بسم الله الرحمن الرحیم
📚تفسیر #کامل_ و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه: (بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ)
☄اشتراك لفظي و تغاير معنوي
🐚آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) كه سر فصل #113 سوره قرآن كريم است و در سوره مباركه «نمل» افزون بر آغاز سوره، در #طليعه(ابتداء) نامه حضرت سليمان (عليه السلام) به ملكه سبأ نيز آمده است پس #114 بار نازل شده است، نه اين كه #يك_بار نازل شده باشد و به #دستور پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) سرفصل سور قرآني قرار گرفته باشد.
🦋در عصر نزول وحي، فرود آمدن آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) به عنوان اولين #آيه_سوره_جديد، نشانه پايان پذيرفتن سوره پيشين و آغاز نزول سوره پس از آن بود: «وإنما كان يُعرف انقضاء السورة بنزول «بسم الله الرحمن الرحيم» ابتداءً للأخري*زمان پایان سوره ای را بوسیله نزول بسم الله سوره بعد می فهمیدند. ».
✨نزول مكرّر آيه (بسم الله...) نشانه #اختلاف_معنا و #تفسير آن در هر سوره است. آيات (بسم الله...) در سراسر قرآن كريم گرچه از نظر لفظي #يكسان است، ليكن از نظر #معنوي_و_تفسيري #گوناگون و در نتيجه«مشترك لفظي» است.
🍥اختلاف معنوي و اشتراك لفظي آياتِ (بسم الله الرّحمن الرحيم) از آن روست كه «بسم الله» هر سوره #جزئي از آن سوره و با محتواي آن #هماهنگ و به منزله عنوان و #تابلو آن سوره است و چون مضامين و معارف سوره هاي قرآن با يكديگر #متفاوت است، معناي «بسم الله» نيز در سوره ها مختلف خواهد بود و در هر سوره #درجه اي از درجات و #شأني از شئون #الوهيت خداي سبحان و رحمانيت و رحيميّت او را بازگو مي كند و از اين جهت همانند اسماي خداوند در #پايان آيات است كه با محتواي آيات هماهنگ و به منزله #برهاني بر محتواي آن است.
🔊بر اين اساس، اگر محتواي سورهاي به خوبي #تبيين شود، تفسير «بسم اللهِ» آن سوره نيز روشن خواهد شد.
✏️توضيح اين كه، در آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) هم سخن از «الله» است كه #اسم_جامع و_اعظم خداي سبحان است و ساير #اسماي_حسناي_الهي را زير پوشش داشته، در هر سوره ظهوري خاصّ دارد و هم سخن از «رحمت رحمانيه» است كه همه صفات خداي سبحان زير پوشش آن است و در هر مظهري با اسمي خاصّ ظهور مي كند؛ در سوره هايي كه محتوايي #مهر_آميز دارد و اوصاف #جماليه خداوند را مطرح مي كند، در چهره «جمال» و در سوري كه مضاميني قهر_آميز دارد و غضب الهي را بازگو مي كند، در چهره #جلالیه تجلّي مي كند و از اين رو برخي گفته اند: كلمه #الرحمن نيز همانند كلمه #الله، #اسم#اعظم است.
🔊بنابراين، تفسير «بسم الله...» به #اختلاف_سوره_ها #متفاوت است.
🏵احكام #فقهي آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) نيز شاهد #اشتراك_لفظي اين آيه است مانند اين كه:
🥇حرمت قرائت #سور_عزائم(سجده دار) بر #صاحبان_عذر(فرد جُنب و...) شامل تلاوت «بسم الله...» به قصد سوره هاي مزبور نيز مي شود.
🥈 «بسم اللهِ...» هر سوره، در نماز بايد به قصد #همان_سوره اي باشد كه نمازگزار #قصد_تلاوت آن را دارد.
🥉 در صورت #عدول نمازگزار از سورهاي به سوره ديگر، بايد «بسم الله...» را به قصد سوره جديد #تكرار كند.
🌧لزوم تلاوت «بسم اللهِ» هر سوره به قصدِ #همان سوره، نشانه #تعدّد_مقصود است؛ زيرا تعدّد قصد، تابع تعدّد و تكثر مقصود است وگرنه مقصودي كه هيچ كثرتي در آن نيست تا هر يك از واحدهاي آنْ نشانه خاصي داشته باشد و با آن نشانه، از واحدهاي ديگر متمايز گردد، قصد نمي تواند فارق و منشاي تكثر آن باشد؛ مگر اين كه قصد، خود مقصود آفرين باشد.
🔊بنابراين، «بسم الله...» هر سوره معنا و تفسيري #ويژه خود دارد و با معناي «بسم الله» در ساير سوره ها #متفاوت است.
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۲: (اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين)
🔍فرق حمد و شكر:
🎲 #شكر كه در مقابل كفران است به معناي #سپاس در برابر كاري است كه اثر آن به #غير برسد و دريافت كننده اثر نيز همان شخص #شاكر(موجودات) باشد و به عبارتي ديگر: شكر، سپاس بر #نعمتي است كه از منعم به شاكر مي رسد، نه بر كمالاتي كه اثرش به ديگران نمي رسد يا به غير شاكر مي رسد.
🔔 بنابراين در #شكر، هم وصول اثر به #غير نقش دارد و هم #اتحاد_متنعّم و #شاكر؛ در صورتي كه هيچ يك از اين #دو_قيد در #حمد مطرح نيست و از اين رو شكر از دو جهت اخصّ از حمد است و هر شكري حمد است، ولي چنين نيست كه هر حمدي شكر باشد.
🔆آنچه در #فرق ميان حمد و شكر گفته شد، ويژگي هايي است كه اهل لغت براي فرق گذاري ميان اين دو واژه گفته اند؛ اما با عنايت به #كاربُردهاي_قرآني واژه #شكر بايد گفت: وصول اثر نعمت و كمال به #غير، #مُقوّم شكر نيست وگرنه اطلاق شاكر بر خداي سبحان #مَجاز خواهد بود.
🌙توضيح اين كه، #شاكر_بودن گاهي به برخي از اسماي حق اسناد داده مي شود و مراد از آن #تأثير اسماي الهي در يكديگر است. در اين صورت قيد «وصول اثر به غير» مي تواند در #قوام شكر #نقش داشته باشد؛ اما اگر شاكر بودن به «ذات» #اقدس_خداوند كه كامل محض و غني صرف است اسناد داده شد، وصول اثر نقشي در #گوهر_شكر ندارد؛ زيرا ذات خداي سبحان نه تنها به #غير خود نيازمند و از او متأثر نيست، كه به #خود نيز نيازمند نيست و از خود نيز اثر نمي پذيرد.
🕯 او #غني_محض است، نه مستغني(طلب کننده بی نیازی) و خودكفا، تا با فيض خود نياز خويش را تأمين كند: «الهى تقدّس رضاك أن تكون له علة منك فكيف تكون له علة منّى...خدایا! رضای تو بالاتر از آناست که #خودت #علتی برای آن ایجاد کنی با این وجود ، چگونه ممکن است #کار_من علت رضای تو باشد.
⭐️ الهى أنت الغنىّ بذاتك أن يصل إليك النفع منك فكيف لاتكون غنيّاً عنّى...الهی تو بی نیاز تر از آن هستی که سودی از خود تو به تو برسد، چه برسد که سودی از من به تو برسد »[دعاي عرفه].
📣بنابراين، «وصول اثر به غير» ويژگي #برخي از مصاديق شكر است و نه #مقوّم گوهر شكر و اگر در تعريف شكر مطرح مي شود از باب «زيادت حدّ برمحدود» است.
🔊حاصل اين كه، براساس اين تحليل در #فرق حمد و شكر بايد گفت: اگر مقصود امتياز حمد از شكر در مورد موجودهاي امكاني باشد، فرق آن است كه در حمد، #وصول اثر كمال محمود به حامد #شرط_نيست، ولي در #شكرْ وصول اثر مشكور به شاكر #معتبر_است و اگر مقصود اعم از موارد وجوب و امكان باشد به طوري كه شاكر بودن #خداوند هم منظور باشد، شايد از اين جهت، شكر به لحاظ #مصداق #همان حمد باشد، #بدون_تفاوت.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۳: (اَلْرحمنِ الرَّحیمِ)
🔘قرآن كريم گاهي با صفات سلبيه و با زبان نفي، نقص و ظلم را از حريم ذات اقدس الهي دور ميكند و گاهي با #لسان_اثبات مي فرمايد: #پرورنده جهان هستي «رحمان» و «رحيم» است و بر اساس رحمت فراگيرِ خود جهان را تدبير ميكند و چون تربيب و تدبير او بر اساس رحمت است و در ربوبيّت او نيز ستم راه ندارد ، پس #ربوبيّتش محمود و ممدوح است.
🎯قرآن كريم #دو_گونه ربوبيّت ترسيم ميكند: ربوبيّت ممدوح و ربوبيّت مذموم. و در مواردي سخن از #ربوبيّت_مذموم دارد؛ مانند سخن فرعون كه خود را ربّ برتر بني اسرائيل معرفي كرد: (فقال أنا ربّكم الأعلي...گفت: من پروردگار برترم) و يا سخن حضرت يوسف (عليهالسلام) به مصاحب خود در زندان: (اذكرني عند ربّك...مرا نزد اربابت یاد کن) و كلام خداي سبحان: (فأنسیه الشيطان ذكر ربّه...پس شیطان یاد کردنِ از یوسف را نزد اربابش، از یاد او برد)كه درباره #ربوبيّت_مذموم عزيز مصر است.
🔊 و يا سخن ديگرِ حضرت يوسف (عليه لسلام) كه ربوبيّت مذموم ارباب متفرق را نفي ميكند: (يا صاحبي السجن أأرباب متفرقون خيرٌ أم الله الواحد القهّار...ای یار زندانی آیا ارباب های گوناگون بهتر اند یا خدای واحد و مقتدر)
📢 امّا ربوبيّت خداي سبحان كه بر اساس #رحمت است محمود و پسنديده است.
💬لطايف و اشارات
1⃣ ـ #رسالت نامهاي خدا در سومين آيه حمد:
🎲چنانكه در بخش لطايف و اشارات آيه كريمه «بسم الله...» گذشت، اسماي حسناي «الرحمن» و «الرحيم» كه سومين آيه سوره حمد را تشكيل ميدهد، #تكرار همان نامها در اولين آيه اين سوره #نيست؛ زيرا اين نامهاي شريف در اين آيه #مقيد بوده، عهده دار اثبات حصر حمد در خداي سبحان و تبيين محمود بودن ربوبيّت آن ذات اقدس است، ولي در آيه اول سوره در #فضايي_باز قرار گرفته، چنين محدوديتي ندارد.
2⃣ ـ #اختلاف نِطاق(مرز) در براهين حصر حمد:
⌚️گرچه همه براهيني كه از اسماي حسناي «الله»، «ربّ»، «الرحمن»، و «الرّحيم» بر #حصر_حمد براي خداي سبحان استفاده ميشود، در پي اثبات محموديّت انحصاري ذات اقدس الهي است، ولي نطاق و مرز هر برهان متناسب با موضوع و حدّ وسط خاص #همان برهان است.
💡مثلاً برهاني كه حدّ وسط آن #ربوبيّت_مطلق خداي سبحان بر عوالم هستي است، انحصار حمد و مدحي را اثبات ميكند كه از ناحيه #ربوبيّت_خداوند است و برهاني كه حد وسط آن #رحمت_رحيميّه و فيض خاص الهي است، حصر ستايش هاي مربوط به چنين #رحمتي (خاص) را اثبات ميكند. پس محدوديت حد وسط هر برهاني، #نطاق و قلمرو برهانِ مزبور را مشخص ميكند.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۶:(اِهدِنا الصِراطَ المُستَقیم)
⛓بحث:اتحاد سالک و صراط
🔔 قرآن كريم نيز از عمل كافران به عنوان غل و زنجيري بر #گردن آنان ياد كرده است: (وجعلنا الأغلال في أعناق الّذين كفروا هل يُجزون إلاّ ما كانوا يعملون). غل و زنجيري كه بر گردن كافران و تبهكاران قرار داده ميشود حقيقت و چهره ملكوتي همان #اعمال تبهكارانهاي است كه با آنها متّحد شده است.
🟥 پس انسان جزايي جز #عمل خود ندارد؛ زيرا در اين آيه كريمه نفرمود: «بما كانوا يعملون» تا معنا اين باشد كه در مقابل عملشان چنين جزايي دارند، بلكه فرمود: (ما كانوا يعملون)؛ يعني #همان عمل را جزا و كيفرشان قرار داديم.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
💎آیه۲۵ "وَبَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ كُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِن ثَمَرَةٍ رِّزْقًا قَالُوا هَٰذَا الَّذِي رُزِقْنَا مِن قَبْلُ وَأُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا وَلَهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَهُمْ فِيهَا خَالِدُونَ"
⛓بحث: #تجسم_اعمال صالحان در بهشت
🍑 مؤمنان متنعم در بهشت هرگاه ثمرات بهشتی دریافت کنند، می گویند: این #همان است که از پیش روزی ما شده بود: « کلّما رزقوا منها من ثمرة رزقاً قالوا هذا الّذی رزقنا من قبل » و این غیر از بیانی است که در جمله: « وأُتوا به متشابهاً » وارد شده است؛ زیرا مفاد این جمله این است که بهشتیان می گویند: این «همان» است که از پیش روزی ما شده بود، ولی مفاد جمله بعد این است که به بهشتیان ثمرات و نعمتهای «مشابه» داده می شود.
🍓 وباتوجه به این که در بهشت هیچ کار بیهوده و هیچ سخن لغو و هیچ گناه ودروغی نیست: « لا لغوٌ فیها ولا تأثیم »، زیرا در نشئه ظهور حقایق اصلاً کذب و خیال بافی راه ندارد، همچنین با توجّه به این که تا انسان از لغو و گناه #تطهیر نشود به بهشت وارد نمی شود: « ونزعنا ما فی صدورهم من غلّ »، بنابراین، باید تبیین شود مراد از این کلام بهشتیان چیست.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
💎آیه۲۵ "وَبَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ كُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِن ثَمَرَةٍ رِّزْقًا قَالُوا هَٰذَا الَّذِي رُزِقْنَا مِن قَبْلُ وَأُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا وَلَهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَهُمْ فِيهَا خَالِدُونَ"
⛓بحث: #تجسم_اعمال صالحان در بهشت
🥝 سخن در این است که چرا در بهشتِ جاوید و نامحدود: « لا مقطوعة ولا ممنوعة »، هرگاه به بهشتیان میوه ای بدهند، این سخن را تکرار می کنند که «این #همان است که قبلاً روزی ما شده بود»؟ افزون بر این که، نعمتهایی که به آنان داده می شود «عین» نعمت پیشین نیست؛ چون عین آن مصرف شد و هیچ چیزی در عین وحدتْ تعدد ندارد، بلکه «مثل» آن است.
🍌 برخی مفسران این جمله را با جمله بعدی، یعنی « وأتوا به متشابهاً » یکی دانسته، گفته اند: بهشتیان گمان می کنند میوه ای که در بهشت دریافت می کنند همان میوه ای است که در دنیا داشته اند. ولی این سخن صحیح نیست؛ زیرا در بهشت که نشئه ظهور حقایق است خیال بافی و سخن نادرست راه ندارد. بنابراین، کلام بهشتیان حق است و قرآن کریم نیز آن را تأیید کرده است. پس جمله بعدی نیز بشارتی #جداگانه است.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
💎آیه۲۵ "وَبَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ كُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِن ثَمَرَةٍ رِّزْقًا قَالُوا هَٰذَا الَّذِي رُزِقْنَا مِن قَبْلُ وَأُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا وَلَهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَهُمْ فِيهَا خَالِدُونَ"
⛓بحث: #تجسم_اعمال صالحان در بهشت
🟣 درباره «من قبل» در کلام بهشتیان، سه نظر وجود دارد:
🍊 با توجه به این که مراد از «من قبل» دنیاست و مراد از ثمر نیز #عقیده صحیح و اخلاق نیک و عمل صالحی است که در دنیا به اهل ایمان داده شده، پاسخ این سؤال نیز روشن می شود که چگونه انسان بهشتی در مقابل نعمتهایی که در دنیا سابقه نداشت، می گوید: این #همان است که در گذشته روزی ما شده بود و یا این که نعمتهایی گرچه سابقه داشت ولی نسبت به شخص بهشتی که در دنیا از آنها محروم بوده، چگونه هنگام دریافت آنها می گوید: این همان نعمتی است که خداوند در دنیا نیز به ما عطا کرده است.
🍒 #پاسخ آن است که نعمتهای بهشتی ظهور و تجسّم همان عقاید، اخلاق و اعمال خوب بهشتیان در دنیاست؛ چنانکه عقاید، اخلاق و اعمال دوزخیان به صورت کیفر تلخ برای آنها مجسّم می شود: « لا تعتذروا الیوم إنما تُجْزون ما کنتم تعملون »، « ویقول ذوقوا ما کنتم تعملون » . در این کریمه خداوند می فرماید: #بچشید_عمل_خودتان را و نفرمود: «بما کنتم تعملون»[به سبب آنچه انجام داده اید].
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan