⭕️ عقلانیت دینی و خرد دولت‌ساز 🔸 معمای دولت در وضعیت ایران معاصر (1) تامل پیرامون #دولت_سازی یکی از گذرگاه‌های معمایی #ایران_معاصر در مواجهه با #مدرنیته است که دشواره‌ی دامنه‌داری را در سیاست کشورمان رقم زده است. دو مساله‌ی نظری و یک اضطرار عینی، این تامل را ضروری می‌کنند: اولا، #عقلانیت_دینی می‌تواند به‌عنوان منبع غنی معرفتی و الهام‌بخش، ترسیم‌کننده‌ی #نظم_سیاسی متناسب با زیست‌جهان مسلمانان باشد؛ البته در این مراجعه ضرورت دارد که به تناسبات عصر حاضر توجه شود. مراجعه به نص برای اصطیاد #نظم با این تصور که در خلاء و بدون توجه به جنس و سنخ موضوعات می‌توان به حیات دینی دست یافت، به #اتوپیاگرایی می‌انجامد. ثانیا، تحول در تفکر سیاسی که با طلوع عصر مدرن رخ داده است، تامل در #استیت و #خرد_استیت‌ساز را گریزناپذیر می‌کند؛ درعین‌حال که این تحول را باید به چشم مرحله‌ای از مراحل تکامل سیاسی جامعه‌ی بشری دید، اما نباید آن را سقف #اندیشه‌_نهادی انگاشت. فرارفتن از این عقلانیت و نهاد، با ملاحظه‌ی الزامات لازم، نه‌تنها ممکن است، بلکه مختصات #عقلانیت_دینی و تجربه‌ی نیم قرن اخیر این امکان را تقویت کرده و آن را به یک افق سخت و پیچیده، اما قابل دستیابی تبدیل می‌کند. تحقق #انقلاب_اجتماعی اسلامی و قرارگرفتن در اقتضائات فرآیندی #جامعه_پردازی جدید، اندیشیدن به دولت و تئوری‌پردازی معطوف به #دولت‌سازی ایرانی-اسلامی را به اولویت نخست اندیشه‌ی سیاسی تبدیل کرده است. نهاد دولت، فاعل برتر جامعه‌پردازی است و کامیابی در این انقلاب لاجرم به تاسیس ساختِ سیاسیِ متناسب با این فرآیند نیاز دارد. #انقلاب_اسلامی https://eitaa.com/doranejadid https://virgool.io/@mhtaheri

🔴 واقع‌گرایی در جغرافیای سیاسی تبعات تحولات روشی در سیاست و زمینه‌سازی برای تولد ایران معاصر تحول در «نظام‌های معرفتی» و ظهور اپیستمه‌ی مدرن -به‌تبع رنسانس و انقلاب روشن‌گری- تبعات واضح و گسترده‌ای در عالم سیاست داشت. مهم‌ترین تاثیر این امر، میل شدید کشورهای اروپایی به تصرف آسیا بود. آسیا، انباری بزرگ و مملو از مواد خام بود و بازار بزرگی برای سرمایه‌داری جدید متولدشده در اروپا به حساب می‌آمد. این لقمه‌ی چرب، محرک #استعمار ‌شد. دراین‌میان، شکل‌گیری #ساختارهای_وستفالیایی بعد از 1648 میلادی نیز بستر مشروعی را برای پیشبرد اهداف استعمار پدید می‌آورد. نظام حقوق بین‌الملل آرام_آرام به‌تبع تولد دولت-ملت‌ها در حال پدیدارشدن بود؛ و با گسترش آن این امکان وجود داشت که یک ظروف‌مرتبطه‌ای را در میان کشورهای تولیدکننده‌ی مواد خام و کشورهای فرآوری‌کننده ایجاد کرد. توضیح این مطلب که تحول روش‌شناسی چگونه به کمک استعمار آمد، مورد اهتمام یادداشت‌هایی قرار خواهد گرفت که محور آن‌ها، واقع‌گرایی در جغرافیای سیاسی است. اتخاذ این رهیافت، تحولات عمیق و پایداری را در کشورهای آسیای مرکزی رقم زد و به تغییرات گسترده‌ی فرهنگی در میان این ملت‌ها انجامید. #ایران_معاصر نیز در بحبوحه‌ی این تحولات متولد شد و خود را از #ایران_قدیم بازشناخت. تمنای بازیابی شکوه گذشته را باید در لحظه‌به‌لحظه‌ی ایران معاصر جست‌وجو کرد. با توجه به اهمیت تاثیر توجه به دقایق و ظرائف روشی در تحلیل تحولاتی که اینک در #منطقه_غرب_آسیا در حال وقوع است، مطالعه و بررسی این حوزه مطالعاتی را تقدیم مخاطبان محترم کانال #دقایقی_پیرامون_دوران_جدید_عالم خواهم نمود. https://virgool.io/@mhtaheri https://eitaa.com/doranejadid

⭕ تولد ایران معاصر در پهنه‌ی نظام وستفالیایی ✅ چگونه ایران ما متاثر از تحولات ژرف رخ‌داده در اروپا، وارد دوران جدیدی از تاریخ خود شد؟ 🌐 «ایران معاصر»، مولود مواجهه‌ی غارتگرانه‌ی #استعمار_اروپایی با آسیا در #قرن_نوزدهم است. 🌐 جغرافیای غرب پس از تجربه‌ی هفت انقلاب بزرگ در: #الهیات، #کشاورزی، #صنعت، #هنر، #منطق، #فرهنگ و #سیاست، به بیرون از جغرافیای خود پای گذاشت؛ 🌐 هدف این کشورهای استعماری، عبارت بود از چپاول منابع، معادن، بازارها و نیروی انسانی آسیا و آفریقا و امریکا؛ 🌐 یکی از مهم‌ترین اقدام‌های غرب برای نیل به این هدف ظالمانه، که متاسفانه کم‌تر بدان پرداخته می‌شود، اهتمام آن‌ها به تعمیم «#ساختارهای_وستفالیایی» در دیگر مناطق جهان بود؛ 🌐 با بسط این الگو، ملت‌های مختلف هم‌چون ظروف به‌هم‌پیوسته، به «نظامِ برآمده از غرب جدید» متصل شدند؛ 🌐 به‌واسطه‌ی این اتصال و در اثنای این طرح جهان‌گیرانه، تحولات کشور ما نیز به تابعی از «قبض و بسط #نظام_وستفالیایی» تبدیل گردید و بدین‌ترتیب «#ایران_معاصر» متولد شد. https://virgool.io/@mhtaheri https://eitaa.com/doranejadid

| 🟥 متأسّفم از این‌که باسوادهای ما و کتاب‌خوان‌های ما از تاریخ نزدیک به ما و معاصر ما -چه تاریخ دوره‌ی #قاجار، چه تاریخ دوره‌ی #پهلوی- کمتر اطّلاع دارند؛ اطّلاعات‌شان خیلی محدود است؛ وسیع نیست؛ جزئیّات را غالباً مطّلع نیستند. از اواسط دوره‌ی قاجار به این طرف تا زمان دوره‌ی پهلوی... از این میراث معنوی در هنگام شکوفایی علم در دنیا، استفاده‌ی درستی نشد. 🔹دوران ما، یعنی همین قرن اخیر و صد سال اخیر، دوران شکوفایی و رشد علم در دنیا است و هر کشوری به جایی رسیده، در همین ۱۰۰ سال، ۱۲۰ سال به جایی رسیده. ما در این دوران... می‌توانستیم وقتی دانشگاه غربی و اروپایی را وارد کشور کردیم، از آن میراث استفاده کنیم... و دانشگاه را ایرانی بسازیم؛ دانشگاه را #بومی‌سازی کنیم. می‌توانستیم این کار را بکنیم، نکردیم... آن روز ما نه توانستیم از #اخلاق_علمی و زمینه‌ی علمی میراث خودمان استفاده کنیم؛ نه توانستیم از میراث معنوی و میراث اخلاقی محیط علمی خودمان استفاده کنیم... اخلاق علمی به‌کلّی تغییر پیدا کرد. نه میراث علمی ما و ظرفیّت علمی ما منتقل شد، نه میراث اخلاق علمی ما و اخلاق دانشگاهی ما منتقل شد. دانشگاه این‌جوری شکل گرفت. 🔸غربی‌ها برای آن‌چه آن را #جهان_سوم می‌نامیدند، برنامه‌ریزی کردند. برای تربیت آدم‌هایی که در این کشورها با اخلاق آن‌ها، با شیوه‌ی آن‌ها، با #سبک_زندگی آن‌ها تربیت بشوند و رشد کنند و #اداره آن کشور را به عهده بگیرند... می‌خواستند #دانشگاه ما پلی باشد به‌سمت سرازیرشدن هرآن‌چه غربی‌ها مایلند در #ایران اتّفاق بیفتد... می‌خواستند دانشگاه محلّ پمپاژ افکار غربی و سبک زندگی غربی باشد. خب تا حدودی هم در یک جاهایی موفّق شدند، در این تردیدی نیست... امّا در نهایت موفّق نشدند؛ [چون‌] هویّت ایرانی کار خودش را کرد. 🔹 #هویت_ایرانی یک چیز عجیبی است در #تاریخ؛ همه‌ی کسانی که به ایران تهاجم کردند به یک نحوی، در ایران بعد از مدّتی حل شدند: زبان‌شان، آداب‌شان، فرهنگ‌شان؛ تنها چیزی که مستثنی‌ است، اسلام است که #اسلام آمد ایران و در ایران غرق نشد؛ ماند و ایرانی اسلام را از بُن دندان قبول کرد؛ والّا در کشورهای مورد تهاجمِ عرب‌های #مسلمان، هرجا رفته‌اند، زبان عوض شده است؛ #مصر زبانش عوض شد، #فلسطین زبانش عوض شد، #شامات زبانش عوض شد... ایران زبانش عوض نشد، فارسی باقی ماند؛ یعنی یک چیز عجیبی است در ایران. #آیت‌الله_خامنه‌ای؛ ۱۳۹۴/۰۸/۲۰ #استعمار #ایران_معاصر #استحاله 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🟥 پس از قریب به چهار و اندی سال کار مقدماتی در این کانال، اعم از: پرداختن به ترمینولوژی #عصر_جدید، #فلسفه_تاریخ، #ژئوپلیتیک، #استیت و #دولت_مدرن، #ساخت_تاریخی_روش و نهایتا #استعمار، اکنون می‌توان یک جمع‌بندی نسبتا قابل قبولی از #روایت_ایران در گذار به عصر جدیدش ارائه داد. به‌عبارت‌دیگر، پس از چهار سال پهن‌کردن بحث، اکنون به فصل جمع‌کردن آن رسیدیم. 🔸 تلاش می‌کنم در فصل جدید، مطالب به دور از موجزگویی باشد. شاید بهتر این باشد که ابتدا یک مطلب موجز به شکل کپشن، و سپس مطلب مبسوط‌‌تر با ادبیات عامیانه‌تر را تقدیم کنم. 🔹پی‌رنگ اصلی پست‌ها این خواهد بود که نسخه‌ی تمدنی #انقلاب_اسلامی، تنها راه برون‌رفت از دشواره‌های دویست سال گذشته‌ی این مرزوبوم است. این نسخه، حاصل فهم رهبران انقلاب از تلاقی سه نیرو در شکل‌دادن به وضعیت ایران معاصر است: 1️⃣ طرح بعثت 2️⃣ تقابل ایران و اسلام با استعمار و #بازی_بزرگ 3️⃣ میراث پنج نهضت تحول‌خواهانه‌ی ایرانی در دو قرن گذشته 🔹ماحصل فهم عمیق از نحوه‌ی تلاقی این سه نیرو در شکل‌دادن به #ایران_معاصر، رهبران انقلاب را به ضرورت پی‌ریزی نقشه‌ی راه تمدنی انقلاب برای شکل‌دادن به #نظم_جدید رهنمون ساخته است. #روایت_ایران 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 2️⃣ از 4️⃣ ایران؛ فرصت ساخت تصمیم بزرگ 🔸 پنجمین موج تحول‌خواهی در #ایران_معاصر با انقلاب اسلامی رقم خورد. رهبران #موج_پنجم برخلاف رهبران پیشین معتقد بودند که حل چالش‌های اساسی #ایران نیازمند بازتعریف منطقه‌ی غرب آسیا در معادلات جهانی است. زیرا وضعیت کشورهای این منطقه تابع رژیم‌های امنیتیِ تعریف‌شده برای این نقطه از جهان است؛ این رژیم‌ها تعریف می‌شوند تا دوام و تداوم ناموازنه‌ی حاکم بر روندهای #نظام_بین‌الملل به‌نفع #قدرت‌های_اقیانوس‌پایه حفظ شود و پایدار بماند. 🔹 رهبران انقلاب به این نکته پی بردند که #مساله‌های_ایران حل نخواهند شد، مگر این‌که مساله‌های کشورهای #غرب_آسیا حل بشوند. در این نگاه فراملی و تمدنی، مساله‌ی کشورهای مسلمان و مساله‌های منطقه‌ی غرب آسیا همانند #ظروف_مرتبطه فرض شده است؛ به‌طوری‌که تحولی کوچک در یکی از این ظرف‌ها، لاجرم به‌شکل طبیعی تحول در کلیه‌ی ظروف‌های مرتبطه را در پی دارد. استعاره‌‎ی «ظروف مرتبطه» به‌نحو ضمنی بر بنیان نظریه‌ی #وحدت_طبیعی_جغرافیایی استوار شده است؛ این نظریه را می‌توان به منطقه‌ای با وسعت سند تا نیل تطبیق کرد. 🔸 شواهد و تجربه‌های تاریخی گواهی می‌دهند که آرامش و صلح جهانی، تابع آرامش و صلح در #فلات_ایران و پیرامون آن -از #سند تا #نیل- بوده است. این منطقه به‌طور طبیعی واجد یک جغرافیای مشترک است که تبعات خاصی را بر آن بار می‌کند. برای مثال؛ هرگاه تعادل و تعاملی در این جغرافیای مشترک به راه بیافتد، به‌هم‌پیوستگی طبیعی آن می‌تواند ضامن صلح و ثبات و آرامش در گستره‌های فراتر از #هیمالیا و آن‌سوتر از #مدیترانه باشد. به‌عبارت‌دیگر، #دست_پنهان_جغرافیا به‌مدد #آمریت_محیط_طبیعی مندرج در منطقه، سرنوشت جمعیت‌های مستقر در این شعاع را به هم دوخته و ایشان را #هم‌سرنوشت کرده است. با این اوصاف، این‌منطقه را می‌توان سرزمین #هم‌سرنوشتان نامید. 🔹 ملت‌هایی که در غرب آسیا زندگی می‌کنند، خواه یا ناخواه به‌دلیل #تحرک_جغرافیایی به‌هم‌وابسته‌شان، سرنوشت مشترکی را نیز در تاریخ دنبال کرده و می‌کنند. حتی #نظم_غربی نیز آن را تحت‌عنوان کژتابانه‌ی #خاورمیانه می‌شناسد؛ آمریکا کل این منطقه را ذیل فرماندهی واحد #سنتکام کنترل می‌کند؛ علوّ #قدرت‌های_اقیانوس‌پایه در گرو آشفتگی این منطقه است. هم‌سرنوشتان این منطقه هرگاه از این پیوستگی‌شان غفلت ورزیده‌اند، تقلای ایشان برای تحول و تغییر و پیشرفت، به یک چرخه‌ی باطل پرهزینه و کم‌ثمر تبدیل شده است. دقیقا ملهم از این نگاه بود که مساله‌ی #فلسطین در نوک پیکان اندیشه‌ی سیاست خارجه‌ی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته؛ این سیاست تا به امروز تداوم یافته؛ اکنون نیز به نقطه‌ی سرنوشت‌ساز خود رسیده است. 🔸 #حزب‌الله_لبنان ذیل همین نگاه راهبردی در سال 1982میلادی، با حمایت آشکار و قاطع جمهوری اسلامی در بیخ گوش رژیم اشغال‌گر #قدس تاسیس شد. تاسیس این نهادِ نیک‌پی نشانه‌ی واضحی بود از عزم #نظام_اسلامی برای درافتادن با #نظام_سلطه، پایان‌بخشیدن به #ناترازی_تمدنی در غرب آسیا، بنای رژیم جدید منطقه‌ای جهت ایجاد #توازن_تمدنی، و بنیان‌گذاری #نظم_جدید_بشری. 🔹 تداوم این سیاست به‌مرور زمان به تولد #جبهه_مقاومت انجامیده و منطق ویژه‌ی خود را به‌عنوان یکی از مولفه‌های تاثیرگذار بر نظم جدیدی که در حال شکل‌گیری است، بر جهان در حال گذار تحمیل کرده است. جبهه‌ی مقاومت را می‌توان نخستین فرزند #تمدن_نوین_اسلامی دانست. ظهور این قدرت منطقه‌ای یکی از نشانه‌های انکارناپذیر نزدیکی به قله‌های آرمانی #انقلاب_اسلامی است. جمهوری اسلامی با حمایت‌های علنی خود از جبهه‌ی مقاومت، اعتقاد راسخ خود به هم‌سرنوشتی ملت‌های غرب آسیا را تا به امروز فریاد زده است. شنیدن این صدای رسا و نجات‌بخش، بخش مهمی از #روایت_ایران در گذار به #عصر_جدید است. شنیدن این صدا کمک می‌کند تا در ساختن #تصمیم_بزرگ قدم‌های مستحکمی را برداریم. ادامه دارد.... 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔴 استعلای جغرافیایی، زیربنای استیلای سیاسی 📮 معماری صلح و پیشرفت در سرزمین میانه، از سند تا نیل 3️⃣ از 4️⃣ 🔸 تولد #استیت در قرن هفدهم و گذار از حکومت‌های بسیط سنتی به #دولت_مدرن، به‌شکل معناداری مقارن بود با اوج‌گرفتن #مسابقه_جغرافیایی در #اروپای_غربی و شیوع رقابت‌های ژئوپلیتیکی با محوریت قدرت‌های سیاسی نوظهور در آن منطقه. #ایران_معاصر نیز در اثنای همین مسابقات و رقابت‌ها، و مشخصا در کشاکش #بازی_بزرگ (Great Game) 📎 متولد شد. تبیین این امر باید در کانون #روایت_ایران در گذار به #عصر_جدید قرار بگیرد. 🔹 در امتداد #رقابت‌های_ژئوپلیتیکی بود که چهره‌ی جهان تغییر یافت و به شکلی که امروز می‌شناسیم، درآمد. برای تصویرسازی از جهان فردایی که هم‌اینک به‌سوی آن در حال حرکتیم و بنای #نظم_جدید ی که هم‌اینک برای ساختن آن می‌جنگیم، ناگزیریم که منطق پشت این مسابقات و رقابت‌ها را بشناسیم و آن را به‌نحو مقتضی و مطلوب تغییر دهیم. ازاین‌رو درک دقیق «منطق مرزبندی نظم وستفالیایی»، یک مقدمه‌ی اجتناب‌ناپذیر برای معماری نظم آینده محسوب می‌شود. 🔸 باید توجه داشت که «منطق مرزبندی» و شیوه‌ی تعریف و ترسیم #مرز در صلح وستفالیا، به‌عنوان سلاح بسیار نرم امنیتی به‌کار گرفته شد. #سوپر_سافت_پاور تمدن غرب از همان بدو تولدش، ایده‌ی مرز و چگونگی ترسیم و تنظیم و تغییر و تثبیت آن بوده است. برون‌داد این سلاح در لحظه‌ی نخستین، تبدیل بیش از 500 واحد فئودالی (#کانتون) به 30 کشور (#کانتری) و تولد 30 دولت-ملت در اروپا بود. اگر در دوره‌ی اخیر، ارعاب ناشی از بمب اتم به #جنگ_جهانی_دوم فیصله داد، در #قرن_هفدهم، این قدرت ناشی از #منطق_مرزبندی بود که توانست به جنگ‌های صدساله‌ی اروپایی و #جنگهای_سی‌ساله_مذهبی در 1648میلادی خاتمه بخشد. 🔹 با تکیه بر مدعای فوق می‌توان گفت که قدرت فائقه‌ی تمدن غرب در منطق مرزبندی و #استعلاء_بر_جغرافیا ظهور پیدا کرده است. غرب در پدیده‌ای تصرف کرده که هیچگاه تصور نمی‌شد تغییر آن در بضاعت بشر بگنجد. البته باید توجه داشت که غرب این امکان را ابتدا با سست‌کردن پایه‌های #منطق_صوری و گذار از #ذات‌باوری و تاسیس بنای شامخ #روش (method) به‌دست آورد و در گامی دیگر، این امکان را با #تفکر_جغرافیایی و #قدرت_اقیانوس‌پایه محقق نمود؛ دانش و تکنولوژی و صنعت نیز در خدمت این ایده بوده است. پس پربی‌راه نیست که بگوییم: دست‌بردن در #امتناعات_جغرافیایی و ایجاد امکانات جغرافیایی، از #اندیشه_استعلایی غرب برخاسته و به #دولت_استیلائی مدرن منتهی شده است. 🔸 نتایج شگفت‌انگیز کاربست منطق مرزبندی #وستفالیا چنان خیره‌کننده بود که بعدها نیز به‌عنوان ابزار قدرت، جهت کنترل دیگر مناطق جهان به‌کار گرفته شد. بدین‌ترتیب، این نظم به‌تدریج در اقصی نقاط جهان رسوخ یافت؛ با الگوی خود سرزمین‌های مختلف را درنوردید؛ قلمروهای گوناگون را به‌مثابه #ظروف_مرتبطه به یک‌دیگر متصل ساخت؛ در نهایت، شیر کنترل این ظروف و شیب تغییر تبادلات فی‌مابین آن‌ها را به‌دست خویش گرفت و آن را به‌دست #آنگلاسکسون ها داد. این همان خط داستانی است که نقاط تمدن‌خیز مشرق‌زمین را طفیلی #سرنوشت غرب کرده است. 🔹 اکنون که قریب به 400 سال از آن تاریخ می‌گذرد، منطق مرزبندی وستفالیایی هم‌چنان به‌عنوان یک حربه‌ی حیاتی در اختیار قدرت‌های غربی است. #مرزبندی و تعیین مرز، ناموس #نظم_جهانی است. این منطق هم اینک نیز برای مهار قدرت‌های نوظهور، به‌منظور حفظ #انحصار در مدیریت تحولات جهان به‌کار گرفته می‌شود. تجزیه‌ی کشورهایی که به سطحی از #پیشرفت دست پیدا می‌کنند و ایجاد اتحادیه‌های منطقه‌ای نمونه‌ای از مصادیق کاربرد #منطق_مرز در روزگار ماست. 🔸 مطالعه‌ی دانش‌های مرتبط با #توطّن و اداره‌ی #سرزمین نشان می‌دهد که این منطق در انحصار معماران ژئوپلیتیک جهان قرار دارد. شکستن این انحصار و تعیین منطقی جدید برای مرزبندی، و چه بسی وضع و جعل پدیده‌ای غیر از #سرحدّات و #مرز برای صیانت از تمایزات فرهنگی، یکی از الزامات گذار به #نظم_جدید_جهانی و تصویرسازی از #تمدن_نوین_اسلامی است. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid