعد از ساعت ۱۲ شب « عماد » آمد پشت پنجره آسایشگاه ۲ و دید یکی از بچه‌ها دارد سکسکه می کند! مسئول آسایشگاه را خواست و پرسید که این فرد چرا سِکسِکه می کند!؟ مسئول آسایشگاه گفت: از وقتی که تلویزیون خبر ارتحال امام خمینی را پخش کرده همه بچه ها تا کنون گریه می کردند و ایشان نیز سِکسِکه اش بخاطر گریه ای است که کرده «عماد» چیزی نگفت و رفت. فردا صبح، بچه هایی که برای گرفتن صبحانه به آشپزخانه رفته بودند وقتی که بر گشتند گفتند بچه های بند ۳ و ۴ قرار است به مدت سه روز لباس زمستانی که رنگش یشمی تیره است را بپوشند گویا همه تصمیم مشابهی داشتند بنا بر این ما نیز با لباس یشمی تیره برای آمار صبح وارد حیاط شدیم و به مدت ۳ روز با لباس تیره بودیم. آزاده تکریت ۱۱ @taakrit11pw65 #احمد_خنجری