مرحوم علامه طهرانی (رضوان الله علیه) میفرمودند:
"خدمت یکی از آقایان (که ظاهراً حضرت آیت الله بهاء الدینی قدّس سرّه بودهاند) در منزل ایشان... درسی خصوصی میگرفتم. یک روز صبح زود که برای حضور در مجلس درس آمادهی حرکت شدم دیدم عجب! چه برف سنگینی آمده!... خیابانها و کوچهها همه از برف پوشيده شده بود، هیچ کس از خانهی خود بیرون نیامده بود، قدمهای من تا ساق در برف فرو میرفت. به هر حال به منزل استاد رسیدم و در زدم خود استاد آمدند و در را باز کردند. وقتی چشمشان به من افتاد با تعجّب بسیاری گفتند: آقاسیدمحمدحسین! شما در این برف آمدهاید درس؟! در این برف آمده اید؟!"
(نور مجرد؛ ج۱/ص۷۴)
✴️@fegh_osoul_rafiee
هدایت شده از محمد علی رفیعی | فقه و اصول
دوستان عزیز!
آن چه در کانال تقدیم میشود:
✅ برای دوستانِ بحث #رسائل شیخ انصاری، نکاتی از کتاب #فوائد_الأصول مرحوم #محقق_نائينى بیان میشود.
✅ برای دوستانِ بحث #مکاسب شیخ انصاری، کتاب #حاشیة_المكاسب مرحوم #آخوند_خراسانى و کتاب #مصباح_الفقاهة مرحوم #محقق_خویی شرح و تبیین میشود.
✅ برای دوستانِ آشنای با کتاب #مکاسب شیخ انصاری، #روش_شناسی_فقه و #روش_فقه_شیخ به صورت پیامهای متنی تقدیم میشود.
✅ برای دوستانِ بحث #الحلقة_الثالثة شهید صدر، مطالب #الحلقة_الثانیة شهید صدر خلاصه و تبیین میشود.
✴️@fegh_osoul_rafiee
#رسائل_شیخ_انصاری
#فوائد_الأصول
#محقق_میرزای_نائينى
#فیما_یعتبر_في_العمل_بالاحتياط
✅ ۲- مرحوم #محقق_ميرزاى_نائينى در #فوائد_الأصول (ج۴/ص۲۶۷) چند نکته را بیان میکنند:
🔶️ نکتهی اول: تحقّقِ قطعیِ اطاعت بدون #قصد_وجه.
ما قطع داریم همین که مکلف به دنبال انجام دستور و امر مولا باشد و همان امر واقعی را قصد کند اطاعت و امتثال تحقق یافته، و نیازی به قصد وجوب یا استحباب عمل نیست؛ بلکه حتی مجرّد این که مکلف بداند آن فعل، مطلوب مولاست و در نظر او رجحان دارد کافی است و مکلف میتواند #قصد_امر کند.
🔶️ نکتهی دوم: عدم وجودِ شرطِ #قصد_وجه در ادلّهی شرعیه.
ما اعتبار #قصد_وجه و #قصد_جهت و #قصد_تمییز را در هیچ روایتی پیدا نکردیم، در حالی که این مساله از مسائل کثیر الابتلائی است که مردم شب و روز با آن سر و کار داشتند.
و از سوی دیگر، چیزی مانند #قصد_وجه از مرتکزاتِ عرفیِ در اذهان مردم نیست تا بتوان گفت شارع به همان ارتکاز و پیشفرضِ ذهنیِ مکلّفان بسنده کرده است، بلکه از مسائلی است که غالباً عرف نسبت به آن غافل و بیاعتناست.
بنا بر این، اگر #قصد_وجه برای شارع مهم میبود نه تنها شارع باید آن را بیان میکرد، بلکه باید تکرار و تاکید بر آن نیز میداشت؛ پس، عدمِ وجدانِ دلیل در این مساله، خودْ دلیل بر عدمِ اعتبارِ شرعیِ آن است و حتی میتوان ادّعای قطع به عدمِ اعتبار کرد.
🔶️ نکتهی سوم: جریان اصل #برائت در فرض شک در شرطیّت #قصد_وجه.
مرحوم #محقق_میرزای_نائینی -بر خلاف مشهور و مرحوم #شیخ_انصاری- معتقد است حتی اگر به دو نکتهی قبل قطع و یقین نداشته باشیم نیز شرطیّتِ #قصد_وجه مشکوک خواهد بود، و اصلِ #برائت بدون هیچ مشکلی در آن جاری میشود.
ایشان در فرض شکّ در شرطیّتِ مواردی که -مانند قصد امر- نمیتوانند در متعلّقِ امر (صلات در خطاب "صلِّ") اخذ شوند -بر خلاف مرحوم #شیخ_انصاری- #برائت را جاری میداند، به این توضیح که اگر چه اخذش در متعلَّق خودِ امر مستحیل است، اما در هر حال #قصد_امر و #قصد_وجه از مواردی است که به دستِ شارع است و او باید شرطیّت یا عدم شرطیّت را جعل و تشریع کند، پس اگر در نصوص و خطاباتِ شرعی گشتیم و دلیلی بر شرطیّتش نیافتیم -مانند دیگر اجزاء و شرائط- مىتوان #برائت جاری کرده، و عبادت را بدون آن انجام داد.
✴️@fegh_osoul_rafiee
محمد علی رفیعی | فقه و اصول
#رسائل_شیخ_انصاری #فوائد_الأصول #محقق_میرزای_نائينى #فیما_یعتبر_في_العمل_بالاحتياط ✅ ۲- مرحوم #محقق
✅ در این جا یکی از اختلافات مرحوم #محقق_ميرزاى_نائينى با مرحوم #شیخ_انصاری تبیین شده است که قابل توجّه است.
#کتاب_البیع_شیخ_انصاری
#حاشیة_المكاسب
#آخوند_خراسانى
#حقيقة_البيع
📚 ٧- قوله (ج۳، ص١١): فالأولى تعريفه بأنه إنشاء تمليك عين بمال... .
(مرحوم #شیخ_انصاری بعد از آن که سه تعریف از تعاریف بيع را از كلام فقهاء ذکر میکند تعریف خود را ارائه میکند: "إنشاء تمليك عين بمال")
✅ مرحوم #آخوند_خراسانى در نقد تعریف مرحوم #شیخ_انصاری میفرماید: چگونه ممکن است تعریف بیع چنین چیزی باشد؟! در حالی که قصد ایشان از تعریف بیع و خصوص تعریفی که ارائه کرده است ارائهی معنای مادّه و ریشهای است که در صیغهی "بعتُ" و مشتقّاتِ دیگر این مادّه استعمال میشود، همان طور که خودِ ایشان در صفحهی ۱۶ تصریح میکند: "ثم إن ما ذكرنا تعريفٌ للبيع المأخوذ في صيغة بعتُ و غيره من المشتقّات"؛ همچنین مراد از مادّه و ریشهی بیع در مشتقّات اِخباریای مانند "بَاعَ" و "یَبِیعُ" خودِ بیع است، نه اِنشای بیع.
🔶️ در ادامه ایشان تعریف خود را نیز ارائه کرده و میفرماید: تعریف صحیح این است: "تملیک العین بالعوض"؛ و باید توجّه داشت که "اِنشاءِ تمليک"، نه بیع است و نه خصوص تملیک؛ البته تملیک، جزءِ سبب برای ایجاد بیع است.
🔶️ اشکال دیگر تعریف مرحوم #شیخ_انصاری این است که "اِنشاءِ تمليك" قابل اِنشاء نیست.
بنا بر این، هر چیزی که میتواند با اِنشاء به وجود آید و میتواند دارای حالات و اطْوار گوناگونی باشد خودِ "تملیک" است؛ گاه به خودیِ خود تصوّر میشود، و گاه اِنشاء میشود، و گاه در عالَم خارج به وجود میآید، و هر کدام از این حالات نیز اثرِ خاصِّ خود را دارد.
✴️@fegh_osoul_rafiee
✅ نسخهای که حقیر بر طبق آن، شرح و تبیین #حاشیة_المكاسب مرحوم #آخوند_خراسانى را تقدیم دوستان میکنم نسخهی چاپشدهی وزارت ارشاد اسلامی است که -بنا بر اطلاعاتِ روی جلد- به دست آقای سید مهدی شمس الدین تصحیح و تعلیق شده است، و در نرمافزار جامع فقه اهل بیت (علیهم السلام) نیز همین نسخه وجود دارد.
🔶️🔸️🔸️ این نسخه -به رغم زحماتی که حتماً جناب مصحِّح محترم متحمّل شده است- دارای اَغلاط فراوانی است؛ از این رو، میتوان چندین نقد جدّی را به آن وارد دانست:
🔸️ اَغلاط در ضبط کلمات؛ به طوری که گاه این اطمینان را در ذهن خواننده میآورد که مُصحِّح محترم مطلب مرحوم #آخوند_خراسانى را یا به صورت کلّی و یا به دُرُستی درنیافته است.
🔸️ علامت ویرگولهای فراوانی که کاملاً بیضابطه به فاصلهی هر چند کلمه یک بار ثبت شده است.
🔸️ عاریبودن این نسخه از هر گونه "تعلیق"، در حالی که روی جلد، تعلیق هم ذکر شده است. و... .
✅ از این رو، این نسخه حتماً خود، نیاز به تصحیح جدّی دارد که حقیر -در کنار شرح و تبیین- مشغول تصحیح نیز هستم.
✴️@fegh_osoul_rafiee
مرحوم آقانجفی قوچانی (رضوان الله علیه) در سیاحت شرق (ص۱۵۴) در شرح سختیهای دوران تحصیلش در نجف اشرف مینویسد:
"ماه مبارک رمضان رسید و هوا به شدّت سرد شد. افطار و سَحَرم نان و تُرُب بود، و بالاپوشم عبا.
در حجره هیچ چیز پُختنی نداشتم و از نظر خورد و خوراک بسیار به من سخت میگذشت... .
بیشترِ وقتها در حرم میماندم، چرا که هوای حرم گرمتر از بیرون بود. چلّهی زمستان رسید و هوا سردتر شد.
شبها با عبا طاقت نمیآوردم، وقت خواب نَمَد را پهن میکردم. روی عَرْضِ نَمَد دراز میکشیدم طوری که سر و پاهایم از نَمَد بیرون میماند، دو سه غَلْت میزدم و نمد به دورم میپیچید، عبا را روی خودم میکشیدم، و بعد دستها را زیر نمد میگذاشتم. با سختی پاهایم را جمع میکردم و میخوابیدم..."
✴️@fegh_osoul_rafiee
عجب و هزاران عجب از کسی که طلبه شده است و بهانه میآورد: "من علاقهای به درس و بحث ندارم!"
تو خود حدیث مفصَّل بخوان از این مُجمَل...
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
این، تصویر پیرِ سالخوردهای است که در دنیایش نه سیاستزدهها او را فریب داده، و نه نادانان او را به طمع افکندهاند، و نه مجامله و تعارف او را از وظیفهاش بازداشته است...
این، تصویر مرجع بلندمرتبهای است که اسلام را شناخته و مسلمانی را زیسته است...
این، تصویرِ مردی است که عمر خویش را در نوکری حضرت ولیّ عصر ارواحنا فداه گذرانده است که این گونه در هنگام رأىدادن بسمله میگوید و نام مولایش را به زبان میآورد و بعد از آن، دست خود را میبوسد...
🔸️ مرحوم حضرت آیت الله العظمی شیخ لطفالله صافی گلپایگانی (رضوان الله علیه)
✴️@fegh_osoul_rafiee
دوستان بزرگوار!
⛔ ما طلبه نشدیم که آبرو و احترام از این و آن بخریم... ⛔ ما طلبه نشدیم که به آلاف و الوف برسیم... ⛔ ما طلبه نشدیم که طلبگی را سکّوی پرتاب کنیم و دل را در گرو حقوق و مزایای بالاتر و بهتر بسپاریم... ⛔ ما طلبه نشدیم که در ادارهجاتِ حوزوی یا دولتی یا غیر دولتی کارمند و پشتِ میزنشین باشیم...
✴️@fegh_osoul_rafiee
🔳 پاسخ به پرسش و انتقاد بسیار مهمّ یکی از دوستان عزیز و دغدغهمند 🔳
❓❔❓❔❓ عذر میخوام مطلبی بود میخواستم خدمتتون عرض کنم راجع به مباحثی که تو کانال مطرح میکنید.
اولاً: مطالبی هستن بسیار مفید و مهم که دائما نیاز به گوشزد هست، اما اینکه نوک پیکان انتقاداتتون تو مباحث دائماً به سمتِ طلّاب باشه کمی موجب دلگیری هست.
شما شرایط جامعهی فعلی، اوضاع معیشتی طلّاب، اعتبار مدرک حوزوی در جامعهی علمی، سیاستهای ناصواب علمی حوزه و هزااااااار مطلب دیگه که بهتر از حقیر در جریان هستید را هم بیان کنید به نظر خیلی خوب میشه.
اگر قرار بر تبیین باشد از هر جهت تبیین بشود قابلِ قبولتر میشود.
📚 پاسخ:
حرفِ حساب، جواب ندارد...
با تشکّر از دوست عزیز و گرامی که دغدغهمندانه و منصفانه نکاتشان را بیان کردند.
🔷️ اما آن نکتهای که باید مورد نظر تصمیمسازان و تصمیمگیرانِ حوزوی باشد این است که فعالیّتهایِ معهود، کارآمد و مشخّصِ علمی و تبلیغیِ طلبه در حوزه و جامعه باید مُعتبَر شناخته شود، و همچنین نظامِ حوزه نیز باید بر اساس همان شاخصها و فعّالیّتها شهریه و حقوق مُکفِی -که هم شأن اجتماعی طلبه را حفظ کند و هم دستِ نیازِ طلبه را از مردم و هیات امنای این مسجد و آن مسجد قطع کند- به طلبه پرداخت شود تا قدری دغدغههای اقتصادی و مالی فکر و ذهن طلبه را رها کند.
🔹️ البته در حال حاضر نیز کارهای بسیار ارزشمندی در عرصهی امور معیشتی در حال انجامشدن است که قطعاً بیش از اینها نیاز است تا زندگی طلبگی -بر اساس شایستگیها و فعالیّتها- به حدّ متوسّط برسد، اما انجام چنین کارهایی به سادگیِ بیانِ مشکلات نیست و قطعاً زمانبَر است.
🔶️ امروزه آنگونه که بندهی حقیر نیز -که هیچ کسْوت و شُغلی جز طلبگی در حوزه ندارم و به لطف خداوند سبحان نخواهم داشت- مانند هر طلبهای با مشکلات گوناگون طلبگی زندگی میکنم، اما پیشِ رویِ ما وظیفه و رسالتی بس گران و ارزشمند وجود دارد و آن #تفقّه_در_دین و #انذار_قوم است که بر زمان و زمین مانده است، و سوگمندانه ظاهراً قرار بر این نیست که غیر ما طلبهها کسی این بار را بر دوش بکشد...
🔶️ حال، سزاست که ما نیز به خاطر مشکلات مالی و معیشتی این بار گران را بر زمین بگذاریم؟!؟!
✴️@fegh_osoul_rafiee
مرحوم آیت الله العظمی مرعشی نجفی (رضوان الله علیه) در شرح سختیها و رنجهای دوران تحصیلشان در نجف اشرف میفرمودند:
"تابستانها طلبههای ایرانی که در نجف بودند به خاطر گرمای نجف دو سه ماه به ایران میرفتند و درسها همه تعطیل بود ولی ما درسمان را داشتیم و جایی نمیرفتیم. امکانات هم در آن زمان نبود.
گاهی شبها گرم میشد و دَم میکرد که واقعاً طاقتْفرسا بود. من و همْحُجرهام مرحوم آیت الله سید ابوالقاسم ارسنجانی که از علمای فارس بود از شدت گرما لُنگ میبستیم و لباسهایمان را در میآوردیم و در حوض وسط مدرسه میایستادیم و تا سینه در آب حوض فرو میرفتیم و کتاب را میگرفتیم و در آنجا مباحثه میکردیم."
(صراط عمل و اندیشه؛ ص۴۰۹)
✴️@fegh_osoul_rafiee