|
🔴 جابهجایی محور توازن منازعات تمدنی به مدیترانه
📮 معماری صلح و پیشرفت در سرزمین میانه، از سند تا نیل
4️⃣ از 4️⃣
🔹 یکی از نقاط پیوند #ژئوپولیتیک با #دولتسازی و StateBuilding، عبارت است از: #منطق تعریف #سرزمین و #روش حاکم بر شیوهی تعیین و تنظیم #مرز برای مشخصکردن قلمرو یک #ملت. #توطّن، به سرزمینی با سرحدات مشخص و معین احتیاج دارد. اینکه این سرحدات براساس چه شاخص و معیاری، و با چه وسعت و گسترهای مشخص شوند، بر #سبک_زندگی و #الگوی_زمامداری تاثیر مستقیم دارند. تغییرات #روششناسی این منطق و الگو را تحتالشعاع قرار میدهند.
🔸 #مرز، شاخص جدیدی است که در #دولت_مدرن مورد توجه قرار گرفت. با تعریف مرز، که ماهیتی صرفا مادی و ریاضیاتی داشت، شاخص #سرحدّات که ماهیتی انسانی داشتند، کنار گذاشته شدند. سرحد براساس وفاداری اقوام و قبایل و ایلات #دور_از_مرکز تعریف میشد؛ اما مرز، کاملا کمّی بود و با متراژ سرزمین تعیین میگردید.
🔹 رونقگرفتن نگاهی کمّی و امکان رامکردن عالم طبیعت با افسار #ریاضیات، ابزاری بود که این گذار را تسهیل میکرد. #دیکورس_متد یا همان چیزی که بهخطا تحتعنوان «گفتار در روش» معروف شده است، مهمترین کتاب #دکارت است؛ این کتاب تنها 10 سال پیش از #وستفالیا و در نقطهی اوج #جنگهای_سیساله_مذهبی منتشر شد و بر منطق پیدایش جهان مدرن و شیوهی #واحدبندی نظام بینالملل تاثیر گذاشت.
🔸 شاخص مرز، گذار از #حکومت سنتی به #دولت_مدرن را ممکن کرد. حتی #هابز نیز متاثر از ریاضیات جدیدی که دکارت عرضه کرده بود، #لویاتان را نوشت. خود هابز، یعنی معمار دولت مدرن و نخستین مدون #فلسفه_سیاسی جدید، به این نکته تصریح کرده است.
🔹 اینکه دقیقا از کدامین نقطه از خاک گستردهی زمین، مرزهای یک سرزمین آغاز شود و در کدامین نقطه به اتمام برسد، نیازمند مطالعهی پیچیدهتر جغرافیا بود. اگرچه این پیچیدگی با ابزار ریاضی مهار میشد، اما نگاه پیچیدهتری به ماهیت انسانی و تاریخی جغرافیا را نیز میطلبید. بهمرور زمین، دانشهایی همچون #روابط_بینالملل، #ژئوپلیتیک، #ژئواستراتژی، #ژئواکونومی، #ژئوکالچر و ... درراستای تامین این نیاز، عمدتا با مرکزیت جهان آنگلاساکسونی شکل گرفتند.
🔸 از آن روز تا بهاکنون، #منازعات_مرزی یکی از مهمترین اهرمهای #دولتسازی و شکلدادن به #نظم_جهانی و #نظام_بینالملل بوده است. اینکه میبینیم از #وستفالیا تا به امروز، سکانداران #مسابقات_جغرافیایی و پایهگذاران دانشهای مرتبط با آن، کشورهای ابرقدرت جهان هستند، نشان میدهد که هژمونی مدرنیته با روش فهم جغرافیا در پیوند بوده است.
🔹 #بازی_بزرگ یکی از این مسابقات است که در قلب #سرزمین_میانه و در پیرامون مرزهای #ایران عزیز شکل گرفت و نتیجهی آن، تجزیهی بخشهایی از قلمرو ملی و تاریخی ما شد. این سرزمینهای جداشده اکنون 9 کشور را دربر میگیرند که عبارتند از: #گرجستان، #آذربایجان، #ارمنستان، #داغستان، #چچن، #ترکمنستان، #افغانستان، #پاکستان و #بحرین. در اثنای بازی بزرگ، کارکرد خاکی و زمینپایهی #زاگرس در شکلدادن به #سرزمین_میانه، به مرزهای آبی در #شرق_مدیترانه منتقل گردید.
🔸 بهتبع تغییراتی که دانشهای جغرافیایی جدید رقم زدهاند، مختصات و نقطهی تعادل #ناموازنه_تمدنی و لبههای منازعهخیز #ناترازی_تمدنی از #زاگرس به شرق مدیترانه منتقل شده است. از این رو است که سرزمین #فلسطین در جوار #نیل، امروزه سنگر مقاومت سرزمین میانه و نمایندهی #قدرت_زمینپایه در برابر #قدرت_اقیانوسپایه سینه سپر کرده است. امروز #سرنوشت فردای سرزمین #همسرنوشتان، در لبههای سرخ این نقطه از عالم، در حال رقمخوردن است.
/ پایان
📎 یادداشتهای پیشین
👇👇👇
1️⃣ یادداشت اول: وابستگی توازنبخش
2️⃣ یادداشت دوم: منطق طبیعی مرز
3️⃣ یادداشت سوم: استعلای جغرافیایی زیربنای استیلای سیاسی
.
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
دقایقی پیرامون دوران جدید عالم
| 🟥 در صدر فهرست نخستین اقوامی که #کشتی ساخته و دل به دریا زدهاند، نام مردمان #فنیقیه یا #کنعان قر
|
🔸مردمان #فنیقیه در میانهی دو حکومت بزرگ باستان، یعنی فراعنهی #مصر در شمال شرقی آفریقا و پادشاهان مستبد #بینالنهرین در #غرب_آسیا میزیستند. این موقعیت جغرافیایی، خصلتها و ویژگیهای فرهنگی خاصی را در ایشان پدید آورد.
🔹توانایی اقتباس از علوم و فنون مصری و بینالنهرینی، وقتی به هنر #دریانوردی ایشان اضافه شد، قدرت ویژهتری را به ایشان بخشید. فنیقیاییها توانا شدند که بهمنظور گریز از استیلای مصریها، مستعمرههایی را در سواحل مدیترانه برپا کنند. آنها در کرانههای جنوبی #مدیترانه به حرکت درآمدند؛ سرزمینهای جدیدی را کشف کردند و مناطق بکری را برای زندگی و تفریح و تجارت در اختیار خود درآوردند.
🔸لرنس وادل (Laurence Waddell)، باستانشناس انگلیسی در کتابی تحتعنوان «Phoenician Origin of the Britons, Scots, and Anglo-Saxons» 📎 معتقد است که ریشههای نژاد بریتانیایی، اسکاتلندی و #آنگلاساکسون به فنیقیه برمیگردد. وی میگوید گروهی از فنیقیاییها از سواحل #صیدا به راه افتاده، به #کارتاژ رسیده و حتی در #بریتانیا نیز برای خود سرزمینهای جدیدی اختیار کردهاند.
🔹اگرچه نخستین محرک مردمان #فنیقیه، گریز از استیلای فراعنهی بینالنهرین و مصر بود، اما مرور زمان، ایشان را به استعمارگرانی تبدیل کرد که جهان را بهنحو بیسابقهای زیر یوغ خویش کشیدند و سلطهی جهانی بیسابقهای را برای چپاول ملتها خلق کردند. آنها از تفرعن گریختند، اما بنیانگذار #استعمار گردیدند.
🔸فینیقیاییها بهتدریج این امکان را یافتند که سواحل شمالی مدیترانه را تحت تصرف خود درآورند. آنها بندرهایی را در این مناطق ساختند و تجارتخانههایی را برپا نمودند که یک تفکر مشترک بر آن حاکم بود: اصالت #سود و اهمیت ذاتی #سرمایه.
🔹فنیقیاییها با صید صدف در جزایر #دریای_اژه، بهویژه آبهای #یونان و جزیرهی #کرت، رنگ ارغوانی زیبایی به عمل آوردند و آن را در رنگآمیزی پارچههای پشمی به کار گرفتند. این کار در کنار خریدوفروش عطر، فلزات، سنگهای قیمتی و چوب، تجارت بسیار پرسودی محسوب میشد. #تجارت_برده نیز به این فهرست اضافه گردید و به یک بازار پررونق دیگر تبدیل شد.
🔸#بازار_دریایی مردمان #فنیقی، که مرکز آن بندرهای لبنان (#صور، صیدا، جبیل و #بیروت) بود، تجارت و بازرگانی #چین و #هند را از راه دریا به #سیسیل ایتالیا، #اسپانیا، مارسی فرانسه و نهایتا #بریتانیا متصل کرد. این نخستین چهرهی #اقتصاد_دریاپایه بود که لاجرم #شرق_مدیترانه و بنادر #لبنان، با #دست_پنهان_جغرافیا در مرکز و کانون آن قرار میگرفت.
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
دقایقی پیرامون دوران جدید عالم
| 🟥 ارتفاعات جولان: سایهی مرگی بر سر تلآویو ✂️ بازی جام؛ از «برجام» تا «جولان» 1️⃣ از 4️⃣ 💰 ت
|
🔸وقتی #آیتالله_خامنهای ساعت شنیِ زمانِ فروپاشی اسرائیل را در 18 شهریورماه 1394 برگرداندند، اهل اشارت رد پای عزرائیل را در ساحت زمینی و مکان، در #ارتفاعات_جولان مشاهده کردند. بشارت آیتالله در تهران، شبهی را در بلندیهای جولان به حرکت درآورد که سایهی کمین آن تا #تلآویو را دربر میگرفت و برای فرا رسیدن صبحِ قرار، لحظهشماری میکرد.
🔹تیرماه حادثهخیز ایران، اینبار در سال 1394، میدان پررونق رقابت استعارهها شده بود. سهشنبه 23تیرماه همین سال، «برنامهی جامع اقدام مشترک» (JCPOA) موصوف به #برجام، «جام»ی را تداعی میکرد که پیشتر، در دوشنبهی 27تیر 1367 در برابر امام خمینی نهاده بودند. اما آیتالله خامنهای با لبخندی طعنهآمیز، عبارت مقامات #تلآویو را به سخره گرفت و فرمود:
«شنیدم صهیونیستها در فلسطین اشغالی گفتند فعلاً با این مذاکراتی که شد، تا ۲۵ سال از دغدغهی ایران آسودهایم؛ بعد از ۲۵ سال فکرش را میکنیم! بنده در جواب عرض میکنم: اوّلاً شما ۲۵ سال آینده را نخواهید دید. انشاءالله تا ۲۵ سال دیگر، به توفیق الهی و به فضل الهی چیزی به نام رژیم صهیونیستی در منطقه وجود نخواهد داشت. ثانیاً در همین مدّت هم، روحیّهی اسلامیِ مبارز و حماسی و جهادی، یک لحظه صهیونیستها را راحت نخواهد گذاشت» (18شهریور 1394 / 9سپتامبر 2015).
🔸مفسران صفحاتی را باز کردند تا دربارهی آنچه در #جام_جانبین_ایرانی میگذرد، گمانهزنی کنند. همان روزها بود که لبخندی نیز بر لبان #جولان نشست و اشارت را از عبارت مولایش گرفت. امروز 3373 روز (9سال و 2ماه و 26روز) از آن روز میگذرد و شنهای این ساعت وارونه، تمنای شتاب بیشتری برای فرودآمدن دارند.
🔹نشانههای تحرک در جولان اندکاندک استشمام شد. بحران سوریه به نقطهای رسید که حضور پررنگ ایران در همسایگی سرزمینهای اشغالی، شکل حقوقی پیدا کرد. این حضور مطابق با درخواست رسمی دولت سوریه و طبق روال حقوق بینالملل صورت میگرفت.
🔸در حالی که مذاکرات بینالمللی در ژنو، پیرامون آیندهی سوریه در حال برگزاری بود، #نتانیاهو بههمراه کابینهی خود، یکشنبهروز، 17 آوریل 2016 (29 فروردین 1395) به #بلندیهای_جولان سفر کرد و به شکل نمادین، نشست کابینهی خود را در دامنهی این کوه برگزار نمود. سخن وی این بود که کنترل #فلات کوهستانی جولان برای همیشه در دست اسرائیل باقی خواهد ماند و او قسمتهای اشغال شده را به سوریه هیچگاه برنخواهد گرداند. 📎 کابوس نتانیاهو این بود که چگونه میتوان با افزایش حضور ایران در کوهستانهای جولان، افسار کنترل این منطقهی استراتژیک را همچنان در دست گرفت؟!
🔹ارتفاعات جولان، مرز و منطقهی مشترک میان سوریه، #لبنان، #اردن و #فلسطین اشغالی است. یکهتازی #نتانیاهو در این منطقه اقتضائاتی دارد که فصل جدیدی از تامین این اقتضائات، در هفتهای که پشت سر گذاشتهایم، آغاز شده است. این روزها، فصل مهمی از معماری #شرق_مدیترانه در پیش است. سگ هاری قصد بلعیدن لقمهای را دارد که میتواند چهرهی دیگر آن، افتادنش در تلهی موش باشد.
این یادداشت ادامه دارد....
📩 پینوشت:
آیتالله خامنهای در سال 92 و 93 نیز جملات کلیدی و استعارهگون خطاب به رژیم صهیونیستی بیان فرموده بودند. عبارت « اگر غلطی از آنها سر بزند، جمهوری اسلامی تلآویو و #حیفا را با خاک یکسان خواهد کرد» و «ملت، عاشق مبارزهى با صهیونیستهاست» بهترتیب، نشانهگذاری استعارهای آیتالله خامنهای در سال 92 و 93، نسبت به #میدان مواجهه با آن رژیم بوده است.
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
|
🟥 سهگانهی نتانیاهو، ترامپ و اورشلیم
✂️ بازی جام؛ از «برجام» تا «جولان»
2️⃣ از 4️⃣
💰 تعداد کلمه: 600 کلمه
⏰ زمان مورد نیاز برای مطالعه: 7 دقیقه
پدیداری هژمونی غرب، مرهون گذار از #نظم_زمینپایه به #نظم_اقیانوسپایه است. با این گذار، صلح و آرامش در #سرزمین_میانه به آهنگ نبض #شرق_مدیترانه پیوند خورده است. امروز نیز همچنان تب سیاست #از_سند_تا_نیل، با تپشهای قلب #فلسطین تنظیم میشود. نتانیاهو و ترامپ و اورشلیم، سهگانهای هستند که در 15 سال گذشته بر این ضربان تاثیر گذاشتهاند. این سهگانه چه نسبتی با داستان #ایران_قوی و #خاورمیانه_جدید دارد؟
این روایت را نیز در ادامه یادداشت پیشین، در ادامه بخوانید....
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
|
🔴 آنچه در میدان رخ داد تنگترشدن مرزهای #مقاومت بود؛ جغرافیای استقامت ضربهی سهمگینی از #مدرنیته_تکفیری خورد؛ این صدمه، بخشهایی از افقهای واضح را که در برابر دیدگانمان بود، مختل کرد. #سوریه، دستان سرزمین میانه برای تماس با #شرق_مدیترانه بود؛ نقطهای بسیار حساس برای ایجاد توازن میان #نظم_زمینپایه با #نظم_اقیانوسپایه. اینک سامان این قلمرو -بنابر بر شواهد امر- از هم گسسته است.
🔸 اینک آنچه باقیست، #منطق_مقاومت و #عقلانیت_ایستادگی است و درسهای سختی که باید از آن بیاموزیم. سرزمین ازدسترفته را میشود بازگرداند؛ مرزها را میشود بهگونههای دیگری -هرچند سخت و صعب- ترسیم کرد؛ اما آنچه زائلشدنش مصیبت میآفریند، فروپاشی #دستگاه_محاسباتی و زوال دقت از پیکرهی هوش سنجشی این سرزمین است. باید #عقلانیت_استقامت (عقلانیبودن ایستادگی در برابر #استیلا و سلطهی بیگانه) را دریابیم؛ و الا لغزشها میتوانتد پای هر حاکمی بنشینند و دامن هر ملتی را آلوده کنند.
اما دو نکتهی موجز.
1️⃣ تلهی دوگانهی استبداد-استعمار
بزنگاه بروز #خطای_محاسباتی در تاریخ 200 سال گذشتهی ما، از نیل تا سند، تشخیص اولویت مبارزه با دوگانهی #استبداد یا #استعمار بوده است؛ با حاکمی که زبان گفتگو با مردم خویش را از دست داده است را در اولویت مبارزه قرار دهیم یا قلم بیگانهای که قصد سلطه بر سرنوشتمان به دست گرفته است را بشکنیم؟! چگونه میتوان از هر دو گریخت؟! در تنگنای انتخاب، کدامین گزینه برای مبارزه اولویت دارد؟! ملتهای بالیده در این سرزمین باشکوه، بهاستثنای #ایران_جدید، همگی مبتلا به این خطای محاسباتی بودهاند که از شلاق حاکمان مستبدشان به افیون بیگانه لغزیدهاند. فاصلهگرفتن از #عقل_مقاومت، به هر بهانه و طریقی که باشد، این وضعیت استثنائی را تغییر خواهد داد.
2️⃣ تلهی مقایسه امروز با دیروز
صحت و درستی #تصمیمهای_ملی را باید با فردایی که خلق میکنند، سنجید. بزنگاه دیگری که ملتها دچار #اختلال_محاسباتی میشوند، هیجان رهایی از دیروز و پناهبردن به فرداهای فریب است. غافلشدن از اینکه چارچوب کدامین نظم را فردا به تن ملت میکنیم، بزنگاه لغزش و گرفتارشدن به خطای محاسباتی است. فرداهای مختلفی در کمین سرنوشتهای یک ملت هستند. نظمهای متنوعی قصد معماری چشماندازهای ملی را دارند؛ عقلهای گوناگونی سازندهی نظمهای متعدد و فرداهای مختلف هستند. امروز را باید با فردا سنجید، نه با دیروز.
#درسهای_شام
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid