حجاب‌نوشت (3)
📝 حجاب و اقتدار
🔻 #مسئله_اول امروز ایران قطعاً حجاب نیست، اما یکی از مسئله‌های فرهنگی مسئله #تغییر_سبک_پوشش و نوع چهره فرهنگی و هویتی ایران است. البته مسئله از حجاب به #کشف_حجاب تحویل رفته و دیگر دغدغه بر موضوع دوم متمرکز است.
🔻 قطعاً مسئله حجاب امری چندلایه است و آنچه امروز می‌بینیم محصول چند دهه پیش است، پس خیلی ساده و تک نسخه‌ای نمی‌توان با آن مواجه شد. تمرکز بر راهکارهای ایجابی و غلبه ایجاب بر سلب بی‌تردید مفید است.
🔻 باتوجه به این مقدمه اما باید دقت داشت ما با #تغییر_نمادهای_اجتماعی مواجهیم. حجاب نماد جامعه اصیل ایرانی به‌ویژه بعد از #انقلاب است و کشف حجاب عبور از یک #هویت_نمادین و ترکیبی است.
🔻 ما در مسئله کشف حجاب دچار #انفعال_گسترده شده‌ایم. از حاکمیت گرفته تا نهادهای فرهنگی تا عموم مؤمنین. تنها گاهی از دغدغه‌ها می‌گوییم و غصه می‌خوریم اما هیچ #طرح_راهبردی در بین نیست. به آن‌ها هم که ادعای حل مسئله و سکانداری فلان و بهمان #قرارگاه_حجاب را داشتند نمی‌توان تکیه و اعتماد کرد.
🔻 با قبول و اذعان به این پیش‌فرض که باید مسئله را چندلایه پيگيری کنیم اما از نقش حاکمیت نباید غفلت کرد. حاکمیت باید #اقتدار خود در کنترل مسئله را نشان دهد. هرچند در این راه با چالش‌های حقوقی و اجتماعی و ساختاری متعددی مواجه است.
🔻 تنها ابزار اعمال اقتدار حاکمیت حضور بسیار محدود گشت ارشاد بود. بااینکه گشت ارشاد در همه کشور حضور نداشت و حتی در تهران هم به‌صورت محدود بود اما صرف وجود اسم آن تا حدودی مؤثر بود. اما با حذف #گشت_ارشاد همین ابزار حداقلی (و البته گاهی آسیب‌زا) نیز حذف شد.
🔻 طیف زیادی از دخترانی که #کشف_حجاب می‌کنند با تردید و اضطراب مرتکب این اقدام می‌شوند. بارها دیده‌ایم که این دختران آرام و زیرچشمی اطراف خود را می‌نگرند که مبادا کسی چیزی بگوید. بی‌عملی حاکمیت این #تردید را به یقین تبدیل می‌کند. #بی‌عملی ما این پیام را به جامعه می‌دهد که حاکمیت از #خط_قرمز حجاب عبور کرده است و بی‌خیال آن شده است.
🔻 روی دیگر پیامد گسترش کشف حجاب و علاوه بر #تقویت_عزم و جسارت طیف ساختارشکن، فروکاستن، تضعیف و سست شدن عزم و #مقاومت_اجتماعی #دختران_محجبه است. بسیاری از دختران محجبه طی یک‌سال اخیر ابراز می‌کنند که توان روحی حضور با #چادر در جامعه را ندارند چرا که احساس #امنیت_روانی آن‌ها مخدوش شده است.
🔻 #اعمال_اقتدار از حیث بار روانی در سطح اجتماعی نوعی بازدارندگی ایجاد می‌کند و اجازه شکسته‌شدن دومینووار خطوط قرمز را نمی‌دهد. از سوی دیگر وجود اقتدار نوعی حاشیه امن برای بانوان محجبه و علاقمندان به پوشش هنجار ایجاد می‌کند.
🔻 مهمترین کارکرد #اعمال_اقتدار اثرگذاری بر روی #عزم_اجتماعی است. با اعمال اقتدار عزم بخشی از کشف حجاب‌کنندگان که توانایی روحی مقابله ندارند سست می‌شود و توسعه آن محدود می‌گردد و عزم طیف محجبه تقویت می‌شود.
🔻 پس در کنار امور ایجابی باید اقتدار حاکمیت را جدی گرفت. حال یکی از مسائل مهم نحوه #اعمال_اقتدار است. چگونه اقتدار را هوشمندانه به‌کار ببندیم که آسیبی در پی نداشته باشد؟
چالش‌های اعمال اقتدار چیست؟
نسبت اقتدار و ذهنیت اجتماعی؟
آسیب‌های اعمال اقتدار از حیث توسعه حجاب؟
روش‌های آسیب‌زدایی از اعمال اقتدار و پیوست های رسانه‌ای و اجتماعی آن؟
بسترهای تحقق اقتدار؟
و پرسش‌هایی ازاین دست که باید پاسخ داده شود.
#حجاب
#اعمال_اقتدار
#عزم_اجتماعی
#مقاومت_اجتماعی
🔻🔻🔻🔻
🆔@taalighat
حجاب‌نوشت (4)
مرز بین اقتدار و اختناق
🔻 برخی تجربه‌های تلخ از مواجهه اشتباه پلیس با بدحجابان وقتی در ماجرای مهسا ضرب شد، نتیجه آن چشم‌پوشی از هرنوع ورود حاکمیت در مسئله حجاب شد. همین خلط بین #اقتدار و اختناق باعث شد عنصر مهمی را کنار بگذاریم.
🔻 در دفاع از این عزیزان بگویم: بله خشونت و بگیر و ببند بد است. مردم را دو دسته کردن و در مقابل حاکمیت قراردادن بد است. سرمایه‌سوزی است. نبايد جامعه را به‌سمت #دوقطبی پلیس_مردم یا حاکمیت_مردم سوق داد. این‌ها صحیح اما هر اقتداری خشونت نیست. و اقتدار جایگزین سایر راه‌های ایجابی هم نیست.
🔻 اقتدار، الزاماً خشونت نیست. اقتدار یک تلقی اجتماعی است. اقتدار ابزار فصل‌الخطاب اجتماعی است. اقتدار احترام به مرزبان #قانون است. اقتدار بازتاب یک #فرهنگ_عمومی در مواجهه با حاکمیت است. اقتدار پدری کردن است از موضع پدر، که محبت او ادراک می‌شود هرچند با اخم و تشر و گاه تندی باشد. اقتدار محبت است اما با ابراز جلال نه جمال.
🔻 #اقتدار نوعی بروز احترام عمومی به قانون است. جامعه‌ای که در آن نیروی انتظامی اقتدار دارد، یعنی جامعه‌ای که بیشتر در آن قانون محترم است. اقتدار یعنی ترجمان احترام قانون و البته بین این دو نوعی دیالکتیک و تعامل دوسویه برقرار است. پس خاستگاه اقتدار فرهنگ است آن هم فرهنگ عمومی است.
🔻 با اقتدار است که آن بچه سرکش که کمتر تن به نظم و انضباط می‌دهد، کرنش می‌کند. با اقتدار است که جوانی که باد در سر دارد و از سر #هیجان میخواهد هنجارشکنی کند، عقب می‌نشیند. با اقتدار است که #عزم های آماده برای عبور از قانون سست می‌شود.
🔻 اقتدار رمز بقا و دوام قانون و تضمین‌کننده #نظم_عمومی است. اقتدار مهم است. محترم است. راهبردی است. اما از آن غفلت می‌کنیم. اما اقتدار را اختناق و بگیر و ببند ترجمه می‌کنیم و عملاً خودمان را از آن محروم می‌کنیم. جامعه‌ای که در آن قانون محترم نباشد، سامان نمی‌پذیرد و سنگ روی سنگ بند نمی‌شود.
🔻 بیان مقام معظم رهبری در خطبه‌های نماز عید فطر که فرمودند:
"یقیناً نظام جمهوری اسلامی درصدد آن نیست که کسانی را بزور وادار به دین‌داری کند امّا در مقابل #هنجارشکنی دینی هم وظیفه دارد؛ نباید کوتاهی کنیم، و مسئولین و آحاد مردم و آمرین به معروف و ناهین از منکر، در این زمینه وظیفه‌ی خودشان را باید انجام بدهند."
دلالت‌های فراوانی دارد از جمله اینکه نبايد نقش حاکمیت در اجرای قانون و پاسداشت حدود الهی را انکار کرد و نادیده گرفت. و البته بی‌شک با عنایت به ده‌ها فرمایش دیگر ایشان از وجوه ایجابی نیز نباید غافل شد.
🔻 حال باید بیاندیشیم راهبرد #اعمال_اقتدار که دارای مرز واضح با خشونت یا همان بگیر و ببند باشد، چیست؟
#حجاب
#اقتدار
#قانون
#اعمال_اقتدار
🔻🔻🔻🔻
🆔 @taalighat