🔴 #هزار_و_یک_نکته ✅ #نکته_پنجاه_و_هفتم 💢 #اصطلاح_شناسی_در_علم_صرف 💢 🔴 اصطلاح چهارم: #مجرد و#مزید فیه ✍در لغت: مجرد اسم مفعول از جَرَّده و به معنای برهنه و عريان شده (از چيزی) می‌باشد. ✏️و مزيد در لغت به معنای زياد شده است ولی چون مقصود از آن در اصطلاح، مشتمل بر حرف زائد می‌باشد لذا اصلش مزيد فيه بود كه گاهی اوقات به اين شكل و غالباً به شكل مزيد با حذف جار و مجرور استعمال می‌شود. ✏️البته احتمال دارد كه مزيد از زاد دو مفعولی اخذ شده باشد. (ابن مالك در شرح كافيه خود ج ۱، ص ۲۸۵می‌گويد: إذَا تعدّيا [زاد و نقص] تعدّيا الي مفعولين كقوله تعالی: "فَزَادَهُمُ اللهُ مَرَضاً") كه در اين صورت حذفی در كار نخواهد بود ولی مشهور همان اول است. (تفتازانی در شرح تصريف زنجانی "جامع المقدمات، ج ۱، ص ۳۴۱" گويد: اعلم أنّ ‌زيادة جاءت متعدية وغيرها يقال زاد الشیءُ وزاد غيرَه و ما وقع فی الاصطلاح غير متعد لأنّهم يقولون للحرف. الزائد دون المزيد فالمزيد عندهم إن كان مع «فی» فهو اسم المفعول و الا فيحتمل أن يكون اسم المفعول علی تقدير حذف حرف الجر ای المزيد فيه ويحتمل أن يكون اسم مكان علی معنی موضع الزيادة) 🔴 در اصطلاح: تعريفات مختلفی از مجرد و مزید ارائه شده است: ✏️مثل: المجرد ما يكون باقيا علی حروفه الاصلية والمزيد ما لا يكون بل توجد فيه زيادة علی الاصول (جامع المقدمات "شرح تصریف"، ج۱، ص ۱۸۱، و تدريج الادانی، ص۱۴) ✏️و مثل: المجرد كلمة فيها حروف اصلية فقط اي لا يكون فيها حرف زائد مثل ضرب و يقابله المزيد (كشاف اصطلاحات الفنون، ج ۲، ص ۱۴۷۲) ✏️و مثل: المجرد ما حروفه الاصلية ثلاثة والمراد بذلك تجرده عن مزيدات الابواب والمزيد فيه ما يكون مع حروفه الاصلية شیء من تلك المزيدات (علوم العربية، قسم صرف عربی، ص ۸). ✏️شكی نيست با توجه به مثل این تعريفات ضَرَبَ (از افعال) و ضَرْبْ (از اسماء) مجرد، و مثل أكرم (از افعال) و اِكرام (از اسماء)، مزيد می‌باشند؛ لكن بحث در اين است كه امثال ضارب (از اسماء) و (يضرب) از افعال كه غير از حروف اصلی حرف زائد از غير ابواب معروف مزيد دارند مجردند يا مزيد؟ ✍مجموع اقوال در اين زمينه ۳ قول است: ✏️۱. مثل ضارب و مثل يضرب هر دو مزيدند. (خطيب، حاشيه بر شرح تصريف تفتازانی، مطبوع در كتاب سعديه محشی، ص ۲۰.) ✏️۲. هر دو مجردند. (همان و حاشیه مدرس افغانی بر صرف مير "جامع المقدمات"، ج ۱ ص۶۳) ✏️۳. اولی مزيد و دومی مجرد است (شرح رضی بر شافیه، ج ۱، ص ۲۵ و ۴۷ و ۶۷ و علوم العربیه قسم صرف عربی، ص ۸ و ۱۶۹.) ✏️برای هر كدام از اين اقوال توجيه و دليلی می‌توان ارائه داد گرچه خالی از اشكال نيست. ✍✍به نظر می‌رسد حق اين است كه ملاك در مجرد و مزيد بودن اسم جامد مجرد اشتمال بر حرف زائد و عدم آن است: 👈لذا مثل حجر و قِمَطْر و سفرجل مجرد و مثل كتاب و غضروف و خندريس مزيدند. 👈و همچنين در فعل و اسم مشتق از اين رو مثل ضارب و يضرب و مكرم و يكرم همه مزيدند. ✏️لكن بحثی كه مطرح می‌باشد اين است كه چون مثل ضارب و يضرب مأخوذ از ضرب و مثل مكرم و يكرم مأخوذ از أكرم هستند؛ لذا اوّلی را اسم فاعل يا فعل ثلاثی مجرد و دومی را اسم فاعل يا فعل ثلاثی مزيد می‌نامند، نه به اين معنا كه خود ضارب و يضرب لفظ مجردند، بلكه به اين معنی كه فعلشان كه اصل آن دو است مجرد است؛ لذا ثلاثی مجرد در عبارت مذكور: ✍ يا مضاف اليه بوده به معنای اسم یا فعلی که برای ثلاثی مجرد است و از آن گرفته شده است. ✍ یا مقصود این است که ماضی آن مجرد است از باب صفت به حال متعلق موصوف. ✍و به همين جهت است كه با اينكه مشهور اهل صرف مثل يضرب را در بخش ابواب ثلاثي مجرد و از آن دسته ذكر می‌كنند ولی تعاريفشان از مجرد و مزيد می‌فهماند که مزید است. 📔(راجع : موسوعة النحو و الصرف و الاعراب، ص ۴۹۱، شذا العرف، ص ۱۸، کتاب الافعال لابن قوطية، همان، ص ۱۲ و جامع الدروس، ج۱، ص ۴۲.) 🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. (🌺(کارگاه ادبیات عرب)🌺) https://eitaa.com/joinchat/4073979936C33f5684249

💢فهرست مباحث هزار و یک نکته💢 🌺#هزار_و_یک_نکته 🌺#نکته_یکم 🌺#نکته_دوم 🌺#نکته_سوم 🌺#نکته_چهارم 🌺#نکته_پنجم 🌺#نکته_ششم 🌺#نکته_هفتم 🌺#نکته_هشتم 🌺#نکته_نهم 🌼#نکته_دهم 🌺#نکته_یازدهم 🌺#نکته_دوازدهم 🌺#نکته_سینزدهم 🌺#نکته_چهاردهم 🌺#نکته_پانزدهم 🌺#نکته_شانزدهم 🌺#نکته_هفدهم 🌺#نکته_هجدهم 🌺#نکته_نوزدهم 🌼#نکته_بیستم 🌺#نکته_بیست_و_یکم 🌺#نکته_بیست_و_دوم 🌺#نکته_بیست_و_سوم 🌺#نکته_بیست_و_چهارم 🌺#نکته_بیست_و_پنجم 🌺 #نکته_بیست_و_ششم 🌺 #نکته_بیست_و_هفتم 🌺 #نکته_بیست_و_هشتم 🌺 #نکته_بیست_و_نهم 🌼 #نکته_سی_ام 🌺 #نکته_سی_و_یکم 🌺 #نکته_سی_و_دوم 🌺 #نکته_سی_و_سوم 🌺 #نکته_سی_و_چهارم 🌺 #نکته_سی_و_پنجم 🌺 #نکته_سی_و_ششم 🌺 #نکته_سی_و_هفتم 🌺 #نکته_سی_و_هشتم 🌺 #نکته_سی_و_نهم 🌼 #نکته_چهلم 🌺 #نکته_چهل_و_یکم 🌺 #نکته_چهل_و_دوم 🌺 #نکته_چهل_و_سوم 🌺 #نکته_چهل_و_چهارم 🌺 #نکته_چهل_و_پنجم 🌺 #نکته_چهل_و_ششم 🌺 #نکته_چهل_و_هفتم 🌺 #نکته_چهل_و_هشتم 🌺 #نکته_چهل_و_نهم 🌼 #نکته_پنجاهم 🌺 #نکته_پنجاه_و_یکم 🌺 #نکته_پنجاه_و_دوم 🌺 #نکته_پنجاه_و_سوم 🌺 #نکته_پنجاه_و_چهارم 🌺 #نکته_پنجاه_و_پنجم 🌺 #نکته_پنجاه_و_ششم 🌺 #نکته_پنجاه_و_هفتم 🌺 #نکته_پنجاه_و_هشتم 🌺 #نکته_پنجاه_و_نهم 🌼 #نکته_شصتم 🌺 #نکته_شصت_و_یکم 🌺 #نکته_شصت_و_دوم 🌺 #نکته_شصت_و_سوم 🌺 #نکته_شصت_و_چهارم 🌺 #نکته_شصت_و_پنجم 🌺 #نکته_شصت_و_ششم 🌺 #نکته_شصت_و_هفتم 🌺 #نکته_شصت_و_هشتم 🌺 #نکته_شصت_و_نهم 🌼 #نکته_هفتادم 🌺 #نکته_هفتاد_و_یکم 🌺 #نکته_هفتاد_و_دوم 🌺 #نکته_هفتاد_و_سوم 🌺 #نکته_هفتاد_و_چهارم 🌺 #نکته_هفتاد_و_پنجم 🌺 #نکته_هفتاد_و_ششم 🌺 #نکته_هفتاد_و_هفتم 🌺 #نکته_هفتاد_و_هشتم 🌺 #نکته_هفتاد_و_نهم 🌼 #نکته_هشتادم 🌺 #نکته_هشتاد_و_یکم 🌺 #نکته_هشتاد_و_دوم 🌺 #نکته_هشتاد_و_سوم 🌺 #نکته_هشتاد_و_چهارم 🌺 #نکته_هشتاد_و_پنجم 🌺 #نکته_هشتاد_و_ششم 🌺 #نکته_هشتاد_و_هفتم 🌺 #نکته_هشتاد_و_هشتم 🌺 #نکته_هشتاد_و_نهم 🌼 #نکته_نودم 🌺 #نکته_نود_و_یکم 🌺 #نکته_نود_و_دوم 🌺 #نکته_نود_و_سوم 🌺 #نکته_نود_و_چهارم 🌺 #نکته_نود_و_پنجم 🌺 #نکته_نود_و_ششم 🌺 #نکته_نود_و_هفتم 🌺 #نکته_نود_و_هشتم 🌺 #نکته_نود_و_نهم 🌺 #نکته_صدم 🌺 #نکته_صد_و_یکم 🌺 #نکته_صد_و_دوم 🌺 #نکته_صد_و_سوم 🌺 #نکته_صد_و_چهارم 🌺 #نکته_صد_و_پنجم 🌺 #نکته_صد_و_ششم 🌺 #نکته_صد_و_هفتم 🌺 #نکته_صد_و_هشتم 🌺 #نکته_صد_و_نهم 🌺 #نکته_صد_و_دهم 🌺 #نکته_صد_و_یازدهم 🌺 #نکته_صد_و_دوازدهم 🌺 #نکته_صد_و_سیزدهم 🌺 #نکته_صد_و_چهاردهم 🌺 #نکته_صد_و_پانزدهم 🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺 ♨️عضو کانال 👇شوید: کانال(🌺(جَنَّةُ الْمُعرِبِين)🌺)