#محقق_خویی #مصباح_الفقاهة #كتاب_البيع #چکیده‌ی_مباحث #اشتراط_بلوغ 📖 ١- بحثٌ في تصرّفات الصبي مستقلّاً: ✅ #محقق_خویی در #مصباح_الفقاهة (ج٢/ص۵۰۵) -در مورد اولین اشکالِ #شیخ_انصاری در کتاب #مکاسب (ج۳/ص۲۷۸) بر دلالت حدیث #رفع_قلم، که رفع قلم را به معنای رفع مواخذه و عقاب برداشت می‌کند- می‌فرماید: 🔸️ استحقاق عقاب یا استحقاق ثواب از امور تشریعی و جعلی نیست که شارع بتواند با اراده‌ی تشریعیِ خود آن را برای مکلفی جعل و تشریع یا از او رفع کند، بلکه استحقاق ثواب و عقاب، اثر و نتیجه‌ی واقعی و قهریِ اطاعت یا عصیانِ حکم شرعی است؛ از این رو، خودِ حکم اگر چه تشریع یا عدم تشریعش تماماً به اراده‌ی شارع است، اما اطاعت یا عصیان و همچنین استحقاق عقاب یا ثوابِ مترتّبِ بر آن به هیچ عنوان منوط به اراده و اعتبار‌ شارع نیست. 🔷️🔸️ ایشان در ادامه در توضیح برداشت خودشان از حدیث #رفع_قلم می‌آورد: 🔸️ مهم‌ترین نکته آن است که حدیث #رفع_قلم -در حقیقت- امتنان و تخفیفی برای صِبیان (غیر بالغان) است؛ مفاد این حدیث برداشته‌شدنِ احکام الزامی از دوش صِبیان است. 🔹️ از این رو، هر آن حکم یا اثری که از احکام الزامی محسوب نشود با این حدیث رفع نمی‌شود، مانند اجرای صیغه‌ی عقود و ایقاعات. 🔷️🔸️ ایشان در ادامه مطلبِ #شیخ_انصاری -که در اشکالِ سوم خود در ص۲۷۸ تبیین کرده است- را پذیرفته و می‌نویسد: مانعی ندارد بر اساسِ فعلِ صبیّ در دوران صباوتش برای دیگران (بالغان) یا خودِ او حکمی تشریع و جعل شود؛ یعنی مثلاً عقدِ صبیّ، موضوع برای "وجوب وفای به عقد" قرار بگیرد نسبت به شخص بالغی که طرف دیگر عقد با صبیّ است و همچنین موضوع آن حکم باشد برای زمانی که همان صبیّ به بلوغ برسد. ✴️@fegh_osoul_rafiee

#عالَم_تشریع #حکم_شرعی #شارع ✅ یکی از نکات پایه‌ای و اساسی که امروزه در ذیل بحث از حقیقت و ویژگی‌های #حکم_شرعی در #فلسفه‌ی_فقه مورد واکاوی و بحث قرار می‌گیرد آن است خداوند سبحان در #عالَم_تشریع -که عالَم اعتبارات قانونی است- تنها شارع و مُشرِّع است، و اراده‌ی او در آن عالَم -که عالَم اعتباریّات است- در چارچوب همان عالَمِ محدود معنا پیدا می‌کند؛ از این رو، خداوند سبحانه در #عالَم_تشریع تنها شارع است، یعنی تصرّفاتش محدود به تصرّفات قانونی و اعتباری است. 🔷️ اصولیان در ذیل حدیث #رفع_قلم در فقه، و همچنین در ذیل حدیث #رفع در اصول از این نکته پرده برداشتند. ✴️@fegh_osoul_rafiee

⚫ اردیبشهت سال ۱۳۹۰ ⚫ ایام سکونت در قم مقدّسه ⚫ اللهم ارزقنا...

مرحوم آیت الله العظمی بهجت (رضوان الله علیه) می‌فرمودند: "زمانی که ما در نجف اشرف در مدرسه‌ی سیّد رحمه الله بودیم، حجره‌ی آقای شیخ محمدرضا مظفّر رحمه الله روبه‌روی حجره‌ی ما قرار داشت و شب‌ها چراغ نفتی ما و ایشان روشن بود، ولی وقتی ما بعد از مطالعه و انجام کارهای خود می‌خواستیم بخوابیم می‌دیدیم که چراغ ایشان هم چنان روشن است، و از طرف صبح هم که پیش از اذان و یا وقت اذان بیدار می‌شدیم می‌دیدیم هنوز چراغ ایشان روشن است!... بنده مثل ایشان پُرکار ندیده‌ام." (در محضر آیت الله بهجت؛ ج۲/ص۸۰) ✴️@fegh_osoul_rafiee

#الحلقة_الثانیة #شهید_صدر #خلاصه‌ی_مباحث #الأصول_العملية #القاعدة_الثانوية_في_حالة_الشكّ 📚 ١- #القاعدة_الثانویة_في_حالة_الشكّ: ادلّه‌ی #برائت_شرعی: ✅ روایت اول: روایت اِطلاق "کلُّ شیءٍ مطلقٌ حتّى يَرِدَ فِيهِ نهيٌ" 🔸️ تقریب استدلال: مکلّف شاکّ مصداق کسی است که نهی بر او وارد نشده است، پس وسعت عمل دارد و از عذاب در اَمان است. 🔹️ نقد استدلال: "ورود" (یَرِدَ) در روایت چنانچه احتمال دارد به معنای "وصول" -که اثبات برائت منوط به آن است- باشد احتمال دارد به معنای "صدور" باشد؛ هیچ قرینه‌ای بر هیچ کدام وجود نداشته، بنا بر این روایت از این جهت اجمال دارد. 🔹️ پاسخ به نقد: عنوان "ورود" در دلِ خود دلالت بر "وفود" (وصول) را دارد و به معنای مجرّد صدور نیست. 🔹️ پاسخ به پاسخ: پاسخ مذکور کفایت نمی‌کند، زیرا احتمال دارد مراد از "ورود"ِ مذکور -نه وصولِ نهی به مکلّف- بلکه وصول و تعلّقِ نهی و حرمت به خود آن شیء باشد. لفظ "فِیهِ" در روایت به همین نکته اشاره دارد، مانند آن که گاه گفته می‌شود: "در مورد فلان چیز حرمت وارد شده است" که یعنی آن چیز توسط شارع حرام شده است. در این صورت، غایت به معنای همان "صدور" است که دیگر دلالتی بر #برائت نخواهد داشت. ✴️@fegh_osoul_rafiee

✅ توضیحات حضرت آیت الله شبیری زنجانی (دام ظلّه) در مورد جعل تواریخ برای ولادات یا وفیات امام‌زادگان اهل بیت (علیهم السلام).

#محقق_خویی #مصباح_الفقاهة #كتاب_البيع #چکیده‌ی_مباحث #اشتراط_بلوغ 📖 ١- بحثٌ في تصرّفات الصبي مستقلّاً: ✅ #شیخ_انصاری در کتاب #مکاسب (ج۳/ص۲۷۸) در دوّمین اشکال خود بر استدلال به حدیث #رفع_قلم برای اثبات نظریه‌ی مشهور نکته‌ای دارد که حصیله‌اش این است که صبیّ در حالی که هیچ حکم تکلیفی‌ای ندارد، اما عقدش دارای حکم وضعی #سببیّت است؛ عقدش سبب وجوب وفای او (بعد بلوغش) یا ولیّش به عقد می‌شود. ✅ #محقق_خویی در #مصباح_الفقاهة (ج٢/ص۵۰۶) -بر اساس مبانی اصولی خودِ #شیخ_انصاری- نقد بسیار دقیقی به ایشان مطرح کرده، می‌فرماید: 🔸️ این سخن شیخ انصاری با مبنای اصولی ایشان در مورد احکام وضعی تطابق ندارد؛ مرحوم #شیخ_انصاری در اصول معتقد است همه‌ی احکام وضعی منتزع از احکام‌تکلیفی‌اند، به این معنا که در هر موردی که حکم وضعی‌ای وجود داشته باشد حتماً و بدون شبهه قبل از آن لزوماً حکم تکلیفی‌ای ثابت است که آن حکم وضعی از آن حکم‌ تکلیفی انتزاع شده است. به دیگر بیان، احکام وضعی هیچ کدام دارای جعل و تشریع استقلالی از ناحیه‌ی شارع نیستند؛ حال چگونه ایشان معتقد می‌شود صبیّ هیچ حکم تکلیفی‌ای ندارد، اما عقدش #سببیّت دارد، در حالی که #سببیّت حکم وضعی است؟! ✴️@fegh_osoul_rafiee

✅ انصافاً این اِشکال #محقق_خویی اشکال دقیقی است، و ظاهر کلام #شیخ_انصاری نیز این است که ایشان از جانبِ خود -و نه بر اساسِ مبانیِ دیگران- این نقد را مطرح می‌کند، و اگر نه، ایشان دأبشان بر این است که اگر مطلب ضعفی داشته باشد -که در این جا ضعف این کلام بر اساس مبنای اصولی‌ِ ایشان روشن است- دستِ کم با "فافهم!" یا "فتأمّل!" اشاره به ضعف مطلب می‌کنند که در این جا چنین چیزی در هیچ نسخه‌ای از کتاب #مکاسب وجود ندارد؛ در هر حال، الله العالم! ✴️@fegh_osoul_rafiee

🔷️🔸️ #شیخ_انصاری در کتاب #رسائل در بحث استصحاب (ج۳/ص۱۲۶) به این مبنای خود تصریح کرده و آن را مشهور و رأی محقّقان می‌داند؛ ایشان می‌نویسد: "المشهور -كما في شرح الزبدة- بل الذي استقر عليه رأي المحقّقين -كما في شرح الوافية للسيد صدر الدّين-: أن الخطاب الوضعي مرجِعه إلى الخطاب الشرعي... ". 🔶️🔹️ #محقق_میرزای_نائینی نیز در چند مورد به این مبنای #شیخ_انصاری تصریح کرده و البته نمی‌پذیرد؛ ایشان در بحث امکان‌ تعبّد به امارات در #فوائد_الأصول (ج۳/ص۹۹) می‌آورد: "... إن قلنا بأن الأحكام الوضعية منتزعة عن الأحكام التكليفية، كما عليه الشيخ قدّس سرّه... "، و همچنین در موضع دیگری (ج۳/ص۱۰۵) نیز می‌فرماید: "... خلافاً للشيخ قدّس سرّه، حيث ذهب إلى أن الأحكام الوضعية كلّها منتزعة عن الأحكام التكليفية التي تكون في موردها". ✴️@fegh_osoul_rafiee

آیت الله علامه‌ی حسن‌زاده آملی (رضوان الله علیه) می‌فرمودند: "بدانید هر فصلی نمی‌شود درس خواند؛ قدر جوانی‌تان را بدانید؛ همین الآن وقت درس‌خواندن شماست؛ هر چقدر الآن بیش‌تر زحمت بکشید در آینده کارتان سبُک‌تر است." (در محضر استاد؛ ص۹۸) ✴️@fegh_osoul_rafiee

✅ مطالعه، تدقیق و تحقیق بر روی مُتُونِ اَصِیل و قَوِیمِ عِلْمِی در رشته‌های گوناگون -مانند تفسیر، حدیث، فقه، اصول، فلسفه، کلام، ادبیات، تاریخ و...- بخشی جُداناشدنی از فرآیند تحقیقِ وزینِ علمی است. 🔷️ اندیشه‌های بُنیادین و نگاه‌های کلانِ اندیشمندان در پس پرده‌ی متن‌های مکتوب آنان، در فرامَتن‌هاست... ✴️@fegh_osoul_rafiee

❌❌ شوربختانه امروزه در حوزه‌های علمیه به جای تمرکزِ همه‌جانبه بر متون و کشف گزاره‌های درون‌متنیِ میراثِ مکتوبِ حوزوی‌مان، جزوات و پرسش و پاسخ‌ها و شروح و ترجمه‌‌های بی‌ارزشِ فارسی مانند بیماری‌ای فلج‌کننده کم‌کم رشته‌ی ارتباط قشر عظیمی از طلّاب را با متون قویم و اصیل قطع کرده است... تا جایی که امروز طلبه‌ای که سال‌ها در حوزه درس خوانده است نمی‌تواند با کمک‌گرفتن از معجم‌های لغویِ اصیلِ عربی، آیه یا حدیثی را درست بفهمد، و بی‌درنگ دست به دامانِ ترجمه‌های فارسی می‌شود.