eitaa logo
پژوهش اِدمُلّاوَند
461 دنبال‌کننده
13.1هزار عکس
1.8هزار ویدیو
319 فایل
🖊ن وَالْقَلَمِ وَمَايَسْطُرُونَ🇮🇷 🖨رسانه رسمی محسن داداش پورباکر_شاعر پژوهشگراسنادخطی،تبارشناسی_فرهنگ عامه 🌐وبلاگ:https://mohsendadashpour2021.blogfa.com 📩مدیر: @mohsendadashpourbaker 🗃پشتیبان:#آوات_قلمܐܡܝܕ 📞دعوت به سخنرانی و جلسات: ۰۹۱۱۲۲۰۵۳۹۱
مشاهده در ایتا
دانلود
پژوهش اِدمُلّاوَند
꧁꧂🌼꧁꧂🌼꧁꧂ ‍ 🔷بِــــــــــــــــل ( بیل) ، گــــــــــــــــاراز (گِرواز) 🔶کاربردهای بیل در زندگی روزمره مردمان هزارجریب یا تبرستان مازندران 🔶کشاورزان هزارجریبی یا تبرستانی ِ مازندران، از بیل ،زمین هایی را که شیب تندی دارند یا زمین هایی که وسعت کمی دارند شخم می زنند غلّات ( گندم ، جو، گُرس،ارزن) می کارند . 🔶باغداران به کمک بیل ، نهال درخت ( شِل) می کارند . چال کود درست می کنند خاک اطراف درخت را شخم می زنند ( گِل بِن). آب نهر و جوی( کِله) را برای آبیاری به سمت درختان هدایت می کنند . 🔶 ( تقسیم کننده سهم آب ) ، به کمک بیل ، و و انتقالِ آب( ) درست می کند یا آنرا تعمیر و بازسازی می کند .سپس آب را بطور مساوی براساس برنامه زمان بندی شده ، بین کشاورزان ِ شالیکار تقسیم کرده و آب رودخانه را از طریق جوی به سمت ِ زمین های شالیزار هدایت می کند می فرستد. در مقابل حق الزحمه یا دستمزدی دریافت می کند . 🔶به کمک بیل ، گِل را با کاه ترکیب کرده، کاهگِل درست می کنند و خانه کاهگِلی و همچنین ساختمان و سرپناه گِلی مانند اصطبل ، طویله ، تندیر خانه می سازند . به وسیله بیل، ملاتِ سیمان و ماسه برای بنایِ ساختمان و ویلایِ مدرن امروزی درست می کنند. 🔶کشاورزان هزارجریبی با استفاده از بیل و کج بیل (هوکا ) و تیشه ( تاشه)، باغچه را شخم و بیل می زنند و خاک را آماده کاشتنِ انواع سبزیجات (سیر محلی ، کَئی، سِ زمینی) و صیفی جات می کنند . 🔶با استفاده از بیل اطراف و دور تا دور ِ باغ و باغچه ( لَته و لِتکا) ، کانال و خندق یک‌متری ( جَر) می کَنَند یا حفر می کنند مانع آسیب و دسترسی ِ حیواناتِ آفات ( تَشی: جوجه تیغی ، اَرمِنجی: خارپشت) به محصولات باغچه و سبزیجات می شوند . 🔶دامداران تبرستانی ، از طریق بیل ، پِهن و فضولات دام اهلی(پوش) را از داخل استراحتگاه و خوابگاه ( کالُم ، کِرِس، چفت و پَر ) جمع آوری و تمیز کرده ، سپس بیرون در محدوده ای تعیین شده انباشته می کنند تا به کود حیوانی تبدیل شود سرانجام برای رشد و غنی سازی و حاصلخیزی خاک ، به مزرعه و باغ انتقال می دهند . 🔶استفاده از بیل برای زیر و رو کردن و شخم زدن ِ زمین هایی مناسب هست که خاک تُرد و تقریباً نرم و شکننده دارد . برای زمین هایی که خاک ِ خیلی سفت و سخت دارد برای کَندَن آن از وسیله ای به نام گاراز [گِرواز] استفاده می کنند . از گاراز در حفرِ چاه ، و کندن زمین برای ایجاد ِ اجاق هیزمی گلی ِ بزرگ ( گَتِ کِئله ) جهتِ پختنِ رُب میوه های جنگلی ( هَلی تِرشی، کاندِس تِرشی، خاروِندی دِئشُو یا شیره خرمالوی وحشی ) استفاده می شود . 🔶گاراز [گِرواز] سر ِ فولادی ِ تیز و صاف و تخت و کلفت و خیلی سنگین دارد با کوبیدن و فشار عمودیِ نیروی دست ، بیشتر و بهتر در زمین سخت و سفت فرو می رود و برای حفر کردن نسبت به بیل کارایی بهتری دارد . 🔶 دور از جان . برای کندن و آماده سازی قبر مُرده و دفن کردن ، از بیل استفاده می کنند . 🔶در مکالمات روزمره مردمان هزارجریب ، به عاج گراز یا خوک وحشی ( خو، خی) ، بِل، خوبِل(او) می گویند. (نزدیک بیئِه خو وِه ره بِل بَزنه). 🔶بیل ها دارای شکل های مختلف می باشند بعضی تخت و صاف هستند راحت در خاک فرو می روند و خاک را زیر و رو می کنند برخی قسمت داخلِ آن گود و فرو رفتگی و کمی عمق دارد که برای برداشتن و جابه جایی و انتقال خاک و ملات مناسب هستند . 🔶در مراسم عروسی قدیم ، با استفاده از بیل ، ذغال افروخته و گداخته( اَنگِئله) یا خاکستر داغ را بر می داشتند و روی سینی مسی ( مَجمه) ،که روی دیگ‌های بزرگ برنج قرار داشت می ریختند تا برنج مجلسیِ داخل دیگ(پِلا ) روی اجاق گِلی هم از زیر و هم از رو حرارت ببیند ، دم بکشد . 🔶چوپان ها و دامداران و گالش ها به وسیله بیل ، چاله های کوچک در قسمت پایین دست و اطراف چشمه درست می کنند که به عنوان آبشخور دام ( اُخاره) برای آب دادنِ گوسفندان و گاو مورد استفاده قرار می گیرد. 🔶گالِش در بِنه سر ( گالِش منزل) و چوپان تبرستانی با بیل ، خاکستر داغ روی ظرف ِ کِلوا پَج می ریزد تا کِلوا نون درست کند . 🔶با بیل ، ماسه های اطراف رودخانه را جمع آوری کرده داخل تریلی تراکتور ریخته و برای مصرف به روستا انتقال می دهند .‌ 🔶 بِل پِشتی ( کتک زدن با پشت بیل) ، روش تربیتی منسوخ شده برای ترساندن افراد تنبل و شیوه دفاعی برای ترساندن هنگام درگیری بود.‌ http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2967 ─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ 📑 @edmolavand 📚ܐܡܝܕ 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
📊بافت جمعیتی دهشیر: ===≈==================== مردمی که امروز در زندگی می کنند از شهر های مختلف آمده اند .البته خانواده های صاحب نام که قبلا در دهشیر زندگی می کردند عبارت بودند از خانواده های معصومی و خانواده خان علی وخانواده جان علی و خانواده کوچک علی. و خانواده قدمعلی و خانواده فرج الله و خانواده مختار محمدی وخانواده عزیم و خانواده حاجی مفید و خانواده نادعلی وخانواده گل محمدی و خانواده نصر الله زین العابدین و خانواده اقابیک و غیره البته مردم فعلی دهشیر از سیستان و بلوچستان و عقدا و ده بالا و بیداخوید و جاهای مختلف به دهشیر آمده اند و از طایفه های مختلف هستند. ======================== 📜دهشیر در ها: نام دهشیر در سفر نامه های مختلف دیده می شود . محمد حسین منشی زاده در سفر به دهشیر در سال ۱۲۹۹ شمسی می نویسد تعدادی از ها علاوه بر نواب مالک دهشیر می باشند از سخنان منشی زاده معلوم می شود زرتشتی ها نیز در دهشیر دارای آب و ملک بوده اند . ======================== 📕 در سفر نامه جکسن که از دهشیر عبور کرده می نویسد: در دهشیر بزرگ شهر به استقبال من آمد و من را به پشت بام برد و و منظره واحه ها و بیابان ها و کوه های اطراف را به من نشان داد وبزرگ شهر در مورد آثار باستانی دهشیر به من گفت یک بار در آن حوالی چند تابوت سنگی که در آن اسکلت مردگان بوده پیدا شده است. ======================== 📙 در عبور از دهشیر می نویسد دهشیر ۴۰ خانه است همه از گل ساخته شده و بام آن گنبدی شکل است و در آن یک کاروانسرای جدید و خوب و یک قلعه محکم دیده می شود که مردم به آن قلعه شیر می گویند و بر سردر قلعه خطوط زیبایی روی کاشی های لعاب داده شده دیده می شود و در شرق دهشیر کوهی است که مردم به آن قله شیر می گویند و روی آن صاف و کنار آن بریده بریده است. @edmolavand 🟦بعد از حفر ده توسط محمد مظفر خانه ها کم کم در اطراف آب از محله تل گرفته تا قلعه ساخته شد . مثلا در محله تل کنار خانه حاجی محمد علی معصومی مسجد ی ساخته شده بوده است .یا در باغ حاج عباس حسین محمد در کنار خانه مرحوم حاج مصطفی همتی حمام عمومی بوده که هنوز کاشی های قدیمی از زیر خاک بیرون می آید. خانه جلیل رحیمی و فرزندان او بر روی قبرستان قدیمی دهشیر در محله تل بنا شده . سنگی که روی یکی از این قبرها بود و من خودم یادم است متعلق به سال ۱۲۶۳ ه.ق بود .یعنی ۱۸۳ سال پیش مردم دهشیر مرده های خود را در این دفن می کردند. http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3338 ─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ 📑 @edmolavand 📚ܐܡܝܕ 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─ ادامه👇👇