✅ بُودن در میان اندیشههای کُهنه #محفل_اُنس است، و ساختنِ اندیشههای نُو #محفل_عَقل...
#حِلّ
#حرم
#اندیشه
🕋 باورِ ما این است که تنها بارگاهِ اَمن و اَمانِ اندیشه و منزلگاهِ اندیشمندان -که آرامگهِ اندیشه است- حریمِ عصمت است؛ آنجا که ناب و زلال است...
✳️ جز این حریم و حرم، حلال است و حِلّ...
🕌 جالب نظر است! تردید و تشکیک در #حرمِ اَمن و اَمان اندیشه، جهل و جهالت میزاید، و از سوی دگر، علم و اندیشه جز با تردید و تشکیک در اندیشههای یافته و بافتهی در #حِلّ به زلالِ اندیشهها نخواهد پیوست...
✴️@fegh_osoul_rafiee
✅ باید مقدَّسبازیها، تقدُّسمآبیها و خودبزرگبینیها را به کناری نهاد، و حریم عصمت را به اهلش سپرد...
✳️ باید پا جای پای انبیاء و اولیای الهی گذارد، اما پای را از نعلین مبارکِ آن بزرگمردانِ نورانی بیرون کشید...
مرحوم آیت الله بروجردی (رضوان الله علیه) از مرحوم آیت الله سید حسن مُدرِّس (رضوان الله عليه) سوال میکنند: "من چه کنم تا خدمتم در دین مُوثّر باشد؟"
ایشان در پاسخ انگشتان مسبّحهی (سبّابه) دو دستِ خود را بلند میکند و هی بالا میبرد و پایین میآورد و میگوید:
"طلبه! طلبه درست کن! استعمار از هیچ نیرویی همچون همین طلبههای اَلِفقَد نگران نیست."
(نور ملکوت قرآن؛ ج۲/ص۳۱۰)
✴️@fegh_osoul_rafiee
✅ وای بر زمانی که #عوامزدگیِ ما طلبهها به #عوامفریبی برسد...
و علی الإسلام السلام!
#محقق_خویی
#مصباح_الفقاهة
#كتاب_البيع
#چکیدهی_مباحث
📖 ۱۵- أقسام الحقوق و أحكامها (قسمت دوّم):
✅ مرحوم #محقق_خویی در ادامه میفرماید: قسم اوّل از حقوق (ما لا یقبل المعاوضة بالمال) دو مورد میتواند داشته باشد:
🔶️🔸️ مورد اول: حقّی که قابل معاوضه نیست، اما #نقل_قهری و #انتقال_قهری و #سقوط_قهری و #اسقاط_اختیاری را قبول میکند، مانند حقّ قسم برای همسران یک زوج.
چنین حقّی - اگر چه همان طور که گفته شد- مقابل مال قرار نمیگیرد و قابل معاوضه نیست، اما ظاهراً هیچ نمونهی درست و قابل تطبیقی در فقه ندارد.
🔶️🔸️ مورد دوم: حقّی که نه تنها قابل معاوضه نیست، بلکه هیچ کدام از #نقل_اختیاری و #انتقال_قهری و #سقوط_قهری و #اسقاط_اختیاری را نیز قبول نمیکند، مانند حقّ حضانت و ولایت.
چنین حقّی نیز مقابل مال قرار نمیگیرد و قابل معاوضه نیست، اما نامیدن چنین چیزی به #حقّ در فقه صحیح نیست؛ زیرا #حقّ سلطنتی است که امرش به دستِ صاحبِ حقّ باشد، اما این مورد دوم به هیچ وجه امرش به دستِ صاحبِ حقّ نیست؛ پس، این مورد دوم حکم است، نه حقّ.
✴️@fegh_osoul_rafiee
#محاضرات_فی_أصول_الفقه
#محقق_خویی
#اصول
#تمهید
📚 ۷- تعریف علم #اصول/توضیح الرکیزة الأولى/نقد کلام #محقق_میرزای_نائينى (محاضرات/ج۱/ص۱۱):
✅ مرحوم #محقق_خویی فرمایشی از #محقق_میرزای_نائينى در فرق بین #قواعد_فقهی و #قواعد_اصولی را مورد نقد قرار میدهد.
🔶️ مرحوم #محقق_میرزای_نائينى میفرماید: نتیجهی مساله و قاعدهی فقهی مستقیماً به عامّی (غیر مجتهد) عرضه میشود او خود است که باید بر مصادیق تطبیقی نهایی شود. اما نتیجهی مسالهی اصولی تنها برای مجتهد است و تنها اوست که میتواند آن مسالهی اصولی را بر مواردش اِعمال کند.
مرحوم #محقق_خویی در نقد فرمایش استاد خود میفرماید: بله، مسالهی اصولی فقط برای مجتهد است و اوست که توانِ بهکارگیریِ آن را دارد، اما بسیاری از قواعد فقهی نیز به دستِ عامّی (غیر مجتهد) قابل تطبیق نیست، مانند تطبیق استحباب در قاعدهی #من_بلغ، یا قاعدهی #نفوذ_صلح و #نفوذ_شرط موافق یا غیر مخالف با کتاب و سنّت، و مانند قاعدهی #ما_یضمن و #ما_لایضمن، و همچنین بعضی از فروع #علم_اجمالی در شبهات موضوعیه.
پس، بسیاری از مسائل فقهی و قواعد فقهی نیز به گونهای است که جز مجتهد توانِ تطبیق آن بر موارد را ندارد.
✴️@fegh_osoul_rafiee
#الحلقة_الثانیة
#شهید_صدر
#خلاصهی_مباحث
#الدلیل_العقلی
#تنوّع_القیود
📚 ۶- قاعدة تنوّع القيود و أحكامها (ج۱/ص۳۲۱/چاپ جامعه): (قسمت اول)
✅ تنوّع القيود:
🔶️ زمانی که مولی امر میکند: "إذا زالت الشمسُ فصَلِّ متطهّراً" به این معناست که طهارت، #قید_واجب (صلات) است؛ این یعنی شارع صلاتِ بدون طهارت نمیخواهد، بلکه "صلاتِ با طهارت" (ذات واجب + تقیّد) مطلوب، واجب و مامورٌ به است؛ به این ارتباط و وابستگیِ صلات با طهارت، #تقیّد گفته میشود.
🔸️ همچنین علّتِ ایجادِ #تقیّد نیز خودِ #طهارت است؛ زیرا اگر #طهارت نبود #تقیّد مذکور به وجود نمیآمد.
🔸️ البته قیدهایی وجود دارد که هم #قید_وجوب هستند و هم #قید_واجب؛ مانند زوال آفتاب که هم قید وجوب نماز ظهر است و هم وقتِ خودِ نماز ظهر.
✅ أحکام القيد المتنوّعة:
🔹️ هر چیزی که به هر نحوی #قید_وجوب باشد تحصیل و بهدستآوردنش واجب و لازم نیست، مانند استطاعت و زوال آفتاب؛ زیرا هنوز چیزی بر مکلف واجب نشده است تا بر اساس آن تحصیل استطاعت بر او لازم شود.
🔹️ و هر چیزی که تنها و تنها #قید_واجب باشد تحصیل و بهدستآوردنش لازم و واجب است، مانند وضوء و استقبال؛ زیرا واجبی به عهدهی مکلف آمده است و او باید حتماً آن را با قیود و شرایطش انجام دهد.
📌 قیودی که تنها و تنها #قید_واجب هستند به ناچار باید اختیاری باشند؛ زیرا چنین قیودی بر عهدهی مکلف است و قدرت و اختیار شرط در تکلیف است.
✴️@fegh_osoul_rafiee
محمد علی رفیعی | فقه و اصول
#الحلقة_الثانیة #شهید_صدر #خلاصهی_مباحث #الدلیل_العقلی #تنوّع_القیود 📚 ۶- قاعدة تنوّع القيود و أح
رفقای بحث حلقهی ثالثه!
حتماً مطالعه بفرمایید.
#الحلقة_الثانیة
#شهید_صدر
#خلاصهی_مباحث
#الدلیل_العقلی
#تنوّع_القیود
📚 ۷- قاعدة تنوّع القيود و أحكامها (ج۱/ص۳۲۱/چاپ جامعه): (قسمت دوم)
✅ قيود الواجب علی قسمین:
🔸️ #قید_شرعی (مقدمهی شرعی): قیودی است که شارع آن را قید و شرط قرار میدهد، مانند طهارت.
🔸️ #قید_عقلی (مقدمهی عقلی): قیودی که تحقّق تکوینی فعل وابستهی به آن است، مانند طی طریق برای حجّ و برخاستن برای اقامهی صلات.
🔸️ مسئولیّت مکلّف نسبت به انجام #قید_واجب (چه #قید_شرعی و چه #قید_عقلی) بعد از این به وجود میآید که اصل وجوب به عهدهاش ثابت شده باشد.
(📌 در مورد مطلب اخیر بحثی در #مقدمهی_مُفوِّته وجود دارد که در پیام بعدی خواهد آمد.)
✴️@fegh_osoul_rafiee
#الحلقة_الثانیة
#شهید_صدر
#خلاصهی_مباحث
#الدلیل_العقلی
#تنوّع_القیود
📚 ۸- قاعدة تنوّع القيود و أحكامها (ج۱/ص۳۲۱/چاپ جامعه): (قسمت سوم)
✅ المسئولیة قبل الوجوب:
مثلاً اگر مکلف یقین داشته باشد بعد از زوال آفتاب هیچ آب و خاکی برای وضوء و تیمّم نخواهد داشت، اما قبل از زوال آفتاب (یعنی قبل از وجوب صلات) میتواند وضوء یا تیمّم کند، آیا در این حال بر مکلف واجب است قبل از زوال آفتاب -که هنوز هیچ وجوبی بر عهدهی او نیامده است- وضوء بسازد؟
🔶️ پاسخ: همان طوری که گفته شد مقتضای قاعده این است که مکلّف قبل از تحقّقِ قیودِ وجوب (زوال آفتاب) هیچ مسئولیّتی در برابر واجب و تحصیل قیود واجب ندارد.
🔸️ از این رو، قاعدهی اولیه این است که مکلف هیچ مسئولیت و وظیفهای نسبت به #مقدمهی_مُفوِّته ندارد.
🔶️🔸️ این قاعدهی اولیه بود، اما برخی واجبات در تمام حالاتش #مقدمهی_مُفوِّته دارد و اگر قرار باشد بر اساس قاعدهی اولیهی مذکور رفتار کرده و هیچ مسئولیتی برای مکلف در برابر آن #مقدمهی_مُفوِّته معتقد نباشیم مستلزم این است که آن واجب هیچگاه انجام نشود. بر همین اساس، فتوای فقیهان در فقه این است که مکلّف -بر خلاف قاعدهی اولیهی مذکور- نسبت به #مقدمهی_مُفوِّته وظیفهمند و مسئول است و باید آن را قبل از زمان وجوب تحصیل کند.
🔸️ از این رو، باید تفسیر درست و قابل قبولی از این مطلب -که خلاف قاعدهی اولیه است- از اصولیان ارائه شود.
✴️@fegh_osoul_rafiee
شخصی از محقِّق بزرگ مرحوم آیت الله العظمی حاج شیخ محمدحسین اصفهانی (رضوان الله علیه) نقل میکند که میفرمود:
"حدود سیزده چهارده سال درس مرحوم #آخوند_خراسانی رفتم و فقط دو روزِ تعطیل داشتم یک روز چشمم درد میکرد، و یک روز هم آبراه گرفته بود و نتوانستم به درس حاضر شوم."
(شیدای دوست؛ ص۲۹)
✴️@fegh_osoul_rafiee