#ایل_پریجا
#شجره_نامه
📘نمایه از صفحه ۷۳ کتاب ((از بالا گنجکلا تا پائین شالینگچال؛ خاندان تقی فیروزجایی))
📇چاپ ۱۳۹۹
📝نویسنده گان: علی فیروزیان حاجی و حسین بیگلرنیا
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand ﷽
#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
#شعر_مازنی
💠بهمــن بمـو آ خشکِ چـو وشکو بَزوئه
💠کـکّـی خـشــالی جــا بمـو کوکو بَزوئه
💠بلبل دعا گو را گذر مست و غزلخون
💠کــوتر سمـا هاکرد و هِـــی ابرو بَزوئه
💠دشت آ همـــندی پَر پَتـو زو دَیّه مرده
💠انـــدونِ کـِــــر وا بَیّـه تشّــه او بـَزوئه
💠ویشـه دَکــرده تن اَیی مخمـل قوا ره
💠بســـتا نخـــاری رخـته بوتــا لو بَزوئه
💠دریو شـه کـلّاکـی هــوا جا هِی اِماره
💠پیشـی هـــدا آ نـــاخــــدا پـارو بَزوئه
💠گـوش آ گَـلی پر بییه ، ناحق رَفتنییه
💠گـِر بَیــّـه دَس بالا بمـــو یاهــو بَزوئه
💠مـــنــزل به مـنــزل لاله پرپر بَیـّه امّا
💠ناحــق پئی هاکرد و حق سوسو بَزوئه
**؛
💠آ ناخـــــدا اَتّـا نظـر هــارش چتی می
💠وشنی اَمـــه ایمـون و دینّه چو بزوئه
✍طالبی دادوکلایی
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2335
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ❅𖣔༅═─
#پژوهش_اِدمُلّاوَند
@edmolavand
#آوات_قلمܐܡܝܕ
http://mohsendadashpour2021.blogfa.com
#پژوهش_تحقیقات_میدانی
#یافته_های_شفاهی
#تبارشناسی_نسب_نامه
#بازخوانی_خوانش_اَسناد
#معرفی_نویسندگان_پژوهشگران
#بازنگری_سنت_های_مازنی
#قومنگاری_آنتروپولوژی_انسان_شناسی
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
✍منصور جعفری:
🔸 #صَور_و_جَخت
🔸در ایام گذشته، بیشتر در روستاها، بویژه در روستاهای غیر مدنی تر، کارها و تصمیمات خود را با #صَور و #جخت، میزان و هماهنگ می کردند و بزرگترها، بسیار به آن باور داشتند و بچه هایشان را نسبت به عمل کردن صَور و جخت، الزام می نمودند.
📌صور ارتباط به یک عطسه «اَشنیفِه» داشت و جخت به دو عطسه «اَشنیفه».
📌تک عطسه، به منزله ی خروج ممنوع و صرف نظر کردن از تصمیم و هر برنامه ی کاری بود و دو عطسه(جخت) به منزله اقدام شتابان نسبت به برنامه، تصمیم و هرکاری که قصد انجام آن را داشتیم، قلمداد می شد.
📌#صَور را نوعی هشدار و زنگ خطر می دانستند و جخت را به نوعی طلب خیر و مصمم تر شدن نسبت به هر قصد و مقصودی.
📌همین نگاه و باور در همه جا و همچنین محل ما در پاجی میانا [دودانگه ساری]، و مناطق ییلاقی اوپرت و سرخده، بطور غلیظ اجرا می شد و اگر کسی مقاومت می کرد، مورد منع و مؤاخذه شدید پدر و مادر، بویژه پدربزرگ و مادر بزرگ قرار می گرفتند.
📌شایان ذکر است، جوانان گاهی از صداقت و باور خانواده فرصت طلبی و سوء استفاده می کردند و از سر شیطنت برای رفتن و نرفتن ِجایی به دلخواه خودشان، بطور تصنعی و صحنه سازی صَور یا جخت می آوردند، و راه برون رفت یا عدم آن را از پدر و مادر می گرفتند و به مقصود و هدف خود دست می یافتند، البته چنین نگاهی به ندرت دیده می شد.
📋تاریخ نگارش: ۱۴۲۲۰/۱۱/۲۰
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2338
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ❅𖣔༅═─
#پژوهش_اِدمُلّاوَند
@edmolavand
#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
هدایت شده از پژوهش اِدمُلّاوَند
📜بررسی راه های باستانی بندپی
ه.ل رابینو در شرح راه هایی که از مازندران به تهران می رسد از این مسیر یاد میکند:
((راه دیگر از #آمل به #گلیا ، #نِشل ، #ارجمند یا لزور ،#نوا ، آه و طهران است که جمع آن تقریبا ۱۴۴ میل و خیلی به نُدرت و شاید هیچ وقت محل رفت و آمد کاروان ها نبوده است))
📚منبع: ه.ل رابینو،مازندران و استرآباد، ترجمع غلامعلی وحید مازندرانی، تهران، بنگاه ترجمه و نشرکتاب، ۱۳۴۶، ص ۷۵
📝نقد: گمان و نظر ه.ل رابینو نادرست است چرا که تا پهلوی اول، این مسیر کاربرد داشت و پس از احداث جاده ی #هراز، راه آهن شمال و جاده ی #فیروزکوه خالی از تردد گردید. وجود سه رباط (کاروان سرا) در مسیر این راه (نشل تا#لزور) خود گواهی این مدّعا است.
📝منوچهر ستوده می نویسد:
((ظاهرا این راه قدیمی از #مشهدسر (بابلسر) به #بارفروش_ده (بابل امروز) و از آنجا به #بندپی و از آنجا به بندپی و از آنجا به #شیخ_موسی و از شیخ موسی به #بَرزِنِه و لزور و #ارجمند و فیروزکوه میرفته است....مسیر این جاده بیشتر در کنار آبی بوده که به بندپی می رود و به #سِرچه_رود (سجرو)....معروف است)).
📚منبع: منوچهر ستوده، از آستارا تا استارآباد، جلد ۴، ص ۲_۳۲۱
✍درباره ی سابقه ی تاریخی این راه در تاریخ طبرستان #ابن_اسفندیار به مسیری اشاره میشود که گویا مقصود همین راه است.
✍در جلد اول #تاریخ_ابن_اسفندیار ، در شرح دیدار نمایندگان خایفه ی وقت با #مازیار (در اوایل قرن سوم هجری) از گذر #کندی_آب در میان کوه های نزدیک به مقر او یاد میکند که راهی دشوار بود. چنانکه در آنجا بر اسب نتوان نشست.
📚منبع: ابن اسفندیار، تاریخ طبرستان، جلد یک، ص ۲۰۹
✍#کندی_آب؛ همان #گندی_آب [گنیو در مسیر رودخانه ی سِجرو] است که حرف ((گ)) آن در کتابت قدیم به صورت ((ک)) نگاشته شد.
#گَنیو موضعی ات در میانه ی سجرو که سرچشمه ی آن آبی معدنی دارد و بخاطر ترکیبات گوگردی، گازهای آزاردهنده و بدبو از آن متصاعد میشود. از این رو ، آن را به زبان محلی ((گَنیو)) میگویند.
📜مسیر قدیمی شرق به غرب #چارویداران_بندپی که به جاده ی قدیم#شاه_عباسی تهران می پیوست، بدین قرار است:
آنون تنگه_آنون_سوت روآر_اوا گردن_ تختگاه_چرات_سید شریف_#اَنَندباکر_ آنون_دِزدرّه_الاشت_کارمزد_لَلِه بن_ گزوی آقا_کرفا_بُرخانی_بولک_ نفتچال_ کلاگر_فِک_انجیل سی_لوکار_خرلم_ کهلوچال_کوپه سر_#گلیا _لپر_ #ادملاباکرمحله_#اَشدَکِت باکر _ مِن درّه_کمِل به سر_#دیوا _تنیرسرک_ نارنجلو_تیرنگ سی_#شیاده _تش ویشه_اسب چرا_لال کون_زَربُد_دِچِلّه اِزّار_لشااوش_مَمرزلاپی_انجیل بن_ درون گردن_تنگه روآر_خلارد_کرفا_ تم کورد_آساکتی_وله_جِن مار سر شورِن_ آوین بن_#هراز آمل_پوجردحِمن_ماهی خِنی_#منگل》》》به طرف تهران
✍همچنین #میرتیمورمرعشی در شرح فتح قلعه ی #پِریجا توسط سپاه #میرعلی خان مرعشی گنج افروزی به این مسیر اشاره دارد: ((مَمَر ایشان منحصر است به راه #سِرچِه_رودپی که راه تنگ و زبون است. دو طرف او کوه است و درخت و جنگل بسیار دارد و ساعت به ساعت از رودخانه باد گذشت. در هر فرسنگ قریب به ۵۰ جا معبر است و در آنجاها از کثرت آب و تنگی راه با قشون عبور معتذر است.))
📚منبع: میرتیمور مرعشی، تاریخ خاندان مرعشی، ص ۲۳۶
✍در اطراف سرجیکلا (روبروی لمسوکلا) هنوز بخشهایی از سنگ فرش این راه تاریخی باقیست.
✍بر دامنه ی #لنگِ_سنگ_بن (ضلع شرقی) روبروی #انیجدان و در مسیر آبندان، دو غار با کارکرد دیده بانی مشهود است که دقبقا بر شمال به جنوب لین گذرگاه اشراف دشته است.
📝منوچهرستوده مسیر نِشل به لزور را اینگونه بیان میکند: (( این راه از نشل به#گِروِه، وَرزِنه،اسکندربَن، رباط اول که در اراضی #کَتو وَزان که آبریز آن به طرف نشل است و جُز اراضی این دهکده بحساب میاید. #میهون رباط در اراضی و ردواو (کناردوآب) است و میان این دو گمبوج بیش از دو کیلومتر فاصله نیست. رباط سوم نیز در اراضی وردواو است. سپس زَرِسر، چَفت،دِلِه میون،پنیرون کاریز، لَزیر، اِهنِز، شادمِهِن، ارجمند و در نهایت به تهران میباشد.
📚منبع:منوچهرستوده، از آستارا تا استارآباد، ج۱، ص۳۲۱
✍محسن داداش پور باکر
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
#پژوهش_تبارشناسی_اِدمُلّاوَند
@edmolavand ﷽
📎#کانال_تخصصی_در_ایتا
http://mohsendadashpour2021.blogfa.com
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
🟡تمامی حقوق برای محسن داداش پور باکر محفوظ است .
💠《نُ ، نُـــو ، نُـــوکه》
🔵《نُ، نُو، نُوکه》 :
آبشخور یا حوضچه یِ چوبی که در چشمه سارها قرار می گیرد آب چشمه به داخلش هدایت می شود و ذخیره می شود .
📌 آب ِ شُربِ ذخیره و جریان یافته در آن هم به مصرف ِمردمان منطقه و رهگذران ، و هم برای دام های اهلی شان ، همچنین مورد استفاده یِ حیوانات و پرندگان وحشی قرار می گیرد .
✍ابوالفضل وکیلی
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2318
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand ﷽
#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
💠《نُ ، نُـــو ، نُـــوکه》
🔵《نُ، نُو، نُوکه》 :
آبشخور یا حوضچه یِ چوبی که در چشمه سارها قرار میگیرد آب چشمه به داخلش هدایت میشود و ذخیره میشود .
📌 آب ِ شُربِ ذخیره و جریان یافته در آن هم به مصرف ِمردمان منطقه و رهگذران ، و هم برای دام های اهلی شان ، همچنین مورد استفاده یِ حیوانات و پرندگان وحشی قرار میگیرد .
📌چون از این سازه، هم جانواران وحشی ِ طبیعت و هم دام های اهلی بطور مشترک برای مصرف آب استفاده میکنند، جهت ِ جلوگیری از سرایت و انتقال بیماری های دام ِ اهلی به حیوانات وحشی ، دامداران موظف و مسئول هستند دام هایشان را واکسینه کنند تا حیوانات و جانوران ِ وحشی ِ بومیِ منطقه در معرض نابودی و انقراض قرار نگیرند.
👇
🟠➖برای ساختِ چنین سازه ای ، اگر تنه یِ درخت خیلی قطور و کلفت باشد بطور طولی از وسط نصف و بریده میشود و سپس از قسمت بریده شده ، داخلِ تنه ی درخت را خالی و گود میکنند . برای تنه یِ درختانِ نه چندان کلفت ، از یک طرف ِ تنه بطور طولی شروع به خالی کردن ِ و برداشتنِ قسمتِ میانی ِ آن میکنند .
📌استوانه ای که از وسط نصف شده و ابتدا و انتهایش مسدود شده است حاصل می شود و بدست می آید.
🟡➖اگر وسیله ی چوبیِ ساخته شده در سر چشمه برای ذخیره یِ آب قرار بگیرد به آن #نُ یا #نُو می گویند.
📌اگر در محل استراحتگاه و خوابگاه گوسفندان (چَفت و پَر) قرار بگیرد به آن #نُوکه یا #نوُکّا می گویند که هم برای ذخیره یِ آب و هم اینکه داخلش غذای دام یعنی جو ، سبوس ،کاه و علوفه یِ خشکِ خُرد شده در آن می ریزند .
🔴➖در زمان قدیم در مرکز هر روستا ، اگر چشمه ای وجود داشت یا آب از جای دیگر با لوله به داخل روستا ،در یک مکان خاصی(مرکز روستا) هدایت می شد #نُو بزرگی می ساختند و در آن مکان قرار می دادند و مردم اهالی بطور دسته جمعی برای شستن ظروف و لباس و گلیم از این آب استفاده می کردند، بخاطر اینکه ، انشعابِ لوله کشیِ آب برای همه ممکن نبود .
👇👇
( دَرمه شومبه شومّه نُ سَر ،
پایین مَله نُ سَر ، بالا مَله نُ سر ).
📌در جلوی شیر آب ِ حیاطِ برخی از اهالی هم ، نُویِ کوچک وجود داشت .
🟤➖چوبِ سازه یِ نُو به مرور زمان در اثر نفوذ آب پوسیده می شود که به آن #پیته_نُو می گویند.
📌 روستایِ زیبایی به همین نام یعنی 《 پیته نُو》 در منطقه هزارجریب ِاز دهستان ِ شهدایِ بهشهر مازندران وجود دارد .
✍ابوالفضل وکیلی
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2318
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand ﷽
#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─