| تاریخ ایران، پنج دوره/دوران تاریخی را به خود دیده است: 1️⃣ #دوران_پیشاآریایی 2️⃣ #دوران_آریایی 3️⃣ #دوره_میانه 4️⃣ #دوره_معاصر 5️⃣ #دوران_جدید در صورت‌بندی #روایت_ایران در گذار به عصر جدید، تمرکز خواهم داشت بر سه دوره/دوران اخیر؛ آن‌هم به‌دلیل تقارن این سه دوره/دوران با تولد #مدرنیته و پاگرفتن #استعمار در تاریخ #اروپا و حضور آن در سرحدات وطن‌مان (در قالب #بازی_بزرگ). 🔸 با انتخاب این سه دوره/دوران، تاریخ ایران را می‌توان از زاویه‌ی دید سه دوربین اختصاصی تماشا کرد: 📸 دوربین یک: نمای باز (long Shot) برای دیدن ایران از منظر خارج از ایران؛ 📸 دوربین دو: نمای بسته (Close Up) برای دیدن ایران از درون و تجربه‌ی دید ایرانیان از پیرامون‌شان؛ 📸 دوربین سه: نمای از روی شانه (Shoulder Shot) که مدام در میان داخل و خارج ایران در رفت‌وبرگشت است و یک تجربه‌ی مرزی را در اختیار قرار می‌دهد. 🔹 تلاقی این سه دوربین، تصویری از ایران را به نمایش می‌گذارد که می‌فهمیم: چگونه نیرویی که می‌خواست #ایران را به شکل مطلوب خودش بسازد، در برابر مقاومت یک ملت غافل‌گیرشده قرار گرفت؛ و این ملت با مرور و بازخوانی تجربه‌های #مقاومت، به‌تدریج به تصویرسازی از جهان مطلوب خویش پرداخت و اکنون در حال خلق فضایی است که نه بریده از سنت خویش است و نه غافل و ناآگاه به پیرامون؛ نه همان ایران قدیم است و نه تسلیم بازی بزرگ. ایران اینک ما، جایی ایستاده است در جایی میان دو جهان. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

🔸 فلات ایران (Iranian Plateau)📎 با کوه‌های سربه‌فلک کشیده‌اش، نوزادگان و نونواران گهواره‌ی #بین‌النهرین را به مبارزه فرا می‌خواند. #فلات_ایران جایی بود که تا می‌شد و می‌توانستی، نباید عافیت خرامیدن در #جلگه را به سختی‌ها و تبعات زندگی در کمرکش و پایه‌های #کوهستان می‌فروختی؛ الا و مگر، برای کسب #امنیت؛ یافتن فرصتی برای ادامه‌ی حیات. فلات ایران جایی بود که #آمریت_محیط_طبیعی و #امتناعات_جغرافیایی آن، هزینه‌های #تعقیب_و_گریز را برای هر پادشاه خودکامه‌ای گران می‌کرد. اصلا به‌صرفه نبود که عیش و نوش لم‌دادن در بین‌النهرین، با نیش پناهندگان به فلات ایران تلخ شود. 🔹 بنابر روایت کتاب‌های تاریخی، #ایلامیان 📎 اولین قومی بودند که در دوره‌ی #پیشاآریایی، (یعنی سه هزارسال پیش از تولد #مسیح) به سکونت در #فلات_ایران پناه آوردند. این مهمانان تیزپا توانستند گوی سبقت از کف رقیبان بربایند و بیش از 2500 سال از تاریخ این قطعه از زمین را به نام خود ثبت کنند؛ از آب گوارای #کرخه بنوشند؛ تندی و شتاب #کارون را به سخره بگیرند؛ در کشت‌زارهای چهارفصل #شوش بکارند؛ در دشت‌های سرسبز #شیراز و #بوشهر اسب‌هایشان را بتازانند و در مواقع لازم، در قلعه‌های طبیعی #زاگرس پناه بگیرند. روزگارانی گذشت؛ تا روزی آمد که #مادها از دامن تاریخ فرا رسیدند و #وطن تازه‌ای را در فلات ایران ساختند. 🔸 ایلامیان سرزمین خود را، هَتَمتی (Hatamti) یا «سرزمین خدایان» نامیدند. گویا قلعه‌ی #زاگرس پناه‌گاهی بوده باشد، برای ادامه‌ی حیات کسانی که در جلگه‌های میان #دجله و #فرات به پیامبران الهی ایمان آورده بودند؛ از بیم طاغوت راه #هجرت را در پیش گرفته و خواسته بودند مهمان‌سرای #ایران را به محیط ایمنی برای #با_خدا_زیستی و خداپرستی تبدیل نمایند. 🔹 هم‌زمان با #ایلامیان در جنوب غرب فلات ایران، در #بین‌النهرین بساط عیش دو پادشاهی بزرگ برپا بود: #پادشاهی_آکد (یا قوم #عاد) در شمال و #پادشاهی_سومر در جنوب. #سومر اولین تمدن بشری، و #آکد اولین پادشاهی شناخته‌شده در تاریخ بشر بود. سومر تمدنی بودند که اولین شهر پس از طوفان در بستر آن بنا شد و #اور نام گرفت. اور همان سرزمینی بود که #ابراهیم_حنیف در آن‌جا چشم به جهان گشود؛ پیام توحید و ندای فطرت را به جان مومنانی، هرچند اندک نوشاند؛ با هجرت‌دادن آن‌ها در #فلات_ایران، بیابان‌های #حجاز، کوه‌های #آرارات و #آناتولی، دریاچه‌ی شور #اورمیه و در نهایت خود را به کنار #رود_اردن و دره‌ی #الخلیل، در شرق #مدیترانه رساند و #آیین_حنیف را قابل نشر و بسط در شرق و غرب جهان آن ساخت. 🔸 میل به طغیان، به‌خاطر مساعدت فضای #جلگه برای عصیان، زمینه‌ای بود که سرکشان #آکد نپسندیدند سرزمین همسایه، «سرزمین خدایان» نام گیرد. آن‌ها ترجیح دادند مردمان پناه‌گرفته در زاگرس را اِلامتو (Elamtu) خطاب کنند، به‌معنای «جای مرتفع»؛ تا مبادا ماشین غربال‌گر تاریخ در #بین‌النهرین شتاب گیرد و شمار گریختگان به سرزمین خداپرستان افزون‌تر گردد. کوهستان، فضای مبارزه بود و فلات ایران، سرزمین مبارزان. گویا فلات ایران جایی بود که اولین #تعادل_جغرافیایی را در دوره‌ی #ما_بعد_طوفان ایجاد و برقرار کرد. #روایت_ایران #دوران_پیشاآریایی #آمریت_محیطی 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid