#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄ 🌴باسلام و تحیاتکم #ان_شاءالله. .. ✅چنانکه در تصویر بالا ملاحظه می شود در ادامه #باب
┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
🌴باسلام و تحیاتکم #ان_شاءالله. ..
✅چنانکه در تصویر بالا ملاحظه می شود در ادامه #باب صفات با #دو_صفت ((استعلاء))و((استفال))
باشما همراهیم..
5_ #صفت_استعلاء:
🔶کلمه (( استعلاء )) بر وزن
(( استفعال)) از ریشه (( عَلا )) و به معنای((برتری طلبی )) است.
#استعلاد در تجوید عبازت است از :
🌴((بالا آمدن #ریشه_زبان به سوی _کام در #خلال تلفظ حرف ))
🔶دقت شودکه از واژه(( #ریشه))ے زبان استفاده کردیم و عمداً از ذکر((عقب زبات )) خودداری نمودیم.
🔷چرا که عقب زبان در حرف(( ک )) و در سایر موارد نیز #بالا می آید امّا #استعلاء محسوب نمی شود.
🔶در اثر این صفت صدای حرف ((درشت و پر حجم )) می شود.
به این حالت در تجوید((تفخیم )) گویند.
🔷ما بعد ها از این اصطلاح مهمّ تجویدی و ضدّ آن((ترقیق ))بیشتر صحبت خواهیم کرد .
🔶پس صفت استعلاء #تفخیم نیست و نباید با یکدیگر مقایسه شود #بلکه
#استعلاء_موجب_تفخیم است و یا
( تفخیم حالتی است که صفت استعلاء به خود می گیرد.حروف استعلاء عبارتند از{ ص_ض_ط_ظ_غ_خ_ق} 👇👇
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
✅ ودر ادامه :مهترین صفات حروف: 6_ #صفت_استفال 🔶بر وزن (( افتعال )) #ضدّ استعلاء بوده و در لغت به مع
🔶ودر ادامه
6_ #صفت_استفال
🔶بر وزن (( افتعال )) #ضدّ استعلاء بوده و در لغت به معنای(( پست شدن _پایین آمدن)) آمده است(( استفال)) در تجویدعبارت است از((#پایین_آمدن_ و دور شدن #ریشه_زبان از #کام ))
🔶 در نتیجه ے این صفت ؛ صدای حرف به اصطلاح (( نازک و کم حجم ))
میشودبه این حالت درتجوید(( ترقیق ))
گویند. البته خواهیم دید برخی از حروف #استفال ؛ گاهی تفخیم می شوند.
. #لذا: استعلاء #قطعاً موجب تفخیم است ؛
امّا هر تفخیمی حاصل استعلاء نیست!
#غیر از حروف #هفتگانه_استعلاء ؛ بقیه ے حروف دارای #صفت_استفال هستند. #مهمّ
#شرح_بیشتر_استعلاء_و_استفال👇
💠اگر دهان خود را جلوی آینه باز کنید و سه حرف (( خ_غ_ق )) راتلفظ نمایید ؛ به خوبی خواهید دید که چگونه #ریشه_ے زبان به سوی کام می رود؛ البته در چهارحرف دیگر ؛ حالت جلوی زبان مانع دیدن این پدیده است. #مهمّ
💠 برخی از قاریان در #تفخیم حروف چنان #افراط می کنند که برای حروف حالتی شبیه ((ضمّه)) پیش می (آسیب تجویدی❌)
💠باید دقت کنیم که در قرائت ؛ تفخیم حروف روی ترقیق حروف استفال مجاور تأثیر نگذارد. (یعنی حرف دارای صفت استعلاء روی حرف ماقبل و ما بعد خود تآثیر نگذارد ) ❌
🔶((استعلاء)) همچون بقیه ے صفات(( ذاتی )) است و تحت هیچ شرایطی #حذف یا کم و زیاد نمی شود. #مهمّ
🔷پس این نظریه که ((استعلاء در شرایط مختلف تغییر می کند)) صحیح نبوده بلکه این ((تفخیم )) حروف استعلاء است که در حالات گوناگون #دچار زیاد و نقصان می شود.
#تفصیل آن #اِن_شاءالله خواهد آمد.
🌿اُمیدواریم درسرای سلامت باشید🌿
💢ارسال پست های متنی این کانال بدون لینک مجاز نمی باشد.
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
✅ ودر ادامه :مهترین صفات حروف:
6_ #صفت_استفال
🔶بر وزن (( افتعال )) #ضدّ استعلاء بوده و در لغت به معنای(( پست شدن _پایین آمدن)) آمده است(( استفال)) در تجویدعبارت است از((#پایین_آمدن_ و دور شدن #ریشه_زبان از #کام ))
🔶 در نتیجه ے این صفت ؛ صدای حرف به اصطلاح (( نازک و کم حجم ))
میشودبه این حالت درتجوید(( ترقیق ))
گویند. البته خواهیم دید برخی از حروف #استفال ؛ گاهی تفخیم می شوند.
. #لذا: استعلاء #قطعاً موجب #تفخیم است ؛
امّا هر #تفخیمی حاصل استعلاء #نیست ❗️
#غیر از حروف #هفتگانه_استعلاء ؛ بقیه ے حروف دارای #صفت_استفال هستند. #مهمّ
#شرح_بیشتر_استعلاء_و_استفال👇
💠اگر دهان خود را جلوی آینه باز کنید و سه حرف (( خ_غ_ق )) راتلفظ نمایید ؛ به خوبی خواهید دید که چگونه #ریشه_ے زبان به سوی کام می رود؛ البته در چهارحرف دیگر ؛ حالت جلوی زبان مانع دیدن این پدیده است. #مهمّ
💠 برخی از قاریان در #تفخیم حروف چنان #افراط می کنند که برای حروف حالتی شبیه ((ضمّه)) پیش می (آسیب تجویدی❌)
💠باید دقت کنیم که در قرائت ؛ #تفخیم_حروف روی ترقیق حروف استفال مجاور تأثیر نگذارد. (یعنی حرف دارای صفت استعلاء روی حرف ماقبل و ما بعد خود تآثیر نگذارد ) ❌
🔶((استعلاء)) همچون بقیه ے صفات(( ذاتی )) است و تحت هیچ شرایطی #حذف یا کم و زیاد نمی شود. #مهمّ
🔷پس این نظریه که ((استعلاء در شرایط مختلف تغییر می کند)) صحیح نبوده⁉️
👌بلکه این ((تفخیم )) حروف استعلاء است که در حالات گوناگون #دچار زیاد و نقصان می شود. #بسیار_مهمّ
#تفصیل آن #اِن_شاءالله خواهد آمد.
💢ارسال پستهای متنی تجوید بدون لینک کانال مجاز نمی باشد.
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
✅ ودر ادامه :مهترین صفات حروف: 6_ #صفت_استفال 🔶بر وزن (( افتعال )) #ضدّ استعلاء بوده و در لغت به مع
🌿سلام علیکم باتحیت و عرض تعزیت:
✳️ادامه صفات حروف و
#بارزترین صفات قرآن( #استعلاء_و_استفال)گفته میشود...
🌱که #هیج حرفی از لِسان شما #نمی گذرد ؛ مگر اینکه یا دارای صفت #استعلاء است ؛ پر #حجم است و بار #تفخیم دارد...
🌱ویا دارای صفت #استفال است ؛ کم #حجم است و #ترقیق می گردد؛
🔰به فهرست سُوَر قرآن کریم نظر لطف بیندازید و ببینید در چند سوره ؛ از حروف استعلاء برای #سوره اے از سُوَر قرآن استفاده شده و مکتوب است !؟ و یا بر عکس ار حروف استفال !؟
{روی صفات حروف بسیاردقت و تمرین شود} 🔶♻️🔶♻️🔶
👈بحث صفات حروف را ادامه میدهیم... 👇👇
✅ 7_ #اطباق:
🔶صفت(( اطباق )) #مترادف ((الصاق)) و به معنای(( مُنطَبَق))کردن_روی هم قراردادن دو چیز(( سطح )) است.
#اطباق در تجوید عبارت است از :
(( #منطبق کردن سطح زبان با قسمت مقابل آن از سقف دهان ))
🔷البته منظور از #تطابُق ؛ چسبیدن زبان به #کام نیست❗️دقت
بلکه زبان به((شکل )) سقف دهان در می آید
( شکل و حالت زبان با شکل سخت کام منطبق می شود.)
(مانند دو بشقاب ته گود که داخل فضای خالی بشقاب ها بر روی هم منطق شود ) 👏👏
🔶حروف #اطباق همان #چهار حرف اوّل حروف #استعلاء هستند.👇👇
[ #ط_ص_ض__ظ_]
🌿در این چهار حرف ؛ #سطح_زبان گسترده شده؛
لبه ے آن بالا می آید و کف آن گود می شود( حالت طبق=بشقاب ) در میان این حروف #اطباقِ حرف(( ط )) از سایر حروف #مُطبََقَه بیشتر است و در (( ظ )) از همه کمتر _
🔷دو حرف ((ص))_((ض)) #اطباق_متوسط دارند.(یعنی در اطباق این دو حرف #نه زبان به آن گستردگی و هم طبق با سخت کام برای حرف #ط و نه مثل #ظ که از گستردگی و #انطباق زبان می کاهد در مقابل #ط و سخت کام ) (ص_ض_انطباق متوسط با سخت کام دارند )💢أَص_أَض
🔶⚜🔶
8_صفت انفتاح _ فتح =گشوده شدن!
#ضدّ_اطباق و به معنای:
(( باز شدن_جدا شدن_گشاده شدن))
🔶ودر تجوید عبارت است از:
((عدم انطباق سطح زبان باسقف دهان ))
🔷در این حروف ؛ زبان از(( تبیعیت ))شکل سقف دهان خارج شده و به اشکال دیگری که #اقتضاء کند؛درمی آید
حروف انفتاح؛ #یعنی #بقیه ے حروف غیر از حروف #اطباق(ط_ظ_ص_ض) هستند.
🔶 #شرح_بیشتر_اطباق_و_انفتاح:
🔷نقش صفت #اطباق نیزایجاد ((تفخیم))است.
🔶پس درحروف چهارگانه ے اطباق ؛ این صفت همراه با #استعلاء ؛ موجب تفخیم قوی آنها می شود ؛ و سه حرف باقی مانده(خ_غ_ق ) به علت نداشتن #اطباق؛ نسبتاً از بار #تفخیم کمتری برخوردارند. #مهمّ
🔷اهمیّت #اطباق در آواشناسی امروز عرب و حتی در دیدگاه برخی از علماء قدیم ؛ از #استعلاء بیشتر است! و اُصولاً در کُتب آواشناسی جدید عرب ؛ از استعلاء نسبت به اطباق کمتری بحث می شود.!
🔷به هر حال به مظر می رسد که در اداء این چهار حرف (( #مُطبَقِه)) استعلاء و اطباق از یکدیگر جدایی ناپذیر و اگر #اطباق نباشد؛ استعلا ی آنها نیز عملی نیست. #مهمّ
✳️ تلقی نگارنده از تعریفی که علماء از اطباق دارند این است که ؛ با توجه به شکل سقف دهان که هر چند #گُود و #مقعّر( گنبدی شکل ) است ؛ امّا وسط آن کمی برجسته است. 🌿
🔷لذا زبان هم کمی گسترده می شود ؛ لبه های آن بالا می آید و کف آن (( گُود )) می شود تا از شکل سقف دهان تقلید کند.
🔶البته شاید بتوان نظریه ے دیگری نیز برای علت نام گذاری(( اطباق ))روی حالت پهن و گُود شده ے زبان ؛ مطرح کرد و آن این که شکل سطح زبان در این حال به صورت ظرف غذا ((بشقاب )) در می آید که در عرب به آ ن (( طبق )) نیز گویند. 💫
✳️ علت آن که در میان حروف #استعلاءِ سه حرف( خ_غ_ق_) دارای انفتاح و فاقد #صفت_اطباق هستند ؛ این است که مخرج این سه حرف ارتباطی با#میان زبان (محل اطباق ) ندارد و از این قسمت کمک نمی گیرد #مهمّ
🔶مخرج ((ق)) ریشه ے زبان است و (( غ)) و ((خ)) نیز در حلق ( نزدیک ترین قسمت حلق به دهان ) اداء می شود. #مهمّ 🍃🌸🍃
#موفق_باشید.
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
❁﷽❁
#در ادامه صفات_فرعی...
✅ در ابتدا این صفات هفت گانه شرح داده می شود و در #پایان نیز بحث مشروحی بر برخی از #صفات_فرعی نیز که در قُول بالا و در (کادر ) نیامده اند ؛ اما واقعیّت #انکار ناپذیر دارند ؛ اشاره خواهد شد..🌱
1_صفت صفیر:
🔶صفیردر لغت=صوت شبیه صدای پرنده را گویند و در تجوید ؛ صدای
(( سوت )) مانندی است که از سه حرف(( ص_س_ز_)) شنیده می شود.
((ص)) را به صدای قُو یا غاز((س)) را یه صدای ملخ و(( ز))را به صدای
زنبور تشبیه می کنند.🌱
🔷اُصولاً((صفیر)) یا((سوت)) ناشی از تراکم بسیار زیاد #مولکول_های هوا در عبور از مجرایی بسیار باریک است.🌱
🔶همانگونه که درشرح((حروف اَسَلی )) (ص_س_ز_) ذکر شد ؛ جلوی زبان هنگام تلفظ این سه حرف#شیا_دار
می شود و این شیار نسبت به شیاری که حرف (( ش)) پیدا میکند ؛ تنگ_تر و #عمیق_تر و فاصله اش تا سخت کام کمتر است و #صفیر یا سوت حروف مذکور از این حالت زبان ناشی می شود. #مهمّ
🔶صفیر در((ص)) قویتر از((ز)) و در((س)) از هر دو کمتر است. دلیل آن را نیز در #اجتماع_صفات_اصلی به ویژه #استعلاء و #اطباق می دانند و ((ز)) نیز دارای #جهر است که در((س))نیست. #مهمّ
🔷البته درمورد ((ز))و((س)) اختلاف است و برخی صفیر((س )) را بیشتر می دانند.شاید علت آن #شدّت_فشار_
هوای خروجی در((س))مهموسه است(همس)
🔶به هر حال باید دقت شود که مراد از ذکر ((صفت صفیر)) این نیست که هنگام تلفظ این حروف به ویژه ((ص))
سوت شدیدی از #مخرج_حرف شنیده شود!_❌چیزی که در قرائت برخی از قاریات #غیر_فنّی به گوش میخورد❌
🌱بلکه دراین صفت مانند تمام صفات حروف ؛ باید((اعتدال و احتراز از افراط و تفریط ))رعایت شود. #مهمّ
در مورد((ص)) فقط کافی است((س))
#تلفظ کرده و بدون #تکلّف در سوت زدن عمدی❌ فقط #حجم((س)) را زیاد کنیم.
🔶جهت ایجاد تفخیم و پر حجمی در صدا ؛ اصطلاحاً(( باد درگلو می اندازیم ! )) و صدا را پر حجم می کنیم !
🔷بی جهت نیست که در #آواشناسی جدید؛ برای حالت #تفخیم ؛ اصطلاح
((حلقی شدگی )) را به کار می برند.
💢#مثال:آیه۵ :
« #الَّذِی_یُوَسُسُ_فِی_صُدُورِ_النَّاسِ » سوره ناس ]
✳️پس((ص)) همان((س))حلقی شده است #مهمّ 🔶⚜🔶
https://eitaa.com/eshragholqoran
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
✅ ودر ادامه توصیف صفات فرعی :
🌱#_صفت_انحراف
🔶انحراف در لغت به معنی : ((مایل_میل_عدُول_)) و در تجوید عبارت است از :
((میل و انحراف حرف از مخرجش به سوی مخرج دیگر))
#البته(( انحراف به سوی صفات دیگر)) نیز ذکر شده است. صاحبان علم تجوید ؛ دو حرف(( ل_ر )) را دارای صفت (( انحرافی )) دانسته اند :
🔶گویند صدای(( ل )) از مخرج خود به کنار زبان( به سوی مخرج ضاد ) منحرف می گردد.
🌱نیز به #پشت_زبان و به سوی(( ل ))و گاهی ((ی)) #منحرف می گردد.
💢انحراف زبان خردسال: یربِّکَ=لِربِّکَ
🔷((ل حرف وسیع المخرجی است)) و بایددر (( تلفظ )) آن دقت شود.
🔶به نظر می رسد این صفت نیز کاربردی عملی درتجوید ندارد و نگارنده را قانع نمی کند ؛ جهت هماهنگی با #دیگر کُتُب تجویدی می باشد و اُمیدواریم اهل نظر نکته اے را کشف و اعلام نماید. 🔶⚜🔶
#در ادامه :
🌱5_#صفت_فرعی_تکریر
🔶این عبارت به معنی((تکرار کردن)) آمده و در اصطلاح #تجویدی ؛عبارت است از(( قابلیّت تکرار بسیار سریع حرف ))
🔶این صفت فقط در حرف(( ر))وجود دارد.
💢مانند :تکرار راء در کلمه ((مرَّة)) به صورد(( مرْْ رْ رْ رّة ) ) ! در اثر ارتعاش بسیار #نوک_زبان
🔶این صفت شاید تنها صفتی است که مقصد از ذکر آن ؛ احتراز❌ و خود داری از انجام آن است !
🔷به ویژه هنگامی که راء ساکن یا مشدّد باشد
💢مانند : وَا لاَرضَ_ترْمِی_ أَنصارْ_ الرَّحمَنِ_ ذُوم-رَّةٍ_أَلبَرُّ الرَّحِیمِ
🔶مجددًا یادآوری می شودکه در اداء حرف(( رْ ))به نظر می رسد دو نوع آن (( مقبول ))و دو نوع (( مردود))است.
❣دونوع #مقبول عبارتند از (( راء زنشی )) و (( راء سایشی )) که نوع اول در واقع ؛ اصل تلفظ راء است و در زمان #تفخیم به خوبی اجراء می شود ؛ و نوع دوّم ؛در حالت #ترقیق قابل اجراء است.🌱
🔷 انواع #مردود آن تیز عبارتند از ((راء)) (( لرزشی )) و (( راء جوفی )) که قبلًا به تفضیل ذکر شده است.
(باب مخارج حروف _مخرج یازدهم )
#در_سرای_ سلامت_باشید.
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
#باتوجه_به_موارد_تدریس_شده_از_کتاب_حلیة_القرءَآن_سطح_2 🌾همراه
✅ با احکام حروف 👇👇
🔶مبحث((احکام )) #سومین بخشِ #کلّی از علم #تجوید_قرآن است. 🍃
🌱قبلاً مخارج و صفات حروف(( حقّ )) را فرا گرفتیم و اینک به بخش #احکام(( مستحقّ )) حروف می پردازد.
🔷همان گونه که قبلاً نیز بیان شد.
(( احکام )) تغییرات مختلفی است که در اثر(( ترکیب و همنشینی )) در کلمه برای حرف پیش می آید و آن شامل #باب_تفخیم و #ترقیق #ادغام #احکام((ن))و((م))ساکنه و #باب_مدّ و #قصر است. (( مستحقّ))
✅ #باب_تفخیم_و_ترقیق_ _
🔶این باب از #ابواب_مهمّ ومشهور #تجویدی است ؛ و اُصولاً یکی از #کلیدهای مهمّ ((لهجه ے عرب ))
محسوب می شود.
🔷(قبلاً در دوره #تجوید_مقدماتی در حلیة القرآن سطح یک از #سه_کلید مهمّ ((🌱 لهجه ے عرب ))که عبارت از #تلفِظ حرکات از نظر کیفی و کمّی_
((و 🌱تلفظ حروف عرب ))عبارت از محل و چگونگی تولید حرف از مخرج
((و🌱 باب تفخیم و ترقیق ) ) در عبارت باب صفاتِ حرف در انفراد هر حرف ؛ که از عوامل اساسی لحهجه ے عرب می باشد #بحث شده و مقدمتاً آشنا شدیم 🍃
که مسلماً عوامل دیگری نیز باید برای تکمیل تلاوت کلام وحیانی قرآن و لهجه ے عرب #لحاظ شده و به کمک می آیند.
💢مانند: (( نَبر)) یا (( تکیه ))که در کلمات و تمامی زبان ها نقشی #مهمّ ایفا می کنند 🍃)🔶⚜🔶
🔷بدین جهت قاریان قرآن از آغاز ورود به مرحله ے #تجوید ( و تلفظ حروف ) با این اصطلاحلات و کاربرد آنها برخورد و # می بایست آشنا شوند. #مهمّ
🔶اداء صحیح #تفخیم و #ترقیق 💢مانند دیگر موارد تجویدی ؛ تمرین و ممارست #زیادی می طلبد. و دقت و فراگیری آنها #الزامی می باشد.
🔶در یک کلام ؛ منظور از #تفخیم ؛((درشتی و پر حجمی)) ومقصود از#ترقیق(( کم حجمیِ )) صدایِ خروجی از دستگاه تکلّم است. #مهمّ
🔷اُصولاً باید #اذعان کرد ؛ انتحاب زبان عربی برای بزرگ ترین #معجزه ے تاریخ
یعنی(( معجزه کلام وحیانی قرءَآن )) که قطعاً بخشی از آن(( اعجاز لفظی)) است ؛ خالی از حکمت نبوده است.
🔷زبان و لهجه ے عرب دارای ویژگی های #عدیده_اے است که مجموعاً این زبان را #جایگاهی_والا و در نهایت ؛ شایستگی عنوان (( زبان آخرین کتاب آسمانی )) بخشبده است. 📗
🌱از جمله ے این ویژگی ها ؛ یکی #ابواب (( تفخیم و ترقیق )) حروف و (( صداهای زبان عرب )) است.
🔶اگر دقت کنیم: ملاحظه خواهیم کرد که #مبدأ بیان در خاورمیانه ( جایگاه عمده ے زبان عرب ) هر چه به سوی #شرق پیش رویم؛ #لهجه_ها(( نازک تر )) و به اصطلاح به(( ترقیق )) (کم حجم تر) نزدیک تر می شویم
💢( مثل زبان مردم #هند_ چین؛ ژاپن _)
🔷از طرفی دیگر؛ در غرب خاورمیانه .#لهجه ے اهالی بومیِ #کشورهای آفریقایی؛ #پرحجم بوده و حروف و صداها ؛ حالت #تفخیم دارند و
🔷لذا در هر دو نوع زبان و لهجه ؛ #یکنواختی_آواها مَلالت آور است❗️
🌱اما در زبان عرب که زبان قرآن است ؛ #ملاحظه می گردد که برخی حروف دارای(( تفخیم )) و بقیه دارای (( ترقیق ))هستند .
🔶⚜🔶
#و_در_ادامه :
🔶جلوه ے خاصّ #پرحجمی و #کم_حجمیِ آواهای مختلف در کنار یکدیگر؛ بسان رنگ آمیزیِ متنوعِ یک تابلویِ زیبایِ نقاشی ؛مانع #یکنواختی شده و به آن روح و جان می بخشد.
🔷بی سبب نیست که آیات کلام اللهِ مجید در کنار دیگر ویژگی های #اعجازآمیز لفظ و معنا ؛ با بکارگیری این جلوه از زبان عرب( تفخیم و ترقیق ) حتی به صورت ساده و بدون #لحن ؛ بازهم آهنگین است ❗️
حال اضافه کنید #کاربُرد_لحن و آهنگ زیبا را در قرائت کلام وحی که این همه مورد تأکید #معصومین علیه السلام قرار گرفته است ؛ و خود ناگفته پیداست که این مجموعه چه تأثیر شگرفی بر(( جسم )) و (( روح )) انسان دارد ❗️
(( خداوند بهترین سخن را نازل کرده است: کتابی که آیاتش همگی( در لطف و زیبایی و عمق و محتوا ) همانند یکدیگررند ؛🌱آیاتی مکرّر دارد (باتکراری شوق انگیز )
که از شنیدن آن ابتداء بر اندام کسانی که از پروردگارشان می ترسند ؛ #لرزه_بر_اندامشان_می اُفتد؛ ❗️
سپس #برون_و_درونشان_آرام و متوجه ذکر خدا می شوند.)) #سوره زمر/آیه۲۳
#زُمَر ؛ زُمرًا =گروه گروه 🔶⚜🔶
https://eitaa.com/eshragholqoran
F A:
❁﷽❁
در بارگه قرآنیم با ذکر صلواة :
{اَللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمِّدٍ وَّ آلِ مُحَمَّدٍ وَّ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ} و سلام علیکم :
✅ با احکام حروف همراهیم:
#با_تفخیم_حروف_استعلاء
قبلاً گفته شد که #استعلاء و #استفال از صفات اصلی حروف هستند.بسيار #مهمّ
🔶حروف #هفتگانه ے مستعلیه(ص_ض_ط_ظ_خ_غ_ق_) همگی دارای #تفخیم هستند. و در مقابل مابقی حروف یعنی حروف #مستفله ؛ حالت ترقیق دارند.
🔷البته دو حرف(( ل_ر ))حکم ویژه دارندکه در دنباله ے درس خواهد آمد.
💢همان گونه که در درس صفات گفتیم.
#استعلاء به #مفهوم درشتی و پر حجمی نیست❗️بلکه
(( #موجب درشتی و پر حجمی است))
🔷دقیق تر بگوییم ؛ در چهار حرف #اطباق(( ص_ض_ط_ظ_)) مجموعه ے #استعلاء و #اطباق موجب #تفخیم است و درسه حرف باقی مانده :
((خ_غ_ق)) به علت فقدان #اطباق فقظ #استعلاء باعث تفخیم می شود.
💢به هر حال (( استعلاء)) موجب تفخیم است ؛ #اما عکس آن صادق نیست.❗️ یعنی
#تفخیم_علامت_استعلاء_نیست_
(استعلاء #صفت و تفخیم #حالتی است که به حرف #استعلاء می دهیم ) #مهمّ
🔶چرا که حروف(( ل_ر_الف مدّی )) نیز تحت #شرایطی #تقخیم می شوند. #مهمّ. ولی از حروف استعلاء نمی باشند.
❣در حالی که #جزء حروف دارای صفت استفال هستند) وصفت استعلاء ندارند.❣
🔷اکنون باید دانست که #تفخیمِ حروف استعلاء در همه ے شرایط # #ثابت نیست بلکه در حالا ؛ مختلف ؛ . کم یا زیاد می شود. #مهمّ
🔶حروف #مستعلیه از لحاظ #تفخیم #۵_پنج مرتبه دارد که به ترتیب از #حدّ_اکثر به #حدّ_اقل عبارت از : حروف #مستعلیه به صورت 👇👇
#مراتب_تفخیم_حروف_استعلاء_از_حدّ_اکثر_به_حدّ_اقل_
🔶تأیید می گردد که تفخیم حروف #استعلاء در 🌱مرحله ے پنجم ؛ حذف نمی گردد بلکه به حدّ اقل می رسد.#مهمّ
( حرف دارای صفت استعلاء #همان استعلاء و تنها از حجم تفخیم حرف کاسته شده ) #مهمّ
🔷چرا که اگر حذف شود ؛ آنگاه بعضی از حروف استعلاء به حرفی دیگر مبدل می شوند و به گفته ے ((؛ #سیبویه از دانشمندان بنام ایرانی که از شاگردان خلیل ابن احمد ) و از اولین کسانی بود که ادبیات #عرب را تدوین نمود و گسترش داد. ))
(( به گفته ے ایشان ؛؛ اگر اطباق نبود[ اگر تفخیم نبود]
{ صاد به سین_طاء به تاء_ظال به ذال_ } تبدیل می شد؛ و نهایتاً #ضاد از گفتار خارج می گشت))
🔶⚜🔶
💢البته در صورتی که به تلفظ مشهور و رایج(( ض )) در قرائتِ_قراء زمان خود ؛ توجه کنیم ( که اغلب ضاد را به صورت دال مفخم اداء می کنند. ) می توان گفت اگر تفخیم از این نوع ضاد حذف گردد _این حرف به دال مبدل می شود ❌
🔷لذا به هر حال باید از حذف تفخیم سه حرف دیگر #استعلاء یعنی
(خ_غ_ق_) به دلیل محروم بودن از ((اطباق)) کمتر از تفخیم حروف دارای صفت اطباق است .
🔶لذا: به نظر می رسد که در حالت کسره ؛ حجم تفخیم حذف شده است. ❗️حال آنکه این طور نیست و در این سه حرف #حدّاقلِی از تفخیم باقی می ماند ( دقت کنید )
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#مراتب_تفخیم_حروف_استعلاء_از_حدّ_اکثر_به_حدّ_اقل_ 🔶تأیید می گردد که تفخیم حروف #استعلاء در 🌱مرحله ے
#حروف_استعلاء:
#ص_ض_ط_ظ_غ_ق_خ_
💢مراتب تفخیم حروف استعلاء
⬅️1_زمانی که بعد از حرف مستعلیه مفتوحه الف قرار گیرد #مثال:ضَالِّین
⬅️٢_زماني كه حرف مستعلیه مفتوح باشد:طَ طَهُور
⬅️۳_زمانی که حرف مستعلیه مضموم باشد:صُ_ صُحُفِ
⬅️زمانی که حرف مستعلیه ساکن باشد يُطْ وَيُطْعِمُونَ
⬅️زمانی که حرف مستعلیه مکسور باشدصِ صِرَاطَ الَّذِینَ(حدّ اقل تفخیم)
❣در هیچ شرایطی از حروف مستعلیه #تفخیم حذف نمیشود بلکه فقط از حجم تفخیم آن کاسته و...
❁﷽❁
🌎 با سلام در ادامه ی دروس تجویدی سطح ۲ 👇 👇
✳️ #تفخیم_و_ترقیق_الف_مدّی:
🔶باید دانست که #الف_مدی کلاً به دو صورت تلفظ می شود: #فَتح_اِمالَة :
((فَتح )) به تلفظ معمولی و متداول #الف_مدّی گفته می شود. #مهمّ
🔶در این تلفظ ؛ در واقع #الف_مدّی نوعِ کشیده فتحه ے معمولی است که قاریان قرآنی به آن آشنا هستند و از آن جهت به (( فَتح )) تعبیر شده است🌱 که در این حال ؛ دهان نسبت به #آواهای دیگر بیشتر باز می شود.
✅ #تفخیم_و_ترقیق_الف_مدّی
🔶تلفظ #الف_مدی در نوع #فَتح تابع حرف ماقبل آن است.🌱 #مهمّ
👌 اگرحرف مذکور( پایه ے الف مدی)
مفخّم باشد_اَعَم از حروف #استعلاء
و غیر آنها_ الف هم تفخیم می شود و اگر(( مرفّق )) باشد؛ #الف نیز به تبعیّت آن ترقیق می گردد :
💢مانند: صَادِقاٌ_سَامِراً_ضَامِرٍ_دَافِعٍ طَالُوتُ_جَالُوتَ_ظَاهِرِینَ_ذَاکرِینَ_👇
💢(صَادِقاٌ_ضَامِرٍ_طَالُوتُ_ظَاهِرِینَ) مفخم _و
💢(سَامِرٍ_دَافِعٍ_جَالُوتَ_ذَاکِرِینَ) مرقّق
✅نکته ے مهمّ : باید توجّه دانست که این امرمنحصر به #الف مدی نیست❗️
🔶اُصولاً حروف و حرکات آنها ؛ در #مرتیه ے تفخیم و ترقیق با یکدیگر هستند.
🔷یعنی اگر حرفی مفخّم باشد ؛ فتحه یا ضمّه ے آن نیز #تفخیم می شود و طبعاً نوع کشیده ے آنها(الف و_واو مدی ) نیز تفخیم می گردد.
👌همین طور اگر حرفی #مُرَقَّق باشد : حرکت آن نیز اعمّ از کوتاه یا کشیده( کسره_یای مدّی ) نیز ترقیق می گردد.
✅پس باید دقت نمود که(( ترقیق حرکت مفخّم_به ویژه ترقیق فتحه ے حرف مفخّم ؛ آسیب تجویدی محسوب می شود ))
این پدیده اے است که بسیاری از #قرَاءِ ما ناخود آگاه بدان عادت دارند. ❌
💢صَدَفَ_صُرِفَت_ضَرًبَ_ضُرِبَت_طًبَبَ_
طُمِسَا_ظَلَمَ_ظُلِمُوا_خَلَقٍ_خُلِقَت_غَرَبَت_غُتِلَت_قَتَلَ_قُتِلَت_
۲✳️ #اِمَالَة :
(( اِمَالَة )) در لغت به معنای
(( میل دادن_مایل کردن ))و در اصطلاح تجویدی عبادت است از؛
((میل دادن الف مدّی به سُوی یاء مدّی ))
🔶البته این تعریف ؛ در اصل به اِمَالَهء فتحه به سوی کسره بَرمی گردد. که در روایت #حفص نیست ؛ فلذا به بحث ما ارتباطی ندارد.🌱
🌾🌿🌈اِمَاله = (مایل شدن الف به سوی کسره ) می باشد.
🌈اماله از مباحث مشهور علم زبان شناسی عرب است. ⚜
چراکه ریشه در #لَهِجَاتِ اقوام مختلف عرب دارد ؛ از ابو عمرو الدّاتی( متوفی۴۴۴ه_ق_) عالم بزرگ علم قرائت و صاحب کتاب مشهور
((التَّیسیر فی القرائا السّبع ))نقل است.
((فَتح)) و ((اِماله )) دو لغت و لهجه ے مشهور و متداول در زبان فُصحاءِ عرب است که قرآن به لغات آنان نازل شده است.((فَتح )) ؛ لغت( لَهجه ے) اهل #حجاز و(( اِماله )) لغت (لهجه ے ) اهل #نَجد از قبائل تَمِیم و اَسذ و قِیس می باشذ ))
#شناسه : النَّشر ؛پاورقی)
✳️بدین جهت در قرائت کلام الله مجید نیز از آن صرف نظر نشده است. ⚜
فقط موارد کاربرد آن ؛ #قانونمند و تابع قرائت قاریِ مربوطه و راوی و طریقِ وی است.
💢مثلاً: قرائت ورش از نافع ( روایت شده)
🔶اگر الف مدی از حدّ طبیعیِ خود
((فَتح ))بسته ترشود و کم کم به سوی یاءِ مدی میل کند ؛ گویند((الف اماله شده است )).🌾
🔷((اماله)) دو نوع ا#صغری_کبری
که #شرح آن خواهد آمد 👇👇
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
❁﷽❁ باسلام و تحیات خداوندی برپویندگان و پژوهندگان قرآنی #ان_شاءالله. . #همراه با شما با #احکام_ترق
❁﷽❁
✅ در ادامه بحث حکم ترقیق راء :
#شرح_بیشتر_ترقیق(( ر ))
✳️احکام سوم و چهارم( در پست قبل مشاهده شود ) فقط در زمان وقف پیش می آید.
✳️حکم پنجم (مشاهده در پست قبلی )
حتی در حالی که #حرکت ما قبل #راء ساکنه ؛ مفتوح باشد ؛ اعمال می گردد.
[ در واقع یاء ساکنه بر فتحه ے ما قبل چیره می گردد. ]
✳️در مواردی که حکم(( راء )) آخر کلمه ؛ در وقف (( ترقیق ))است ؛
( احکام دوم تا پنجم ) اگر اصل راء مضموم باشد و بخواهیم به (( روم )) وقف کنیم ؛
((ر)) تفخیم خواهد شد.
💢مانند:یَوْمٌ عَسِرُ_لَسِحْرٌ_قَدِیرٌ_وَالطَّيْرُ
🔶⚜🔶
✅چند نکته ے #مهمّ:
#الف_ در چند کلمه ے زیر حرف((ر)) ساکنه به هر #دو_وجه_تفخیم_و_ترقیق خوانده می شود.
1_#فِرْقٍ (سوره شُعراء_۶۳)
🔶علت #تفخیم این است که حرف مستعلیه ے((ق)) وپس از #راء ساکنه آمده است. و وجه #ترقیق از آن جهت است که #راء ساکنه #بین_دو_کسره واقع شده است. و لذا ترقیق آن برای #دستگاه_تکلّم راحت تر است.
🔶۲_ #مِصْرْ(هر جا آمد_) الْقِطرْ(سوره سبا_۱۲) در صورت وقف.
علت_تفخیم #تبعیّت از حرف استعلاء((قبل از)) راء ساکنه است.
چرا که برای دستگاه تکلّم #ترقیق_راء پس از #تفخیم #صاد و #طاء مشکل است. و وجه #ترقیق نیز حکم سوم ترقیق است.
#البته #ابن_الجزری با نظرِ به حالت #وصل این دو کلمه در (( مصْرْ)) تفخیم و در (( قِطر )) راء مکسور است.
✳️ از دیدگاه نگارند در هر دو کلمه تفخیم راء ساکنه #ارجح است ( دقت )
🔶۳_أَسْرْ( هر جا آمد) نُذُرْ(قمرْ_بدون الْ تعریف_مکرر) یَسْرْ( الْفَجْرْ_۴ ) در صورت وقف؛
✳️ وجه #تفخیم بر اساس قاعده است و علت #ترقیق ؛ اشاره به #اصل این کلمات است که أُسْرِی_یَسْرِی) بوده اند.
✅ ب_((ر)) در مَجْریهَا( هود_۴۱) #ترقیق می گردد. چرا که _الف مدّی پس از آن #اماله_ے_کبری می شود.
✅ ج_گاه در قرائت برخی افراد ملاحظه می شود که در کلماتی مانند:
💢 ذُُو مِرَّةٍ_وَ لَيْسَ الْبِرِّ... ابتدا کمی #ترقیق و سپس #تفخیم می کنند و یا در (( أَلْبَرِّ)).. .#راءِ مشدد را #نیمه_تفخیم و #نیمه_ترقیق می خوانند. #مثلاً 💢
رْدر ((مِرَّةٍ)) (( اَلبِرِّ)) ابتدا کمی #ترقیق و سپس #تفخیم می کنند و یا در (( اَلْبِرِّ)) کمی #تفخِیم و سپس #ترقیق می کنند و در #توجیه آن می گویند(( راء مشدّد از دو راه تشکیل شده است و باید در هریک به قاعدءِ خودش عمل شود )) ❗️
🔶این برداشت کاملاً #غلط است و حذف (( رْ )) در این نوع کلمات یک حرف #محسوب شده و مطابق قاعدهِ راءِ #متحرک می شود.
🔶۵_آخر و #مهم ترین نکته این که پس از فراگیری تمامی موارد(( تفخیم )) در قرآن به هنگام تلاوت باید #کمال_دقت به عمل آید تا حروف #مفخّم بر روی حروف #مرقّق مجاور یا نزدیک تأثیر نگذارد ؛ بلکه هر حرف با #حکم ویژه ے خویش تلفظ گردد. 🔶⚜🔶