↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹زیادةٌ و تفصیلُ🔹 #مواردی دیگر که نحویون در خصوص جواز فتح همزه و کسرش ذکر کرده اند. 💥۱-"أنَّ"و دو معمولش عطف شوند به "مفردی"که معنی کلام به واسطه عطف فاسد نمیشود. #مثال"سِرْنِی نبوغُک و أنَّک عالی المنزلَةِ" فتحه همزه جایز است،و در این صورت"مصدر مؤول"عطف شده است به نبوغ و تقدیر چنین است"سِرنِی نبوغُک و علُوُ منزلتِک"و معنی کلام با این عطف فاسد نمیشود. #وجایز است کسر همزه که در این صورت "إنَّ"در صدر جمله مستقله قرار گرفته است. توجه:گاه با عطف(مفرد به مفرد)،معنی فاسد میشود که در این صورت فقط باید"إِنَّ"بخوانیم، مثلِ"إِنَّ لی مالاً و إِنَّ عمراً فاضلٌ"و اگر أَنَّ بخوانیم تقدیر میشود"إٍنَّ لی مالاً و فضلُ عمرٍ" که معنی فاسد میشود 💥۲-همزه بعد از لفظ "حتی" به دو صورت می آید،اگر "حتی" ابتدائیت باشد قطعا "إِنَّ"می آید و اگر"حتی"عاطفه یا جاره باشد قطعا "أَنَّ" میآید. 💥۳-همزه بعد از اَما نیز دو وجهی است،اگر حرف "استداراک" باشد قطعا"إِنَّ"و اگر به معنای "حقا"ً باشد،قطعا "أَنَّ" می آید. 💥۴-همزه بعد از"لا جرمَ"،هم به دو وجه فتح و کسر خوانده میشود.مثلِ"لا جرمَ أَنَّ اللهَ ینتقمُ للمظلومِ". 💥۵-همزه در جایگاه تعلیل هم دو وجهی است،مثلِ"و صَلِّ علیهم إنَّ صَلَوتَکَ سَکَنٌ لَهُم"،أنَّ به تقدیر لام جر و إِنَّ،به اعتبار اینکه جمله جدیدی است. 💥۶.همزه بعد از"أَیْ"مفسره نیز دو وجهی است،مثلِ"سِرْنِی إبْتداعُک المفیدُ أَیْ أنَّک تبتکرُ شیاً جدیداً" #أنَّ و مابعدش،بدل از "ابتداعُک" و إنَّ جمله تفسیریه،محلی از اعراب ندارد 💥۷.همزه بعد از"حِیثُ" ظرفیه دو وجهی است،مثلِ"جلستُ حیثُ إِنَّ زیداً جالسٌ" چون گاه مضاف الیه"حیثُ" جمله و گاه مفرد است. #‌خلاصه صفحه ۵۳۵ تا ۵۳۷ @talkhislkotob

↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹لام ابتدا،فائدتها،مواضعها🔹 💥فایده ی "لام ابتداء" این است که معنای جمله را تاکید و تقویت میکند به گونه ای که شک و انکار را از بین می برد. مثلِ"وَلَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَّكَ مِنَ الْأُولَىٰ" #این لام بر حرف نفی،یا فعل منفی داخل نمیشود ولی بر اسمی که مفید معنای نفی هست داخل میشود مثل"إنَّ المنافقین لَغیر مامون الصدقه". #این لام را به دلیل کثره دخول بر مبتدا ابتداء نامیدند،اگر این لام بر خبر"إنَّ" داخل شود او را"مزحلقه" هم میگویند. #این لام غالبا صدارت طلب است،وگاهی بر مضارع داخل میشود و او را خالص در معنای "حال" میکند،البته اگر قرینه خلافِ حال نباشد،مثال برای قرینه خلاف حال"وَإِنَّ رَبَّكَ لَيَحْكُمُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ" #و قطعا حکم در آینده است. 💥مواضع دخول لام ابتداء. ۱.مبتدا،لَزیدٌ قائمٌ. ۲.خبری که مقدم بر مبتدا است،مثل" لَصادقٌ انتَ" خبر"إنَّ". #لکن با شرایط زیر. ا-خبر "إنَّ"متاخر از "اسم" باشد. ب-خبر"إنَّ"مثبت باشد. ج-خبر"إنَّ"جمله ی فعلیه نباشد که فعل آن ماضی،متصرف،غیر مقرون به قد است. پس صحیح نیست"إنَّ الطیارةَ لاسرعت" #و اگر خبرِ "إنَّ"جمله ی فعلیه باشد که فعل آن ماضی و غیر متصرف،باشد دخول لام جایز است و همچنین است اگر خبرِ فعل ماضی متصرف "مقرون" به قد باشد. مثلِ"إنَّ القطارَ لَنعمَ وسیلة السفر" و "إِنَّ العلمَ لَقدْ رَفَعَ صاحبَه" د-خبر"إنَّ" جمله ی فعلیه شرطیه نباشد،چون "لام ابتداء"بر ادات شرط،فعل شرط و جواب شرط داخل نمیشود. #اگر خبر إنَّ "جمله" یا "شبه جمله" یا فعل مضارع باشد جایز است دخول لام بر خبر مگر اینکه فعل مضارف مقرون به "سین"یا "سوف" باشد که در این صورت دخول لام جایز نیست. #ادامه دارد #خلاصه صفحه ۵۳۷ تا ۵۴۰. @talkhislkotob

↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ اللهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹ادامه مواضع دخولِ "لام ابتداء"🔹 💥۴-معمول خبرِ إنَّ ،به شرطی که این معمول بین اسم و خبر واقع شود،و خود خبر خالی از لام باشد،ولی صلاحیت دخول لام را داشته باشد.مثل"إنّ زیداً لطعامَک آکلٌ" 💥۵-ضمیر فصل،مثلِ"إنَّ العظیمَ لَهو البعیدُ عن الأدناسِ" 💥۶-اسم إنَّ به شرطی که خبرِ شبه جمله بر او مقدم شده باشد.مثلِ"إنَّ امامَک لَمستقبلاً سعیداً" #وقتی لام داخل شد بر ضمیر فصل و اسم متاخر،دیگر بر خبر داخل نمیشود. #خلاصه صفحه ۵۴۱ تا ۵۴۲ @talkhislkotob

↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹حکمِ مَعطوف به اسم"إِنَّ"بعد از تکمیل خبر و قبل از تکمیل خبر🔹 💥به دو مثال زیر توجه بفرمایید. أ-إنَّ زیداً قائم و بکر،(در این مثال خبر تکمیل شده است،سپس معطوف به اسم ذکر شده است) ب-إنَّ زیداً و بکر قائمان.(عطف قبل از تکمیل خبر واقع شده است) #در هر دو مثال فوق،نصب و رفع"بکر"جایز است. 💥حکم معطوف به اسم،همراه أخوات"إِنَّ" ✔️۱-أَنَّ و لٰکِنَّ،دقیقا مثلِ"إِنَّ" هستند،یعنی در معطوف به اسمشان،دو وجهِ"نصب"و "رفع"جایز است،چه بعد از تکمیل خبر،و چه قبل از تکمیل خبر. ✔️۲-لَیْتَ،لَعل و کَأنَّ،در معطوف به اسمشان فقط،"نصب"جایز است،چه خبرشان تکمیل شود،چه نشود. #در خصوص"لای نفی جنس"،بحث های هست که در باب مختص به خودش،ان شاء الله گفته خواهد شد. #خلاصه صفحه۵۴۲ تا ۵۴۸ @talkhislkotob

#سروران عزیز،نظرها،پیشنهادها و نقدهاتون رو با ما در میان بزارید. @Sydolahrar @mohager2022

↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹مسئله ی ۵۵،تخفیفِ إنَّ،أنَّ،کأنَّ و لٰکنَّ🔹 💥إنَّ،حذفِ نون دومش جایز است و در این صورت،اختصاصش به اسماء را از دست میدهد،یعنی هم بر جمله"اسمیه" و هم بر جمله "فعلیه" داخل میشود. #و اگر بر جمله ی اسمیه داخل شود،جایز است ابقاء معنی و عملش،همانطوری که جایز است ابقاء معنایش بدون عملش‌،مثلِ"إنْ جریراً لشاعرٌ أمویٌّ"و"إنْ جریرٌ لشاعرٌ أمویٌّ" #در صورت اهمال(عمل نکردن)،و داخل شدن بر جمله اسمیه،مراعات موارد زیر واجب است. ۱-اسمش،قبل از "اهمال" اسم ظاهر باشد،نه ضمیر. ۲-جمله بعد از او مشتمل بر"لام"باشد،تا دلالت کند بر اینکه"إنْ"نافیه نیست،و این لام را"فارقه"می نامند. #در صورتی که،قرینه ای باشد که"إنْ"نافیه نیست،ترک لام جایز است. ۳-خبر صلاحیت دخول"لام"را داشته باشد. 💥ب-در صورتی که"إنْ"بر جمله فعلیه داخل شود اهمالش واجب است،و بعد از او فعلِ ناسخ(افعال ناسخه،افعال مقاربه و ظَنَّ و اخواتها)،می آید،مثلِ"الحریةٌ عزیزةٌ و إن کانت لَأمنیةَ النفوس الکبیرة" #بعضی در صورت فوق،باز قائل به اعمالش هستند و اسمش را ضمیر شان وجمله بعد را خبرش میدانند. #شرط افعال ناسخ این است که،نافیه نباشد مثلِ"لیسَ" و اینکه منفی نباشد،مثلِ"ماکانَ،مازالَ،ما برحَ،لَنْ نبرحَ و لن افتأ" و اینکه صله ما مصدریه نباشند،مثل"مادامَ" #خلاصه صفحه ۵۴۸ تا ۵۵۰ http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0

↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹زیادةُ و تفصیل🔹 💥أ-از جمله مثالهای که از عرب شنیده شده،"إنْ یزینُک لَنفسُک"و "إنْ قَتَلتَ لَمسلماً" #موارد فوق،مثالهای هستند که علمای نحو آورده اند و اعتقاد دارند که بعد از"إنْ مخففه"فعلِ غیرِ ناسخ به صورت خیلی کم ذکر میشود،ولی این مثال ها قیاسی نیستند. 💥ب-قرائت های مختلفی در این آیه ی"و إنَّ کلّا لَمَّا لَیُوَفِیَنَّهم ربُّکَ أعْمٰلُهم" وارد شده،به توجیه بعضی از این قرائات توجه کنید. ✔️۱-إنَّ کلّا لَما لَیُوَفِیَنَّهم ربُّکَ أعْمٰلُهم(تشدید نون و تخفیف ما)،در این صورت،"کُلاً" اسمِ إنَّ و "لام" ابتداییت، "ما" زائده،و لام در لَیُوَفِیَنَّهم،ابتدا و تاکید لام ابتدای اولی،و این "جمله"خبر "إِنَّ". #و البته اعراب دیگری نیز صحیح است،به این صورت که"ما"اسم موصول،خبرِ"إنَّ" و محلا مرفوع،و "لام" در لَیُوَفِیَنَّهم،"لامِ قسم"و جمله بعد از آن جواب قسم،و "جمله قسم و جواب آن"،صله برای"ما موصول"که تقدیر چنین است"لَما واللهِ لَیُوَفِیَنَّهم" #در واقعه صله ما جمله جواب است،چون همواره صله،جمله خبری است. ✔️۲-إنْ کُلّا لَما لَیُوَفِیَنَّهم ربُّکَ أعْمٰلُهم(تخفیف نون و ما)،اعراب مثل مثال اول است،هر چه آنجا صحیح هست اینجا هم صحیح هست. ✔️۳-إنْ کُلٌّ لَما لَیُوَفِیَنَّهم ربُّکَ(تخفیف نون و ما)،در این صورت"إن"مهمله،کُلٌ،مبتدا و "ما" یا زائده و یا اسم موصول است،مثل ترکیب اول. ✔️۴-إنْ کُلّا لَمَّا لَیُوَفِیَنَّهم ربُّکَ(تخفیف نون و تشدید ما)،در این صورت،إن حرف نفی،و"لَمَّا"ادات استثناء،بمعنای"إلا" و "کُلاً" مفعول برای فعل محذوف به تقدیرِ "أریٰ" و لام در لَیُوَفِیَنَّهم،لام قسم و جمله بعد جواب قسم است به تقدیر"ما اری کلا الا والله لَیُوَفِیَنَّهم" ✔️۵-إنَّ کلّا لَما لَیُوَفِیَنَّهم ربُّکَ(تشدید نون و میم)،که در اینجا لَمّا،حرف جزم و مجزوم محذوف است و تقدیر"إنَّ کلّا لَمّا یُوَفَّوا اعملَهم" ولَیُوَفِیَنَّهم،لام برای قسم و جمله بعد جواب قسم است و قسم و جوابش،مستانفه هست. #خلاصه صفحه ۵۵۰ تا ۵۵۲ http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0

↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹اما تخفیفِ "أَنَّ" که بشود"أَن"جایز است🔹 💥.از جمله علامات"أَنْ"مخففه موارد زیر است. ✔️۱.بعد از ماده ی "یقین" و "قطع" می آید. مثلِ(أیقنُ،تیقّـَنَ،جَزَم،علِم،إعترَفَ،أَقَر،لاشک و هر فعلی که معنای یقین دارد.) #مثال"أیقَنْتْ أَنْ عدلٌ من اللهِ کلُ جزائِه" ✔️۲.داخل میشود برفعل "جامد"،یا "رُبَّ" یا "حرف تنفیس" #مثال"اعتقادی أَنْ لَیسَ لِشفقةِ الوالدین میلٌ" و "أَجِدُک ما تدرینَ أَنْ رُب لیلةً..." و "فاعترفوا أَنْ سوفَ تَلْقَون خِزیاً". ✔️۳.داخل میشود بر فعل دعا.#مثال"أطال اللهُ عمرَک و أَنْ هیأ لَکَ المستقبل السعید" ✔️۴.داخل میشود بر "جمله اسمیه" و تاویل به مصدر میرود و مُکمل جمله قبل است. #مثال"و آخِرُ دَعْوانا أَنِ الحَمدُ لِلهِ رَبِّ العالمین" #در این مثال مصدر مؤول خبر برای آخِرُ هستش. #نحویون در خصوص"أَنْ" احکامی زیر را مراعات میکنند. ✔️۱.ابقاء عملش و اینکه اسمش ضمیر شأن محذوفی است و خبرش جمله بعد از ضمیر شان است. ✔️۲.خبرِ"أنٔ"حتما باید جمله باشد. ✔️۳.اگر خبرش "فعل متصرف و غیر دعا"باشد،غالبا بین "أنْ" و خبرش فاصلی میآید و فاصل یکی از این امور زیر است. #قد،یکی از حروف تنفیس،لَن،لا،لَم،و لو. برای روشن شدن"فاصل" به یک مثال اکتفاء میکنیم. "شهدتُ بأَنْ قَدْ خُطَّ ما هو کائنٌ" #در غیر موارد فوق(خبر جمله اسمیه،یا جمله فعلیه و فعلش "جامد"،یا جمله فعلیه و فعلش متصرف و "دعایی" باشد) وجود فاصل جایز است. #خلاصه صفحه ۵۵۲ تا ۵۵۶. http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0

↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.🔹زیادة و تفصیل🔹 💥گفته شد اسم"أنْ"مُخففه،ضمیر محذوفی است،و غالبا این محذوف،ضمیر شأن است،اما در بعضی از متن های قدیمی،اسم"أنْ"مُخففه،به صورت ضمیر "بارز" و خبرش به صورت"جمله فعلیه" یا به صورت"مفرد" ذکر شده است. #مثال "فَلوْ أَنْکِ فی یومِ الرخاء سألْتِنِی " در این مثال،اسمِ"أَن" ضمیر بارز"کِ"و خبرش،سألْتِـنِی هستش. #و مثلِ"بأَنْکَ ربیعٌ" که "خبرش" به صورت مفرد ذکر شده است. #مصنف:این امثال شعری فوق،شاذ هستند،یا به خاطر ضرورت شعری این چنین وارد شده اند،و امروزه بهتر است به همان قانون سابق(اسمِ"أَن"ضمیر محذوفی است)تکیه کنیم،وچنین مثالهایی ذکر نشود،مگر برای متخصص های این علم. #خلاصه صفحه ۵۵۶ http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0

↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹حرف سوم که مخفف میشود،کَأنَّ است🔹 💥وقتی کَأنَّ،تبدیل به کَأنْ،میشود، ✔️۱-معنایش تغییر نمیکند و عملش واجب است. ✔️۲-غالبا اسمش،ضمیر شأن و گاه هم غیر ضمیر شأن،است. #مثال"کَأنْ عصفورٌ سهمٌ فی السرعةِ" در این مثال اسمش،ضمیر شأن وجمله بعدش خبر آن. #مثال"رایت زیداً فی الحربِ کَأنْ اسدٌ" در این مثال،اسمش،ضمیری است که به زید عائد است و قطعا"شأن"نیست. ✔️۳-اگر اسمش،ضمیر شأن باشد،جمله بودن خبرش واجب است،و اگر این جمله ی خبریه "اسمیه" باشد،بین"کَأنْ"و خبرش،احتیاج به فاصل نیست. #ولی اگر خبرش "فعلِ ماضی مثبت" بود،بهتر این است که فاصل حرفِ"قَدْ" باشد. واگر خبر مضارع منفی بود،بهتر است فاصل"لَم"باشد. #مثال"کَأنْ قَدْ هَوَی الغریقُ فی البحرِ کصَخرَةٍ هَوَت فی الماءِ و کأنْ لَم یَکُن بین الغریقِ و النجاةِ وسیلة للانقاذِ" #اما تخفیف "لٰکِنَّ" در این صورت،واجب است اهمالش و اختصاصش به "جملیه اسمیه"از دست میرود،ولی معنای استدراکش،باقی می ماند. اما تخفیفِ"لَعَلَّ" با تمام لغاتش،جایز نیست. #خلاصه صفحه ۵۵۶ تا ۵۵۸ http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0

↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.🔹المسئلةُ ۵۶،لای نفی جنس🔹 💥مقدمه:وقتی گفته شود"لا کتابٌ فی الحَقیبةِ" #معنای این"کلام"ممکن است،یکی از موارد زیر باشد. ✔️۱-هیچ کتابی در کیف نیست(چه یک کتاب‌،و چه چند کتاب). ✔️۲-یک کتاب نیست،بلکه چندین کتاب هست. #اما وقتی گفته شود"لا کتابَ فی الحَقیبةِ"،یک معنی دارد و آن هم اینکه "هیچ کتابی،در کیف نیست"و به طور قطعی حکم میکند که کیف از جنس هر نوع کتابی خالی است. #نحویون در خصوص معنای این"لا"،چنین گفته اند که،دلالت دارد بر نفیِ حکم،از جنس اسمش به صورت نصی،و به همین جهت او را"نفی جنس"می نامند. #در مثال ما،حکم"فی الحَقیبةِ" هست و اسمِ "لا"،کتابَ،می باشد. #خلاصه صفحه ۵۵۸ تا ۵۶۱ http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0

↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.🔹عمل و شرایط عملِ "لا"🔹 💥لای نفی جنس "حرفِ ناسخی"است از اخواتِ"إِنَّ"اسم را نصب میدهد و خبر را رفع میدهد و این لا به شرایط زیر عمل میکند. ✔️۱-نافیه باشد. #اگر ناهیه یا اسم به معنای غیر یا زائده باشد،این عمل را ندارد. ✔️۲-حکم منفی به لا،شامل تک تک افراد اسمش باشد،و اگر چنین نباشد این عمل را ندارد،مثل"لا کتابٌ واحدٌ کافیاً" ✔️۳-نفی حکم باید به صورتِ نصی باشد،و اگر به صورت احتمالی باشد عملِ إنَّ را ندارد،مثلِ"لا کتابٌ ضائعاً" ✔️۴-حرف جر،بر او وارد نشود،و اگر وارد شود،این عمل را ندارد.مثلِ"حَضرتُ بِلا تأخیرٍ" ✔️۵-اسم و خبرش نکره باشند،و اگر چنین نباشد،هیچ عملی ندارد(نه مثل إٍنَّ،و نه مثل لَیْسَ) مثلِ"لا القومُ قومِی" ✔️۶-فاصلی بین او و بین اسمش نباشد،و اگر فاصلی یافت شود هیچ عمل ندارد،مثلِ"لا فی النُبوغِ حَظٌ لِکسلانَ و لا نصیبٌ" #همچنین عملی ندارد مطلقا،اگرخبر مقدم شود و هر چند که خبرش "شبه جمله"باشد،و یا "معمول خبر" مقدم براسم شود. #خلاصه صفحه ۵۶۱ تا۵۶۳ http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0