﷽
📩شناسه۱۴۰۲۱۲۲۹۱۵۳۸
🎼نوروزخوانی
🌍بندپی و سوادکوه
🌸بهار و نوروز موضوعی است که همواره در طول تاریخ ایران بویژه در استان های شمالی از جمله مازندران، دستمایه ی خلق آثار در خور توجهی از هنرمندان به خصوص #نوروزخوانان مختلف شده است.
بگونه ای بهار و نوروز برای هر مازنی خاصترین فصل بوده که #نوروزخوانی از سنت های وزین و جدانشدنی فرهنگ عامه #تبرستان است.
📌 گواه توجه #مازنی_ها به نوروز و نوروزخوانی هم فراوانی شعر و ترانه و موسیقی درمورد این فصل قبل از سال تحویل سال در تاریخ هنر #طبرستان با رنگها، نواها، دل گویه ها و فضاهای گوناگون است که هنوز هم قابلیت پذیرش خلاقیت و نوآوری را دارد.
🎙نوروز خوانی از برجسته ترین آیین سنتی مردم #طبرستان بویژه دیار سرسبز #بندپی و #سوادکوه می باشد.
🎙#نوروزخوانی در میان اهالی #بندپی و #سوادکوه هنری است که پیوندی عمیق با فرهنگ، اعتقاد، طبیعت، و اجتماع پیرامون خود دارد و از این رو پرداختن به آن در #پژوهش_ادملاوند بسیار حائز اهمیت است.
🟡توجه به سنتهای طایفه ای غنی و متنوع در #بندپی و #سوادکوه در قالب #نوروزخوانی حول محور این موضوع مهم یعنی بهار و نو شدن، که با پیوستن به درک و مفاهیم اعتقادی عمیقِ مردم این دیار به شریعت به وجود آمده است باید به اصالت خویش باقی مانده ولی مخاطبین و البته اصحاب قلم در مسیر خلاقیت و نوآوری در آئین نوروزخوانی، از فاصله گرفتن آن با اصالت خویش غافل نشوند.
🎙نوروزخوانان بندپی و سوادکوه بصورت فردی و یا در گروههای دو و یا سه نفره در محلههای خود یا بصورت خاص در #گلیا،#خوشرودپی،#شیرگاه، #لفور،#امامزاده_حسن،#آلاشت، #باکردِه_اَنند و....گردش کرده و با خواندن ابیاتی دلنشین مازنی و بعضا فارسی فرارسیدن نوروز باستانی را نوید میدهند.
🎼صدسلام و سی علیک
🎼صاحب خانه سلام علیک
🎼سلام من بگیر علیک
🎼 ازجانب مُلا بیگ
🎼نوروزسلطان آمده
🎼گُل در گلستان آمده
🎼مژده دهید به دوستان
🎼نوروز سلطان آمده
🎼بهارآمد، بهارآمدخوش آمد
🎼علی باذوالفقار آمدخوش آمد
📌نکته جالب اینجاست که درمیان ابیات و اشعار نوروزخوانی در بندپی، سوادکوه و حتی سایر نقاط مازندران، مضامینی در ارتباط با مدح امام علی علیه السلام و دیگر امامان وجود دارد.
📜مرسوم است که صاحبخانه یا حاضرین در کوچه و محیط اجرای آئین نوروزخوانی اقلامی، چون برنج، کُماج، چایی نون، تخم مرغ، گردو و یا وجه نقد به #نوروزخوانان هدیه داده و وی یا همراهانش نیز در مقابل برای سلامتی اهل خانه و برآورده شدن حاجات آنان را دعا میکند.
🎙هنرمندانی چون #گرشاسب_گوَرزَن [#گاوزن]، #طهماسب_سَمکوش [سماکوش]، #خانلر_گوچو [گلچوب]، #قادر_لَنِّه، #کربلایی_مرادعلی_باکر، #رستم_تم_تم [تهمتن] از جمله #نوروزخوانان مشهور #بندپی در دوره ی #زندیان بویژه در دوره ی حکومت محمدقاسم خان حلالخور [حاجی خانجان؛حاکم بندپی] در بندپی بودند.
اما شوربختانه هیچ اثر مکتوبی از آنان تا کنون به پژوهش ادملاوند نرسیده است.
📜اشعار رایج نوروزخوانان:
🎼 باد بهارون بیمو ♬♩♩
🎼 نوروز سلطون بیمو ♬♩♩
🎼 مژده هادین دوستان ♬♩♩
🎼 گل در گلستون بموئه ♬♩♩
🎼🎼 بیمو باد بهارون ♬♩♩
🎼 بیمو نوروز سلطون ♬♩♩
🎼 هادین مژده دوستون ♬♩♩
🎼 بیمو گل در گلستون ♬♩♩
🎼 آی بیموئه نوبهار ♬♩♩
🎼 خشک دار بورده خار ♬♩♩
🎼 بموئه بیه بیدار ♬♩♩
🎼 خونش کنه سَرِ دار ♬♩♩
🍃⃟🌸᭄•🍃⃟🌸᭄﷽🍃⃟🌸᭄•
🎼 باد بهارون بیمو ♬♩♩
🎼 نوروز سلطون بیمو ♬♩♩
🎼 مژده هادین دوستان ♬♩♩
🎼 گل در گلستون بموئه ♬♩♩
🎼 بیمو باد بهارون ♬♩♩
🎼 بیمو نوروز سلطون ♬♩♩
🎼 هادین مژده دوستون ♬♩♩
🎼 بیمو گل در گلستون ♬♩♩
🎼 مشت عموی با ایمان ♬♩♩
🎼 شکر شیرین ته زبون ♬♩♩
🎼 صدف هسته ته دندون ♬♩♩
🎼 انعام ره بیار بیرون ♬♩♩
🎼 بادا بهارون بیمو ♬♩♩
🎼 نوروز سلطون بیمو ♬♩♩
🎼 مژده هادین دوستون ♬♩♩
🎼 گل در گلستون بموئه ♬♩♩
🍃⃟🌸᭄•🍃⃟🌸᭄﷽🍃⃟🌸᭄•
🎼آی بهار آمد، بهار آمد خوش آمد
🎼آی بهارِ لاله زار آمد، خوش آمد
🎼باد بهارون بیمو، باد بهارون بیمو
🎼گل به گلستون بیمو
🎼مژده هادین دوستون
🎼نوروز سلطون بیمو
🎼آبرارون آخاخرون،
🎼مرد و زن مازندرون
🎼خنه ی جا بین بیرون
🎼بموئه نوروز سلطون
🎼باد بیمو نوبهار، باد بیمو نوبهار
🎼سرخ بییه خشک دار
🎼آی خاخرون، آی برار
🎼این بهار خارخار دار
🎼باد بهارون بیمو،
🎼باد بهارون بیمو
🎼گل به گلستون بیمو،
🎼گل به گلستون بیمو
🎼مژده هادین دوستون،
🎼عید بزرگون سلطون بیمو
🎼مژده هادین دوستون،
🎼نوروز سلطون بیمو
🎼آبرارون آخاخرون،
🎼مرد و زن مازندرون
🎼خنه ی جی بنین بیرون،
🎼بموئه نوروز سلطون
🎼صد سلام و سی علیک،
🎼برار سلام علیک
🎼باد بهارون بیمو،
🎼باد بهارون بیمو
🎼گل به گلستون بیمو،
🎼گل به گلستون بیمو
🎼مژده هادین دوستون،
🎼عید بزرگون سلطون بیمو
🎼مژده هادین دوستون،
🎼نوروز سلطون بیمو
✍#محسن_داداش_پور_باکر
۱۴۰۲/۱۲/۲۹
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2488
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand ﷽
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
پژوهش اِدمُلّاوَند
꧁꧂🌼꧁꧂🌼꧁꧂ 🔵#رودخانه_های_بندپی 📩شناسه۱۴۰۳۰۲۰۲۱۳۹۲ 📩شناسه پیوستی۱۴۰۲۱۲۰۲۱۷۵۵ 🔷#رودخانه_خجرو 🌍لمسوکلا ب
꧁꧂🌼꧁꧂🌼꧁꧂
🔵#رودخانه_های_بندپی
📩شناسه۱۴۰۳۰۲۰۲۱۳۹۲
📩شناسه پیوستی۱۴۰۲۱۲۰۲۱۷۵۵
🔷#رودخانه_خجرو
🌍لمسوکلا بندپی شرقی
#لَمسوکلا
#نمدمال_محله
🔵#رودخانه_خجرو
🔷رودخانه ی #خجرو در ضلع غربی روستای لمسوکلا بندپی شرقی واقع شده است.
🔷سرچشمه ی آن در بخش شرقی کوه #سیاپِل (فریدون تخت) واقع است.
🔷خجرو در لمسوکلا به #سجرو می پیوندد.
🔷در پایین دست نقطه ی اتصال سجرو و خجرو چند چشمه ی معدنی به نام #گنیو [گنداب] می جوشند که شوربختانه تا کنون توجهی به بهره برداری اقتصادی و گردشگری نمودن آن نشده است.
🔹نام #خِجرو در برخی از اسناد و اقوال محلی به #خواجه_رو ، #خرجی_او ، #خانچه_رو، #خُجه_رو بیان شده است.
🔸برخی نام این رود را از واژه ی #خُج برمی شمارند.
در گذشته در حوالی قلعه ی #شاهنشیر درختان خُج [گلابی جنگلی] قابل توجهی قرار داشتند که امروزه هیچ اثری از آنها مشهود نیست.
📌پیشینیان به محل فعلی #شاهنشیرلمسوکلا #خُجِه_کوه می گفتند.
🔸از چشمه های معروف متصل به #خجرو، چشمه ی زیبای#دِماغه است.
🔹#خجرو دارای آبی خنک، زلال و گوارا می باشد.
🔹از ویژگی ممتاز رودخانه ی #خجرو ، بِکر بودن و عدم فعالیت انسانی در بالادست آن است.
🔹انبوه ماهیان در این رودخانه زبانزد و مشهود است.
🔸#خجرو متعلق به روستای باصفای لمسوکلا است. در سند مبایعه نامه ی سال ۱۲۳۵ قمری نام این روستا ((نَمدمال محله)) قید شده است.
🔸بهره برداری از آب #خجرو در بخش کشاورزی، آشامیدنی ، پرورش ماهی مهم و تحسین برانگیز است.
🔵#چشمه های لمسوکلا:
■دِماغه
■آقاچشمه
■سیوچشمه
■کیجاچشمه
■مارجان چشمه
■زَرچال او
■غازی چشمه
■پِه سرچشمه
■تَلی چشمه[پری چشمه]
📜محلات قدیم لمسوکلا:
🔘قلعه کتی
🔘تم تم سر
🔘خِرابه
🔘متون کلا
🔘فلیج
🔘خُج کوه
🔘سو پِل
🔘قلعه ارشین
🔘خواخِر قبر سر
🔘قلعه کتی
🔘کرات کتی
🔘ریکو
🔘آیش اَرشین شاه
🔘اسپیارملک
🔘چاک کلا
🔘غاز درّه
🔘الاشخامن
🔘پیازباغ
🔘مین مَله
🔘میرتالارسر
🔘و...
🏕قطعات زمین مزروعی لمسوکلا:
🔘خرابه
🔘بن کیله
🔘ممرز بِن
🔘خراط
🔘اسپیاربن
🔘پنج خویز
🔘چهارخویز
🔘گتِ دشت
🔘وقفی کاله
🔘تسکا لپار
🔘 و...
🔸#قلعه ی فریدون (تپه فریدون) در ضلع جنوب شرقی لمسوکلا واقع شده است.
🔸بنای قدیمی ((شاهنشیر)) نیز در جنوب غربی این روستا و حوالی #خجرو واقع شده است.
🔸#تم_تم_سر که محل اسکان بسیار قدیمی اهالی #تهمتن_کلا فعلی [شاید سه تیره فعلی و مقیم: پایین سری، نوچایی و آقاجان دسته] بندپی بوده، که این محل در ضلع جنوب شرقی لمسوکلا واقع شده است.
📌#تم_تم_سَر دارای قبرستان خیلی قدیمی بوده که مورد تجاوز قاچاقچیان فرهنگی قرار گرفت. [#تم_تم]
🔸این روستای دارای چهار قبرستان باستانی و یک قبرستان مین مله دارد که در آن نیز مزار سه تن از شهدای انقلاب اسلامی مشهود است.
🕌در پایین دست زمین موسوم به غازدره و الاشخامِن لمسوکلا؛ در ضلع شرقی این روستا مزار#سیدشریف واقع شده است که اهالی تا دهه ۱۳۷۰ همه ساله در روز عاشورا طی مراسم دسته روی بدان جا #مراسم ((سلام آقا)) را اجرا می کردند.
📌 به مرور اما بدلیل سنگ چین بودن این بقعه ی متبرک دچار خدشه، تخریب و حتی شوربختانه مورد بی حرمتی نیز واقع شده است و دیگر آن مراسم و عرض ارادت تا این زمان انجام نمی شود.
🔸خواخِرقبرسَر:
زنی به نام ((ریکومهر)) قبل از دوره ی #زندیان حاکم این روستا بود که در صلابت حکومت میکرد و نامی نیک آوازه داشت.
📌وی خواهر ارشین شاه بود.
احشام وی در #چاک_کلا مورد سرقت یاغیان قرار گرفت و این امر موجب شد که وی آنان را تحت تعقیب قرار دهد.
📌 وی ملازم و تاج نشین #تپه فریدون بود که به خیانت یکی از خدمه اش به نام ((خرّاط)) کشته شد.
او را در محل فعلی؛مرتع موسوم به #خواخرقبرسر دفن کردند. [فاقدمنبع]
📝این تحقیق ادامه دارد.
✍#محسن_داداش_پورباکر
🗓۱۴۰۳/۰۲/۰۲
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2659
🟠با توجه به نسبی بودن علم تاریخ، این مطالب تا زمانی اعتبار دارد که سند اصیل و متقنی آن را نفی نکند.
در صورتی که اسناد جدید و دارای اصالتی به دست آید که با مطالب موجود در این پژوهش تعارض داشته باشد، نگارنده بدون هیچ گونه تعصبی ، آن را خواهد پذیرفت.
💌چاپ و نشر مطالب #بدون_نام بردن از منبع#پژوهش_ادملاوند مجاز نیست.
🟡تمامی حقوق برای محسن داداش پور باکر محفوظ است .
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand ﷽
#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
هدایت شده از پژوهش اِدمُلّاوَند
꧁꧂🌼꧁꧂🌼꧁꧂
🔵#رودخانه_های_بندپی
📩شناسه۱۴۰۳۰۲۰۲۱۳۹۲
📩شناسه پیوستی۱۴۰۲۱۲۰۲۱۷۵۵
🔷#رودخانه_خجرو
🌍لمسوکلا بندپی شرقی
#لَمسوکلا
#نمدمال_محله
🔵#رودخانه_خجرو
🔷رودخانه ی #خجرو در ضلع غربی روستای لمسوکلا بندپی شرقی واقع شده است.
🔷سرچشمه ی آن در بخش شرقی کوه #سیاپِل (فریدون تخت) واقع است.
🔷خجرو در لمسوکلا به #سجرو می پیوندد.
🔷در پایین دست نقطه ی اتصال سجرو و خجرو چند چشمه ی معدنی به نام #گنیو [گنداب] می جوشند که شوربختانه تا کنون توجهی به بهره برداری اقتصادی و گردشگری نمودن آن نشده است.
🔹نام #خِجرو در برخی از اسناد و اقوال محلی به #خواجه_رو ، #خرجی_او ، #خانچه_رو، #خُجه_رو بیان شده است.
🔸برخی نام این رود را از واژه ی #خُج برمی شمارند.
در گذشته در حوالی قلعه ی #شاهنشیر درختان خُج [گلابی جنگلی] قابل توجهی قرار داشتند که امروزه هیچ اثری از آنها مشهود نیست.
📌پیشینیان به محل فعلی #شاهنشیرلمسوکلا #خُجِه_کوه می گفتند.
🔸از چشمه های معروف متصل به #خجرو، چشمه ی زیبای#دِماغه است.
🔹#خجرو دارای آبی خنک، زلال و گوارا می باشد.
🔹از ویژگی ممتاز رودخانه ی #خجرو ، بِکر بودن و عدم فعالیت انسانی در بالادست آن است.
🔹انبوه ماهیان در این رودخانه زبانزد و مشهود است.
🔸#خجرو متعلق به روستای باصفای لمسوکلا است. در سند مبایعه نامه ی سال ۱۲۳۵ قمری نام این روستا ((نَمدمال محله)) قید شده است.
🔸بهره برداری از آب #خجرو در بخش کشاورزی، آشامیدنی ، پرورش ماهی مهم و تحسین برانگیز است.
🔵#چشمه های لمسوکلا:
■دِماغه
■آقاچشمه
■سیوچشمه
■کیجاچشمه
■مارجان چشمه
■زَرچال او
■غازی چشمه
■پِه سرچشمه
■تَلی چشمه[پری چشمه]
📜محلات قدیم لمسوکلا:
🔘قلعه کتی
🔘تم تم سر
🔘خِرابه
🔘متون کلا
🔘فلیج
🔘خُج کوه
🔘سو پِل
🔘قلعه ارشین
🔘خواخِر قبر سر
🔘قلعه کتی
🔘کرات کتی
🔘ریکو
🔘آیش اَرشین شاه
🔘اسپیارملک
🔘چاک کلا
🔘غاز درّه
🔘الاشخامن
🔘پیازباغ
🔘مین مَله
🔘میرتالارسر
🔘و...
🏕قطعات زمین مزروعی لمسوکلا:
🔘خرابه
🔘بن کیله
🔘ممرز بِن
🔘خراط
🔘اسپیاربن
🔘پنج خویز
🔘چهارخویز
🔘گتِ دشت
🔘وقفی کاله
🔘تسکا لپار
🔘 و...
🔸#قلعه ی فریدون (تپه فریدون) در ضلع جنوب شرقی لمسوکلا واقع شده است.
🔸بنای قدیمی ((شاهنشیر)) نیز در جنوب غربی این روستا و حوالی #خجرو واقع شده است.
🔸#تم_تم_سر که محل اسکان بسیار قدیمی اهالی #تهمتن_کلا فعلی [شاید سه تیره فعلی و مقیم: پایین سری، نوچایی و آقاجان دسته] بندپی بوده، که این محل در ضلع جنوب شرقی لمسوکلا واقع شده است.
📌#تم_تم_سَر دارای قبرستان خیلی قدیمی بوده که مورد تجاوز قاچاقچیان فرهنگی قرار گرفت. [#تم_تم]
🔸این روستای دارای چهار قبرستان باستانی و یک قبرستان مین مله دارد که در آن نیز مزار سه تن از شهدای انقلاب اسلامی مشهود است.
🕌در پایین دست زمین موسوم به غازدره و الاشخامِن لمسوکلا؛ در ضلع شرقی این روستا مزار#سیدشریف واقع شده است که اهالی تا دهه ۱۳۷۰ همه ساله در روز عاشورا طی مراسم دسته روی بدان جا #مراسم ((سلام آقا)) را اجرا می کردند.
📌 به مرور اما بدلیل سنگ چین بودن این بقعه ی متبرک دچار خدشه، تخریب و حتی شوربختانه مورد بی حرمتی نیز واقع شده است و دیگر آن مراسم و عرض ارادت تا این زمان انجام نمی شود.
🔸خواخِرقبرسَر:
زنی به نام ((ریکومهر)) قبل از دوره ی #زندیان حاکم این روستا بود که در صلابت حکومت میکرد و نامی نیک آوازه داشت.
📌وی خواهر ارشین شاه بود.
احشام وی در #چاک_کلا مورد سرقت یاغیان قرار گرفت و این امر موجب شد که وی آنان را تحت تعقیب قرار دهد.
📌 وی ملازم و تاج نشین #تپه فریدون بود که به خیانت یکی از خدمه اش به نام ((خرّاط)) کشته شد.
او را در محل فعلی؛مرتع موسوم به #خواخرقبرسر دفن کردند. [فاقدمنبع]
📝این تحقیق ادامه دارد.
✍#محسن_داداش_پورباکر
🗓۱۴۰۳/۰۲/۰۲
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2659
🟠با توجه به نسبی بودن علم تاریخ، این مطالب تا زمانی اعتبار دارد که سند اصیل و متقنی آن را نفی نکند.
در صورتی که اسناد جدید و دارای اصالتی به دست آید که با مطالب موجود در این پژوهش تعارض داشته باشد، نگارنده بدون هیچ گونه تعصبی ، آن را خواهد پذیرفت.
💌چاپ و نشر مطالب #بدون_نام بردن از منبع#پژوهش_ادملاوند مجاز نیست.
🟡تمامی حقوق برای محسن داداش پور باکر محفوظ است .
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand ﷽
#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─