دقایقی پیرامون دوران جدید عالم
|
3️⃣ از 4️⃣ ایران؛ فرصت ساخت تصمیم بزرگ
🔸 تولد #جبهه_مقاومت، نشانهی باروری اندیشهی پشتیبان #انقلاب_اسلامی است. این ولد صالح نشان داده که انقلاب اسلامی، صرفا یک تغییر سیاسی درونمرزی نیست که #شاه_رفت_امام_آمد را نماد آن بدانیم. طلوع اندیشهی اسلامی از این خاک نشان داد که حق در این زمانه، در پناهگاه دیرین خداپرستان -یعنی ایران- ردای #جغرافیا به دوش انداخته و با مرکزیت #چهارراه_طبیعی_جهان و گذرگاه تمدنهای شرقی عزم آن دارد که باری دیگر نظمی جدید را در عالم به پا کند.
🔹 روزها یکی پس از دیگری تا به امروز پیش رفتهاند تا #نظم_قدیم به درک این واقعیت دست یابد که تداوم، توسعه و قوتگرفتن جبههی مقاومت و در رأس آن حزبالله، شاخصی عینی برای سنجش و پایش امکان تحقق #نظم_جدید و گذار از #نظام_سلطه به نظمی انسانیتر و البته مبتنیبر مختصات شرقی است. عطف به این امر، خاک #فلسطین که از دیرباز دروازهی صدور یا ورود نظمهای جهانی «از شرق به غرب» و «از غرب به شرق» بود، به آوردگاه رویارویی «نظم قدیم» با «نظم جدید» تبدیل کند.
🔸 اتفاقات و حوادث پربسامدی که این روزها در شرق #مدیترانه، با محوریت #غزه و #لبنان در حال وقوع است، تابلوی وضعیت مواجههی دو نظم با یکدیگر است. علایم و نشانگانی که این داشبورد به نمایش میگذارند، کموکیف درگیری این دو نظم را به تصویر میکشند. #صبر_جمیل و پایبندی به اصول انسانی ازسوی جبههی مقاومت دریکسو، و جابهجایی مرزهای توحش و درندگی و دریدگی از جانب رژیم کودککش #اسرائیل درسمتدیگر، آیینهی تمامنمایی است که تمایز دو نظم را در چشم جهانیان به نمایش گذاشته است.
🔹 اینک سرزمینهای مقدس کرانهی خاوری مدیترانه شاهد رویارویی #نظم_زمینپایه با #نظم_اقیانوسپایه است. حدودات سرزمینی لبنان و اسرائیل اینک دیگر نه صرفا دو #مرز، بلکه کرانهی دو #نظم هستند. دریکسمت، روح شرقی بیدارشده و آمادهی بازپسگیری میراث و منزلت تاریخی خویش است؛ درسمتدیگر، چنگالهای نظم استعماری با پیکر پاک و بیدفاع کودکان درافتاده و آخرین تقلای خود برای بقا را به نمایش گذاشته است. ارادهی ملتهای متعلق به هر کدام از این دو سمت در روزهای آینده تعیین خواهند داد که سمت برنده در بازی مرگ یا زندگی، از آنِ کدامین نظم است؛ از آنِ نظم رو به زوال یا از آنِ نظم در حال شکلگیری.
🔸 #روایت_ایران در گذار به #عصر_جدید نورافکنی است برای فهم پیوند وجودیِ ما به این صحنهی عظیم جهانی. روایت ایران میگوید که در کدام سمت و چرا و چگونه باید ایستاد.
ادامه دارد....
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
دقایقی پیرامون دوران جدید عالم
|
🔸 گاهی #دست_پنهان_جغرافیا از شیوهی ساختن خانه، نحوهی دوختن لباس، روش پختن نان و ... میزند بیرون. اگر فرصتی میشد و در بازارهای سرزمین #همسرنوشتان، از #سند تا #نیل قدم میزدی و در سراها و تیمچهها و حجرههای #پیشاور و #استانبول و #بغداد و #دمشق و #اورشلیم سرک میکشیدی، حتما مثل من ذهنت سُر میخورد که بگویی خدایا! حس و حال و فضای اینجا چقدر شبیه بازارهای سنتی خودمان، شبیه بازار #تبریز و #تهران و #اصفهان و #مشهد هستند !!!
🔹 آری اینچنین است برادر! ما همدیگر را دوست داشتیم که شبیه هم شدیم؛ ما همدیگر را میپسندیدیم که شبیه هم شدیم؛ رشتهی تعلق مشترکی داشتیم که ما را شبیه هم کرد؛ ریسمان مستحکمی بود که ما را به هم دوخت و #همسرنوشت ساخت. رشتهی این همسرنوشتی حتی شیوهی توزیع و عرضه و تقاضا را هم شبیه خودش کرده است؛ بازارهایمان را در یک الگو و آهنگ ساخته است.
🔸 ما بهاندازهی اینکه اینطرف #البرز باشیم یا آن طرف البرز، با هم تفاوت داریم. ما بهاندازهی اینکه در شمال ایران باشیم یا در جنوب ایران، اختلاف زبان داریم. ما بهاندازهی اینکه تابستانمان یک ماه دیرتر تمام میشود یا زمستانمان یک ماه زودتر شروع میشود، رنگ پوستمان از جوگندمی زیبا تفاوت پیدا کرده است. ما به میزانی که دل به #از_دور_آمدهها دادیم، از هم فاصله گرفتیم؛ زندگیمان را گران کردیم؛ برای هم ابرو بالا انداختیم و دیوارهایمان را بالا بردیم و تاکها و سروهای خانههامان را از هم پنهان کردیم؛ و الا، اگر چشم به این فاصلهها ببندیم، همگی از #سند تا #نیل به یک سرزمین متحد متعلقیم. ما از زمانی که انگشتان مردمان #بنگال را بربرهای وحشی #بریتانیا بریدند، پارچهی لباسمان را از آنسوی #قفقاز و #مدیترانه آوردیم و چای #سیلان همسایهیمان را با عطر #لندن و قند #مسکو نوشیدیم.
🔹 ما به یک #نظم متوازن و طبیعی متعلقیم. #مرز ما بیشتر از آنکه روی زمین باشد، روی کاغذهایی است که امثال #سایکس و #پیکو نشستهاند و برای خودشان نقاشی کردهاند. مردمان این سرزمین قریب به 200 سال است که برای پنهانکردن این شباهت، میلیاردها دلار خرج میکنند؛ برای اینکه سیمرغبودنشان را لاپوشانی کنند، روزی خودشان را شبیه مرغ، و روزی دیگر شبیه شترمرغ میکنند؛ و جالب اینکه وقتی خسته میشوند و فیلشان یاد هندوستان میکند، سری به همین خانهها و سراها و بازارها میزنند و «یاد ایامی» میخوانند.
🔸 اگر به روایتهای باهمبودنمان (به #روایت_ایران) برگردیم، شاید دُم این دست پنهان را در آستینهای دیگری از زندگیمان نیز پیدا کنیم که بیرون زده است. شما چه شباهتهایی سراغ دارین؟
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
🔴 منطق طبیعی مرز
📮 معماری صلح و پیشرفت در سرزمین میانه، از سند تا نیل
2️⃣ از 4️⃣
🔸#سرزمین و قلمرو، نخستین مولفهای است که در تعاریف رایج از #دولت_مدرن مورد توجه قرار گرفته است. اگرچه در نگاه نخست بدیهی به نظر میرسد که داشتن سرزمین، کمترین شرط برای برپاکردن #دولت است، اما ظرافتها و دقتهای نکتهسنجانهای در معنای سرزمین و قلمرو هنگام تعریف دولت (ُState) نهفته است که غالبا در شناخت #دولت_مدرن و الزامات #دولتسازی برجسته نمیشوند.
🔹سرزمین را نباید صرفا به «خاک» و #مرز فروکاست. مرز، یکی از فرزندان الگوی زمامداری «دولت-ملت» است. مرز، با هر وسعتی از خاک شکل نمیگیرد. درست همانگونه که هر تعداد از جمعیت را نمیتوان ملت نامید و هر شیوهای از اجتماع را نمیتوان #جامعه خطاب کرد، هر وسعت و گسترهای از خاک را نیز نمیتوان مرز در نظر گرفت و آن را به یک دولت و ملت نسبت داد. برای مثال؛ آیا میتوان در جغرافیایی کوچک گرداگرد ساکنان طبیعی یک سرزمین دیوار کشید و با ایجاد حصارهای امنیتیِ مسلح به انواع تکنولوژیها و ارتزاق از خونآورد نظام #انحصار، دولت-ملت یهود را جعل کرد؟
🔸یکی از شاخصهای تعریف مرز، #سعهی_جغرافیایی است. یک #قلمرو باید بهاندازهای وسعت داشته باشد که نیروهای مادی و معنوی متعلق به آن، قابلیت عملیاتی پیدا کنند و در مقیاس زندگی اجتماعی بهگردش درآیند. این وسعت باید بتواند میزانی از استقلال را برای نیروهای داخل مرز، و اندازهای از وابستگی را نسبت به دیگر جمعیتهای پیرامون ایجاد کند.
🔹افراد مستقر در یک سرزمین بهواسطهی مرز #همسرنوشت میشوند. برای ایجاد اختلال در سرنوشت ملتها، کافیست #منطق_طبیعی_مرزبندی را تغییر داد. آشوب 200ساله در #غرب_آسیا نمونهی خوبی برای مطالعهی مرزهای غیرطبیعی و اختلالزا است.
🔸با تعریف مرز، چشمانداز متمایزی برای یک ملت در مقایسه با همسایهگانش ترسیم میشود. هرگاه این مرزها با امکان تعریف #سرنوشت مشترک انطباق داشته باشند، شاهد #صلح؛ و هرگاه این مرزها بدون ملاحظهی #همسرنوشتی کشیده شوند، شاهد #جنگ و #ناامنی خواهیم بود.
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
دقایقی پیرامون دوران جدید عالم
| 🔹 چگونه دست اندیشهی استعلایی غرب از آستین رقابتهای ژئوپلیتیکی بیرون آمد؟ ایران معاصر چگونه در په
|
🔴 استعلای جغرافیایی، زیربنای استیلای سیاسی
📮 معماری صلح و پیشرفت در سرزمین میانه، از سند تا نیل
3️⃣ از 4️⃣
🔸 تولد #استیت در قرن هفدهم و گذار از حکومتهای بسیط سنتی به #دولت_مدرن، بهشکل معناداری مقارن بود با اوجگرفتن #مسابقه_جغرافیایی در #اروپای_غربی و شیوع رقابتهای ژئوپلیتیکی با محوریت قدرتهای سیاسی نوظهور در آن منطقه. #ایران_معاصر نیز در اثنای همین مسابقات و رقابتها، و مشخصا در کشاکش #بازی_بزرگ (Great Game) 📎 متولد شد. تبیین این امر باید در کانون #روایت_ایران در گذار به #عصر_جدید قرار بگیرد.
🔹 در امتداد #رقابتهای_ژئوپلیتیکی بود که چهرهی جهان تغییر یافت و به شکلی که امروز میشناسیم، درآمد. برای تصویرسازی از جهان فردایی که هماینک بهسوی آن در حال حرکتیم و بنای #نظم_جدید ی که هماینک برای ساختن آن میجنگیم، ناگزیریم که منطق پشت این مسابقات و رقابتها را بشناسیم و آن را بهنحو مقتضی و مطلوب تغییر دهیم. ازاینرو درک دقیق «منطق مرزبندی نظم وستفالیایی»، یک مقدمهی اجتنابناپذیر برای معماری نظم آینده محسوب میشود.
🔸 باید توجه داشت که «منطق مرزبندی» و شیوهی تعریف و ترسیم #مرز در صلح وستفالیا، بهعنوان سلاح بسیار نرم امنیتی بهکار گرفته شد. #سوپر_سافت_پاور تمدن غرب از همان بدو تولدش، ایدهی مرز و چگونگی ترسیم و تنظیم و تغییر و تثبیت آن بوده است. برونداد این سلاح در لحظهی نخستین، تبدیل بیش از 500 واحد فئودالی (#کانتون) به 30 کشور (#کانتری) و تولد 30 دولت-ملت در اروپا بود. اگر در دورهی اخیر، ارعاب ناشی از بمب اتم به #جنگ_جهانی_دوم فیصله داد، در #قرن_هفدهم، این قدرت ناشی از #منطق_مرزبندی بود که توانست به جنگهای صدسالهی اروپایی و #جنگهای_سیساله_مذهبی در 1648میلادی خاتمه بخشد.
🔹 با تکیه بر مدعای فوق میتوان گفت که قدرت فائقهی تمدن غرب در منطق مرزبندی و #استعلاء_بر_جغرافیا ظهور پیدا کرده است. غرب در پدیدهای تصرف کرده که هیچگاه تصور نمیشد تغییر آن در بضاعت بشر بگنجد. البته باید توجه داشت که غرب این امکان را ابتدا با سستکردن پایههای #منطق_صوری و گذار از #ذاتباوری و تاسیس بنای شامخ #روش (method) بهدست آورد و در گامی دیگر، این امکان را با #تفکر_جغرافیایی و #قدرت_اقیانوسپایه محقق نمود؛ دانش و تکنولوژی و صنعت نیز در خدمت این ایده بوده است. پس پربیراه نیست که بگوییم: دستبردن در #امتناعات_جغرافیایی و ایجاد امکانات جغرافیایی، از #اندیشه_استعلایی غرب برخاسته و به #دولت_استیلائی مدرن منتهی شده است.
🔸 نتایج شگفتانگیز کاربست منطق مرزبندی #وستفالیا چنان خیرهکننده بود که بعدها نیز بهعنوان ابزار قدرت، جهت کنترل دیگر مناطق جهان بهکار گرفته شد. بدینترتیب، این نظم بهتدریج در اقصی نقاط جهان رسوخ یافت؛ با الگوی خود سرزمینهای مختلف را درنوردید؛ قلمروهای گوناگون را بهمثابه #ظروف_مرتبطه به یکدیگر متصل ساخت؛ در نهایت، شیر کنترل این ظروف و شیب تغییر تبادلات فیمابین آنها را بهدست خویش گرفت و آن را بهدست #آنگلاسکسون ها داد. این همان خط داستانی است که نقاط تمدنخیز مشرقزمین را طفیلی #سرنوشت غرب کرده است.
🔹 اکنون که قریب به 400 سال از آن تاریخ میگذرد، منطق مرزبندی وستفالیایی همچنان بهعنوان یک حربهی حیاتی در اختیار قدرتهای غربی است. #مرزبندی و تعیین مرز، ناموس #نظم_جهانی است. این منطق هم اینک نیز برای مهار قدرتهای نوظهور، بهمنظور حفظ #انحصار در مدیریت تحولات جهان بهکار گرفته میشود. تجزیهی کشورهایی که به سطحی از #پیشرفت دست پیدا میکنند و ایجاد اتحادیههای منطقهای نمونهای از مصادیق کاربرد #منطق_مرز در روزگار ماست.
🔸 مطالعهی دانشهای مرتبط با #توطّن و ادارهی #سرزمین نشان میدهد که این منطق در انحصار معماران ژئوپلیتیک جهان قرار دارد. شکستن این انحصار و تعیین منطقی جدید برای مرزبندی، و چه بسی وضع و جعل پدیدهای غیر از #سرحدّات و #مرز برای صیانت از تمایزات فرهنگی، یکی از الزامات گذار به #نظم_جدید_جهانی و تصویرسازی از #تمدن_نوین_اسلامی است.
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
|
🔴 جابهجایی محور توازن منازعات تمدنی به مدیترانه
📮 معماری صلح و پیشرفت در سرزمین میانه، از سند تا نیل
4️⃣ از 4️⃣
🔹 یکی از نقاط پیوند #ژئوپولیتیک با #دولتسازی و StateBuilding، عبارت است از: #منطق تعریف #سرزمین و #روش حاکم بر شیوهی تعیین و تنظیم #مرز برای مشخصکردن قلمرو یک #ملت. #توطّن، به سرزمینی با سرحدات مشخص و معین احتیاج دارد. اینکه این سرحدات براساس چه شاخص و معیاری، و با چه وسعت و گسترهای مشخص شوند، بر #سبک_زندگی و #الگوی_زمامداری تاثیر مستقیم دارند. تغییرات #روششناسی این منطق و الگو را تحتالشعاع قرار میدهند.
🔸 #مرز، شاخص جدیدی است که در #دولت_مدرن مورد توجه قرار گرفت. با تعریف مرز، که ماهیتی صرفا مادی و ریاضیاتی داشت، شاخص #سرحدّات که ماهیتی انسانی داشتند، کنار گذاشته شدند. سرحد براساس وفاداری اقوام و قبایل و ایلات #دور_از_مرکز تعریف میشد؛ اما مرز، کاملا کمّی بود و با متراژ سرزمین تعیین میگردید.
🔹 رونقگرفتن نگاهی کمّی و امکان رامکردن عالم طبیعت با افسار #ریاضیات، ابزاری بود که این گذار را تسهیل میکرد. #دیکورس_متد یا همان چیزی که بهخطا تحتعنوان «گفتار در روش» معروف شده است، مهمترین کتاب #دکارت است؛ این کتاب تنها 10 سال پیش از #وستفالیا و در نقطهی اوج #جنگهای_سیساله_مذهبی منتشر شد و بر منطق پیدایش جهان مدرن و شیوهی #واحدبندی نظام بینالملل تاثیر گذاشت.
🔸 شاخص مرز، گذار از #حکومت سنتی به #دولت_مدرن را ممکن کرد. حتی #هابز نیز متاثر از ریاضیات جدیدی که دکارت عرضه کرده بود، #لویاتان را نوشت. خود هابز، یعنی معمار دولت مدرن و نخستین مدون #فلسفه_سیاسی جدید، به این نکته تصریح کرده است.
🔹 اینکه دقیقا از کدامین نقطه از خاک گستردهی زمین، مرزهای یک سرزمین آغاز شود و در کدامین نقطه به اتمام برسد، نیازمند مطالعهی پیچیدهتر جغرافیا بود. اگرچه این پیچیدگی با ابزار ریاضی مهار میشد، اما نگاه پیچیدهتری به ماهیت انسانی و تاریخی جغرافیا را نیز میطلبید. بهمرور زمین، دانشهایی همچون #روابط_بینالملل، #ژئوپلیتیک، #ژئواستراتژی، #ژئواکونومی، #ژئوکالچر و ... درراستای تامین این نیاز، عمدتا با مرکزیت جهان آنگلاساکسونی شکل گرفتند.
🔸 از آن روز تا بهاکنون، #منازعات_مرزی یکی از مهمترین اهرمهای #دولتسازی و شکلدادن به #نظم_جهانی و #نظام_بینالملل بوده است. اینکه میبینیم از #وستفالیا تا به امروز، سکانداران #مسابقات_جغرافیایی و پایهگذاران دانشهای مرتبط با آن، کشورهای ابرقدرت جهان هستند، نشان میدهد که هژمونی مدرنیته با روش فهم جغرافیا در پیوند بوده است.
🔹 #بازی_بزرگ یکی از این مسابقات است که در قلب #سرزمین_میانه و در پیرامون مرزهای #ایران عزیز شکل گرفت و نتیجهی آن، تجزیهی بخشهایی از قلمرو ملی و تاریخی ما شد. این سرزمینهای جداشده اکنون 9 کشور را دربر میگیرند که عبارتند از: #گرجستان، #آذربایجان، #ارمنستان، #داغستان، #چچن، #ترکمنستان، #افغانستان، #پاکستان و #بحرین. در اثنای بازی بزرگ، کارکرد خاکی و زمینپایهی #زاگرس در شکلدادن به #سرزمین_میانه، به مرزهای آبی در #شرق_مدیترانه منتقل گردید.
🔸 بهتبع تغییراتی که دانشهای جغرافیایی جدید رقم زدهاند، مختصات و نقطهی تعادل #ناموازنه_تمدنی و لبههای منازعهخیز #ناترازی_تمدنی از #زاگرس به شرق مدیترانه منتقل شده است. از این رو است که سرزمین #فلسطین در جوار #نیل، امروزه سنگر مقاومت سرزمین میانه و نمایندهی #قدرت_زمینپایه در برابر #قدرت_اقیانوسپایه سینه سپر کرده است. امروز #سرنوشت فردای سرزمین #همسرنوشتان، در لبههای سرخ این نقطه از عالم، در حال رقمخوردن است.
/ پایان
📎 یادداشتهای پیشین
👇👇👇
1️⃣ یادداشت اول: وابستگی توازنبخش
2️⃣ یادداشت دوم: منطق طبیعی مرز
3️⃣ یادداشت سوم: استعلای جغرافیایی زیربنای استیلای سیاسی
.
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
|
🔹 منطق دولت مدرن #دست_پنهان_جغرافیا را بهگونهای در طراحی حدّ فاصل #دولت_ملتها و تعیین #مرز بهکار گرفته است که برخی مناطق نمیتوانند مشتری خوب و مناسبی برای جهان توسعه باشند! آنها نامشتری توسعه هستند و این امر یکی از عجایب روزگار است.
🔸 مثلا؛ درحالیکه #ایالات_متحده برای بذل #دموکراسی به مردم #عراق از انواع مختلف تسلیحات نظامی استفاده کرد، حاضر به پذیرفتن برگزاری #رفراندوم و رایگیری همگانی در سرتاسر خاک #فلسطین با حضور همهی مذاهب و اقوام و گرایشهای سیاسی نیست! مثال دیگر؛ #افغانستان است که در تاریخ مدرن همواره میزبان انواع مختلف چالش و بحران بوده است.
🔹 برخلاف بیان رایج و قول مشهور که #امنیت را زیرساخت توسعه میداند، این رابطه میتواند برعکس باشد. اساسا ما در مواجهه با امنیت، با یک مفهوم بسیط و الگوی یکسان و ثابت طرف نیستیم. تفاوت #امنیت_وجودی و #امنیت_کالایی میتواند تمایزات امنیت را توضیح دهد. امنیت برای معماران دنیای مدرن، کالایی است که از طریق فروش آن، زمینه را برای تمنای توسعه فراهم میکنند. چنین امنیتی، امنیت کالایی است. ملتی که امنیت کالایی را خریده، ناخواسته به میزبان بحرانهای کشور فروشنده تبدیل میشود. در این تبادل، کشور فروشنده به امنیت وجودی دست پیدا میکند.
🔸 وجود چندین نقطهی ناامن در برخی مناطق، شکلدادن به #منازعات_مرزی را ممکن میگرداند. این مطلب یکی از لوازم #مسابقات_جغرافیایی است. #ناامنی، شرایط لازم برای فروش توسعه در لوای امنیت کالایی است. توسعه، پیوست امنیت کالایی است. وجود مناطق ناامن، که نامشتری مدرنیته محسوب میشوند، نهتنها بازار مناسبی را برای فروش این کالای گران فراهم میکند، بلکه شرایط خیزش رقیبان را نیز مهار مینماید. افغانستان در شرق سرزمین میانه و فلسطین در غرب این سرزمین، نامشتریهای توسعهی مدرن هستند.
🔹 ارتش ایالات متحده، بخشی از بازار بزرگ این کشور است. 800 پایگاه نظامی امریکا در جهان، شعبههای این مارکتینگ عظیم برای فروش امنیت کالایی به #جریان_سازش در جهان هستند. #سرزمین_میانه در قلب این بازار بزرگ تعریف شده است. آرایش نیروهای نظامی امریکا بر این مطلب صحه میگذارد. با این منطق، ضمن ایجاد محیط مناسب برای دوشیدن کشورکهای نفتخیز حاشیه #خلیج_فارس، ارتش امریکا از خیزش #ایران، #روسیه و #چین نیز مراقبت میکند. با آمدن #ترامپ قرار است که یک بیزینسمن بالای سر این آرایش تکیه بزند.
#روایت_ایران
#عصر_جدید
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid