eitaa logo
محمد علی رفیعی | فقه و اصول
324 دنبال‌کننده
342 عکس
78 ویدیو
218 فایل
این کانال به منظور ارائه‌ی مطالب مهمّ فقهی، اصولی و طلبگی، و بارگذاری صوت تدریس فقه و اصول است.
مشاهده در ایتا
دانلود
بُودن در میان اندیشه‌های کُهنه است، و ساختنِ اندیشه‌های نُو ...
🕋 باورِ ما این است که تنها بارگاهِ اَمن و اَمانِ اندیشه و منزل‌گاهِ اندیشمندان -که آرامگهِ اندیشه است- حریمِ عصمت است؛ آنجا که ناب و زلال است... ✳️ جز این حریم و حرم، حلال است و حِلّ... 🕌 جالب نظر است! تردید و تشکیک در اَمن و اَمان اندیشه، جهل و جهالت می‌زاید، و از سوی دگر، علم و اندیشه جز با تردید و تشکیک در اندیشه‌های یافته و بافته‌ی در به زلالِ اندیشه‌ها نخواهد پیوست... ✴️@fegh_osoul_rafiee
باید مقدَّس‌بازی‌ها، تقدُّس‌مآبی‌ها و خودبزرگ‌بینی‌ها را به کناری نهاد، و حریم عصمت را به اهلش سپرد... ✳️ باید پا جای پای انبیاء و اولیای الهی گذارد، اما پای را از نعلین مبارکِ آن بزرگ‌مردانِ نورانی بیرون کشید...
مرحوم آیت الله بروجردی (رضوان الله علیه) از مرحوم آیت الله سید حسن مُدرِّس (رضوان الله عليه) سوال می‌کنند: "من چه کنم تا خدمتم در دین مُوثّر باشد؟" ایشان در پاسخ انگشتان مسبّحه‌ی (سبّابه) دو دستِ خود را بلند می‌کند و هی بالا می‌برد و پایین می‌آورد و می‌گوید: "طلبه! طلبه درست کن! استعمار از هیچ نیرویی همچون همین طلبه‌های اَلِف‌قَد نگران نیست." (نور ملکوت قرآن؛ ج۲/ص۳۱۰) ✴️@fegh_osoul_rafiee
وای بر زمانی که ما طلبه‌ها به برسد... و علی الإسلام السلام!
📖 ۱۵- أقسام الحقوق و أحكامها (قسمت دوّم):مرحوم در ادامه‌ می‌فرماید: قسم اوّل از حقوق (ما لا یقبل المعاوضة بالمال) دو مورد می‌تواند داشته باشد: 🔶️🔸️ مورد اول: حقّی که قابل معاوضه نیست، اما و و و را قبول می‌کند، مانند حقّ قسم برای همسران یک زوج. چنین حقّی - اگر چه همان طور که گفته شد- مقابل مال قرار نمی‌گیرد و قابل معاوضه نیست، اما ظاهراً هیچ نمونه‌ی درست و قابل تطبیقی در فقه ندارد. 🔶️🔸️ مورد دوم: حقّی که نه تنها قابل معاوضه نیست، بلکه هیچ کدام از و و و را نیز قبول نمی‌کند، مانند حقّ حضانت و ولایت. چنین حقّی نیز مقابل مال قرار نمی‌گیرد و قابل معاوضه نیست، اما نامیدن چنین چیزی به در فقه صحیح نیست؛ زیرا سلطنتی است که امرش به دستِ صاحبِ حقّ باشد، اما این مورد دوم به هیچ وجه امرش به دستِ صاحبِ حقّ نیست؛ پس، این مورد دوم حکم است، نه حقّ. ✴️@fegh_osoul_rafiee
📚 ۷- تعریف علم /توضیح الرکیزة الأولى/نقد کلام (محاضرات/ج۱/ص۱۱):مرحوم فرمایشی از در فرق بین و را مورد نقد قرار می‌دهد. 🔶️ مرحوم می‌فرماید: نتیجه‌ی مساله‌ و قاعده‌ی فقهی مستقیماً به عامّی (غیر مجتهد) عرضه می‌شود او خود است که باید بر مصادیق تطبیقی نهایی شود. اما نتیجه‌ی مساله‌ی اصولی تنها برای مجتهد است و تنها اوست که می‌تواند آن مساله‌ی اصولی را بر مواردش اِعمال کند. مرحوم در نقد فرمایش استاد خود می‌فرماید: بله، مساله‌ی اصولی فقط برای مجتهد است و اوست که توانِ به‌کارگیریِ آن را دارد، اما بسیاری از قواعد فقهی نیز به دستِ عامّی (غیر مجتهد) قابل تطبیق نیست، مانند تطبیق استحباب در قاعده‌ی ، یا قاعده‌ی و موافق یا غیر مخالف با کتاب و سنّت، و مانند قاعده‌ی و ، و همچنین بعضی از فروع در شبهات موضوعیه. پس، بسیاری از مسائل فقهی و قواعد فقهی نیز به گونه‌ای است که جز مجتهد توانِ تطبیق آن بر موارد را ندارد. ✴️@fegh_osoul_rafiee
📚 ۶- قاعدة تنوّع القيود و أحكامها (ج۱/ص۳۲۱/چاپ جامعه‌): (قسمت اول)تنوّع القيود: 🔶️ زمانی که مولی امر می‌کند: "إذا زالت الشمسُ فصَلِّ متطهّراً" به این معناست که طهارت، (صلات) است؛ این یعنی شارع صلاتِ بدون طهارت نمی‌خواهد، بلکه "صلاتِ با طهارت" (ذات واجب + تقیّد) مطلوب، واجب و مامورٌ به است؛ به این ارتباط و وابستگیِ صلات با طهارت، گفته می‌شود. 🔸️ همچنین علّتِ ایجادِ نیز خودِ است؛ زیرا اگر نبود مذکور به وجود نمی‌آمد. 🔸️ البته قیدهایی وجود دارد که هم هستند و هم ؛ مانند زوال آفتاب که هم قید وجوب نماز ظهر است و هم وقتِ خودِ نماز ظهر.أحکام القيد المتنوّعة: 🔹️ هر چیزی که به هر نحوی باشد تحصیل و به‌دست‌آوردنش واجب و لازم نیست، مانند استطاعت و زوال آفتاب؛ زیرا هنوز چیزی بر مکلف واجب نشده است تا بر اساس آن تحصیل استطاعت بر او لازم شود. 🔹️ و هر چیزی که تنها و تنها باشد تحصیل و به‌دست‌آوردنش لازم و واجب است، مانند وضوء و استقبال؛ زیرا واجبی به عهده‌ی مکلف آمده است و او باید حتماً آن را با قیود و شرایطش انجام دهد. 📌 قیودی که تنها و تنها هستند به ناچار باید اختیاری باشند؛ زیرا چنین قیودی بر عهده‌ی مکلف است و قدرت و اختیار شرط در تکلیف است. ✴️@fegh_osoul_rafiee
📚 ۷- قاعدة تنوّع القيود و أحكامها (ج۱/ص۳۲۱/چاپ جامعه‌): (قسمت دوم)قيود الواجب علی قسمین: 🔸️ (مقدمه‌ی شرعی): قیودی است که شارع آن را قید و شرط قرار می‌دهد، مانند طهارت. 🔸️ (مقدمه‌ی عقلی): قیودی که تحقّق تکوینی فعل وابسته‌ی به آن است، مانند طی طریق برای حجّ و برخاستن برای اقامه‌ی صلات. 🔸️ مسئولیّت مکلّف نسبت به انجام (چه و چه ) بعد از این به وجود می‌آید که اصل وجوب به عهده‌اش ثابت شده باشد. (📌 در مورد مطلب اخیر بحثی در وجود دارد که در پیام بعدی خواهد آمد.) ✴️@fegh_osoul_rafiee
📚 ۸- قاعدة تنوّع القيود و أحكامها (ج۱/ص۳۲۱/چاپ جامعه‌): (قسمت سوم)المسئولیة قبل الوجوب: مثلاً اگر مکلف یقین داشته باشد بعد از زوال آفتاب هیچ آب و خاکی برای وضوء و تیمّم نخواهد داشت، اما قبل از زوال آفتاب (یعنی قبل از وجوب صلات) می‌تواند وضوء یا تیمّم کند، آیا در این حال بر مکلف واجب است قبل از زوال آفتاب -که هنوز هیچ وجوبی بر عهده‌ی او نیامده است- وضوء بسازد؟ 🔶️ پاسخ: همان طوری که گفته شد مقتضای قاعده این است که مکلّف قبل از تحقّقِ قیودِ وجوب (زوال آفتاب) هیچ مسئولیّتی در برابر واجب و تحصیل قیود واجب ندارد. 🔸️ از این رو، قاعده‌ی اولیه این است که مکلف هیچ مسئولیت و وظیفه‌ای نسبت به ندارد. 🔶️🔸️ این قاعده‌ی اولیه بود، اما برخی واجبات در تمام حالاتش دارد و اگر قرار باشد بر اساس قاعده‌ی اولیه‌ی مذکور رفتار کرده و هیچ مسئولیتی برای مکلف در برابر آن معتقد نباشیم مستلزم این است که آن واجب هیچ‌گاه انجام نشود. بر همین اساس، فتوای فقیهان در فقه این است که مکلّف -بر خلاف قاعده‌ی اولیه‌ی مذکور- نسبت به وظیفه‌مند و مسئول است و باید آن را قبل از زمان وجوب تحصیل کند. 🔸️ از این رو، باید تفسیر درست و قابل قبولی از این مطلب -که خلاف قاعده‌ی اولیه است- از اصولیان ارائه شود. ✴️@fegh_osoul_rafiee
شخصی از محقِّق بزرگ مرحوم آیت الله العظمی حاج شیخ محمدحسین اصفهانی (رضوان الله علیه) نقل می‌کند که می‌فرمود: "حدود سیزده چهارده سال درس مرحوم رفتم و فقط دو روزِ تعطیل داشتم یک روز چشمم درد می‌کرد، و یک روز هم آب‌راه گرفته بود و نتوانستم به درس حاضر شوم." (شیدای دوست؛ ص۲۹) ✴️@fegh_osoul_rafiee