بسم الله الرحمن الرحیم
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖سوره:حمد
📝پیشگفتار
📎مكان نزول
🖋مكّي يا مدني بودن سوره مباركه حمد، مورد #اختلاف است؛ بيشتر مفسران برآنند كه در مكّه نازل شده است. برخي نيز آن را مدني مي دانند و بعضي نيز قائلند كه خداي سبحان براي تشريف اين سوره و تأكيد بر اهميّت آن، #دوبار (يك بار در مكّه و بار ديگر در مدينه) آن را فرو فرستاده است.
🚨اختلاف درباره مكّي يا مدني بودن سوره حمد ثمره تفسيري #ندارد؛ زيرا مشتمل بر آيه اي نيست كه معنايش به اختلاف نزول، مختلف و #متفاوت شود، ليكن براي مكّي بودن آن، دلايل چندي بيان داشته اند:
🕐 ـ خداي سبحان در سوره مباركه #حِجْر(که مدنی است) به پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) مي فرمايد: (ولقد آتيناك سبعاً من المثاني والقرآن العظيم*و به تحقیق ما به تو 7 آیه (سوره حمد) و قرآن عظیم را عطا کردیم). با توجه به اين كه سوره مباركه حجر از سوره هاي مكّي است و مراد از (سبعاً من المثاني) در آن، به شهادت روايات معصومين (عليهم السلام) #سوره_حمد استو از طرفي اعطاي «السبع المثاني» به پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) با لفظ #ماضي (آتيناك*دادیم) بيان شده است، پس سوره حمد نيز مكّي است و #قبل از سوره حِجْر نازل شده است.
🕑 ـ در روايات فريقين آمده است كه #قِوام_نماز به سوره مباركه فاتحة الكتاب است: «لا صلاة إلاّ بفاتحة الكتاب*نماز بدون حمد صحیح نیست» و #نماز، پيش از #هجرت در مكّه تشريع شده است.
👑استاد علّامه طباطبايي (قدس سرّه) مي فرمايد:گرچه نماز با هيئت و ويژگي هاي كنوني آن در شب معراج تشريع شد، امّا از آيات فراواني در سوره هاي مكّي از جمله آيه كريمه (أرأيت الذي ينهي عبداً إذا صلّي*آیا ندیدی کسی را که نهی می کرد از نماز خواندن بنده ای که نماز می خواند) بر مي آيد كه در #اوايل_بعثت نيز اصل نماز، دست كم به صورت #سجده و #تلاوت بخشي از قرآن، تشريع شده بود.
🕒 ـ در برخي از تفاسير #اهل سنت براي اثبات مكي بودن سوره مباركه ي حمد به رواياتي از #حضرت_اميرالمؤمنين_(عليه السلام)، استناد شده است؛ مانند: «نزلت فاتحة الكتاب #بمكة من كنز تحت العرش*سوره حمدی در #مکه نازل شده از گنجینه های زیر عرش است».
🕯در جوامع روايي شيعي نيز حديثي به اين صورت از آن حضرت (عليه السلام) نقل شده است: «فأوّل ما نزل عليه بمكة فاتحة الكتاب..اولین سوره ای که بر پیامبر ص در مکه نازل شد فاتحه الکتاب بود...». همچنين حضرت امام صادق (عليه السلام) مي فرمايد: «فأوّل ما نزل علي رسول الله بمكة بعد أن نُبّي الحمد».
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بسم الله الرحمن الرحیم
📚تفسیر #کامل_ و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه: (بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ)
☄اشتراك لفظي و تغاير معنوي
🐚آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) كه سر فصل #113 سوره قرآن كريم است و در سوره مباركه «نمل» افزون بر آغاز سوره، در #طليعه(ابتداء) نامه حضرت سليمان (عليه السلام) به ملكه سبأ نيز آمده است پس #114 بار نازل شده است، نه اين كه #يك_بار نازل شده باشد و به #دستور پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) سرفصل سور قرآني قرار گرفته باشد.
🦋در عصر نزول وحي، فرود آمدن آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) به عنوان اولين #آيه_سوره_جديد، نشانه پايان پذيرفتن سوره پيشين و آغاز نزول سوره پس از آن بود: «وإنما كان يُعرف انقضاء السورة بنزول «بسم الله الرحمن الرحيم» ابتداءً للأخري*زمان پایان سوره ای را بوسیله نزول بسم الله سوره بعد می فهمیدند. ».
✨نزول مكرّر آيه (بسم الله...) نشانه #اختلاف_معنا و #تفسير آن در هر سوره است. آيات (بسم الله...) در سراسر قرآن كريم گرچه از نظر لفظي #يكسان است، ليكن از نظر #معنوي_و_تفسيري #گوناگون و در نتيجه«مشترك لفظي» است.
🍥اختلاف معنوي و اشتراك لفظي آياتِ (بسم الله الرّحمن الرحيم) از آن روست كه «بسم الله» هر سوره #جزئي از آن سوره و با محتواي آن #هماهنگ و به منزله عنوان و #تابلو آن سوره است و چون مضامين و معارف سوره هاي قرآن با يكديگر #متفاوت است، معناي «بسم الله» نيز در سوره ها مختلف خواهد بود و در هر سوره #درجه اي از درجات و #شأني از شئون #الوهيت خداي سبحان و رحمانيت و رحيميّت او را بازگو مي كند و از اين جهت همانند اسماي خداوند در #پايان آيات است كه با محتواي آيات هماهنگ و به منزله #برهاني بر محتواي آن است.
🔊بر اين اساس، اگر محتواي سورهاي به خوبي #تبيين شود، تفسير «بسم اللهِ» آن سوره نيز روشن خواهد شد.
✏️توضيح اين كه، در آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) هم سخن از «الله» است كه #اسم_جامع و_اعظم خداي سبحان است و ساير #اسماي_حسناي_الهي را زير پوشش داشته، در هر سوره ظهوري خاصّ دارد و هم سخن از «رحمت رحمانيه» است كه همه صفات خداي سبحان زير پوشش آن است و در هر مظهري با اسمي خاصّ ظهور مي كند؛ در سوره هايي كه محتوايي #مهر_آميز دارد و اوصاف #جماليه خداوند را مطرح مي كند، در چهره «جمال» و در سوري كه مضاميني قهر_آميز دارد و غضب الهي را بازگو مي كند، در چهره #جلالیه تجلّي مي كند و از اين رو برخي گفته اند: كلمه #الرحمن نيز همانند كلمه #الله، #اسم#اعظم است.
🔊بنابراين، تفسير «بسم الله...» به #اختلاف_سوره_ها #متفاوت است.
🏵احكام #فقهي آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) نيز شاهد #اشتراك_لفظي اين آيه است مانند اين كه:
🥇حرمت قرائت #سور_عزائم(سجده دار) بر #صاحبان_عذر(فرد جُنب و...) شامل تلاوت «بسم الله...» به قصد سوره هاي مزبور نيز مي شود.
🥈 «بسم اللهِ...» هر سوره، در نماز بايد به قصد #همان_سوره اي باشد كه نمازگزار #قصد_تلاوت آن را دارد.
🥉 در صورت #عدول نمازگزار از سورهاي به سوره ديگر، بايد «بسم الله...» را به قصد سوره جديد #تكرار كند.
🌧لزوم تلاوت «بسم اللهِ» هر سوره به قصدِ #همان سوره، نشانه #تعدّد_مقصود است؛ زيرا تعدّد قصد، تابع تعدّد و تكثر مقصود است وگرنه مقصودي كه هيچ كثرتي در آن نيست تا هر يك از واحدهاي آنْ نشانه خاصي داشته باشد و با آن نشانه، از واحدهاي ديگر متمايز گردد، قصد نمي تواند فارق و منشاي تكثر آن باشد؛ مگر اين كه قصد، خود مقصود آفرين باشد.
🔊بنابراين، «بسم الله...» هر سوره معنا و تفسيري #ويژه خود دارد و با معناي «بسم الله» در ساير سوره ها #متفاوت است.
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
📜آیه۱۶: "أُولَٰئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الضَّلَالَةَ بِالْهُدَىٰ فَمَا رَبِحَت تِّجَارَتُهُمْ وَمَا كَانُوا مُهْتَدِينَ"
⛓بحث: #عرصه حیات انسان، میدان تجارت است
📬واژه های بیع، شراء، اشتراء، تجارت، ربح و خسران، در قرآن کریم نشانه آن است که صحنه زندگی و عرصه حیات آدمی #میدان_تجارت او با خدا یا تبادل با شیطان است وگرنه جایی برای این تعابیر نبود.
📮مراد از «مبایعه» و«بیعت» در آیاتی مانند « إنّ الذین یبایعونک إنما یبایعون الله...کسانی که با تو بیعت کردند با خدا بیعت کردند » همان بیع با #خدا و #پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم است و بیع و تجارتی که در آیاتی مانند « وأحَلّ الله البیع » و « لاتأکلوا أموالکم بینکم بالباطل إلّا أن تکون تجارة عن تراضٍ منکم » آمده، ناظر به #تجارتهای_دنیوی است و با تجارتی که در آیه کریمه « هل أدلّکم علی تجارةٍ تنجیکم من عذاب ألیم »آمده، #مصداقاً #متفاوت است، نه مفهوماً.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
📜آیه۲۱:یَا أَیُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُمْ وَالَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ
⛓بحث: #گزیده_تفسیر
🕯 #خلقکم: خلق به معنای صِرف ایجاد و آفرینش نیست، بلکه «ایجاد شی ء با کیفیت خاص و با اندازه گیری حکیمانه» است. از این رو اهل لغت گفته اند: «اصل الخلق التقدیر».
🔩 #تقدیر گاهی به ضمیمه کردن چیزی به چیز دیگر است؛ مانند ضمیمه کردن اجزای نطفه به یکدیگر و یا ضمیمه کردن نطفه مذکّر به نطفه مؤنث و سپس ضمیمه کردن اجزای مواد غذایی به آن در شرایطی ویژه تا بدن انسان و حیوان شکل بگیرد. گاهی نیز تقدیر در مورد شی ء بسیط است؛ مانند اندازه گیری ذات شی ء بسیط و تعیین #درجه_وجودی آن، جعل و تنظیم آثار وجودی آن و برقرار ساختن پیوندهای وجودی آن با سایر اشیا.
🔮 خلق به معنایی که گذشت با مادّه هایی چون ایجاد، ابداع، تقدیر، جعل، اختراع و تکوین #متفاوت است؛ زیرا در هر یک از موادّ مزبور عنایت به جهت ویژه ای، جز تقدیر و اندازه گیری است. البته گاهی نیز در عرف دین و متدینان، خلق و خلقت به معنای ایجاد و ابداع (بدون الگوی پیشین) به کار می رود.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
💎آیه۲۵ "وَبَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ كُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِن ثَمَرَةٍ رِّزْقًا قَالُوا هَٰذَا الَّذِي رُزِقْنَا مِن قَبْلُ وَأُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا وَلَهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَهُمْ فِيهَا خَالِدُونَ"
⛓بحث: #لطایف و #اشارات
4⃣گونه های #متفاوت تبیین معاد
🟡 معاد از برخی جهات #همتای توحید است؛ یعنی، فطرت انسان هرگز به زوال و نابودی خود فتوا نمی دهد و هیچ گاه به یاوه بودن نظام کیهانی و بیهوده بودن گستره آفرینش حکم نمی کند و ابداً به مساوی بودن مُوَحّد و ملحد و یکسان بودن عادل و ظالم و مانند آن رأی نخواهد داد. قهراً محکمه عدل و میز قضای حق وجود دارد که به حسابها رسیدگی می شود و چون چنین داوری عادلانه در دنیا میسور نیست، در حیات پس از مرگ خواهد بود. این معنا به طور اجمال در سویدای دل هر صاحبدلی وجود دارد.
🟣 بر همین اساس، قرآن کریم معاد را همانند مبدأ به #انحای_گونه_گون بازگو می کند. گاهی بدون ذکر دلیل؛ مانند آیه محل بحث و گاهی با سوگند؛ مانند: « زعم الذین کفروا أن لن یبعثوا قل بلی و ربّی لتبعثنّ ثمّ لتنبّؤن بما عملتم » و زمانی با اقامه برهان. قسم اخیر بر اثر تنوّع براهین به اقسام متعدد به حسب تعدّد حدود وسط منقسم می شود که هر یک در جای مناسب خود بیان خواهد شد.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan