بسم الله الرحمن الرحیم
📚تفسیر #کامل_ و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه: (بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ)
☄اشتراك لفظي و تغاير معنوي
🐚آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) كه سر فصل #113 سوره قرآن كريم است و در سوره مباركه «نمل» افزون بر آغاز سوره، در #طليعه(ابتداء) نامه حضرت سليمان (عليه السلام) به ملكه سبأ نيز آمده است پس #114 بار نازل شده است، نه اين كه #يك_بار نازل شده باشد و به #دستور پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) سرفصل سور قرآني قرار گرفته باشد.
🦋در عصر نزول وحي، فرود آمدن آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) به عنوان اولين #آيه_سوره_جديد، نشانه پايان پذيرفتن سوره پيشين و آغاز نزول سوره پس از آن بود: «وإنما كان يُعرف انقضاء السورة بنزول «بسم الله الرحمن الرحيم» ابتداءً للأخري*زمان پایان سوره ای را بوسیله نزول بسم الله سوره بعد می فهمیدند. ».
✨نزول مكرّر آيه (بسم الله...) نشانه #اختلاف_معنا و #تفسير آن در هر سوره است. آيات (بسم الله...) در سراسر قرآن كريم گرچه از نظر لفظي #يكسان است، ليكن از نظر #معنوي_و_تفسيري #گوناگون و در نتيجه«مشترك لفظي» است.
🍥اختلاف معنوي و اشتراك لفظي آياتِ (بسم الله الرّحمن الرحيم) از آن روست كه «بسم الله» هر سوره #جزئي از آن سوره و با محتواي آن #هماهنگ و به منزله عنوان و #تابلو آن سوره است و چون مضامين و معارف سوره هاي قرآن با يكديگر #متفاوت است، معناي «بسم الله» نيز در سوره ها مختلف خواهد بود و در هر سوره #درجه اي از درجات و #شأني از شئون #الوهيت خداي سبحان و رحمانيت و رحيميّت او را بازگو مي كند و از اين جهت همانند اسماي خداوند در #پايان آيات است كه با محتواي آيات هماهنگ و به منزله #برهاني بر محتواي آن است.
🔊بر اين اساس، اگر محتواي سورهاي به خوبي #تبيين شود، تفسير «بسم اللهِ» آن سوره نيز روشن خواهد شد.
✏️توضيح اين كه، در آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) هم سخن از «الله» است كه #اسم_جامع و_اعظم خداي سبحان است و ساير #اسماي_حسناي_الهي را زير پوشش داشته، در هر سوره ظهوري خاصّ دارد و هم سخن از «رحمت رحمانيه» است كه همه صفات خداي سبحان زير پوشش آن است و در هر مظهري با اسمي خاصّ ظهور مي كند؛ در سوره هايي كه محتوايي #مهر_آميز دارد و اوصاف #جماليه خداوند را مطرح مي كند، در چهره «جمال» و در سوري كه مضاميني قهر_آميز دارد و غضب الهي را بازگو مي كند، در چهره #جلالیه تجلّي مي كند و از اين رو برخي گفته اند: كلمه #الرحمن نيز همانند كلمه #الله، #اسم#اعظم است.
🔊بنابراين، تفسير «بسم الله...» به #اختلاف_سوره_ها #متفاوت است.
🏵احكام #فقهي آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) نيز شاهد #اشتراك_لفظي اين آيه است مانند اين كه:
🥇حرمت قرائت #سور_عزائم(سجده دار) بر #صاحبان_عذر(فرد جُنب و...) شامل تلاوت «بسم الله...» به قصد سوره هاي مزبور نيز مي شود.
🥈 «بسم اللهِ...» هر سوره، در نماز بايد به قصد #همان_سوره اي باشد كه نمازگزار #قصد_تلاوت آن را دارد.
🥉 در صورت #عدول نمازگزار از سورهاي به سوره ديگر، بايد «بسم الله...» را به قصد سوره جديد #تكرار كند.
🌧لزوم تلاوت «بسم اللهِ» هر سوره به قصدِ #همان سوره، نشانه #تعدّد_مقصود است؛ زيرا تعدّد قصد، تابع تعدّد و تكثر مقصود است وگرنه مقصودي كه هيچ كثرتي در آن نيست تا هر يك از واحدهاي آنْ نشانه خاصي داشته باشد و با آن نشانه، از واحدهاي ديگر متمايز گردد، قصد نمي تواند فارق و منشاي تكثر آن باشد؛ مگر اين كه قصد، خود مقصود آفرين باشد.
🔊بنابراين، «بسم الله...» هر سوره معنا و تفسيري #ويژه خود دارد و با معناي «بسم الله» در ساير سوره ها #متفاوت است.
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۲: (اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين)
🦋۹ـ #پايان سخن بهشتيان
🌐عن النبى (صلي الله عليه و آله و سلم): «الحمد لله، الكلمة التى يقولها أهل الجنة إذا #دخلوها وينقطع الكلام الذى يقولونه فى الدنيا #ما_خلا الحمد لله وذلك قوله: (دعواهم فيها... واخِر دعواهم أن #الحمد لله ربّ العالمين).
〽️اشاره: بهشتيان #هنگام ورود به بهشت و مشاهده تحقق وعده الهي خدا را #حمد مي كنند و هر چه را خواستند به صرف تسبيح خداوند براي آن ها #حاصل است و نيازي به اسباب و وسايل ندارند و بعد از بهره وري از نعمت بهشت، خدا را حمد مي كنند و چون نعمت هاي بهشتْ عطاي غير مجذوذ و غير منقطع است، از اين رو #حمد بهشتيان نيز #منقطع نخواهد شد و معناي «آخر» در آيه مزبور، نسبي است، نه نفسي.
⚜10 ـ #بازگشت ربوبيّت(پرورش دهنده) به خالقيّت(آفریننده)
🔰عن الرضا (عليه السلام): «... ربّ العالمين توحيد له وتحميد وإقرار بأنّه هو الخالق المالك لا غير...»
پرورش دهنده عالم یگانگی و ستایش برای اوست و اقرار به اینکه فقط او خالق و مالک است نه غیر».
🔅عن الصادق (عليه السلام):... ربّ العالمين، قال: «خلق المخلوقين...»
در مورد پرورش دهنده عالم پرسیدند ایشان:همان که مخلوقین را آفرید».
💢اشاره: همان گونه كه در بحث لطايف و اشاراتِ آيه مورد بحث گذشت، #ربوبيّت با تحليل ، به #خالقيّت بر مي گردد و در اين احاديث نيز به آن اشاره شده است.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۲: (اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين)
📌د: حمد، #جايگاهي شرافت مندانه نزد #گواهان_قيامت به انسان مي بخشد.
🔖ه: حمد عامل #ترفيع انسان به اَعلي علّيّين، مايه روشني چشم و روسفيدي در قيامت است.
🔗از اين كلام بر مي آيد كه حمد، تنها گفتن «الحمد لله» و مانند آن نيست، بلكه حمد #عقيده و #اخلاق و #عملي است كه اگر كسي به آن آراسته شد، به آن مقام رفيع مي رسد.
📯حامد بايد هم با #قلب و هم با #زبان، خدا را ستايش كند و هم نعمت هاي الهي را شناخته، همه آن ها را از خدا بداند و سپس آن ها را در #جاي_خود صرف كند.
🎐و: حمد عامل #رهايي از عذاب دردناك آتش و #رهيابي به جوار كريمانه حق است.
🏮ز: حمد وسيله اي براي #رقابت با فرشتگان و #پيوستن به پيامبران در بهشت است.
🎀ح: حمد عامل #دستيابي انسان به طاعت، عفو، رضوان، و مغفرت حق است.
🔑ط: حمد راهي به سوي بهشت #لقاي_حق، و نگهباني در برابر انتقام ها و عقوبت هاي الهي و مايه #ايمني از خشم خداوند است.
💡ي: حمد حاجز و #مانعي در برابر #عصيان و دستِ ياري بر اداي حق خداست.
🕯ك: حمد عامل #عروج به اوج سعادتِ اوليا و پيوستن به سلك شهيدانِ راه خداست.
📣نكته: از لطايف دعاي حمد حضرت سيّد السّاجدين (عليه السلام) اين است كه با حمد #آغاز و با حمد #پايان مي پذيرد.
🔻12 ـ مرتبه كامل حمد
🔶عن السّجاد (عليه السلام): «فأنت عندى #محمود وصَنيعك لدىّ #مبرور. تحمدك #نفسى و #لسانى و #عقلى حمداً يبلغ الوفاء وحقيقة الشكر حمداً يكون مبلغ #رضاك عنّى فنجّنى من سخطك...تو نزد من #ستوده_ای و خوبیت نزد من مورد #شکر وسپاس است. #جان و #زبان و #عقل من تو را می ستاید، ستایشی که بر عرصه کمال و حقیقت شکر برسد،ستایشی که در قلّه نهایت #خشنودی تو از من باشد. پس مرا از خشمت نجات ده».
⬅️اشاره: انسان داراي درك، كار و كلام است و حامدِ حقيقي كسي است كه در #مقامِ_درك بفهمد كه همه نعمت ها از جانب خداي سبحان است، در #مقام_عمل هر نعمتي را در جاي خودش صرف كند و با #زبان نيز اعتراف كند كه همه نعمت ها از آنِ اوست. چنين حمدي #مقومِ_انسانيّت انسان است وگرنه اصل حمد در #هر_موجودي يافت مي شود.
👑پس مرتبه #كمال حمد، فصلِ مقوّمِ (ویژگی اساسی) انسان است و كسي كه فاقد آن مرتبه كمال است، از حدّ انسان معقول و مقبول #نازل (پایین) است.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۴: (مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ)
⛓بحث:ادامه لطایف و اشارات
🍁علم #ابزار كار است، نه #هدف و ارزش و حرمت آن بعد از تهذيب و وارستگي است و وارستگي نيز با #حركت بين خوف و رجا حاصل مي شود.
🔖انسان هرگز نمي تواند به #پايان كار خود اميدوار بوده، بر اين اميد #تكيه كند؛ زيرا اگر كسي مراقب خويش نبود و خود را به خدا نسپرد، ممكن است در #لحظه_اي[پاورقی:از اين زمان كوتاه در روايات به «فَواق ناقه»، يعني فاصله كوتاهِ بين باز و بسته كردن دست، در هنگام #دوشيدن شير شتر، تعبير شده است.] ايمانش برباد رود و كافر گردد؛ چنان كه ممكن است بر اثر بيداري، در واپسين لحظه ها، دلي متوجه حق، و #كافري به خدا مؤمن گردد. پس بايد از #عاقبت كار خويش ترسيد و به رحمت خداوند نيز اميد داشت.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
📜آیه۲۱:یَا أَیُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُمْ وَالَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ
⛓بحث: #لطایف_و_اشارات
3⃣ استدلال بر #ضرورت_عبادت
استدلال از طریق هر دو مبدأ فاعلی و غایی نیز، مانند سخن مؤمن آل فرعون که از #برجسته_ترین آیات قرآنی است: « وما لی لا أعبد الّذی فطرنی وإلیه ترجعون ». در این کریمه، برای لزوم عبادت هم به «فاطر» بودن خدای سبحان استدلال شده و هم به «مرجع» بودن او. تقریر برهان اوّل این است که، خدا #فاطر است و فاطر را باید عبادت کرد و تقریر برهان دوم این که، خدا #مرجع است (بازگشت انسانها به سوی اوست) و مرجع را باید عبادت کرد.
در جای دیگر نیز می فرماید: « إنّما تعبدون من دون الله أوثاناً وتخلقون إفکاً إنّ الّذین تعبدون من دون الله لا یملکون لکم رزقاً فابتغوا عند الله الرّزق واعبدوه واشکروا له إلیه ترجعون ». در #صدر این آیه سخن از خدایی است که به انسان روزی (مادّی و معنوی) می دهد (مبدأ فاعلی) و در #پایان آیه نیز سخن از خدایی است که رجوع انسانها به سوی اوست (مبدأ غایی).
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan