| 🟥 وب‌سایت دانشگاه ایالتی یوتا (Utah State University) در تعریف دانش ژئوپلیتیک می‌نویسد: 🔸 ژئوپلیتیک، چارچوبی برای درک عمیق‌تر دنیای پیچیده‌ی پیرامون است. اصطلاح #سیاست_جهانی (Global Politics) به سیاست‌هایی اطلاق می‌شود که نشان‌گر اهداف یک دولت-ملت‌ها در مقیاس جهانی است؛ رسیدن به این اهداف نیازمند تفکر و عمل جغرافیایی است. ژئوپلیتیک توضیح می‌دهد که چگونه کشورها، کسب و کارها، گروه‌های تروریستی و غیره با کنترل ویژگی‌های جغرافیایی جهان سعی می‌کنند این ویژگی‌ها را در خدمت تحقق اهداف‌شان به کار بگیرند. این ویژگی‌ها اصطلاحا «موجودیت‌های جغرافیایی» (Geographical Entities) نامیده می‌شوند. #موجودیتهای_جغرافیایی عبارتند از: مکان‌ها (Places)، مناطق (Regions)، قلمروها (Territory)، مقیاس‌ها (Scale) و شبکه‌ها (Networks). 🔹 #ژئوپلیتیک، مطالعه‌ی کاربرد خاصی از قدرت است تا بفهمیم چگونه کشورها و سایر گروه‌ها برای کنترل موجودیت‌های جغرافیایی در محیط بین‌الملل وارد رقابت می‌شوند. ازاین‌رو ژئوپلیتیک همیشه با بعد بین‌المللی و جهانی سیاست در پیوند است؛ یعنی موضوعات مورد بررسی‌اش مقیاس جهانی دارند. بنابراین، ژئوپلیتیک را می‌توان به‌عنوان دانشی برای #پیش‌بینی، #هدایت و #کنترل مبارزه بر سر موجودیت‌های جغرافیایی با ابعاد بین‌المللی و جهانی و استفاده از آن‌ها برای تحقق منافع سیاسی تعریف کرد. #مفاهیم_و_تعاریف_پایه 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🟥پدیده‌های طبیعی با پدیده‌های انسان‌ساخته‌، در جغرافیا، درهم‌تنیده‌اند. عامل‌های انسانی و طبیعی، بسته به آمریتی که از خود بروز می‌دهند، در شکل‌دادن به مختصات یک #فضای_جغرافیایی حضور دارند. به‌میزان توسعه‌یافتگی، سهم ساختار جامعه در ایجاد فضای جغرافیایی بیش‌تر شده و بر #آمریت_محیطی غلبه می‌کند. دانش‌هایی هم‌چون #روابط_بین‌الملل و #ژئوپلیتیک نیز از دل نیازها و در نسبت و تناسب با ایدئولوژی‌های این جوامع برآمده است. 🔸به‌دلیل دخالت #ایدئولوژی در جغرافیا است که هومبولت (alexander von humboldt) (پدر جغرافیای نو) در رهیافت #ژئوکراتیک (geocratic) بر تعیین‌کنندگی طبیعت بر کیفیت زندگی انسان تاکید می‌کند؛ ریتر (carl ritter) در رهیافت #تئوکراتیک (theocratic)، روایتی از تحولات جغرافیایی ارائه می‌نماید که نشان‌دهنده کنترل آفریدگار بر پدیده‌های سطح زمین باشد. ویدال بلاش (Vidal de La Blache) در رهیافت #وی_اوکراتیک (we-ocratic) و مکتب امکان‌گرایی جغرافیا، متاثر از #داروین بر این تفسیر تاکید می‌کند که اگرچه محیط، امکاناتی را در اختیار انسان قرار می‌دهد، اما حق #انتخاب برای بهره‌گیری از آن‌ها هم‌چنان وابسته به انسان است. 🔹باتوجه به تاثیر #ایدئولوژی بر تفسیر یا #روایت جغرافیا، این پرسش قابل طرح است که نگاه انسان موحّد به جغرافیا و #رقابت‌های_ژئوپلیتیکی چه تمایزات و امتیازاتی در مقایسه با دیگر رهیافت‌ها دارد؟ این پرسش، هسته‌ی سخت #الهیات_جغرافیا را شکل می‌دهد. #مفاهیم_و_تعاریف_پایه 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🟥 پس از قریب به چهار و اندی سال کار مقدماتی در این کانال، اعم از: پرداختن به ترمینولوژی #عصر_جدید، #فلسفه_تاریخ، #ژئوپلیتیک، #استیت و #دولت_مدرن، #ساخت_تاریخی_روش و نهایتا #استعمار، اکنون می‌توان یک جمع‌بندی نسبتا قابل قبولی از #روایت_ایران در گذار به عصر جدیدش ارائه داد. به‌عبارت‌دیگر، پس از چهار سال پهن‌کردن بحث، اکنون به فصل جمع‌کردن آن رسیدیم. 🔸 تلاش می‌کنم در فصل جدید، مطالب به دور از موجزگویی باشد. شاید بهتر این باشد که ابتدا یک مطلب موجز به شکل کپشن، و سپس مطلب مبسوط‌‌تر با ادبیات عامیانه‌تر را تقدیم کنم. 🔹پی‌رنگ اصلی پست‌ها این خواهد بود که نسخه‌ی تمدنی #انقلاب_اسلامی، تنها راه برون‌رفت از دشواره‌های دویست سال گذشته‌ی این مرزوبوم است. این نسخه، حاصل فهم رهبران انقلاب از تلاقی سه نیرو در شکل‌دادن به وضعیت ایران معاصر است: 1️⃣ طرح بعثت 2️⃣ تقابل ایران و اسلام با استعمار و #بازی_بزرگ 3️⃣ میراث پنج نهضت تحول‌خواهانه‌ی ایرانی در دو قرن گذشته 🔹ماحصل فهم عمیق از نحوه‌ی تلاقی این سه نیرو در شکل‌دادن به #ایران_معاصر، رهبران انقلاب را به ضرورت پی‌ریزی نقشه‌ی راه تمدنی انقلاب برای شکل‌دادن به #نظم_جدید رهنمون ساخته است. #روایت_ایران 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔸 تامل از منظر الهیات جغرافیا به مساله‌های #ژئوکالچر (شکل‌گیری فرهنگ‌های مختلف در بستر جغرافیا) واجد این پرسش مهم است که چرا دانش‌های انسانی موجود اصرار دارند انتشار بشر در زمین را به حاشیه‌ی شمالی #دریای_سیاه و مناطق یخ‌زده‌ی اوراسیا به‌ویژه منطقه #یمنا (Yamna) گره بزنند؟ چرا با وجود شواهد زمین‌شناختی و قرائن تاریخی #بین‌النهرین، که هم مورد تصریح منابع دینی و هم مورد پذیرش نگارندگان کتاب‌های تاریخ تمدن است، شکل‌گیری موج انتشار از این ناحیه، به‌ویژه جلگه‌ی #نجف جدی گرفته نمی‌شود؟ 🔹 به‌نظر می‌رسد که کارکرد روایت غالب از فرآیند انتشار، دفاع از #روایت_سکولار و خوانش الحادی از حضور انسان در زمین است. ستون فقرات این روایت با ترسیم تصویر #انسان_شکارچی (Hunter-gatherer) و #گَزَر قامت راست کرده است. اگر در مرکزیت #روایت_انسان انگاره‌ی #شکار را قرار بدهیم، قرارگرفتن #شکم در قله‌ی نیازهای آدمی را به‌طور ضمنی پذیرفته‌ایم. این انسان، دیگر انسان #هبوط نیست؛ تداوم میمون است و اهل کوچ. قراردادن انسان شکارچی در مناطق سردسیر نیز این روایت را معقول‌تر و گیراتر جلوه می‌دهد. 🔸 این منطقه‌ی سردسیر نباید آن‌قدر از #مدار33درجه دور باشد که در راه #کوچ به گهواره‌ی تمدن (یعنی بین‌النهرین) تلف شود؛ نه‌آن‌قدر به این مدار نزدیک باشد که به‌دلیل وفور غذا، اعتبار انگاره‌ی شکار زیر سوال رفته و ساقط گردد. تطبیق این اوصاف ما را به مختصات جغرافیایی مناطق شمالی دریای سیاه خواهد رساند. 🔹 در #روایت_منصوص، هم با انسان متفاوتی روبه‌رو هستیم و هم با خدایی مهربان و حکیم. خدایی که کشتی #نوح علیه‌السلام را نه در یخ‌بندان و کمبود غذایی، بلکه در سرزمینی چهارفصل و در وفور نعمت و تنوع غذا، یعنی در مدار33درجه‌ی بین‌النهرین فرود می‌آورد. 🔸 در روایتی که کتب دینی از انتشار بشر در #ما_بعد_طوفان به تصویر می‌کشند، دسترسی به #شکار را نمی‌توان بهانه‌ی تشکیل کانون‌های جمعیتی در خارج از بین‌النهرین دانست و جمعیت‌ها را به جست‌وجوگران علوفه و شیر و گوشت فروکاست. آدمی برای خروج از بین‌النهرین نیاز والاتری دارد که رنج در راه آن را #مقدس می‌کند. این خروج، نه برای #کوچ و شکار، بلکه #هجرت برای #امنیت_ایمان نام دارد. 🔹 این اقدام جغرافیایی آن‌قدر ارزشمند است که #جهاد شمرده می‌شود و در ردیف نخستین و مهم‌ترین افعال و سیره‌ی انبیای اولوالعزم قرار می‌گیرد. #نوح علیه‌السلام به نجف، #ابراهیم علیه‌السلام به #مکه و #حبرون و #موسی علیه‌السلام به #کنعان می‌رود؛ #عیسی علیه‌السلام سرتاسر #فلسطین را برای تبلیغ زیر پا می‌گذارد؛ و آخرین اولوالعزم الهی حضرت #محمد_مصطفی صل‌الله‌علیه‌وآله با هجرت از مکه به #مدینه، دولت و جامعه‌ای نو بنیان می‌گذارد. 🔸 عطف به تاریخ پیدایش #انسان_نویسا و اهمیت #خط در شکوفایی فرهنگی بشر، قراردادن #نجف در مرکز تفسیرهای #ژئوپلیتیک و #ژئوکالچر اهمیت فوق‌العاده‌ای پیدا می‌کند؛ عجیب آن‌که با تاریخ تمدن‌های تدوین‌شده نیز سازگاری بیش‌تری دارد و می‌توان ناف نیاز #روایت_انتشار به شواهد عینی را از افسانه‌سرایی جدا کرد. 🔹 آغاز روایت انسان از نجف، نقطه‌ی عزیمت مناسبی برای صورت‌بندی #الهیات_جغرافیا است. ایجاد #قبیله و #عشیره برای #تعارف_الناس در این روایت، معنای ملموس‌تر و معقول‌تری دارد. آموزه‌ی #هجرت نیز به‌مثابه مکانیزمی از سوی متالهان برای رقم‌زدن #توازن_تمدنی (تقلا برای خروج از #ناترازی_تمدنی و ایجاد #موازنه_تمدنی) تعریف می‌شود. 🔸 یکی از دستاوردهای الهیات جغرافیا، صورت‌بندی تعریفی ژئوکالچر از #ایران به‌تبع موقعیت ژئوپلیتیکی استثنائی آن است. از دل تفسیری که شکل‌گیری دو حکومت کاملا متفاوت در بین‌النهرین و ایران را توضیح می‌دهد، نظریه‌ی #قرارداد_اجتماعی کاملا نویی نیز قابلیت تئوریزه‌شدن پیدا می‌کند. #Yamnaya_culture #Caucasus_Hunter_Gatherer #Eastern_hunter_gatherer 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔴 درکِ مکانتِ زمان، راهی برای فهم #روش در #ساخت_سیاسی 🔹 مباحث #ژئوپلیتیک در کانال «دقایقی پیرامون دوران جدید عالم»، در یک سیر طبیعی رخ داد. ما ابتدائا می‌خواستیم راهی برای استفاده از #فلسفه_تاریخ برای پرداختن به مساله‌های عینی سیاست و مشخصا برای #دولت‌سازی پیدا کنیم. فلسفه‌ی تاریخ در آسمان بحث می‌کند و نتایجی که می‌گیرد، انتزاعی به نظر می‌رسد. اگر احکام و قوانین و اصول فلسفه‌ی تاریخ نتواند به زمین واقعیت و عینیت نزدیک شود، #رویا و خیال و #اتوپیا پنداشته و انگاشته خواهد شد. به‌عبارت‌دیگر، تا وقتی که عصر و زمان، مکان پیدا نکنند، اثبات شکل‌گیری #عصر_جدید در عالم میسور نخواهد شد. 🔸 در این راستا متوجه شدیم که یکی از مکاتب عمده‌ی فلسفه‌ی تاریخ، نگاه جغرافیایی به حرکت #تاریخ و تاثیر امکان‌ها و #امتناعات_جغرافیایی در شکل‌دادن به فرهنگ و سیاست و اقتصاد است. نتیجه گرفتیم که فلسفه‌ی تاریخ در نخستین قدم برای زمینی‌شدن باید #لباس_جغرافیا به تن کند تا بتواند حضور خود را در متن تصمیم‌های کلان اجتماعی و زندگی روزمره نشان دهد. وقتی زمان لباس جغرافیا می‌پوشد و مکانت پیدا می‌کند، رد پای تاریخ بر زمین هویدا می‌شود و تغییر تاریخ و پیچ‌های تاریخی امکان بررسی و رد و تایید پیدا می‌کند. 🔹 ژئوپلیتیک یکی از بهترین بسترها برای زمینی‌کردن و عینی‌کردن و محسوس‌کردن احکام فلسفه‌ی تاریخی است. برای نمونه، #نزاع_تاریخی_حق_و_باطل یکی از مهم‌ترین مباحث فلسفه‌ی تاریخی شیعه است. اما اگر نتوانیم این نزاع را در روی زمین به تصویر بکشیم، احساس خواهیم کرد که با یک بحث انتزاعی روبه‌رو هستیم. چون ما در واقعیت روزمره، با حق و باطل محض مواجه نیستیم و بلکه با اختلاط آن‌ها طرفیم. باید نشان دهیم که #حق_و_باطل تاریخی چگونه به یک #تمدن در روی زمین تبدیل شده است؟ پاسخ به این سوال، نیازمند توضیح و تبیین کیفیت و چگونگی #جغرافیادارشدن_حق_و_باطل است. توضیح این مطلب را ذیل الهیات جغرافیا دنبال کردیم. 🔸 طرح الهیات جغرافیا نیز در همین راستا دنبال شد. الهیات جغرافیا می‌تواند واسط فلسفه‌ی تاریخ و ژئوپلیتیک باشد و ما را به #نظریه_سیاسی عبور دهد. زیرا اگر بتوانیم #الهیات_جغرافیا را صورت‌بندی کنیم، کمک خواهد کرد که فلسفه‌ی تاریخ شیعی را به نظریه‌ی سیاسی نزدیک کرده و به تولید و تدوین #نظریه_دولت و تصویرسازی از الگوی #دولت_مطلوب_اسلامی نزدیک‌تر شویم. 🔹 این مسیر، مباحث #روش و #دولت را نیز به هم‌دیگر نزدیک‌‌تر کرده و سیر مباحث را قابل اعتنا می‌کند. این رهیافت در فقدان #فلسفه_سیاسی_اسلامی، که به‌نوبه‌ی خود ناشی از عدم #امتداد_سیاسی_فلسفه_اسلامی است، قابل پی‌گیری و حائز اهمیت و ضرورت است. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔴 جابه‌جایی محور توازن منازعات تمدنی به مدیترانه 📮 معماری صلح و پیشرفت در سرزمین میانه، از سند تا نیل 4️⃣ از 4️⃣ 🔹 یکی از نقاط پیوند #ژئوپولیتیک با #دولت‌سازی و StateBuilding، عبارت است از: #منطق تعریف #سرزمین و #روش حاکم بر شیوه‌ی تعیین و تنظیم #مرز برای مشخص‌کردن قلمرو یک #ملت. #توطّن، به سرزمینی با سرحدات مشخص و معین احتیاج دارد. این‌که این سرحدات براساس چه شاخص و معیاری، و با چه وسعت و گستره‌ای مشخص شوند، بر #سبک_زندگی و #الگوی_زمام‌داری تاثیر مستقیم دارند. تغییرات #روش‌شناسی این منطق و الگو را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند. 🔸 #مرز، شاخص جدیدی است که در #دولت_مدرن مورد توجه قرار گرفت. با تعریف مرز، که ماهیتی صرفا مادی و ریاضیاتی داشت، شاخص #سرحدّات که ماهیتی انسانی داشتند، کنار گذاشته شدند. سرحد براساس وفاداری اقوام و قبایل و ایلات #دور_از_مرکز تعریف می‌شد؛ اما مرز، کاملا کمّی بود و با متراژ سرزمین تعیین می‌گردید. 🔹 رونق‌گرفتن نگاهی کمّی و امکان رام‌کردن عالم طبیعت با افسار #ریاضیات، ابزاری بود که این گذار را تسهیل می‌کرد. #دیکورس_متد یا همان چیزی که به‌خطا تحت‌عنوان «گفتار در روش» معروف شده است، مهم‌ترین کتاب #دکارت است؛ این کتاب تنها 10 سال پیش از #وستفالیا و در نقطه‌ی اوج #جنگهای_سی‌ساله_مذهبی منتشر شد و بر منطق پیدایش جهان مدرن و شیوه‌ی #واحدبندی نظام بین‌الملل تاثیر گذاشت. 🔸 شاخص مرز، گذار از #حکومت سنتی به #دولت_مدرن را ممکن کرد. حتی #هابز نیز متاثر از ریاضیات جدیدی که دکارت عرضه کرده بود، #لویاتان را نوشت. خود هابز، یعنی معمار دولت مدرن و نخستین مدون #فلسفه_سیاسی جدید، به این نکته تصریح کرده است. 🔹 این‌که دقیقا از کدامین نقطه از خاک گسترده‌ی زمین، مرزهای یک سرزمین آغاز شود و در کدامین نقطه به اتمام برسد، نیازمند مطالعه‌ی پیچیده‌تر جغرافیا بود. اگرچه این پیچیدگی با ابزار ریاضی مهار می‌شد، اما نگاه پیچیده‌تری به ماهیت انسانی و تاریخی جغرافیا را نیز می‌طلبید. به‌مرور زمین، دانش‌هایی هم‌چون #روابط_بین‌الملل، #ژئوپلیتیک، #ژئواستراتژی، #ژئواکونومی، #ژئوکالچر و ... درراستای تامین این نیاز، عمدتا با مرکزیت جهان آنگلاساکسونی شکل گرفتند. 🔸 از آن روز تا به‌اکنون، #منازعات_مرزی یکی از مهم‌ترین اهرم‌های #دولت‌سازی و شکل‌دادن به #نظم_جهانی و #نظام_بین‌الملل بوده است. این‌که می‌بینیم از #وستفالیا تا به امروز، سکان‌داران #مسابقات_جغرافیایی و پایه‌گذاران دانش‌های مرتبط با آن، کشورهای ابرقدرت جهان هستند، نشان می‌دهد که هژمونی مدرنیته با روش فهم جغرافیا در پیوند بوده است. 🔹 #بازی_بزرگ یکی از این مسابقات است که در قلب #سرزمین_میانه و در پیرامون مرزهای #ایران عزیز شکل گرفت و نتیجه‌ی آن، تجزیه‌ی بخش‌هایی از قلمرو ملی و تاریخی ما شد. این سرزمین‌های جداشده اکنون 9 کشور را دربر می‌گیرند که عبارتند از: #گرجستان، #آذربایجان، #ارمنستان، #داغستان، #چچن، #ترکمنستان، #افغانستان، #پاکستان و #بحرین. در اثنای بازی بزرگ، کارکرد خاکی و زمین‌پایه‌ی #زاگرس در شکل‌دادن به #سرزمین_میانه، به مرزهای آبی در #شرق_مدیترانه منتقل گردید. 🔸 به‌تبع تغییراتی که دانش‌های جغرافیایی جدید رقم زده‌اند، مختصات و نقطه‌ی تعادل #ناموازنه_تمدنی و لبه‌های منازعه‌خیز #ناترازی_تمدنی از #زاگرس به شرق مدیترانه منتقل شده است. از این رو است که سرزمین #فلسطین در جوار #نیل، امروزه سنگر مقاومت سرزمین میانه و نماینده‌ی #قدرت_زمین‌پایه در برابر #قدرت_اقیانوس‌پایه سینه سپر کرده است. امروز #سرنوشت فردای سرزمین #هم‌سرنوشتان، در لبه‌های سرخ این نقطه از عالم، در حال رقم‌خوردن است. / پایان 📎 یادداشت‌های پیشین 👇👇👇 1️⃣ یادداشت اول: وابستگی توازن‌بخش 2️⃣ یادداشت دوم: منطق طبیعی مرز 3️⃣ یادداشت سوم: استعلای جغرافیایی زیربنای استیلای سیاسی . 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| مقوله‌ی توسعه را از زوایای مختلفی به بحث می‌توان گذاشت؛ یکی از این زاویه‌ها، #ژئوپلیتیک است. از اگر بخواهیم از این زاویه به #توسعه نگاه کنیم، رد پای #مسابقات_جغرافیایی را در این امر نیز مشاهده خواهیم کرد. ادامه این مطلب را در پست بعد بخوانید... 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔴 مناطق مورد منازعه یا میدان بازی در بازی بزرگ جدید، مناطق وسیعی از جغرافیای محور یا #هارتلند، در قاعده‌ی بازی برای پیش‌برد بازی مد نظر گرفته شده‌اند؛ در حالی که در بازی بزرگ کلاسیک، تنها تمرکز روی یک یا دو منطقه بود. 🔴 تغییر و تعدد بازیگران در بازی بزرگ جدید، بازیگران فرامنطقه‌ای بیش‌تری وارد بازی شده‌اند. از #آمریکا، #ترکیه، #هند و #پاکستان گرفته تا #ژاپن، #روسیه و #چین. در حالی که در شکل کلاسیک آن، دو قدرت بزرگ اروپایی، طرف‌های اصلی منازعه و کشمکش حساب می‌شدند. 🔴 تاثیر وضعیت افغانستان بر وضعیت منطقه در بازی بزرگ جدید، #افغانستان از حیث یک تخته‌ی خیز برای بی‌ثبات‌سازی سیاسی و امنیتی تمام منطقه (و تحمیل #ناامنی) مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ در حالی که در شکل کلاسیک، افغانستان، منطقه‌ی حائل میان قدرت‌های متخاصم بود. 🔴 قطبی‌شدن وضعیت بازیگران در بازی بزرگ جدید، تمام بازیگران و طرف‌های درگیر رقابت در محور هارتلند، به‌دلیل قطبی‌شدن رقابت در تلاش‌اند تا منافع خود را به شکل انفرادی تامین کنند؛ در حالی که در شکل کلاسیک، دو قدرت بزرگ اروپایی به‌شکل منظم برای دسترسی به منافع بزرگ‌شان تلاش می‌کردند. 🔴 تلاش برای متوازن‌سازی نفوذ هژمونیک در بازی بزرگ جدید برای متوازن‌سازی قدرت و ساختار #هژمونیک، هم‌چنین برای کنترل جغرافیای موثر در این بازی و رقابت‌های نظامی، سیاسی و اقتصادی؛ رهیافت‌های بسیار مدرن‌تری دنبال می‌شوند. در حالی که در بازی بزرگ کلاسیک، صرفا تلاش برای جلوگیری از نفوذ رقبا در دستور کار قرار داشت و هنوز سیاست چهره‌ی #هژمونی به خود نگرفته بود. 🔴 ابزارهای مدرن بازی بزرگ جدید در بازی بزرگ جدید، ابزارهای مدرن در فرایند رقابت مورد استفاده قرار می‌گیرند. بدین‌ترتیب شکل جنگ چهره‌ی هیبریدی پیدا کرده است. یعنی تمام اشکال، وسایل و ابزارهای مدرن و فناوری‌های نوظهور در این میدان به کار گرفته می‌شوند. در حالی که در شکل کلاسیک، تنها از ابزارهای جاسوسی و خبرچینی استفاده می‌شد. 🔴 اهمیت #ژئواکونومی نسبت به #ژئوپلیتیک در شکل جدید این بازی، تلاش بیش‌تر برای دست‌یابی به منافع اقتصادی و منابع زیرزمینی، برطرف‌کننده‌ی نیازهای فوری طرف‌های درگیر در این رقابت شمرده می‌شود. اگرچه در نگاه نخست چنین القا می‌شود که مقصود، #توازن‌بخشی سیاسی و اقتصادی یکی از مناسبات مهم و قواعد بازی است، اما در واقع امر شاهدیم که منافع اقتصادی بر منافع سیاسی حاکم‌اند. 🔴 استفاده از اهرم اقتصادی برای بی‌ثبات‌سازی منطقه‌ای در بازی بزرگ جدید، از اهرم‌های اقتصادی مانند: ارائه‌ی مشوق‌ها، فشارهای اقتصادی و تحریم‌ها و ممانعت‌های ترانزیتی برای تطمیع کشورهای دخیل در دایره‌ی سرزمینی بازی، به شکل وسیعی استفاده می‌شود. در حالی که در شکل کلاسیک این بازی، رقابت تنها معطوف به رقابت‌های سیاسی بود و #جاسوسی در آن بیش‌تر مطمح نظر قرار می‌گرفت. 🔴 استفاده از نیروی‌های نیابتی در بازی بزرگ جدید، نیروهای نیابتی (#پروکسی) برای برهم‌زنی توازن در #قطب‌بندی حاکم بر قاعده‌ی بازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. گروه‌های تروریستی، جدایی‌طلبان و شبکه‌های قاچاق، اضلاع اساسی و ابزارهای این بازی را در کنار فعالیت‌های جاسوسی می‌سازند. در حالی که در شکل کلاسیک بازی بزرگ، تنها بازی‌گران دولتی در #رقابت با یک‌دیگر قرار می‌گرفتند. 🔴 تقابل فرهنگ‌ها در بازی بزرگ جدید، اصل تقابل فرهنگی و تمدنی قاعده‌ای حاکم بر دایره‌ی رقابت‌هاست. تمدن چینی، #ارتدوکس، هندی، ترکی، جاپانی، #آنگلاساکسون و غیره در این عرصه قابل ذکرند. در حالی که در بازی بزرگ کلاسیک، تقابل فرهنگ‌ها نه، بلکه ترس از رقابت هژمونیک و تسخیر جغرافیای بیش‌تر توسط قدرت‌های بزرگ مطرح بود. 🔴 فقدان ایدئولوژی دولتی در بازی بزرگ کلاسیک، تلاش عمده برای تسلط هژمونیک سیاسی و ایدئولوژی دولتی، بیش‌تر محسوس بود؛ در حالی که در شکل جدید، این رقابت بدون موجودیت ایدئولوژی دولتی و سیاسی، به‌دنبال کسب هرچه‌بیش‌تر منافع اقتصادی است و حوزه‌ی #امنیت (خطرات و تهدیدهای امنیتی) اساس آن را می‌سازد. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🚩 گفت‌وگویی کوتاه میان #جرج_فریدمن و #رابرت_کاپلان، دو صاحب‌نظر برجسته در حوزه‌ی #ژئوپلیتیک. این گفت‌وگو نسبتا قدیمی است، اما به پشت ماجراهایی که در حال رقم‌خوردن هست، اشاره دارد. 🚩 خلاصه‌ی این گفت‌وشنود این است که اساسا مشکل کلیدی #اسرائیل با ایران، بر سر داشتن یا نداشتن #بمب_اتم نیست؛ آن‌چه آرامش و اطمینان خاطر را از سیاست‌مداران #تل‌آویو سلب کرده و می‌کند، مختصات جغرافیایی خاص #ایران است. این‌که ایران در مختصات نیم‌روز اوراسیافیقا نشسته و هر تردد و تحرکی که از شرقی‌ترین نقطه آسیا به غربی‌ترین نقطه‌ی اروپا یا بالعکس بخواهد صورت بگیرد، لاجرم باید ایران را در نظر بگیرد. 🚩 ابزار رژیم برای حمله به زیرساخت‌های دفاعی و هسته‌ای، حمله‌ی موشکی و هوایی است. دارایی و توانایی ایران عزیز برای مقابله و خنثی‌سازی این تهدید، تکیه به دستاوردها و قابلیت‌های نهادهای نظامی و دفاعی است؛ اعم از ابزارها یا سرمایه‌ی انسانی این حوزه. ما در این عرصه پیشرفت‌های بسیار زیادی داشته‌ایم. 🚩 مساله‌ی مهم‌تر این است که ابزار حمله به مختصات سرزمینی و تغییر در جایگاه ژئوپلیتیکی ایران را بشناسیم. برای حل و هضم ایران در نظم مطلوب غرب، باید جایگاه جغرافیایی ایران را تغییر کند. این یعنی تغییر مرزها و بحث #تجزیه_ایران. آیا ما به این پرسش توجه داریم که ابزارهای تعیین‌کننده‌ی ما برای تثبیت موقعیت جغرافیایی و مواجهه با ابزارهای تهدید معطوف به این وجه از ثبات و دوام و امنیت ایران چیست؟ #چالش‌های_مرزی #مرز 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔴 آقای جغراسیا: رابرت دیوید کاپلان 💰 تعداد کلمه: 450 کلمه ⏰ زمان مورد نیاز برای مطالعه: 4 دقیقه #رابرت_کاپلان (Robert David Kaplan) مشاور اسبق وزارت دفاع ایالات متحده‌ی امریکا (در زمان ریاست رابرت گیتس) و صاحب آثار مرجعی در حوزه‌ی #ژئوپلیتیک، متولد سال 1952 است که در نیویورک به دنیا آمد. در سال 1973 از دانشگاه کانکتیکات فارغ‌التحصیل شد. یک دوره شانزده‌ساله را در خارج از کشور و در سفر زندگی کرد و اندک‌اندک به یک چهره‌ی نام‌آشنا در جهان سیاست تبدیل شد. قدری بیش‌تر با او آشنا شویم.... 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔹بصیرت‌های برآمده از #ژئوپلیتیک بر این برداشت صحه می‌گذارند که میان فرهنگ یک ملت با مختصات جغرافیایی ایشان رابطه و تناسب برقرار است. روایت ژئوپلیتیکی #رابرت_کاپلان از بافت فرهنگی و تاریخی منطقه‎ی #بالکان و حوادثی که پیرامون آن رخ داده و می‌دهد، بر همین پایه صورت‌بندی شده است. کاپلان این رهیافت را در گامی دیگر، در وسعتی به‌اندازه‌ی #از_مدیترانه_تا_چین تعمیم می‌بخشد و به مفهوم #هم‌سرنوشتی بشر با سرشت جغرافیایی این منطقه‌ی وسیع تاکید و تصریح می‌کند. وی این وسعت را #خاورمیانه_بزرگ (Greater Middle East) می‌نامد. 🔸 عطف به چنین روایتی می‌توان وقایع #جبهه_مقاومت را نیز از چنین منظری تفسیر کرد. از این منظر، امروز در #سوریه همان اتفاقاتی در حال تکرار است که 1400 سال پیش نیز رخ داد. #نبرد_صفین، در #رقه به وقوع پیوست. در آن دوره‌ی تاریخی تلاش برای توسعه‌ی شعاع #اسلام_علوی با سدی به نام #اسلام_اموی روبه‌رو شد. #اسلام_سفیانی قرآن را در #صفین به سر نیزه زد و با پیشه‌کردن چهره‌ای مظلوم برای خود و ساختن ابزاری روانی از طریق مقدس‌سازی ظاهر نصّ، تحقق اسلام علوی را قرن‌ها به تعویق انداخت. 🔹منطقه‌ی #شام در صدر اسلام به دست #عمر_عاص فتح شده است. عاص پا را از قاره‌ی #آسیا فراتر نهاد و با تصمیم شخصی خود #مصر را نیز تصرف کرد. نقطه‌ی تماس آسیا با #آفریقا، جایی که #دریای_سرخ با #مدیترانه به یک‌‎دیگر دست می‌دهند، از دیرباز نقطه‌ی ستیز #سرزمین_فراعنه با #سرزمین_مقدس بوده است. در تجربه‌زیسته‌ی تاریخی، حتی وقتی #موسی علیه‌السلام از مصر وارد #فلسطین شد، امت او مطالبه‌ی مصری داشتند و می‌خواستند سرزمین مقدس به سیاق مصر فرعون ساخته و اداره شود. وقتی علی علیه‌السلام نیز والی علوی بر این منطقه تعیین می‌کند، این مختصات تحمل #مالک_اشتر را ندارد و به شهادت ایشان منجر می‌گردد. 🔸 تجربه‌زیسته‌ی تاریخی می‌گوید که آن‌چه مهم‌تر فتح شام و مصر است، تغییر بافت فرهنگی ملتی است که در این منطقه سکنی گزیده‌اند. جبهه‌ی مقاومت امروز در شامات و سینا در چنین مضانی قرار دارد. هر طرحی برای #بازی‌سازی در این منطقه باید بتواند به تغییر #اراده_ملی مردمان این سرزمین بیانجامد. 🔹انتظار می‌رود که بتوانیم با بصیرت‌های منبعث از #الهیات_جغرافیا، بافت تاریخی-فرهنگی- جغرافیایی این ناحیه را توضیح داده و تفسیری ارائه کنیم که توانایی تغییر اراده‌ی مردمان این سرزمین را برایمان به ارمغان بیاورد.این تفسیر باید بتواند ما را به شناسایی ویژگی‌های اراده‌ای راهنمایی کند که امروز برای تغییر این الگوی تکراری و رقم‌زدن تجربه‌ای نو نیاز داریم. الهیات این ظرفیت را دارد که روش دستیابی به اراده‌ی منتهی به #انتقام_از_جغرافیا را به تصویر بکشد تا آدمی بر #جبر_جغرافیا تفوق پیدا کند. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔹دانش ژئوپلیتیک به‌‎دلیل تکوین در #اروپا، رویکرد غرب‌محورانه‌ای داشته است؛ بدین‌ترتیب در این دانش، جهان از منظر غرب دیده می‌شود. نگاهی به نحوه‌ی قرارگرفتن قطعات زمین در نقشه‌های جغرافیایی، این واقعیت را تایید می‌کند. بااین‌وجود، سه رهیافت عمده در مطالعات #ژئوپلیتیک قابل تمایز از یک‌دیگرند: 1️⃣ رهیافت نظام جهانی چندقطبیِ چندمرکزی بنابر رهیافت فوق، جهان غرب حوزه‌های متنوعی را برای منافع راهبردی خود در سرتاسر کره‌ی خاکی تعریف کرده است؛ به طرق مختلف نیز می‌کوشد آن‌ها را تامین و سازمان‌دهی کند. 2️⃣ رهیافت اقتصادی به نظام جهانی بنابر این رهیافت، #سرمایه‌داری بر معادلات اقتصادی جهان حاکم است. وقتی از #نظام_جهانی صحبت می‌کنیم، درواقع از نظام سرمایه‌داری جهانی حرف می‌زنیم. قدرت نیز تابع سرمایه‌داری است. اقتصاد سرمایه‌داری، حوزه‌های مختلفی از #قدرت را در مناطق مختلفی از جغرافیای جهان تعریف کرده و سازمان‌دهی نموده است. مفاهیمی هم‌چون: تقسیم بین‌المللی کار و سرمایه و تولید و مصرف و ... بازتاب‌دهنده‌ی اقتضائات و الزامات این رهیافت هستند. هرگاه در #معماری_امنیتی مناطق مختلف جهان تغییراتی رخ می‌دهد، متاثر از اقتضائات توسعه‎ی نظام سرمایه‌داری بوده است. یعنی توسعه و بسط نظام سرمایه‌داری جهانی در برخی مواقع اقتضا می‌کند که معماری امنیتی برخی مناطق جهان تغییر یابند. این امر خود را در قالب تغییرات ژئوپلیتیکی (مثل تغییر در مرزها و ائتلاف‌های منطقه‌ای) آشکار می‌سازد. 3️⃣ رهیافت اجتماعی به نظام جهانی سومین رهیافت در این حوزه‌ی مطالعاتی را می‌توان به قالب‌بندی جغرافیا بر اساس فرآیندهای جامعه‌محور نسبت داد. عناصر فرهنگی، اجتماعی و هویتی در رهیافت سوم از اهمیت بیش‌تری برخوردارند. در این رهیافت، قدرت نه‌تنها ابعاد و سطوح مختلفی دارد، بلکه می‌تواند چندمرکزی نیز تعریف شود. این رهیافت اجازه می‌دهد تا بتوانیم معادلات ژئوپلیتیکی بعد از #جنگ_سرد را بهتر درک کرده و مطالعه کنیم. بر اساس رهیافت اجتماعی، منطقه‌های ژئوپلیتیکی در سرتاسر جهان، توازن خودخواسته‌ای را با استفاده از: نیروهای اجتماعی، دولت-ملت‌ها، پیمان‌های منطقه‌ای و نهادهای بین‌المللی تامین و کسب می‌کنند. طراحی و پیاده‌سازی بحران‌های اجتماعی برپایه‌ی هویت‌خواهی قومی، نژادی و مذهبی در برخی مناطق (ازجمله در #غرب_آسیا) در راستای این ادراک از معماری ژئوپلیتیکی دنبال می‌شود. رهیافت سوم حاکی از آن است که #جغرافیا برخلاف ظاهر استاتیک خود، از پویایی‌های درونی خاصی برخوردار است؛ ترکیب زمین با انسان و تکنولوژی سه منبعی هستند که این پویایی را تغذیه می‌کنند و تعریف دینامیکی از #مرز و #سرزمین تحویل می‌دهند. راه‌اندازی #القاعده و #داعش یک نمونه‌ی برجسته در این رهیافت است. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid