بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه: (بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ)
🔑8 ـ معيار تفكيك صفات ذات و فعل
🔮#صفات خداي سبحان برخي #ذاتي و برخي #فعلي است.
💡صفات «ذاتي» #عين_ذات و همچون ذات، #نامحدود بوده، در مقابل آن ها هيچ وصف كمالي قرار ندارد؛ مانند: #علم و #حيات و #قدرت و چون مقابل هاي اين صفات (ناداني، مرگ، ناتواني) براي خداوند #ممتنع است، خداي سبحان به آنها متصف نمي شود.
💭امّا صفات «فعل» صفاتي است كه از #مقام_فعل خداوند انتزاع مي شود و در برخي موارد مقابل دارد و با داشتن مقابلْ خداوند به مقابل هاي آنها نيز متصف مي شود؛ #مانند اراده، رضا، اِحياء و بسط كه مقابل هاي آن ها (كراهت، سخط، اِماته، قبض) #نيز صفات فعل خداي سبحان است.
♦️براساس همين فرق بين صفات ذات و صفات فعل، حضرت امام رضا (عليه السلام) به شخصي كه در محضر ايشان گفت: خدا را حمد مي كنم تا آن جا كه #مرز علم اوست(خدا): «الحمد لله منتهي علمه»، فرمودند: اين گونه تعبير نكن؛زيرا علم خدا كه عين ذات نامحدود اوست، #حدّي ندارد.گوينده پرسيد: خدا را چگونه حمد كنم؟ آن حضرت فرمودند: بگو «الحمد لله منتهي رضاه....حمد می کنم خدا را تا جایی که رضای اوست». چون رضاي خدا #محدود است. او از #ايمان_و_مؤمن #راضي است، ولي از كفر و كافر ناخشنود است: (ولا يرضي لعباده الكفر). در جهان آخرت نيز #بهشت و نعيم آن گستره رضاي خدا و #جهنّم و عذاب هايش محدوده غضب اوست.
📣تذكّر: #كارهاي_خداوند، تنها به اوصاف كماليِ #فعل متصف خواهد شد و هرگز به اوصاف نقصيِ آن متصف نمي شود؛ مثلاً اگر كاري از خداوند #صادر شد حتماً #عدل و #وفاست و هيچگاه ظلم و جفا نخواهد بود. پس اتصاف به دو طرف مقابل به معناي موصوف شدن ذات اقدس الهي به اوصاف نقصيِ آن نيست.
🦋9 ـ احكام فقهي نام خدا
⭐️قداست و بركت نام خدا منشاي اعتبار #احكامي_فقهي براي اسماي لفظي خداي سبحان شده است. برخي از اين احكام عبارت است از:
الف: حرمت تنجيس و آلوده كردن آن.
ب: وجوب تطهير آن، در صورت آلوده شدن.
ج: حرمت هتك آن، به هر نحو.
د: حرمت مسّ آن بدون طهارت.
ه: ممنوع بودن جدال با آن (سوگند به صورت «لا والله» و«بَلي والله») در اِحرام عمره و حجّ.
و: لزوم ذكر و تسبيح آن در ركوع و سجود نماز.
ز: اشتراط ذبح و تذكيه حيوان به آن.
ح: مشروط بودن حليّت صيد به ذكر آن.
ط: احكام سوگند.
ي: استحباب شروع كار با ذكر آن.
🔆برخي از اين احكام از #سنّت معصومان (عليهم السلام) و برخي از #قرآن كريم استفاده مي شود؛ مثلاً قرآن كريم هم ذكر نام خدا به هنگام ذبح حيوان را توصيه مي كند: (فاذكروا اسم الله عليها) و هم از خوردن گوشت حيواني كه بدون ذكر نام خدا صيد يا ذَبح يا نَحْر(ذبح شتر) شده است، منع مي كند: (ولا تأكلوا ممّا لم يذكر اسم الله عليه).
🖌 اثر اسماي لفظي خداي سبحان به پايه اي است كه حيوان پاك و حلال، اگر #بدون ذكر نام او كشته شود، مردار، #حرام و #آلوده مي شود. پس نام خدا با نام هاي ديگر يكسان #نيست تا ذكر و عدم ذكرش تفاوتي نداشته باشد و يا تنها نيّت و خطور ذهني آن ها كافي و كارساز باشد.
❄️تذكّر: برخي براي فرق بين يَمين(سوگند) كه فقط به «الله» حاصل مي شود و بين تيمّن(تبرک) كه به «اسم الله» تحقّق مي يابد، نكته تبرك به نام خدا را ذكر كرده اند؛ يعني سوگند بر اساس حكم فقه، به «الله» حاصل مي شود، نه به «اسم الله»، ليكن تبرّك به «اسم الله» حاصل مي شود، چه رسد به ذات «الله».
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه: (بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ)
🌈بحث روايي:
( در این بخش، #سند مطالب گذشته آورده شده بود و بخاطر طولانی نشدن، مطالب #جدید فقط بارگذاری شده است.)
🔮1 ـ معناي «بسم الله»
*عن الرضا (عليه السلام): «معني قول القائل بسم الله أىْ أسِمُ نفسى بسمة من سِمات الله عزّ وجلّ وهى العبادة». قال: فقلت له: ما السمة؟ قال: «العَلامة».
🖌اشاره: همان طور كه در #نظام_تكوينيْ(هستی) انسان مانند ديگر پديده ها #نشانه ي خالق خويش است، در نظام تشريع(دین داری) نيز لازم است، انسان سالك وَسْمه و #علامت عبادت خدا را در جان خود بنهد تا روح او در عبادت آفريدگار خويش موسوم و نشاندار گردد. چنين انسان سالكي به خوبي «آية الله» خواهد بود؛ زيرا علامت معبود، يعني عبادت در جان او ظهور كرده است.
☄2ـ معارف قرآن در «بسم الله الرحمن الرحیم)
⭐️عن أميرالمؤمنين (عليه السلام): «أنا #نقطة تحت الباء».
«إنّ كلّ ما فى القرآن فى الفاتحة وكل ما فى الفاتحة فى بسم الله الرحمن الرحيم وكل ما فيه فى الباء وكل ما فى الباء فى النقطة وأنا نقطة تحت الباء....آنچه در قرآن هست همگی در سوره حمد جمع شده و هر آنچه در سوره حمد هست در«بسم الله الرحمن الرحیم» است و همه «بسم الله» در «باء»«بسم الله» و هر آنچه در«باء» هست در «نقطه» زیر باء و «من» «نقطه» زیر باء هستم.
🌴اشاره: برخي از مفسران گفته اند:
«سوره مباركه حمد جامع همه معارف قرآن كريم است و معارف اين سوره نيز در آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) و معارف بسم الله در حرف «باء» آن جمع شده است و حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام) #نقطه باي بسم الله است».
🎁بعضي از مفسران اين سخن را #نامعقول و نوعي #غلوّ دانسته اند و برخي نيز اشتمال باي بسم الله بر معارف قرآن را همانند جاي گرفتن نظام كياني با زمين و آسمان خود، در پوست تخم مرغ بدون بزرگ شدن تخم مرغ يا كوچك شدن كيان پنداشته اند.
⌛️در پاسخ اين مفسران بايد گفت: قرآن كريم جامع همه حقايق و اسرار عالم است؛ اما اين معارف گسترده تنها از ظواهر آن استفاده نمي شود، بلكه مستفاد از خواص حروف يا #بطون فراوان قرآن كريم است كه تنها در دسترس پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) وعترت طاهرين (عليهم السلام) است. سخن حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام) نيز كه فرمود: #علم_آينده و #حديث_گذشته در قرآن است و من #سخنگوي_قرآنم، اشارتي به همين واقعيّت است: «ذلك القرآن فاستنطقوه ولن ينطق ولكن أخبركم عنه. ألا إن فيه علم ما يأتى والحديث عن الماضى ودواء دائكم ونظم ما بينكم».
🍁خداي سبحان براي قرآن كريم كه تنها تنزيل و #ظاهرش در دسترس ماست، كتاب ديگر و مقام مكنوني بيان مي دارد: (إنه لقرآن كريم في كتابٍ مكنون لايمسّه إلا المطهّرون....این قرآنی است ارجمند و باارزش_در کتابی است مصون از تحریف_که جز #پاکان به #حقایق آن دسترسی ندارند). پس اين كتاب در #كتابي_ديگر است و قرآن در #ظواهر آن خلاصه نمي شود.
🎄راه فهم اين گونه معارف روايي باز و شواهد آن نيز آشكار است و آنان كه توفيق فهم چنين اسرار و #حقايقي را نيافته اند، نبايد به آن بپردازند، بلكه بايد علمش را به اهلش #واگذارند تا به ورطه #انكار نيفتند.
🏵اما داستان قرار گرفتن زمين در پوست #تخم_مرغ، چون سؤال كنندگانِ از قدرت خدا بر چنين كاري، در #يك_سطح نبودند، پاسخ هايي كه به آنان داده شده #مختلف است: در يك پاسخ، حضرت امام رضا (عليه السلام) مي فرمايد: خداوند آسمان و زمين را در ظرفي #كوچك تر از تخم مرغ جاي مي دهد و آن هنگامي است كه تو با گشودن #چشم خود آسمان و زمين را مشاهده مي كني: جاء رجل إلي الرضا (عليه السلام) فقال: هل يقدر ربّك أن يجعل السماوات والأرض وما بينهما فى بيضة؟ قال: «نعم وفى أصغر من البيضة وقد جعلها فى عينك وهى أقل من البيضة لأنك إذا فتحتها عاينت السماء والأرض وما بينهما ولو شاء الله لأعماك عنها». اين گونه پاسخ ها تنها براي #متوسطان از انسان ها نافع است.
🌙 در پاسخي ديگر، حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام) مي فرمايد: خدا #عاجز نيست، اما آنچه تو پرسيدي #ناممكن است: قيل لأميرالمؤمنين (عليه السلام): هل يقدر ربّك أن يُدخل الدنيا فى بيضة من غير أن تصغر الدنيا أو تكبر البيضة؟ قال: «إن الله تبارك وتعالي لاينسب إلي العجز والذى سألتنى لايكون».قدرت بيكران خداي سبحان به هر چيز (كلّ شيء) تعلق مي گيرد: (إن الله علي كلّ شيء قدير) ، اما محالات و ممتنعات، «شيء» نيست تا قدرت خدا به آن ها تعلق گيرد.
📣تذكّر: #نقد سخن منقول از حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام) به اين كه #خطّ رايج عصر نزول، خطّ كوفي بود و خطّ مزبور #فاقد_نقطه است، چنين پاسخ داده مي شود كه بر فرض پذيرش هر دو مقدمه
ياد شده و قبول آن كه به دست خود حضرت علي (عليه السلام) اِعجام و اِعراب حاصل نشد، بالاخره براي #امتياز_حروف (امتیازات برخی انسان ها) از يكديگر علامت هاي ويژه اي وجود داشت تا مثلاً «خَرَّ» را از «جَرَّ» و «حَرّ» امتياز دهد و براي حرف «باء» نيز علامت #ويژه اي بود كه آن نشانه مخصوص در حديث مزبور بر فرض صحت آن، مراد بوده است.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📘کتاب: #امام_مهدی(عج)موجود_موعود
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📝پيشگفتار
〽️ #انتظار عدل جهاني و منجي موعود
❄️كسي كه #آينده را حق مدار و عدل محور مي داند، ليكن حق مداري را در نظام دموكراسي(حکومت مردم بر مردم) محض و مردم سالاري(همان) صرف مي داند بر فرض كه تمام #يافته هاي آنان #حق و تمام #بافته هاي آنها #عدل باشد جريان #مهدويت شخصي يا نوعي اصلاً درباره آنان مطرح نيست، زيرا منجي جامعه #عقل_جمعي است نه شخص تا گفته شود آن شخص، معين و موعود عيني است يا نوعي (مگر آنكه مهدويتِ نوعي طوري تفسير شود كه حكومت جمعي را هم شامل شود)، زيرا #حكومت_مردم_بر_مردم از سنخ #حكومت_مهدوي نيست، پس #صرف انتظار عدل جهاني مستلزم #پذيرش مهدي موعود هرچند #موعود_نوعي آن باشد #نيست.
🎁 #آينده حقم حور و عدل مدار در #گرو حكومت مهدي(عج)
⏳ كسي كه #آينده را حق محور ميداند و حق مداري را در نظام حكومت #فرد ارزيابي مي كند و اساس حكومت فردي وي را #قانون_الهي مي داند كه با #آفرينش هماهنگ است نه رأي شخصي، چنين معتقدي مي تواند وجود مبارك مهدي موعود را #في_الجمله بپذيرد هرچند در شخصي يا نوعي بودن آن بايد #تأمل نمايد.
🖌 اختلاف در #مَنهَج (راه ها) حكومت فردي و جمعي با گفت وگوي #تمدن_ها ارزيابي مي شود.
✨#اختلاف در #مهدويت_شخصي_و_نوعي با گفتمان متعهدان به مكتب #الهي و باور كنندگان پيام هاي طمأنينه بخش رهبران ديني مطرح مي گردد. به هر تقدير ارائه آراي متضارب در هر دو فلات(نظر) #ثمربخش است.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚کتاب: #امام_مهدی(عج)موجود موعود
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۳: (اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين)
🎲ستايش هر #ستايشگري، در برابر هر #كمال_و_جمالي، در حقيقت #حمد_خداست و جز او #هيچ_كس سزاوار ستايش نيست.
🌻خداي سبحان #ربّ(پرورش دهنده) هر «عالَم» است و آن را به سوي كمال #مناسبش سوق ميدهد و «عالَم» چيزي است كه به وسيله آن عِلْم حاصل شود (ما يُعْلَمُ به) و چون در جهان هستي #هر_موجودي نشانه خداوند است، پس هر موجودي در #حدّ_خود يك #عالَم است و با #ربوبيت خداي سبحان به سوي كمال خود پيش مي رود.
🎯 اين كريمه (الحمد لله رب العالمین)#جامعترين تعبير از حمد خداست و با تبيين الوهيت(شایسته پرستیدن) و ربوبيّتِ(پرورش دهنده) #انحصاري خداوند، مفيد اختصاص حمد به اوست؛ خدايي كه همه كمالات را دارد و پروراننده همه چيز است (ربّ العالمين)، #شايسته ستايش(الوهیت) است و چون ستايش در برابر بخششِ كمال و جمال است و اين نيز در انحصار خداست، پس حمد ويژه اوست و خداوند، #يگانه_محمود(ستایش شونده) است.
🔮خداي سبحان نه تنها يگانه محمود، كه يگانه #حامد(ستایش کننده) نيز هست؛ زيرا حمد حقيقي بدون شناخت #وليّ_نعمت و همه كمالات و نعمتهاي او ميسور نيست و غير خدا چنين #شناختي ندارد.
💎💎تفسير💎💎
🌧حمد:
🌈حمد در #مقابل قدح و ذمّ، و به معناي ستايش در برابر #كمال و كار اختياري[پاورقی:مراد از كمال اختياري كمالي است كه فاعل به #اختيار_خود تحصيل كرده باشد؛ مانند علم، نه آنچه به اضطرار براي او حاصل است؛ مانند كمالي كه از راه #وراثت به او منتقل شده است] زيباست؛ خواه اثر آن كمال به #غير نيز برسد يا نه و در صورت وصول به غير، خواه دريافت كننده همان شخص #حامد باشد يا #غير او(حامد) و چه از صاحبان انديشه باشد يا از #غير ذوي العقول(بدون اندیشه).
🛍حمد خداي سبحان نيز در برابر اسماي #حسناي_جمالي(صفات ثبوتی:علم و حیات و قدرت) يا #جلالي(صفات سلبی:جهل و جسم و شریک) اوست؛ خواه اين أسماءْ كمالاتي باشد كه اثر آن به غير نيز #میرسد، همانند خالقيّت و رازقيّت يا به غير #نميرسد، مانند تجرّد از ماده و ماهيّت و چه به لحاظ كلمات #تكويني(هستی) او: (الحمد لله الذى خلق السماوات والأرض...سپاس مخصوص خدایی است که آسمانها و زمین را خلق کرد) و چه به لحاظ كلمات #تدويني_اش(تشریعی و تکلیفی): (الحمد لله الذي أنزل علي عبده الكتاب...سپاس خدایی را که بر بنده اش قرآن را نازل کرد).
🔦الفاظ «حمد»، «مدح»، «ثناء» و «شكر» گرچه از نظر معنا به هم نزديك است، ولي #مرادف نيست و تفاوت دقيقي با يكديگر دارد؛ چنانكه در زبان فارسي نيز واژه «سپاس» كه معادل #شكر است با واژه «ستايش» كه معادل #حمد است، فرق #ظريفي دارد؛ گرچه مرادف #پنداشته ميشود.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i