| 📌 آمریت محیطی ⭕️ دامنه‌ی تاثیرگذاری انواع محیط بر کیفیت حیات انسان 🔸 تمام شرايط و پديده‌هاى طبيعى که مستقل از #اراده_انسان هستند و بر کیفیت زندگى او تأثير مى‌گذارند، #محيط_طبيعى ناميده مى‌شوند. آب‌وهوا، نور، رطوبت، دما، اختلاف شب و روز، شرايط اقليمي، پستى‌وبلندى‌ها و جمعيت از جمله‌ی این عوامل‌اند. امروزه از: کم‌وکيف جاده‌ها، شهرها و روستاها، ساختمان‌ها و انرژى‌هاى مختلفی که انسان آن‌ها را در خدمت خود درآورده است نیز ذیل محیط طبیعی یاد می‌شود. 🔹 افراد و اجتماعات -خواه یا ناخواه- در محاصره و احاطه‌ی سنت‌هاى قومی، آداب و رسوم اجتماعى، سازمان‌ها و نهادهای اجتماعی مختلف هستند. این عوامل #محيط_اجتماعى را شکل مى‌دهند. محيط اجتماعى به‌نوبه‌ی خود شامل: محيط‌ خانوادگي، محیط اتفاقی، محیط انتخابى و محیط تحميلى می‌شود. 🔸 #محيط_اتفاقى مثل محيط مدرسه، کار و سربازى است. وسايل انتقال افکار و رسانه‌هاى گروهى از نمونه‌های نوپدید #محیط_انتخابی محسوب می‌شوند. محيطى که در آن، آزادى به‌کلى از بين رفته يا به حداقل‌ها محدوده شده است، #محیط_تحمیلی نام دارد. مثل بازداشتگاه، ندامتگاه، کانون‌هاى اصلاح و تربيت و ديگر سازمان‌هاى مشابه. 🔹 هرکدام از این محیط‌ها آمریت خودشان را دارند. از این مقوله می‌توان تحت‌عنوان #آمریت_محیطی یاد کرد. #آمریت_جغرافیا نیز از آن جمله است. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadi

| 📌 امر سیاسی: تنظیم‌گر آمریّت‌های محیطی ⭕️ دولت مدرن؛ ایجادگر انحصار جهتِ اِعمال و تعلیق اقتدار 🔸 آدمی وقتی چشم می‌گشاید، خود را در آغوش محیط‌های مختلفی می‌یابد که هرکدام‌شان آمریت خاصی دارند. محیط‌ها #فاعل هستند و #اراده و #اختیار انسان را به مبارزه می‌طلبند. 🔹حتی با فرض این‌که عرصه‌ی عمومی صرفاً با حضور انسان‌های فرهیخته شکل گرفته باشد، بازهم این احتمال قابل پی‌گیری نیست که صرفا با تکیه‌بر #امر_اجتماعی، امید #تنظیم_و_تنسیق_عرصه_عمومی را داشته باشیم. زیرا: 1️⃣ در #عرصه_عمومی با انسان‌های گوناگونی طرف حسابیم که امیال و اهداف متنوعی دارند و از سطح فکر و اقدام متفاوتی برخوردارند؛ 2️⃣ با محیط‌های غیرانسانی هم‌چون #محیط_طبیعی مواجهیم که جبر سنگین و نسبتا پایدارشان را، فارغ از فهم و توافق انسانی، در بدو امر، بر شکل‌دادن به عرصه‌ی عمومی تحمیل می‌کنند. 🔸 آدمی در فضایی زاده می‌شود که هرکس ساز خودش را می‌نوازد. ازاین‌رو #امر_اداره در فقدان #امر_سیاسی محتمل نیست و باید برای آن چاره‌ای اندیشید. 🔹مهار #کثرت_میل_و_فکر_و_اقدام ازیک‌سو، و فائق‌آمدن بر #آمریت_محیط_طبیعی ازسوی‌دیگر، انسان را به‌تدریج به مکانیزمی سیاسی‌ای متوجه ساخت که ماحصل آن، شکل‌گیری state یا #دولت_مدرن بوده است. 🔸 اگرچه اصل شکل‌گیری این #نهاد، کاملا معقول و برخاسته از نیازهای آدمی بوده است، اما این #مکانیزم هم‌چنان قابل تغییر و تصرّف و ارتقاست. حتی این #امکان_عقلانی وجود دارد که بتوانیم به اَشکال تکامل‌یافته‌تری از مکانیزم‌های #تنظیم_و_تنسیق عرصه_عمومی و مهار #آمریت_محیطی بیاندیشیم. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid

📌 الهیات جغرافیا ⭕️ #انشقاق_الهیاتی_جغرافیا #جغرافیا، نخستین محیطی است که لاجرم، بشر در آغوش #آمریت_محیطی آن متولد می‌شود. حتی اگر نوع مواجهه با امکان و امتناع‌های برخاسته از جغرافیا برای زیستن در #عرصه_عمومی را _دست‌کم در بدو امر_ فاقد ارزش‌های ازپیش‌تعیین‌شده بدانیم، پس از #اسکان در یک منطقه، به‌نحو گریزناپذیری «ارزش‌های اجتماعی» و «اشکال مختلف زندگی» متناسب با این امکان‌ها و امتناع‌ها، یکی پس از دیگری، سر برمی‌آورند. فرهنگ‌ها و آیین‌ها و #سبک_زندگی، در حلقه‌ی امن #امتناعات_جغرافیایی امکان پذیرفته‌اند و تداوم و بسط پیدا کرده‌اند. کوهستان‌ها، بیابان‌ها و دریاها از اولین #عوارض_طبیعی_جغرافیایی دخیل در ایجاد امتناع برای انتشار اجتماعات اولیه‌ای بودند. آغوش جلگه‌ها و کنار چشمه‌ها و رودها، نخستین سکونت‌گاه‌های بشر نوپا محسوب می‌شد. اما ناگهان، ضرورت انتشار بر این جمعیت اولیه عارض شد. چه چیزی میان آن #امت_واحده جدایی انداخت؟ چرا گروهی از مردمان غنوده در جلگه‌ها، رنج غلبه بر امتناع کوهستان و بیابان و دریا را بر خود گوارا کردند و با پشت سر نهادن آن‌ها، شیوه‌ی زندگی مطلوب‌شان را مهیا ساختند؟ پاسخ یک چیز بیش‌تر نیست: #پیامبران و #رسولان. ازآن‌جایی‌که ارزش‌های الهیاتی عامل بسیار مهم و موثری در #تحرک_جغرافیایی برای غلبه بر #آمریت_محیط_طبیعی بوده است، می‌توان سر سخن در باب #الهیات_جغرافیا را باز کرد و در کنار #فلسفه_جغرافیا از #الهیات_جغرافیا نیز بحث نمود. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadi

| 📌 #هم_پیوندی_روش_شناختی تاریخ و سیاست و جغرافیا #فلسفه_سیاسی از #زندگی_خوب می‌پرسد. البته پاسخ اینکه «چگونه می‌توان خوب زندگی کرد؟» به پاسخ «بشر تاکنون چگونه زندگی کرده است؟» گره خورده است. «چگونه بودن در اینک و این‌جا» با «چگونه بودیم در دیروز و دیگر جا» ارتباط دارد. آمیزش گذشته و حال و آینده، موجب امتزاج آفاق #تاریخ و #سیاست و #جغرافیا است؛ #الهیات و #فلسفه و #علم را نیز به هم می‌دوزد. #هماهنگی_روش_شناختی این سه، در این آمیزش و امتزاج ضرورت می‌یابد تا با یک #مکانیزم مشخص، #وحی و #عقل و #تجربه دور یک میز بنشینند؛ زبان هم‌دیگر را بفهمند و به‌هم‌دیگر پاسخ دهند. هر ملتی که در یک جغرافیای مشترک، زمان مدیدی را در کنار هم زیسته؛ از تهدیدهای مشترک جان سالم به‌در برده و از منافع مشترک بهره‌مند شده باشد، در معرض این #هم_فهمی است. اگرچه #گرایش و #بینش و #کنش ملی، خواه یا ناخواه، به‌تدریج به نصابی از تفاهم سوق پیدا می‌کند، اما باید پرسید: 1️⃣ چه مقدار از تعامل #روح_ملت با #ذهن_ملت و #جوارح_ملت بر ایشان خودآگاه شده و مدوّن گردیده است؟ 2️⃣ این تفاهم و تعامل، با ظهور چه تغییراتی به هم می‌ریزد و بستن #عهد_جدید را برای آن ملت ضروری می‌کند؟ تغییر در تعادل #آمریت_محیطی، به‌ویژه ظهور #تعادل_جغرافیایی جدید، بزنگاهی است که می‌تواند هماهنگی روحی و ذهنی و کالبدی ملت را مختل کرده و نظم #عرصه_عمومی را نیازمند تنظیم مجدد نماید. ازاین‌رو میان ظهور #تعادل_جغرافیایی جدید با آغاز #دوران_جدید در جهان رابطه وجود دارد. مطالعه این روابط به #فلسفه_روش متکامل‌تری محتاج است. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid

| 🟥 #علم_جغرافیا بعد از #جنگ_جهانی_دوم تاثر و وابستگی شدیدی نسبت به #اقتصاد_نئوکلاسیک پیدا کرد. ازآن‌جایی‌که اقتصاد نئوکلاسیک #قدرت_رقابت را مشروع می‌دانست و آن را امری احترام‌برانگیز می‌شمرد، این امر چنان بر تحلیل #رقابت‌های_ژئوپلیتیکی سایه انداخت و متاثر از #آمریت_جغرافیا نمود که عاملیت‌های انسانی در این تحلیل‌ها به حاشیه رانده شدند. 🔸 مهم‌ترین تاثیر اقتصاد نئوکلاسیک بر تحلیل #مسابقات_جغرافیایی را می‌توان در غفلت از آگاهی‌های پایه‌ای و «معنای انسانی مولفه‌های محیطی» در تفسیر مسائل ژئوپلیتیک مشاهده کرد؛ مفاهیمی هم‌چون: تاثیرات #ایدئولوژی نظام حاکم، موضوعات #قدرت، مدل‌مندی تصمیم‌گیری‌های سیاسی، بازساخت، عامل زمان، #ژئوپلیتیک_سرمایه، #اقتصاد_سیاسی و ساختار جامعه. 🔹 تحلیل یک #فضای_جغرافیایی بدون درنظرگرفتن این مولفه‌ها، تحلیلی ابتر است. بدون ملاحظه‌ی این مفاهیم باید انتظار داشته باشیم بوم‌های مشابه، وضعیت یکسانی داشته باشند؛ حال آن‌که این‌طور نیست. اگرچه پدیده‌های جغرافیایی در تکوین‌شان از #آمریت_محیطی تاثیر می‌پذیرند، اما عمیقا وابسته به انسان، #دولت و #الگوی_تصمیم‌گیری آن‌ها هستند. #مفاهیم_و_تعاریف_پایه 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🟥پدیده‌های طبیعی با پدیده‌های انسان‌ساخته‌، در جغرافیا، درهم‌تنیده‌اند. عامل‌های انسانی و طبیعی، بسته به آمریتی که از خود بروز می‌دهند، در شکل‌دادن به مختصات یک #فضای_جغرافیایی حضور دارند. به‌میزان توسعه‌یافتگی، سهم ساختار جامعه در ایجاد فضای جغرافیایی بیش‌تر شده و بر #آمریت_محیطی غلبه می‌کند. دانش‌هایی هم‌چون #روابط_بین‌الملل و #ژئوپلیتیک نیز از دل نیازها و در نسبت و تناسب با ایدئولوژی‌های این جوامع برآمده است. 🔸به‌دلیل دخالت #ایدئولوژی در جغرافیا است که هومبولت (alexander von humboldt) (پدر جغرافیای نو) در رهیافت #ژئوکراتیک (geocratic) بر تعیین‌کنندگی طبیعت بر کیفیت زندگی انسان تاکید می‌کند؛ ریتر (carl ritter) در رهیافت #تئوکراتیک (theocratic)، روایتی از تحولات جغرافیایی ارائه می‌نماید که نشان‌دهنده کنترل آفریدگار بر پدیده‌های سطح زمین باشد. ویدال بلاش (Vidal de La Blache) در رهیافت #وی_اوکراتیک (we-ocratic) و مکتب امکان‌گرایی جغرافیا، متاثر از #داروین بر این تفسیر تاکید می‌کند که اگرچه محیط، امکاناتی را در اختیار انسان قرار می‌دهد، اما حق #انتخاب برای بهره‌گیری از آن‌ها هم‌چنان وابسته به انسان است. 🔹باتوجه به تاثیر #ایدئولوژی بر تفسیر یا #روایت جغرافیا، این پرسش قابل طرح است که نگاه انسان موحّد به جغرافیا و #رقابت‌های_ژئوپلیتیکی چه تمایزات و امتیازاتی در مقایسه با دیگر رهیافت‌ها دارد؟ این پرسش، هسته‌ی سخت #الهیات_جغرافیا را شکل می‌دهد. #مفاهیم_و_تعاریف_پایه 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🟥 هرگاه بپذیریم که #رقابت‌های_ژئوپلیتیکی به‌مثابه ابزاری موثر و تعیین‌کننده در اختیار #نظام_سلطه و #سرمایه‌داری است که به واسطه‌ی آن، تنور #رقابت‌های_اقتصادی را گرم نگه می‌دارد و ادراک انسان‌ها از ارزشمندی کالاها و خدمات مختلف را تغییر داده و کنترل می‌کند؛ استبعادی ندارد که نتیجه بگیریم آن‌چه بر امنیت #تنگه‌های_راهبردی در دریا و #گذرگاه‌های_کلیدی در زمین حکومت می‌کند، #نرخ_بهره (Interest rate) است. 🔹 اگرچه بخشی از #رقابت‌های_ژئوپلیتیکی برآمده از #آمریت_محیطی هستند و به‌طور طبیعی از #مزیت‌های_جغرافیایی نشأت می‌گیرند، اما با پدیده‌های انسان‌ساخته‌ای مثل: #جنگ و صلح، ایجاد #رژیم‌های_امنیتی و #اتحادیه‌های_منطقه‌ای، ایجاد #کریدور در بستر زمین و دریا، تاسیس #بندر و #کانال، تامین #امنیت یا ایجاد ناامنی در کریدورهای تجاری و ... نیز می‌توان قیمت کالا و خدمات را بالا برد یا از ارزشمندی آن‌ها کاست. التهاب یا آرامش در بازار #بورس نیز در خدمت کشف ارزشمندی ناشی از #رقابت است. 🔸 بالا یا پایین‌آمدن قیمت #نفت در ثانیه‌به‌ثانیه تابلو #بورس به‌تبع تغییرات امنیتی تنگه‌های راهبردی جهان، بهترین شاهد این مدعاست. #مفاهیم_و_تعاریف_پایه 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

🔸 فلات ایران (Iranian Plateau)📎 با کوه‌های سربه‌فلک کشیده‌اش، نوزادگان و نونواران گهواره‌ی #بین‌النهرین را به مبارزه فرا می‌خواند. #فلات_ایران جایی بود که تا می‌شد و می‌توانستی، نباید عافیت خرامیدن در #جلگه را به سختی‌ها و تبعات زندگی در کمرکش و پایه‌های #کوهستان می‌فروختی؛ الا و مگر، برای کسب #امنیت؛ یافتن فرصتی برای ادامه‌ی حیات. فلات ایران جایی بود که #آمریت_محیط_طبیعی و #امتناعات_جغرافیایی آن، هزینه‌های #تعقیب_و_گریز را برای هر پادشاه خودکامه‌ای گران می‌کرد. اصلا به‌صرفه نبود که عیش و نوش لم‌دادن در بین‌النهرین، با نیش پناهندگان به فلات ایران تلخ شود. 🔹 بنابر روایت کتاب‌های تاریخی، #ایلامیان 📎 اولین قومی بودند که در دوره‌ی #پیشاآریایی، (یعنی سه هزارسال پیش از تولد #مسیح) به سکونت در #فلات_ایران پناه آوردند. این مهمانان تیزپا توانستند گوی سبقت از کف رقیبان بربایند و بیش از 2500 سال از تاریخ این قطعه از زمین را به نام خود ثبت کنند؛ از آب گوارای #کرخه بنوشند؛ تندی و شتاب #کارون را به سخره بگیرند؛ در کشت‌زارهای چهارفصل #شوش بکارند؛ در دشت‌های سرسبز #شیراز و #بوشهر اسب‌هایشان را بتازانند و در مواقع لازم، در قلعه‌های طبیعی #زاگرس پناه بگیرند. روزگارانی گذشت؛ تا روزی آمد که #مادها از دامن تاریخ فرا رسیدند و #وطن تازه‌ای را در فلات ایران ساختند. 🔸 ایلامیان سرزمین خود را، هَتَمتی (Hatamti) یا «سرزمین خدایان» نامیدند. گویا قلعه‌ی #زاگرس پناه‌گاهی بوده باشد، برای ادامه‌ی حیات کسانی که در جلگه‌های میان #دجله و #فرات به پیامبران الهی ایمان آورده بودند؛ از بیم طاغوت راه #هجرت را در پیش گرفته و خواسته بودند مهمان‌سرای #ایران را به محیط ایمنی برای #با_خدا_زیستی و خداپرستی تبدیل نمایند. 🔹 هم‌زمان با #ایلامیان در جنوب غرب فلات ایران، در #بین‌النهرین بساط عیش دو پادشاهی بزرگ برپا بود: #پادشاهی_آکد (یا قوم #عاد) در شمال و #پادشاهی_سومر در جنوب. #سومر اولین تمدن بشری، و #آکد اولین پادشاهی شناخته‌شده در تاریخ بشر بود. سومر تمدنی بودند که اولین شهر پس از طوفان در بستر آن بنا شد و #اور نام گرفت. اور همان سرزمینی بود که #ابراهیم_حنیف در آن‌جا چشم به جهان گشود؛ پیام توحید و ندای فطرت را به جان مومنانی، هرچند اندک نوشاند؛ با هجرت‌دادن آن‌ها در #فلات_ایران، بیابان‌های #حجاز، کوه‌های #آرارات و #آناتولی، دریاچه‌ی شور #اورمیه و در نهایت خود را به کنار #رود_اردن و دره‌ی #الخلیل، در شرق #مدیترانه رساند و #آیین_حنیف را قابل نشر و بسط در شرق و غرب جهان آن ساخت. 🔸 میل به طغیان، به‌خاطر مساعدت فضای #جلگه برای عصیان، زمینه‌ای بود که سرکشان #آکد نپسندیدند سرزمین همسایه، «سرزمین خدایان» نام گیرد. آن‌ها ترجیح دادند مردمان پناه‌گرفته در زاگرس را اِلامتو (Elamtu) خطاب کنند، به‌معنای «جای مرتفع»؛ تا مبادا ماشین غربال‌گر تاریخ در #بین‌النهرین شتاب گیرد و شمار گریختگان به سرزمین خداپرستان افزون‌تر گردد. کوهستان، فضای مبارزه بود و فلات ایران، سرزمین مبارزان. گویا فلات ایران جایی بود که اولین #تعادل_جغرافیایی را در دوره‌ی #ما_بعد_طوفان ایجاد و برقرار کرد. #روایت_ایران #دوران_پیشاآریایی #آمریت_محیطی 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid