✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️حس اعتماد به نفس
🔹امروز علمای #تعلیم و #تربیت چقدر کوشش میکنند که به اصطلاح حس #اعتماد_به_نفس را در انسان بیدار کنند و بجا هم هست. اعتماد به نفسی که #اسلام در #انسان بیدار میکند این است که #امید انسان را از هرچه، غیر #عمل_خودش است از بین میبرد و به هرچه انسان بخواهد امید ببندد از راه عمل خودش باید امید ببندد، و همینطور پیوند انسان با هر چیز و هر کس از راه #عمل است.
🔹شما نمیتوانید با #پیغمبر_اسلام صلی الله علیه و آله و سلم مرتبط باشید جز از راه #عمل، نمیتوانید با #علیبنابیطالب علیه السلام مرتبط باشید جز از راه #عمل، نمی توانید با #صدّیقه_طاهره سلام الله علیها مرتبط باشید جز از راه #عمل؛ یعنی #اسلام برای پیوند و ارتباط با پیامبر و اهل بیتش همه راهها جز راه عمل را بسته است.
🔹حدیثی از #پیغمبر_اکرم صلی الله علیه و آله الآن یادم آمد و یادم هست که در ۱۷ - ۱۸ سال قبل که این حدیث را خواندم تحت تأثیر آن قرار گرفتم و دیدم براستی در زندگی #پیغمبر_اکرم صلی الله علیه و آله چه تابلوهای عجیبی پیدا میشود که در تاریخ زندگی احدی چنین تابلوهایی و چنین #جنبههای_عالی و پرمغزی را نمیتوانید پیدا کنید.
🔹وقتی انسان فکر میکند و میبیند که یک مرد امّی در چنان محیطی این طور جملهها در زندگی خودش ساخته است غرق در حیرت میشود، و جز اینکه به #خارقالعادهبودن او اقرار کند راه دیگری ندارد. این حدیث را در کتاب داستان راستان هم نقل کردهام. حدیث این است: #پیغمبر_اکرم صلی الله علیه و آله در یکی از مسافرت هایی که با اصحابشان میرفتند (نقل نشده که در کدام مسافرت بوده است) موقع ظهر که شد دستور دادند قافله پایین بیایند.
🔹هر کسی از مرکب خودش پایین آمد، #رسول_خدا صلی الله علیه و آله هم پایین آمدند و جهتی را گرفتند و به آن سو رفتند. اصحاب فکر کردند که لابد حضرت برای قضای حاجت به آن سو میروند. ولی دیدند حضرت پس از آنکه مقداری از شتر خودشان دور شدند برگشتند. خیال کردند که حضرت این محل را مناسب فرود آمدن تشخیص ندادهاند و آمدهاند دستور دهند که برویم در جای دیگری پایین بیاییم.
🔹حضرت در حالی که به طرف مرکب خودشان برمیگشتند با احدی حرف نمیزدند. آمدند تا به مرکب خودشان رسیدند. اصحاب دیدند که حضرت دست بردند در خورجین و توبره ای که بر شترشان بود و عِقال، یعنی زانوبند شتر را بیرون آوردند و با آن زانوهای شترشان را بستند و بعد دوباره به راه قبلی خودشان رفتند. فهمیدند که این راه دور را حضرت برگشتند که زانوبند شتر را ببندند. کار به این کوچکی!! عرض کردند: یا رسول الله! اگر شما برای انجام چنین کاری برگشتید چرا به ما فرمان ندادید؟!
🔹این اصحابی که فدایی هستند و اگر پیغمبر بگوید در دریا یا آتش بروید فوراً میروند، اینها که جلو شمشیرها میروند و افتخارشان این است که فرمان #رسول_خدا صلی الله علیه و آله را اجرا کنند عرض کردند: یا رسول الله! چرا از دور فرمان ندادید که ما این کار را بکنیم؟حضرت فرمودند: «لا یسْتَعِنْ احَدُکمْ مِنْ غَیرِهِ وَ لَوْ بِقَضْمَةٍ مِنْ سِواک»؛ هرگز از دیگران در کارها کمک نجویید، و لو برای یک امر #کوچکی باشد، و لو برای اینکه یک مسواک از دیگران بخواهید.
🔹یعنی #کار_خودتان را تا آن حدی که برای شما ممکن است و #خودتان میتوانید انجام دهید، از دیگری نخواهید که برایتان انجام دهد. ببینید چقدر بجا! حالا اگر همین جمله را #پیغمبر یک وقتی بالای منبر گفته بود، اینقدر اثر نمی بخشید. این جمله را در وقتی میگوید که خودش اول #عمل میکند. غرضم این جهت است که یکی از اصول #تعلیمات_اسلامی که تفکر اسلامی را زنده میکند، عمل و #اتکاء به #عمل است.
📕احیای تفکر اسلامی، مرتضی مطهری (نسخه سایت)، ص ۵۵ - ۵۷
منبع: پورتال جامع استاد شهید آیت الله مطهری
#شهید_مطهری
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (علیه السلام) در تبیین آثار «محبت و دوستی» با مردم چه می فرماید؟
🔹#امام_علی (عليه السلام) در حکمت ۱۴۲ #نهج_البلاغه با اشاره به آثار #محبت و #دوستى با مردم مى فرمايد: «التَّوَدُّدُ نِصْفُ الْعَقْلِ» (اظهار #محبت و دوستى با #مردم نيمى از عقل است). تعبير به «نيمى از عقل» اشاره به اين است كه كارى است فوق العاده #عاقلانه، و منظور از #تودد اين است كه كارهايى انجام دهد كه نشانه #كمال_محبت و دوستى باشد؛ در #مشكلات به يارى آنها بشتابد و در برابر كارهاى ناروا به هنگام قدرت به جاى انتقام جويى #عفو كند و با #چهرهی_گشاده با مردم روبهرو شود،
🔹در برابر آنها #تواضع كند، سخنان آنها را بشنود و به آنها #احترام بگذارد. مجموعه اين امور و مانند آن را «تودد» مى گويند كه آثار فراوانى دارد؛ از جمله: #دوستان_زيادى در سايه #تودد براى انسان پيدا مى شوند، اگر اهل كسب و تجارت باشد، #مشتريان او فراوان مى گردند، و اگر مدير تشكيلاتى باشد، افرادى كه در زير مجموعه او هستند به او عشق مى ورزند و #وظايف خود را به خوبى انجام مى دهند، چنانچه #فرمانده لشگرى باشد افراد لشكر او سر بر فرمان او خواهند بود، اگر #عالم و روحانى باشد مردم به او #اقتدا مى كنند و ارشادات و #نصايحش را به گوش جان مى پذيرند،
🔹و چنانچه پدر و #بزرگتر_خانواده باشد همسر و فرزندان به او علاقه مند مى شوند و محيط خانواده محيطى مملوّ از #محبت و #آرامش و همكارى خواهد بود، و همچنين افراد ديگر در محيط ها و پست هاى ديگر. ولى به عكس اگر انسان در برابر مردم #خشن باشد و با قيافه درهم كشيده روبه رو شود، بى اعتنايى كند، #تكبر بورزد، نسبت به سرنوشت آنها بى اعتنا باشد و به تعبير قرآن «فَظّاً غَلِيظَ القَلبِ» [آل عمران، ۱۵۹] باشد، از اطراف او پراكنده مى شوند، در ميان جمع زندگى مى كند ولى تك و #تنهاست. به گفته شاعر: «نهال دوستى بنشان كه كام دل به بار آرد ؛ درخت دشمنى بركن كه رنج بى شمار آرد».
🔹در كتاب «بحارالانوار» از #امامحسنعسكرى (عليه السلام) در ضمن مواعظ آن حضرت چنين نقل شده: «مَنْ كانَ الْوَرَعُ سَجِيَّتَهُ وَ الْكَرَمُ طَبيعَتَهُ وَ الْحِلْمُ خَلَّتَهُ كَثُرَ صَديقُهُ وَ الثَّناءُ عَلَيْهِ وَ انْتَصَرَ مِنْ أعْدائِهِ بِحُسْنِ الثَّناءِ عَلَيْهِ» [۱] (كسى كه #تقوا و ورع، خوى و خصلت او باشد، و #جود و بخشش طبيعتش، و حلم و #بردبارى عادتش، #دوستانش بسيار مى شوند و ثناخوانانش فراوان و از اين طريق بر #دشمنانش پيروز مى گردد). البته نبايد خوش رفتارى با مردم را با مسئله تملق و چاپلوسى اشتباه كرد، كه آن حساب جداگانه اى دارد و به يقين از صفات مذموم است.
🔹مرحوم مغنيه مى گويد: «بعضى از شارحان نهج البلاغه تعبير به «نصف العقل» را چنين تفسير كرده اند: «اَلْمُرادُ بِنِصْفِ الْعَقْلِ تَدْبيرُ الْمَعاشِ» [۲] (منظور از نصف عقل تدبير معاش است). ولى به يقين اين تفسير، تفسير تمام جمله امام (عليه السلام) نيست، بلكه مى تواند بخشى از آن را تشكيل دهد؛ زيرا كسانى كه #خوش_رفتار هستند، در امر #معاش و جلب شركاى خود و مشتريان فراوان موفق تر خواهند بود. مرحوم كلينى در كتاب «كافى» بابى تحت عنوان «التَّحَبُّبُ إلَى النّاسِ وَ التَّوَدُّدُ إِلَيْهِمْ» ذكر كرده و در ذيل آن احاديث متعددى از معصومين (عليهم السلام) آورده است.
🔹از جمله در حديثى از #پيغمبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) نقل مى كند كه: «مرد عربى از طايفه بنى تميم خدمت حضرت عرض كرد يا رسول الله، توصيه اى به من بفرما!، آن حضرت در یکی از توصیه های خود چنین می فرماید: «تَحَبَّبْ إلَى النّاسِ يُحِبُّوكَ» [۳] (به مردم اظهار #محبت كن تا تو را #دوست بدارند). و نيز در آن حضرت در حديث ديگرى می فرماید: «ثَلاثٌ يُصْفينَ وُدَّ الْمَرْءِ لاِخيهِ الْمُسْلِمِ يَلْقاهُ بِالْبُشْرِ إذا لَقِيَهُ، وَ يُوَسِّعُ لَهُ فِي الْمَجْلِسِ إذا جَلَسَ إلَيْهِ، وَ يَدْعُوهُ بِأحَبِّ الاَسْماءِ إلَيْهِ» [۴] (سه چيز است كه اظهار #محبت هر كسى را نسبت به برادر مسلمانش صفا مى بخشد: او را با #چهرهی_گشاده ملاقات كند و در مجلس كه مى نشيند [هنگام ورود برادر مسلمانش] براى او جا باز كند و وى را به بهترين نام هايش خطاب نمايد).
پی نوشتها؛
[۱] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ ۲، ج ۷۵، ص ۳۷۹، باب ۲۹
[۲] فی ظلال نهج البلاغة، مغنية، محمد جواد، دارالعلم للملايين، چ ۳، ج ۴، ص ۳۰۸
[۳] وسائل الشيعة، عاملى، مؤسسة آل البيت (ع)، چ ۱، ج ۱۲، ص ۵۲، باب ۲۹
[۴] الكافی، ص ۶۴۳
📕پيام امام امير المؤمنين (ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ۱، ج۱۳، ص۱۵۹
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#محبت #مودد #دوستی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️چرا در قیام حسینی و مهدوی بر مساله «امر به معروف» و «نهی از منکر» تاکید شده است؟
🔹#انسان موجودی اجتماعی است و از انزوا و تنهایی گریزان است. #اجتماعی_بودن انسان آثار مثبت بسیاری دارد که از جمله آن تعاون و همکاری در رسیدن به اهداف مشترک است؛ اما نباید فراموش کرد که زندگی اجتماعی انسان در کنار مزایای بسیار، با آسیب هایی نیز تهدید میشود. در #جوامع_انسانی، گاهی خطرات فردی تبدیل به خطرات اجتماعی میگردند و اگر چاره اندیشی نگردد، #آحادافرادجامعه در معرض #آسیب و تهدید قرار می گیرند. آری، بسیاری از #مفاسد همانند یک بیماری مسری، افراد زیادی را آلوده میکنند.
🔹بنابراین، هیچ یک از #افراد_جامعه نباید نسبت به رفتار هم نوعان خویش بی تفاوت باشد. #پيغمبر_اكرم (ص) میفرماید: «يك #فرد_گنهكار، در ميان مردم همانند كسى است كه با جمعى سوار كشتى شود، و به هنگامى كه در وسط دريا قرار گيرد، تبرى برداشته و به سوراخ كردن موضعى كه در آن نشسته است بپردازد، و هرگاه به او اعتراض كنند، در جواب بگويد من در سهم خود تصرف ميكنم! اگر ديگران او را از اين عمل خطرناك باز ندارند، طولى نمىكشد كه آب دريا به داخل كشتى نفوذ كرده و همگى در دريا غرق میشوند».
🔹#پيامبر (ص) با اين مثال جالب، منطقى بودن وظيفه #امر_به_معروف و #نهى_از_منكر را مجسم ساخته است، و حق #نظارت فرد بر اجتماع را يك حق طبيعى كه ناشى از پيوند سرنوشتهاست، میداند. پس همه نسبت به #سرنوشت خویش و #جامعه مسئول اند. از این رو #منابع_اسلامی به این مسأله اهمیت زیادی دادهاند و بعضی از #امتها را به خاطر ترک این کار سرزنش کرده و حتی دلیل نابودی شان را بی تفاوتی نسبت به #منکرات بیان نموده اند؛
🔹چنانکه خداوند در #قرآن_کریم میفرماید: «پس چرا از نسلهاى پيش از شما #خردمندانى نبودند كه [مردم را] از #فساد در زمين باز دارند؛ جز اندكى از كسانى كه از ميان آنان نجاتشان داديم [و بقیه نابود شدند]». [ترجمه آیه۱۱۶ سوره هود] بر اساس این آیه میتوانیم بگوییم: گرچه در هر اجتماعی معمولا #ظلم و #فساد وجود دارد، اما مهم اين است كه هرکس به فراخور توانمندی خویش در طريق #اصلاحگری بکوشد. اما همين كه #احساس_مسئولیت از ميان رفت و افراد جامعه بى تفاوت شدند، #فساد و #ظلم به سرعت فراگیر میشود.
🔹#امام_رضا(ع) در این زمینه هشدار داده، میفرماید: «اگر #امر_به_معروف و #نهى_از_منكر را ترك كنيد، #افراد_بدكردار بر شما مسلط خواهند شد و هر چه #دعا كنيد مستجاب نمیگردد». البته طبیعی است! در ملّتی که به #ارزشها، #انسانیت و نیک منشی، وقعی نهاده نمیشود و در مقابل #تبهکاریها عکس العملی وجود ندارد، #بیدینان، #ظالمان، #اشرار و بدکاران #سلطه پیدا میکنند. آنها نیز مردم را به ناپاکی های خود می آلایند و جامعه به مثابه بدنی که به انواع بیماریها و میکروبها گرفتار شده است، به نابودی کشیده میشود.
🔹در چنین زمانی که ترک #امر_به_معروف و #نهی_از_منکر سبب تضعیف دین و تسلط اشرار شده است، دعا کردن ثمری ندارد؛ بلکه باید به اقامه دین برخاست. لذا در برهه ای از تاریخ می بینیم که #امام_حسین (ع) که پرچمدار آزادی خواهی و عدالت طلبی است، دلیل نهضتش را اینگونه معرفی مینماید: «آيا نمى بينيد به #حق عمل نمیشود و از #باطل جلوگيرى نمیگردد، در چنين شرايطى بر #مؤمن لازم است [قيام كند و] شيفته ملاقات پروردگار [و شهادت] باشد».
🔹و از همین رو ایشان شیوه #اصلاحگری خود را دعوت به سوی #نیکیها و نهی از #بدیها قرار داده، میفرماید: «من فقط براى #اصلاح در امّت جدّم به پا خاستم، می خواهم #امر_به_معروف و #نهی_از_منکر کنم و حرکت من بر اساس سیره جدّم و پدرم علی بن ابیطالب است». این مقابله کماکان ادامه داشته و تا #آخرالزمان نیز برقرار خواهد بود؛ آخرالزمانی که #پیامبر (ص) درباره آن فرمود: «زمانی خواهد آمد که مردم #امر_به_معروف و #نهی_از_منکر نمیکنند؛ و از آن بدتر، زمانی خواهد آمد که مردم امر به بدی و نهی از خوبی میکنند؛ و حتی زمانی خواهد آمد که مردم #معروف را منکر و #منکر را معروف ببینند».
🔹بنابراین میتوان گفت: راه همان راه است و شیوه همان شیوه؛ یعنی هر انسان شریف و عدالت خواهی باید بداند که اگر در مقابل #زشتیها سکوت شود کار به جایی میرسد که جای #خوبیها و #بدیها عوض میشود. لذا هرکس نخست باید #وظایفش را با توجه به شرایط و توانمندی هایش بشناسد و بدان عمل کند، سپس دیگران را به #درستیها و خوبیها دعوت کرده و از #کارهای_ناشایست باز دارد. این کار از آن جهت ضرورت بیشتری پیدا میکند که جامعه حاضر نه تنها باید در جهت اصلاح خود گام بردارد، بلکه باید افرادی را بپروراند که مقدمات #ظهور_امام_زمان (عج) را فراهم کنند و هسته اولیه انقلاب را تشکیل دهند.
منبع: وبسایت آیت الله مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امر_به_معروف #نهی_از_منکر
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️از ديدگاه روايات نخستين چيزهايی كه در «قيامت»، از انسان سؤال میشود چيست؟
🔹روايات زيادى داريم كه درباره نخستين امورى كه در #قیامت مورد سؤال و #حساب قرار مى گيرد بحث مى كند، كه هر كدام تعبير پرمعنايى مخصوص به خود دارند و مطالعه آنها در #تربيت_انسان و نشان دادن ارزش هاى اسلامى بسيار مؤثر است؛ از جمله در حديثى از #پيغمبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) آمده است: «لَا تَزُولُ قَدَما عَبْدٍ يَوْمَ الْقِيامَةِ حَتَّى يُسْئَلَ عَنْ عُمْرِهِ فَيْمَا اَفْنَاهُ وَ شَبَابِهِ فِيمَا أَبْلَاهُ وَ عَنْ مَالِهِ مِنْ اَيْنَ اِكْتَسَبَهُ وَ فِيمَا اَنْفَقَهُ وَ عَنْ حُبِّنَا اَهْلَ الْبَيْتِ» [۱] (در #قيامت هيچ يك از بندگان قدم از قدم بر نمى دارد، تا از چهار چيز بازپرسى شود: از #عمرش كه در چه راهى آن را صرف كرده، و از #جوانيش كه در چه راهى آن را از دست داده، و از #مالش كه از كجا آورده و در چه راهى مصرف كرده و از محبت ما #اهلبيت!).
🔹درحديثديگرىاز #رسول_اکرم (صلی الله علیه و آله) آمده است كه: «روز #قيامت براى هر بنده اى از بندگان خدا براى هر روزى از ايام #عمرش بيست و چهار خزانه گشوده مى شود به تعداد ساعات شب و روز؛ خزانه اى را مملو از #نور و سرور مى بيند، و به هنگام مشاهده آن، چنان #خوشحالى و انبساطى به او دست مى دهد كه اگر بر تمام اهل دوزخ تقسيم كنند درد آتش را فراموش مى كنند، و اين همان ساعاتى است كه #پروردگارش را #اطاعت كرده است.
🔹سپس ديگرى را براى او مى گشايند، آن را #تاريك و متعفن و ترسناک مى يابد و چنان ترس و وحشتى به او دست مى دهد كه اگر [آن] تقسيم بر اهل بهشت شود، لذت نعمت هاى آن را فراموش مى كنند، و آن ساعتى است كه در آن #معصيت خدا را كرده است! سپس خزينه ديگرى را براى او مى گشايند، آن را خالى مى بيند، نه در آن اسباب سرور است و نه ناراحتى، و اين ساعتى است كه در آن خوابيده يا مشغول اعمال مباح دنيا بوده، چنان حالت تأسف و احساس #غبن به او دست مى دهد كه قابل توصيف نيست، زيرا مى توانست آن را از #حسنات پر كند و نكرد و اين است كه خداوند مى فرمايد: «ذَلِكَ يَوْمُ التَّغَابُنِ». [۲]
🔹درحديثديگرىاز #نبی_اكرم (صلی الله علیه و آله) آمده است كه: «اَنَا اَوَّلُ قَادِمٍ عَلَى اللهِ ثُمَّ يَقْدِمُ عَلَيَّ كِتابُ اللهِ ثُمَّ يَقْدِمُ عَلَىَّ اَهْلُ بَيْتِی، ثُمَّ يَقْدِمُ عَلَىَّ اُمَّتِی، فَيَقِفُونَ، فَيَسْئَلُهُمْ مَا فَعَلْتُمْ فِی كِتَابِی وَ اَهْلِ بَيْتِ نَبِيِّكُمْ» [۳] (من نخستين كسى هستم كه به پيشگاه خدا حاضر مى شوم، سپس #كتاب_الله [قرآن] بر من وارد مى شود، پس #اهل_بيتم وارد مى گردند، بعد امتم بر من وارد مى شوند، آنها مى ايستند، و خداوند از آنها مى پرسد با كتاب من و اهل بيت پيامبرتان چه كرديد؟).
🔹در حديثى از #امام_باقر (عليه السلام) آمده است: «اَوَّلُ مَا يُحَاسَبُ بِهِ العَبْدُ الصَّلَاةُ فَاِنْ قُبِلَتْ قُبِلَ مَا سِوَاهَا» [۴] (نخستين چيزى كه بندگان بايد حساب آنرا پس دهند #نماز است كه اگر قبول شود بقيه قبول خواهد شد). در حديث ديگرى آمده است: «نخستين چيزى كه بنده در #قيامت از آن سؤال مى شود درباره #همنشينان اوست». [۵] ممكن است در ميان احاديث مربوط به نخستين چيزى كه انسان از آن سؤال مى شود تضادّى احساس شود كه اگر اين يكى اوّل است آن يكى چگونه اوّل مى تواند باشد؟ ولى ظاهراً منظور اين است كه يك گروه از كارهاست كه در مرحله اوّل از آنها سؤال مى شود، و تمام آنچه در اين احاديث آمده جزو همان گروه است.
🔹ضمناً اين احاديث اهميّت موضوعات مزبور را از ديدگاه اسلام روشن مى سازد، يعنى «مسئله توحيد، ايمان به نبوت، محبت اهل بيت، نماز، همنشين و...». اين احتمال نيز وجود دارد كه در #قيامت مواقفى است كه در هر موقف اولين چيزى كه از آن سؤال مى شود يكى از اين امور است. در حديثى نيز امير مؤمنان #امام_علی (علیه السلام) فرمود: «از خدا بترسيد و #پرهيزكارى را در مورد بندگان خدا و شهرها و آباديش پيشه كنيد؛ چرا كه شما در پيشگاه خدا حتى از اراضى و حيوانات سؤال مى شويد». [۶] اين حديث نشان مى دهد كه #انسان حتى در برابر ويران كردن محيط زيست و كشتن بى دليل حيوانات مسئوليت دارد و در آن روز باز خواست مى شود.
پی نوشتها؛
[۱] الخصال، ابن بابويه، ج ۱، ص ۲۵۳. [۲] عدة الداعی و نجاح الساعی، حلّى، ص ۱۱۳. [۳] بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد (ص)، صفار، ج ۱، ص ۴۱۲، باب ۱۷. [۴] تهذيب الأحكام، طوسى، ج ۲، ص ۲۳۹، باب ۱۲. [۵] الدّر المنثور فى تفسير المأثور، سيوطى، ج ۵، ص ۲۷۳. [۶] نهج البلاغة، صبحی صالح، ص ۲۴۲ (خطبه ۱۶۷)
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، چ نهم، ج ۶، ص ۱۳۷
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#قیامت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️از نگاه روایات اسلامی «مشاور» چه شرایطی را بايد دارا باشد تا انسان بتواند با طیب خاطر با او مشورت نماید؟
🔹بى شك طرف #مشورت انسان، مخصوصاً در امور مهمّه و مسائل حساس اجتماعى، هر شخصى نمیتواند باشد، بلكه بايد داراى #صفات_ويژهاى باشد كه او را #صالح براى اين كار كند؛ به همين دليل در #روايات_اسلامى، گروهى به عنوان «افراد شايسته مشورت» و گروهى به عنوان «غير شايسته» معرّفى شدهاند. #امام_صادق (عليه السلام) در حديثى ميفرمايد: «#مشورت تنها با چهار شرط سودمند است: نخست اينكه #مشاور تو #عاقل باشد، دوّم #آزاده و #باايمان، و سوّم #دوست_علاقمند و دلسوز باشد و چهارم اینکه او را از راز خود در مسأله مورد مشورت چنان آگاه سازی که خود آگاهی، و او این راز را مخفی دارد و کتمان نماید». [۱]
🔹در حديث ديگرى از #امام_على (عليه السلام) مى خوانيم: «بهترين كسى كه با او #مشورت میكنى صاحبان عقل و علم و كسانى كه داراى تجربه و دورانديشى هستند میباشد». [۲] در نقطه مقابل اين معنى، در روايات اسلامى شديداً از #مشورت با افراد بخيل، ترسو، حريص و احمق نهى شده است. #پيغمبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) به #امام_على (عليه السلام) فرمود: «اى على با آدم #ترسو #مشورت نكن كه راه خروج [از مشكلات] را بر تو تنگ ميكند، و با #بخيل مشورت مكن كه تو را از [بذل و بخشش بجا] و رسيدن به هدف باز میدارد، و با #حريص نيز مشورت مكن كه حرص و آز را براى تو زينت میدهد [و تو را به راه خطا میکشاند]». [۳]
🔹در روايات ديگرى از #مشورت با افراد #احمق، #نادان، #كذّاب و دروغگو نيز نهى شده است. [۴] از آنچه در بالا گفته شد به خوبى استفاده میشود كه #مشاوران ـ مخصوصاً در امور مهم ـ بايد افرادى #هوشمند، #عاقل، #خيرخواه، #باتجربه، #راستگو، #امين، #شجاع و #باسخاوت بوده باشند و از ميان رفتن هريك از اين صفات موجب وهن، سستى و تزلزل پايه هاى مشورت میگردد. مثلا هرگاه #مشاور، آدم #احمق و جاهل باشد، حقايق را در نظر انسان دگرگون میسازد و - آنگونه كه در احاديث وارد شده است - اراده میكند به تو نيكى رساند ولى مايه شرّ میشود! و اگر #ترسو باشد مانع از اقدام به موقع و قاطعيّت در امور میگردد،
🔹و هر گاه #دروغگو باشد به تعبير روايات، دور را در نظر تو نزديك، و نزديك را دور مى سازد و به سرابى میماند كه تشنگان را در بيابان فريب میدهد و اگر #بخيل باشد مانع از هر كار خير میگردد و دائماً تو را از فقر و تنگدستى میترساند، و اگر #ترسو باشد مانع از تصميم گيرى به موقع میشود، و فرصتها از دست میرود و اگر آدم #كمتجربه يا بى تجربهاى باشد همه چيز را به هم میریزد و برنامه هاى سازنده را به شكست میکشاند و اگر #حريص باشد تو را به ظلم و ستم دعوت میكند تا آتش حرص را فرو بنشاند. [۵] با توجه به اين پيامدها بايد در انتخاب #مشاوران مخصوصاً در مسائل مهمّ اجتماعى كه حقوق ديگران در آن مطرح است سختگير بود، و معيارهاى بالا را دقيقاً در نظر گرفت.
🔹اين نكته نيز قابل توجّه است كه از نظر اسلام #مشورت ايجاد حق میكند؛ يعنى شخص #مشاور يا بايد مشورت را نپذيرد و يا اگر پذيرفت #حق_امانت را رعايت كند، و آنچه را خير و #صلاح تشخيص میدهد در اختيار #مشورت_كننده قرار دهد، و در غير اين صورت #خائن محسوب میشود! و خيانت در مشورت يكى از #بزرگترين_گناهان است. در حديثى از #رسول_خدا (صلی الله علیه و آله) میخوانيم: «هركس برادر مؤمنش با او #مشورت كند و خيرخواهى را خالصانه انجام ندهد، خداوند #عقل و خرد او را از او خواهد گرفت». [۶] در حديث ديگرى از #امام_على (عليه السلام) آمده است: «خيانت به كسى كه در برابر نظر تو تسليم شده و #مشورت میخواهد از بدترين كارها، و بزرگترين بدیها، و موجب #عذاب_سوزان [روز قيامت] است!). [۷]
پی نوشتها؛
[۱] بحارالأنوار، دارإحياءالتراث العربی، چ۲، ج۷۲، ص۱۰۲. [۲] غررالحكم و دررالكلم، تميمى آمدى، چ۲، ص۳۵۶، قصار۴۴. [۳] بحارالأنوار، همان، ج۷۰، ص۳۰۴ [۴] همان، ج۷۵، ص۲۳۰، باب۲۳. [۵] تمام آنچه در بالا گفته شد تقريباً در روايات مختلف آمده است. [۶] بحارالأنوار، همان، ج۷۲، ص۱۰۴، باب ۴۸. [۷] غررالحكم و درر الكلم، همان، چ۲، ص۳۶۳، قصار۳۸
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، ۱۳۸۶ش، چ ۹، ج ۱۰، ص ۹۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#مشورت #مشاور
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
🔹خاندانش #بنىهاشم كه از بهترين طوايف عرب بودند. «پدرى» همچون #عبدالله و «جدّى» چون #عبدالمطلب، «عمويى» همچون #حمزه و #ابوطالب و «عموزاده اى» مانند #امام_علی و #جعفر و فرزندانى همچون #حضرت_زهرا و #ائمه_معصومين (عليهم السلام) داشت. #مكّه حرم امن الهى زادگاه او بود و هجرتگاهش #مدينه طيّبه مركز گروهى از مردم ايثارگر و فداكار بود. دعوت خود را از آنجا گسترش داد و صداى او در تمام جهان پيچيد.
🔹«اسره» كه از مادّه «اسر» (بر وزن عصر) به معناى قدرت و قوّت گرفته شده، اشاره به خاندان #بنىهاشم و فاميل نزديك حضرت است. «شجره»، اشاره به ريشه اصلى اين خانواده است كه به #حضرت_ابراهيم (عليه السلام) باز مى گردد و «اغصان معتدل» اشاره به شاخه هاى او همچون عبدالمطلب، ابوطالب، حمزه، جعفر، اميرمؤمنان علی و ائمه هدى (علیهم السلام) مى باشد كه از نظر #فضل و #كمال و عدم اختلاف همچون شاخه هاى هماهنگ يك درخت بودند و «ثمار»؛ (ميوه ها)، #علوم و دانش هايى است كه از اين خاندان در طول تاريخ نصيب مردم شد.
🔹آنگاه به سراغ معرفى «برنامه هاى عملى #پيامبر» (صلی الله علیه و آله) میرود و میفرمايد: «أَرْسَلَهُ بِحُجَّةٍ كَافِيَةٍ، وَ مَوْعِظَةٍ شَافِيَةٍ، وَ دَعْوَةٍ مُتَلَافِيَةٍ». «خداوند او را با دليل كافى و اندرز شافى و دعوت اصلاح گرانه، فرستاد». آرى، او داراى #دلايل #عقلى، #فطرى و انواع #معجزات_حسّى بود و انسانها و جامعه هاى بيمار را با سخنان خود درمان كرد و ويرانى هاى فراوانى از عصر جاهليّت - كه در تمام شئون اجتماعى وجود داشت - اصلاح و آباد ساخت. «دعوت #پيغمبر_اكرم» (صلی الله علیه و آله) از نظر ريشه با حجت و #برهانقانعكننده همراه بود و از نظر محتوا، #برنامهاى_شفابخش در بر داشت، و از نظر نتيجه به اصلاح مفاسد و ترميم ويرانیهاى فكرى و اخلاقى و اجتماعى منتهى شد.
🔹#امام_علی (عليه السلام) سپس به كارهاى مهمّى كه #پيامبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) انجام داد پرداخته، چنين میفرمايد: «أَظْهَرَ بِهِ الشَّرَائِعَ الْمَجْهُولَةَ، وَ قَمَعَ بِهِ الْبِدَعَ الْمَدْخُولَةَ، وَ بَيَّنَ بِهِ الْأَحْكَامَ الْمَفْصُولَةَ». «خداوند به وسيله او احكام ناشناخته [الهى] را آشكار ساخت و بدعت هايى كه به نام دين در شريعت الهى وارد شده بود ريشه كن كرد و احكامى را كه اكنون نزد ما روشن است بيان داشت». در واقع #پيامبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) به سه كار مهم دست زد: #عقايد_حقّه را آشكار ساخت؛ #بدعتها و #خرافات را از ميان برداشت و #احكام_الهى را به طور روشن براى همه مردم تبيين كرد كه هريك از اينها با مجاهدات بسيار و تحمّل رنجهاى فراوان صورت گرفت.
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، چ اول، ج ششم، ص ۲۶۶
منبع؛ وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#پيامبر #پیامبر_اکرم
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آيا عامل بودنِ شخصِ آمر و ناهى از شرايط لازم براى «امر به معروف» و «نهى از منكر» است؟
🔹#امام_علی (علیه السلام) در پایان خطبه ۱۷۵ #نهج_البلاغه به نكته مهمی اشاره مى كند و آن اینکه اگر من اجراى كارى را به شما پيشنهاد مى كنم، خودم در اجراى آن پيشگامم؛ ميفرمايد: «أَيُّهَا النَّاسُ، إِنِّي، وَ اللهِ، مَا أَحُثُّكُمْ عَلَى طَاعَةٍ إِلَّا وَ أَسْبِقُكُمْ إِلَيْهَا، وَ لَا أَنْهَاكُمْ عَنْ مَعْصِيَةٍ إِلَّا وَ أَتَنَاهَى قَبْلَكُمْ عَنْهَا» (اى مردم، به خدا سوگند! من شما را به هيچ #طاعتى ترغيب نمى كنم، مگر اينكه خودم پيش از شما به آن #عمل مى نمايم، و شما را از هيچ #معصيتى باز نمى دارم، مگر اينكه خودم پيش از شما از آن دورى مى جويم).
🔹گرچه عامل بودنِ شخصِ #آمر و #ناهى از شرايط لازم براى #امر_به_معروف و #نهى_از_منكر نیست، همانگونه كه در كلام رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نقل شده است: «مُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلُوهُ وَ انْهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ إِنْ لَمْ تَجْتَنِبُوهُ كُلِّهِ» [۱] (#امربهمعروف کنید، هر چند خودتان به آن عمل نكرده باشيد، و #نهىازمنكر كنيد هر چند از تمام منكرات اجتناب نكرده باشيد)، ولى به يقين اگر #گوينده، پيش از ديگران به آنچه مى گويد #عمل كند، «تأثير كلام» او فوق العاده خواهد بود؛ زيرا «تأثيرِ عميقِ سخن»، هنگامى است كه از دل برآيد، در اين صورت، لاجرم بر دل نشيند.
🔹#شنونده هنگامى باور مى كند كه سخن گوينده از دل برآمده كه آن را در #اعمال وى مشاهده كند؛ به همين دليل پيشوايان بزرگ دين، #پيغمبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) و #امامان_معصوم (عليهم السلام) و پويندگان راه آنها هميشه از اين روش پيروى مى كردند؛ در #ميدان_جنگ در صفوفِ نخست جاى مى گرفتند و در #عبادت از همه بيشتر تلاش مى كردند، تا آنجا كه «قرآن مجيد» گاه به #پيامبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) هشدار مى دهد كه اين همه خود را براى عبادت به زحمت نيفكند: «طه - مَا أَنْزَلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لِتَشْقَى» [۱]
🔹و #امام_علی (علیه السلام) در يكى از فرمایشاتش مى فرمايد: «كُنَّا إِذَا احْمَرَّ الْبَأْسُ اِتَّقَيْنَا بِرَسُولِ اللهِ فَلَمْ يَكُنْ أَحَدٌ مِنَّا أَقْرَبُ إِلَى الْعَدُوِّ مِنْهُ» [۲] (هرگاه آتش جنگ، سخت شعله ور مى شد ما به رسول خدا پناه مى برديم و در آن ساعت، هيچ يك از ما نزديكتر از او به دشمن نبود). و مى دانيم اگر #امام_علی (علیه السلام) مردم را در خطبه هاى «نهج البلاغه» دعوت به #زهد در دنيا و بى اعتنايى به زرق و برق آن مى كند، خود سرآمد زاهدانِ روزگار است و سراسر زندگانى او گواه و شاهد بر زهدِ بى مانند اوست.
🔹اگر پيشوايان كشورهاى اسلامى در اين مسير حركت داشته باشند، يعنى خود و بستگان و اطرافيانشان پيش از ديگران به قوانين عمل كنند، به يقين تأثير و نفوذ سخنانشان در توده هاى مردم بسيار زياد خواهد بود.
پی نوشتها؛
[۱] كنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، متقی هندی، بيروت، چ ۵، ج ۳، ص ۱۴۱، ح ۵۵۲۲ (اين سخن يك نكته روانى دارد و آن اينكه هرگاه انسان ديگران را به خوبىها دعوت كند و از بدى ها باز دارد و خودش عمل نكند، در پيش وجدان خويش شرمنده میشود و اين شرمندگى او را به سوى نيكى ها و پرهيز از بدى ها دعوت مى كند).
[۲] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت چ اول، ص ۵۲۰، ح ۹
📕پيام امام اميرالمؤمنين (ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دارالكتب الاسلاميه، چ اول، ج ۶، ص ۳۵۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امر_به_معروف #نهى_از_منكر
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد