بسم الله الرحمن الرحیم
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖سوره:حمد
📝پیشگفتار
🎁ترتيب نزول
💎در بحث پيش برخي اقوال و قراين درباره اين كه سوره مباركه حمد #اولين سوره نازله بر پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) است مطرح شد.
⏳ برخي از پژوهشگران علوم قرآني نيز بر اساس روايت جابربن زيد و مانند آن و برخي نصوص تاريخي، آن را #پنجمين سوره نازله دانسته اند كه پس از سوره هاي علق، قلم، مزمّل و مدّثر و پيش از سوره مَسَد نازل شده است.
🎲تعداد آيات
💡سوره مباركه حمد، به اتفاق مسلمانان، #هفت_آيه دارد و براساس روايات اهل بيت عصمت و طهارت (عليهم السلام) آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) #اوّلين_آيه آن است: «قيل لأميرالمؤمنين (عليه السلام): يا أميرالمؤمنين أخبرنا عن (بسم الله الرّحمن الرحيم) اي هِىَ من فاتحة الكتاب؟ فقال: «نعم كان رسول الله (صلي الله عليه و آله و سلم) يقرايها ويعدّها آية منها...*به حضرت امیر ع گفته شد که آیا بسم الله الرحمن الرحیم جز سوره حمد است؟فرمودند: ایشان سوره را همراه با بسم الله... می خواندند. ».
📣بنابراين، قرائت (بسم الله...) در ابتداي سوره حمد تنها براي تبرك جستن به آن #نيست، بلكه #جزئي از سوره است و از اين رو در صورت وجوب تلاوت سوره حمد، در نماز يا غير آن، اگر بدون بسم الله تلاوت شود، امر خداوند امتثال #نشده است.
⚜گوياترين #شاهد بر تعداد آيات سوره حمد، آيه كريمه (ولقد آتيناك سبعاً من المثاني والقرآن العظيم* و به تحقیق ما به تو 7 آیه(سوره حمد) و قرآن عظیم را عطا کردیم) است كه به شهادت روايات معصومين (عليهم السلام) مراد از آن #فاتحة_الكتاب است.
🏮روايات #فريقين(شیعه و اهل تسنن) نيز بي هيچ گونه اختلافي، همين عدد را تأييد مي كند.
〽️تنها اختلافي كه در آيات اين سوره است درباره تقطيع(جداسازی) و #مرزبندي آيات آن است، نه اصلِ عدد هفت؛ زيرا كساني كه (بسم الله الرّحمن الرحيم) را #اوّلين آيه سوره حمد دانسته اند از #صراط_الّذين... تا آخر سوره را يك آيه و ديگران كه بسم الله را آيه اي از اين سوره نمي دانند #غير_المغضوب... را آيه اي مستقل به شمار آورده اند.
🗳غُرَر آيات
🖍در برخي روايات از (بسم الله...) به عنوان #برترين_آيه_قرآن ياد شده است: «وأىّ آية أعظم فى كتاب الله؟ فقال: (بسم الله الرّحمن الرحيم)».
🔎همچنين محمدبن مسلم از امام صادق (عليه السلام) نقل مي كند كه (بسم الله ...) #بهترين_آيه_سوره_حمد است: سألت أبا عبدالله (عليه السلام) عن السبع المثانى... هى الفاتحة؟ قال: «نعم». قلت: (بسم الله الرّحمن الرحيم) من السبع المثانى؟ قال: «نعم هى أفضلهنّ»
🔆اگرچه (بسم الله...) از #غرر آيات محسوب مي شود، ليكن چون اختصاصي به سوره حمد #ندارد، نمي توان آن را تنها در اين سوره از غرر محسوب داشت.
🏝چنين به نظر مي رسد كه از جهت #حكمت_نظري، مضمون خبري آيه مباركه (الحمد لله رب العالمين) و از جهت #حكمت_عملي، مضمون خبري آيه كريمه (إياك نعبد وإياك نستعين) از #غرر_آيات سوره حمد محسوب مي شود.
🍥🍥🍥🍥🍥🍥🍥🍥🍥
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بسم الله الرحمن الرحیم
📚تفسیر #کامل_ و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه: (بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ)
☄اشتراك لفظي و تغاير معنوي
🐚آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) كه سر فصل #113 سوره قرآن كريم است و در سوره مباركه «نمل» افزون بر آغاز سوره، در #طليعه(ابتداء) نامه حضرت سليمان (عليه السلام) به ملكه سبأ نيز آمده است پس #114 بار نازل شده است، نه اين كه #يك_بار نازل شده باشد و به #دستور پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) سرفصل سور قرآني قرار گرفته باشد.
🦋در عصر نزول وحي، فرود آمدن آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) به عنوان اولين #آيه_سوره_جديد، نشانه پايان پذيرفتن سوره پيشين و آغاز نزول سوره پس از آن بود: «وإنما كان يُعرف انقضاء السورة بنزول «بسم الله الرحمن الرحيم» ابتداءً للأخري*زمان پایان سوره ای را بوسیله نزول بسم الله سوره بعد می فهمیدند. ».
✨نزول مكرّر آيه (بسم الله...) نشانه #اختلاف_معنا و #تفسير آن در هر سوره است. آيات (بسم الله...) در سراسر قرآن كريم گرچه از نظر لفظي #يكسان است، ليكن از نظر #معنوي_و_تفسيري #گوناگون و در نتيجه«مشترك لفظي» است.
🍥اختلاف معنوي و اشتراك لفظي آياتِ (بسم الله الرّحمن الرحيم) از آن روست كه «بسم الله» هر سوره #جزئي از آن سوره و با محتواي آن #هماهنگ و به منزله عنوان و #تابلو آن سوره است و چون مضامين و معارف سوره هاي قرآن با يكديگر #متفاوت است، معناي «بسم الله» نيز در سوره ها مختلف خواهد بود و در هر سوره #درجه اي از درجات و #شأني از شئون #الوهيت خداي سبحان و رحمانيت و رحيميّت او را بازگو مي كند و از اين جهت همانند اسماي خداوند در #پايان آيات است كه با محتواي آيات هماهنگ و به منزله #برهاني بر محتواي آن است.
🔊بر اين اساس، اگر محتواي سورهاي به خوبي #تبيين شود، تفسير «بسم اللهِ» آن سوره نيز روشن خواهد شد.
✏️توضيح اين كه، در آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) هم سخن از «الله» است كه #اسم_جامع و_اعظم خداي سبحان است و ساير #اسماي_حسناي_الهي را زير پوشش داشته، در هر سوره ظهوري خاصّ دارد و هم سخن از «رحمت رحمانيه» است كه همه صفات خداي سبحان زير پوشش آن است و در هر مظهري با اسمي خاصّ ظهور مي كند؛ در سوره هايي كه محتوايي #مهر_آميز دارد و اوصاف #جماليه خداوند را مطرح مي كند، در چهره «جمال» و در سوري كه مضاميني قهر_آميز دارد و غضب الهي را بازگو مي كند، در چهره #جلالیه تجلّي مي كند و از اين رو برخي گفته اند: كلمه #الرحمن نيز همانند كلمه #الله، #اسم#اعظم است.
🔊بنابراين، تفسير «بسم الله...» به #اختلاف_سوره_ها #متفاوت است.
🏵احكام #فقهي آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) نيز شاهد #اشتراك_لفظي اين آيه است مانند اين كه:
🥇حرمت قرائت #سور_عزائم(سجده دار) بر #صاحبان_عذر(فرد جُنب و...) شامل تلاوت «بسم الله...» به قصد سوره هاي مزبور نيز مي شود.
🥈 «بسم اللهِ...» هر سوره، در نماز بايد به قصد #همان_سوره اي باشد كه نمازگزار #قصد_تلاوت آن را دارد.
🥉 در صورت #عدول نمازگزار از سورهاي به سوره ديگر، بايد «بسم الله...» را به قصد سوره جديد #تكرار كند.
🌧لزوم تلاوت «بسم اللهِ» هر سوره به قصدِ #همان سوره، نشانه #تعدّد_مقصود است؛ زيرا تعدّد قصد، تابع تعدّد و تكثر مقصود است وگرنه مقصودي كه هيچ كثرتي در آن نيست تا هر يك از واحدهاي آنْ نشانه خاصي داشته باشد و با آن نشانه، از واحدهاي ديگر متمايز گردد، قصد نمي تواند فارق و منشاي تكثر آن باشد؛ مگر اين كه قصد، خود مقصود آفرين باشد.
🔊بنابراين، «بسم الله...» هر سوره معنا و تفسيري #ويژه خود دارد و با معناي «بسم الله» در ساير سوره ها #متفاوت است.
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره:بقره
⛓️بحث:تفسیر الم(ویژگی های حروف مقطعه)
💥5 ـ برخي از حروف مقطعه در شمارش آيات سوره ها، #يك_آيه سوره محسوب شده است؛ مانند: «الم» در سوره هاي بقره، آل عمران، عنكبوت، روم، لقمان، سجده، و «المص» در سوره اعراف و «كهيعص» در سوره مريم و «طه» در سوره طه و «طسم» در سوره هاي شعراء و قصص و «يس» در سوره يس و «حم» در سوره هاي مؤمن، فصّلت، زخرف، دخان، جاثيه و احقاف.
🥀برخي از حروف مقطعه در شمارش آيات، #دو_آيه در طليعه سوره محسوب شده است؛ مانند: «حم عسق» در سوره شوري، و در ساير موارد، #جزئي از اوّلين آيه سوره شمرده شده؛ مانند: «الر» در سوره هاي يونس، هود، يوسف، ابراهيم، حجر و «المر» در سوره رعد و «طس» در سوره نمل و «ص» در سوره ص و «ق» در سوره ق و «ن» در سوره قلم. پس، از اين جهت حروف مقطعه به سه بخش منقسم است.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
💎آیه۲۶ "إِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَحْيِي أَن يَضْرِبَ مَثَلًا مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَيَقُولُونَ مَاذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلًا يُضِلُّ بِهِ كَثِيرًا وَيَهْدِي بِهِ كَثِيرًا وَمَا يُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفَاسِقِينَ "
⛓بحث: #لطایف_و_اشارات
1⃣1⃣فسق اعتقادی و عملی در قرآن
⭕️ فسق اصطلاحاً #خروج_از_شریعت است؛ گاهی به طور کلی خروج حاصل می شود؛ مانند خروج از اعتقاد و عمل و زمانی به طور جزئی نه کلی خروج پدید می آید؛ مانند خروج از عمل با حفظ اعتقاد، و چون عقیده اساس دین است، خروج از آن حتماً مستلزم خروج کلی خواهد بود، گرچه منافقانه به احکام عمل شود.
🔲در صورت خروج #کلی، چنین فاسقی کافر است و در صورت خروج #جزئی (عملی) چنین فاسقی مؤمن است و کافر نیست.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
💎آیه۲۶ "إِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَحْيِي أَن يَضْرِبَ مَثَلًا مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَيَقُولُونَ مَاذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلًا يُضِلُّ بِهِ كَثِيرًا وَيَهْدِي بِهِ كَثِيرًا وَمَا يُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفَاسِقِينَ "
⛓بحث: #لطایف_و_اشارات
1⃣1⃣فسق اعتقادی و عملی در قرآن
🔳 گروهی ناصوابانه به منزله بین دو منزل[کفر و ایمان] قائل شدند و فاسق را نازل بین دو منزل دانستند. زمخشری می گوید: اول کسی که چنین تحدید و #مرزبندی را روا دانسته ابوحذیفه واصل بن عطاست و معنای منزله بین دو منزلِ کفر و ایمان این است که فاسق در احکامِ نکاح، میراث، غسل بعد از مرگ، نماز میّت و دفن در گورستان مسلمانان محکوم به حکم ایمان است و در مطاعنی مانند ذمّ، لعن، تبرّی و اعتقاد دشمنی و عدم قبول شهادت محکوم به حکم کافر است.
🔲 مذهب مالک بن انس و زیدیّه آن است که نماز را نمی توان به امامت فاسق به جا آورد و زمامداران متمرّد از کافران فاسقند. فسق در قرآن کریم گاهی همان فسق #جزئی و #عملی است؛ مانند: « بئس الاسم الفسوق بعد الإیمان »، که مراد گناه عملی عیب جویی و لقب ناروا دادن است و گاهی فسق کلی است؛ مانند: « إنّ المنافقین هم الفاسقون »، که مراد گناه اعتقادی و خروج کلی از دین است.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan