eitaa logo
تاریخ حوزه طهران
1.3هزار دنبال‌کننده
1.1هزار عکس
61 ویدیو
5 فایل
✍️به پژوهش و نگارش حمید سبحانی صدر ارتباط با ما: https://eitaa.com/hamid_sobhani_sadr
مشاهده در ایتا
دانلود
📝 گزارش طرح تحقیقاتی 💠 پیرامون اساتید و مفاخر تحصیل کرده در و به همراه تاریخچه حوزه علمیه مروی از بدو پیدایش تا کنون 📖 منتشر شده در نشریه / پاییز ۹۸ ☘ به لطف الهی نگارش این دانشنامه به پایان رسیده است. 🍃 @feyziye_tehran
📷 با لباس طلبگی ✍ میرزا کوچک خان اوایل دوران طلبگی خود را در واقع در حد فاصل چهارراه سرچشمه و سه راه امین حضور سپری کرد. 🕌 بانی و‌ واقف این مسجد_مدرسه معروف به جواهري است که از ادبا و فضلاي تهران بوده و ‌کتاب ‌ جواهر الاخلاق وی در سال ۱۳۲۴ق چاپ سنگی شده است. 📜بنای این مدرسه به پس از سال ۱۳۰۵ق برمی‌گردد. زیرا در نقشه قدیمی تهران مربوط به این سال، نامی از این مدرسه نمی‌بینیم. 🍃 @feyziye_tehran
📷 در جمع اعضای ، در دوره پهلوی اول. 🔹 درتصویر ذاکر اهل بیت (ع) مرحوم هم دیده می‌شود. ✍ آیت‌الله تقوی شیرازی در خیابان ۱۵خرداد (بنای قبلی مسجد سنگی) اقامه جماعت می‌کرد. جمعی از كلیمیان و مسیحیان و بهائیان به دست ایشان که از وعاظ صاحب‌نام تهران بود، به اسلام گرویدند. ☘این عالم بزرگ به تلاش و جدیت در امر به معروف و نهی از منکر شهرت داشت. 🍃 @feyziye_tehran
📷 نمایی ازاعضا وعزاداران هیئت حسنیه تهران. درتصویر ، و دیده می شوند. ✍ شاید برای شما هم سؤال شده باشد که حکایت این تصاویر دسته‌جمعی در هیئات مذهبی قدیم چیست؟ 🔻جریان از این قرار است که در گذشته رسم بر این بود هیئات بزرگ، روز خاصی را در نظر می‌گرفتند و به همه اهالی هیئت و واعظان و‌ ذاکران خود اطلاع می‌دادند که در آن روز خاص در هیئت جمع شده و یک تصویر دسته‌جمعی بگیرند. 🍃 @feyziye_tehran
☝️به تصویر بالا بنگرید که تلفیق و تطبیقی میان نقشه تهران در سال ۱۳۰۵ق با نقشه ماهواره‌ای تهران صورت گرفته‌است. ✅ خیابانی که در تصویر می‌بینید، خیابان شهید مصطفی خمینی یا همان سیروس سابق، حد فاصل چهارراه سیروس و چهارراه مولوی است. 🕌 در تصویر سمت راست نام می‌بینید. اگر دقت کنید این مسجد بزرگ کمی پایینتر از چهارراه قرارداشته و تا آن طرف خیابان نیز امتداد داشته است. 🔺اما در نقشه هوایی، ساختمانی را می‌بینید که کنار خیابان قراردارد و امروز دبیرستان راهیان قدس نامیده می‌شود. ✍ یا همان ، دو مسجد به این نام ساخت. یکی مسجد بزرگ با ۱۴ ستون. و دیگری مسجد کوچک که مسجد سرخانه او بوده و هم‌اکنون به همین نام در نزدیکی باقی است. اما مسجد بزرگ در زمان و هنگام احداث خیابان سیروس ویران و قسمتی از آن نیز به مدرسه تبدیل شد. 🚶‍♂در واقع هروقت پیاده یا سواره از این قسمت عبور می‌کنیم، از وسط عبور کرده‌ایم. 🍃 @feyziye_tehran
تاریخ حوزه طهران
☝️به تصویر بالا بنگرید که تلفیق و تطبیقی میان نقشه تهران در سال ۱۳۰۵ق با نقشه ماهواره‌ای تهران صورت
📷 ردیف بالا سمت چپ: مرحوم سمت راست: فرزند ایشان، ✍ مرحوم حاج ملاجعفر که در بزرگ اقامه جماعت می‌کرد، ابتدا وصیت نمود که وی را در این مسجد به خاک بسپارند. 📝 اما در قسمت دیگر وصیت‌نامه که چند سال بعد تکمیل و تصحیح فرمود، از این وصیت برگشت و فرمود که جنازه وی را به نجف اشرف حمل نموده و در جوار امیرمؤمنان(ع) به خاک بسپارند و چنین نیز عمل شد. ✨جالب اینجاست که اگر ایشان بر وصیت اول خود باقی بود، چه بسا با تخریب این مسجد در زمان ، مقبره وی نیز در خیابان افتاده و صورت آن محو میشد. 🔹پس از مرحوم حاج ملاجعفر، فرزندش حاج شیخ موسی در این مسجد اقامه جماعت نمود. 🍃 @feyziye_tehran
📷 شهید و فرزندش در کنار آیت‌الله در مراسم ازدواج پسر آقای بهبهانی ✍ نماينده اسبق ولي فقيه در گيلان و امام جمعه رشت می‌‌نويسد: 🔹«از استادم حضرت آيت الله در قم، شنيدم كه می‌‌فرمودند: روزي كه را در تهران به دار كشيدند، من در (جلوخان مسجد امام بازار) بودم. آن شب برخي طلاب مدرسه جشن و پايكوبي داشتند، جز حجره كه تاريك بود. رفتم، خوب برانداز كردم و با دقت نگريستم، ديدم كه وي به شدت می‌‌گريد. گفتم: تو كه مشروطه خواهي، چرا اشك می‌‌ريزي! گفت: شيخ فضل‌الله را نكشتند، بلكه همه ما را كشتند، اسلام را كشتند». 🍃 @feyziye_tehran
📷 نمایی از برگزاری مراسم عزاداری درمنزل در تهران، دوره قاجار ✍ نقل می‌فرمایند: یک روز شهادت علیه السلام در منزل مرحوم روضه برقرار بود. بزرگان بازار تهران حضور داشتند. 🔻آقای آقا شیخ هادی تهرانی مشهور به منبر بود. ایشان رو کرد به بزرگان بازار تهران و فرمود: شما انتظار دارید، اینجا بنشینید، و من برای شما روضه بخوانم، و بعد به بازار بروید درها را باز کنید، و به کار و کسب مشغول شوید. این طور نیست. من همین جا می نشینم، تا شما به بازار بروید، و بازار را برای مناسبت شهادت حضرت صادق علیه السلام ببندید. آن وقت اینجا بیایید، و در مجلس روضه شرکت کنید. 💠 بزرگان بازار آن طور که ایشان گفته بود عمل کردند،و از آن روز به بعد، رسم تعطیلی بازار، در شهادت حضرت صادق علیه السلام برقرار شد. 🍃 @feyziye_tehran
📷 جمعی از اساتید فاضل و دانشمند و دانشجویان : نشسته از راست: ، احمد بهمنیار، رشید یاسمی، ، بدیع الزمان فروزانفر، علی اکبر سیاسی، ✍ مؤسسه وعظ و خطابه دو مرحله داشت. مرحله اول در سال ۱۳۱۵ش تأسیس شد و تا سال۱۳۱۷ ادامه داشت. 🔺مرحله دوم در سال ۱۳۳۳ش مجددا دایر شد و ریاست آن را برعهده داشت. ✨✨ رهبر فرزانه انقلاب اسلامی حضرت می‌فرمایند: تأسیس موسّسه‌ی «وعظ و خطابه» به سالهای ۱۳۱۶ و ۱۳۱۷ - یعنی دو یا سه سال بعد از شروع قلع و قمع روحانیت - برمی‌گردد. 🔹تأسیس این مؤسّسه برای آن بود كه هر كس می‌خواست روحانی بماند، می‌توانست تحت نظر این موسّسه كه وابسته به رضاخان بود، روحانی باقی بماند! به عبارتی آخوند باشد؛ اما آخوند رضاخانی، درباری و در خدمت سیاستهای استكبار باشد. 🔻 البته آن موسّسه اساتید خوبی داشت. من نشریات مؤسّسه‌ی «وعظ و خطابه» را در سالهای ۱۳۳۸ و ۱۳۳۹ از اوّل تا آخر مطالعه كردم. مطالب بسیار خوبی در زمینه‌های دین‌شناسی، ادیان باستانی و ادیان معاصر داشت. آنها اساتید برجسته‌ای را جمع كرده بودند و از لحاظ مطلب، كمبودی نداشتند. 🔺🔻تنها هدف آنها این بود كه سازمان روحانیت وجود نداشته نباشد.۱۳۷۴/۰۸/۱۰  🍃 @feyziye_tehran
📷 آیت‌الله پدر مرحوم ، بر فراز منبر در یکی از مجالس روضه در شهر تهران، زمان قاجار. 🔺در آن روزگار رسم بر این بود که زنان پای منبر واعظ می‌نشستند. 🍃 @feyziye_tehran
یکی از فرزندان آیت‌الله، مجتهد مبارز تهران در جریان تنباکو بود. 🔹وی از دوره سوم تا هفتم، نماینده بود. 🏢 ایشان به اتفاق آیت‌الله و چند تن دیگر از رجال آزادی‌خواه مجلس هسته اصلاح‌طلبان را تشکیل دادند و به مبارزه با دشمنان درونی و بیرونی کشور پرداختند. ✨⚡️ در حادثه‌ی ترور شهید مدرس او در مجلس نطق مفصل و مهیجی ایراد کرد و خواهان دستگیری و مجازات عاملین ترور شد. 🍂  میرزا‌ هاشم آشتیانی سرانجام در سال ۱۳۲۸ در سن ۷۸ درگذشت. 📚 نگارنده کتب شخصی ایشان را که توسط برادرشان وقف کتابخانه شده، دیده است. 🐤 گفته‌اند ایشان یکی از بزرگترین پرورش دهندگان قناری ایران بوده است. 🍃 @feyziye_tehran
🥀 ۳۱ خرداد سالروز شهادت 🌱 مصطفی چمران در سال ۱۳۱۱ ش در خیابان پانزده خرداد تهران، بازار آهنگرها، محله سرپولک به دنیا آمد. او فرزند حسن چمران ساوجی بود که از روستای چمران ساوه به تهران مهاجرت کرد. 📖 ایشان از ۱۵سالگی در درس تفسیر قرآن مرحوم ، در مسجد هدایت، و درس فلسفه و منطق استاد و بعضی از اساتید دیگر شرکت می‌ کرد. 🍃 @feyziye_tehran
✍ تا پیش از تأسیس حوزه علمیه قم، نقش آماده‌سازی طلاب پیش از اعزام به را ایفا میکرد. 🔻از زمان که مقارن با تأسیس مهمترین مدارس علمیه تهران بود، اساتید مبرز حوزه تهران، در مرحله نخست، عمدتا شاگرد ، ، و ، بودند. 📚 بگونه‌ای که مرحوم که شاید مهمترین مدرس فقه و‌ اصول تهران بود، برای اولین بار به چاپ و نشر و تدریس اثر ارزشمند استاد خود، در تهران پرداخت. 🔻در دوره‌های پس از آن، اساتید بزرگ‌و فقه و اصول تهران عمدتا به ترتیب شاگرد ، ، و بودند. 📚 در میان شاگردان شیخ اعظم نیز با شرح و با شرح به‌عنوان برترین شارحان مکتب علمی استاد خود شیخ انصاری، باعث هجرت جویندگان سطوح فقه و اصول به حوزه تهران میشدند. ⚡️✨ در این دوره میرزای آشتیانی به خاطر توانایی ویژه در تقریر مباحث شیخ انصاری به شهرت داشت. 🍃 @feyziye_tehran
📷 نمایی از مدرسه فیضیه قم مربوط به سال ۱۳۰۴ق ✍ مشهور آن است که قم در جوار آستان مقدس (س) برگرفته از نام حکیم و فقیه بزرگ جناب می‌باشد. چراکه وی چندی در این مکان اقامت یا تدریس داشته است. 📖 این نکته را ناصرالشریعه در تاریخ قم به‌عنوان یک قول مطرح کرده، اما نگارنده این سطور چنانکه در نیز متذکر شده ام، این قول چون با واقعیت‌های زندگی جناب ملا محسن فیض سازگار نیست، پذیرفتنی نیست. ☘ ممکن است این تسمیه وجه دیگری داشته و یا در دوره های اخیر به تناسب دیگری جز اقامت و تدریس (مثلاً به احترام عالمانی از خاندان و‌ نوادگان فیض کاشانی)، به جناب فیض کاشانی منتسب شده باشد. 🕌 در هر صورت از یمن نام فیضیه، مدارس دیگری در کشور به فیضیه نامیده و یا ملقب شدند.‌از جمله مدرسه فیضیه بابل و تهران. 🍃 @feyziye_tehran
📜 متن استفتاء شیخ فضل‌الله نوری از محضر میرزای شیرازی ✍ در کتاب معتقد است که در ماجرای ، فتوای مشهور «الیوم استعمال توتون و تنباکو...» فتوای بوده که برای تاثیر بیشتر و گسترده تر شدن دامنه اثرگذاری به نسبت داده شده است. 🔻ظاهراً این شبهه در آن زمان جدی بوده، تا جایی که آیت‌الله شهید در نامه‌ای از محضر میرزا صحت انتساب این فتوا را جویا می‌‌شود و جناب میرزای شیرازی نیز با عبارت «بلی صحیح است» بر این انتساب یا این فتوا صحه می‌گذراند. 🍃 @feyziye_tehran
📷 از چپ: ، ، ✍ آيت الله سید مرتضی لنگرودي در تحصیلات منقول و معقول را پشت‌سر گذاشته و سپس به نجف رفته بود. ایشان از مراجع نجف از جمله اجازه اجتهاد داشت. 🔻ایشان در سال‌هاي ۱۳۶۱ تا ۱۳۷۲ ق يعني يازده سال، در تهران به خدمات علمي، فرهنگي و تبليغي مشغول بود. 🕌 آیت‌الله لنگرودی پس از اقامت در تهران به مرمت (نزدیک میدان قیام) و پس از آن، ساخت و تأسیس مدرسه علمیه حاج ابوالفتح اقدام نمود. 📖 در آغاز اقامت تحصیلی خود در تهران در این مدرسه تحصیل نمود. ✨ پس از ایشان نیز فرزندشان (از شاگردان ره) در این مسجد به اقامه جماعت پرداخت. 🍃 @feyziye_tehran
📷 قبر مطهر آیت‌الله صاحب تفسیر در صحن آستان شهر ری ✍ میر سید علی آقا مفسر از عالمان اهل معنای تهران بود که در مسجد جامع بازار اقامه جماعت می‌فرمود. ✨سید_عبدالکریم شب جمعه‌ای در حرم علیه‌السلام به محضر (عج) مشرف شد. با طی الارض در معیت آن حضرت به زیارت (ع) رفت و‌ به تهران بازگشت. ✨سپس حضرت فرمودند: بیا با هم به زیارت قبر حاج سید علی مفسر برویم. وقتی سید عبدالکریم کفاش در خدمت حضرت به قبر مرحوم مفسر رسید، دید که روح آن عارف بزرگ به احترام امام عصر(ع) در کنار قبر خود ایستاده و به حضرت عرض ارادت می‌کند. ✨بعد سید علی آقا به مرحوم کفاش می‌گوید: به حاج سلام مرا برسان و بگو چرا به دیدن ما نمی‌آیی و‌ما را فراموش کرده‌ای؟ ✨امام زمان(ع) به سید علی آقا می‌فرمایند: حاج شیخ مرتضی گرفتار و‌معذور است. من به جای او خواهم آمد. 🔺این حکایت از طرق مختلف نقل شده است. از جمله نگارنده از استاد ارجمند نوه مرحوم شیخ مرتضی زاهد این حکایت را شنیده است. 🍃 @feyziye_tehran
📷 نشسته روی صندلی، از چپ، نفر اول: آیت‌الله (در سنین جوانی)، نفر سوم: حاج سید فضل الله بهشتی، پدر از علما و مدرسین حوزه علمیه اصفهان. ✍ شهید بهشتی در سال ۱۳۰۷ش در اصفهان به دنیا آمد و پس از گذراندن دوران دبیرستان، در سال ۱۳۲۱ و در سن چهارده سالگی برای تحصیل علوم دینی به مدرسه صدر اصفهان رفت. 🔻ایشان در سال ۱۳۲۷ش به تهران آمد و در به تحصیل پرداخت و پس از سه سال، با اخذ مدرک لیسانس به قم رفت. 🍃 @feyziye_tehran
📷 نفر اول سمت چپ: آیت‌الله ✍ آیت‌الله امام جمارانی از علمای بزرگ تهران و ساکن در منطقه جماران بود که در تدریس می‌فرمود. 🔻علاوه بر ایشان، علمای بزرگ دیگری در دهه سی و چهل در منطقه شمال تهران به تبلیغ معارف اهل بیت(ع) اشتغال داشتند: آیت الله که در منطقه دربند شمیران و تهران از اعتبار ویژه ای برخوردار بود، آیت الله که در چیذر حضور داشت، آیت الله حاج که در منطقه امامزاده قاسم اقامت گزیده بود ، آیت‌الله و آیت الله که در منطقه تجریش بودند به همراه آیت الله سید حسن امام جمارانی در جماران ازمهمترین علمای شمیران در سالهای دهه سی و چهل شمسی محسوب می شدند که برخی از ایشان اصالتاً اهل همین منطقه بودند. 🍃 @feyziye_tehran
✍ برخی از حکمای بزرگ که صاحب مرتبه بالایی در فقاهت هم بودند، با وجود شهرت در تدریس فلسفه و‌عرفان، در برهه‌ای از زمان به خاطر مصلحت، دست از تدریس حکمت برداشتند تا خلأ کمبود فقها و مراجع تقلید در شهر تهران را پر کنند. 🔻از این عده می‌توان به و اشاره کرد. ✨ علامه رفیعی قزوینی باوجود شهرت در بیان قوی در تدریس حکمت، هنگامی که در تهران مقیم شد‌‌ در مسجد جامع بازار اقامه جماعت می‌کرد. در این دوره، مرجعیت علامه رفیعی قزوینی را ترویج می‌کرد. ✨ زمانی هم جمعی از طلاب تهرانی از محضر درباره مرجع اعلم پرسش نمودند و ایشان با اعتقاد به اعلمیت، آیت‌الله شیخ محمدتقی آملی را معرفی نمودند. 🍃 @feyziye_tehran
📷 اقامه نماز بر پیکرآیت‌الله توسط 🔹از چپ: آیت‌الله، آیت‌الله، آیت‌الله خوانساری، آیت‌الله حاج 🍃 @feyziye_tehran
📷 تصویری از تجمع طلاب و روحانیون مشروطه‌خواه تهران ✍ در گذشته‌ی خود، هجرت‌گاه درس‌خوانده‌های حوزه نجف و سامرا و سایر مراکز علمی بود. فقها و حکمایی که با افتخار این هجرت برمی‌گزیدند تا در مرزبان دین و مروج شریعت و معرفت باشند. 🔻امثال اگر در نجف مانده بودند، مرجعیتی همتای داشتند، اما با هجرت به تهران، خود را در مرجعیت میرزای بزرگ هضم کردند و در خط مقدم جهاد فرهنگی، آمال هجمه های سیاسی و اجتماعی شدند. حتی رسم بود که اگر عالمی بزرگ در مسیر سفر به مشهد مقدس، از تهران گذر می‌کرد، علمای تهران از وی می‌خواستند در حوزه تهران اقامت گزیند و ایشان نیز به خاطر تعلیم و تربیت طلاب می‌پذیرفتند و ملجأ و‌پناه مردم و جویندگان علم می‌شدند. 💠 تصور کنید که دو حکیم بزرگ ، و در زمانی نزدیک به هم از اصفهان به تهران کوچیدند و در فاصله‌ای کمتر از ۵۰۰ متر دو حوزه حکمی بزرگ آن هم در مجاورت مدرس حکمی تشکیل دادند. 🕌 گرچه با تأسیس حوزه قم، از تمرکز مدرسین فقه و اصول در تهران اندکی کاسته شد، اما جویندگان حکمت همچنان تهران را مرکز تحصیل حکمت می‌دانستند و حتی از قم به تهران هجرت می‌کردند. ⁉️ اما چه شد که حوزه تهران از این مرکزیت خارج شد؟! و چگونه می‌توان این مرکز علمی را در جایگاه گذشته خود قرارداد؟ جایگاهی که تاثیر بسزایی در عرصه های مختلفی از جمله بازار اسلامی داشته و خواهد داشت. 🍃 @feyziye_tehran
📷 نخست وزیر دولت موقت در دیدار با شهید آیت الله محمد صدوقی در منزل حاج حسین مهدیان در تهران 🥀 به مناسبت شهادت شهید محراب در ۱۱تیر ۶۱ ✍ می‌گوید: مرحوم آقای صدوقی عملکرد دولت مهندس بازرگان را قبول نداشت و می‌گفت: با این شیوه، انقلاب را به باد می‌دهند و لذا بین ایشان و مرحوم آقای بازرگان، اصطکاک به‌وجود آمد. دوستان می‌گفتند: اول انقلاب است و امام هم این دولت را تأیید کرده‌اند و این جور اختلافات در سطح جامعه صورت خوشی ندارد و ضد انقلاب از آن سوء استفاده می‌کند. 🔸بنده از مرحوم دکتر صادق طباطبائی، سخنگوی وقت دولت موقت، خواستم با مهندس بازرگان صحبت و ایشان را راضی کند که به منزل ما بیاید و من هم از آقای صدوقی دعوت می‌کنم و در آنجا بنشینند و حرفهایشان را بزنند و اگر گلایه‌ای یا سوءتفاهمی هست برطرف کنند. آقای طباطبایی این نظر را پذیرفت و موافقت مهندس بازرگان را جلب کرد. 🔹بنده هم خدمت آقای صدوقی عرض کردم که «عده‌ای دنبال بهانه‌گیری هستند و منافقان هم به اختلافات دامن می‌زنند و ما هم کارهای سنگینی پیش رو داریم. دولت هم که دولت موقت است و دائمی نیست؛ بنابراین بهتر است این اختلافات به سطح جامعه کشانده نشود و در جلسات خصوصی حل شود». ایشان روی مرا زمین نینداختند و دعوت ما را قبول کردند... 🔺اتفاقا یکی از مستندات گروه فرقان برای ترور من، همین جلسه بود؛ چون عکس آن جلسه را در کیهان چاپ کردیم. بعدها این عکس در یکی از خانه‌های تیمی پیدا شده بود! و جرم بنده را دفاع از «آخوندیسم» ذکر کرده بودند. 🍃 @feyziye_tehran
📷 آیت‌الله در بستر بیماری، سمت چپ نفر نشسته مرحوم در لباس روحانیت ✍ حکیم شرق میرزا مهدی آشتیانی که مدرس راتب بود، در مسیر دفاع از حکمت و فلسفه و‌تربیت طلاب مستعد به مشهد مقدس رفت و قصد اقامت در جوار امام رضا علیه السلام را داشت که به‌خاطر هجمه های جریان ضد فلسفی حوزه مشهد چندان دوام نیافت و به تهران بازگشت. 💠ثمره دوران تدریس ایشان در مشهد، تعلیم و تربیت پروفسور فلاطوری از برترین حکمای معاصر بود که با بازگشت استاد به تهران، حکیم فلاطوری نیز به تهران آمد و پرستاری دوران کسالت استاد را که منجر به وفات وی شد، برعهده گرفت. 🔹از دیگر شاگردان مشهدی مرحوم میرزا مهدی میتوان به اشاره کرد. 🕌 @feyziye_tehran