💥☄💥☄💥☄💥☄💥
☄
⭕️فرزند آوری در آئینه آیات قرآن (بخش اول)
🔸امروزه یکی از مهمترین موضوعات مربوط به رفتارشناسی خانواده ها، مسأله #فرزندآوری و پایین آمدن نرخ فرزندآوری است. کاهشی که در ابعاد کلان، موجب #کاهش_رشد_جمعیت می شود و در دراز مدت ممکن است تبعاتی را برای جامعه به همراه داشته باشد که هم اینک موضوع سخن ما نیست.
🔹پایین آمدن #نرخ_جمعیّت در #جوامع_دینی مذموم شمرده می شود. با این حال ممکن است عده ای این ایده را مطرح کنند که لزوم فرزندآوری به هیچ وجه قابل استنباط از هیچ کدام از آیات قرآن نیست و از آنجایی که این کتاب آسمانی هیچ گونه خطابی را راجع به این موضوع متوجه پیروان خود نساخته، نباید و نمی توان مستظهر به آموزه های کتاب مقدس مسلمانان از آنها خواست که بچه دار شوند. به خصوص در شرایط سخت اقتصادی جامعه امروز که تأمین ابتدایی ترین لوازم نگهداری و مراقبت و تربیت کودکان با چالش مواجه می شود و برای والدین رؤیای ساختن حیاتی مرفه برای فرزندان شان را دست نیافتنی کرده است. در اینجا این سؤال مطرح می شود که آیا در واقع قرآن هیچ توصیه ای برای زاد ولد و فرزند آوری ندارد؟!
🔹در پاسخ به چنین سؤالی و پیش از ورود به جزئیات بحث می گوییم که ممکن است آیه ای در قرآن مجید یافت نشود که به صورت صریح و مستقیم دستور به فرزندآوری را متوجّه آحاد جامعه اسلامی و بشری کرده باشد، امّا در بسیاری از #آیات_قرآن #فرزندآوری با ویژگی ها و تعابیری توصیف شده که جای هیچ شک و شبهه ای را باقی نمی گذارد که در گفتمان وحیانی این کتاب مقدس، موضوع فرزندآوری و #ازدیاد_نسل #امری_مطلوب و پسندیده است. ضمن اینکه بسیاری از احکام و دستورات دین اسلام به صورت صریح و جزئی تر در آئینه روایات منعکس شده است. در میان آیات قرآن، تعبیرها و توصیفات بسیار ستوده ای برای فرزندان و فرزندآوری وجود دارد که در بخش های بعدی این نوشتار به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد. #ادامه_دارد...
نویسندگان: حجّة الاسلام احمد حیدری - علی غبیشاوی
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#فرزند #فرزندآوری
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️در تعاليم اسلامی چه سفارش هایی درباره بی تکلف بودن و آسان گرفتن بر مردم در امور زندگی و برخوردهای اجتماعی بیان شده است؟ (بخش دوم و پایانی)
🔹از #آيات_قرآن به خوبى استفاده مى شود كه مردم در #قيامت به دو گروه تقسيم مى شوند: گروهى هستند كه خداوند حساب آنها را به آسانى و سهولت رسيدگى مى كند و هيچگونه سختگيرى در موردشان نخواهد كرد: «فَأَمَّا مَنْ أُوتِىَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ * فَسَوْفَ يُحَاسَبُ حِسَاباً يَسِيراً» [انشقاق، ۷ و ۸] و به عكس كسانى هستند كه با شدّت به حساب آنها رسيدگى مى شود و ذره مثقال آن، مورد دقت قرار مى گيرد، چنانكه درباره بعضى از شهرها كه مردم آن، سركش و گنهكار بودند مى فرمايد: «فَحَاسَبْنَاهَا حِسَاباً شَدِيداً وَ عَذَّبْنَاهَا عَذَاباً نُّكْراً» [طلاق، ۸] و يا ميفرمايد: «أُوْلَئِكَ لَهُمْ سُوءُ الْحِسَابِ» [رعد، ۱۸] به خاطر اين است كه عده اى در زندگى دنيا و رسيدگى به حساب ديگران فوق العاده سختگيرند، و به اصطلاح مو را از ماست مى كشند و سعى دارند حق خود را تا آخرين دينار به هر قيمتى كه شده بگيرند، و به هنگامى كه خطایی از ديگرى سر زد، تا آخرين حدّ ممكن او را مجازات كنند؛
🔹اينها كسانى هستند كه در زندگى كمترين گذشتی حتى در مورد زن و فرزند و برادر و دوستان ندارند و از آنجا كه زندگى جهان ديگر بازتاب و انعكاسی از زندگى اين جهان است خداوند نيز در حساب آنها چنان سختگيرى مى كند كه بايد در برابر هر كارى كه كرده اند جوابگو باشند، بى آنكه كمترين گذشتى درباره آنها بشود! امّا به عكس، كسانى هستند آسانگير و پرگذشت و بزرگوار، مخصوصاً به هنگامى كه در برابر دوست و آشنا و يا كسانى كه بر آنها حق دارند و يا افراد ضعيف قرار مى گيرند، آنقدر بزرگوارند كه سعى مى كنند، در بسيارى از موارد خود را به تغافل زنند و گناهان بعضى را ناديده بگيرند، البته گناهانى كه نسبت به آنها جنبه شخصى دارد. خداوند در مورد اينگونه اشخاص آسان مى گيرد و آنها را مشمول عفو بى پايان و رحمت وسيع خود قرار مى دهد و با حساب يسير و آسان آنها را محاسبه مى كند و اين درسى است بزرگ براى همه انسانها، مخصوصاً كسانى كه در مصدر كارى هستند و با گروه زيادى سر و كار دارند. [۱]
🔹اگر ما در محاسبات خود سختگيرى نكنيم، خداوند نيز حساب ما را آسان مى گيرد و بلكه بدون حساب وارد بهشت مى كند و بدون حساب روزى مى دهد: «يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ يُرْزَقُونَ فِيهَا بِغَيْرِ حِسَابٍ» [غافر، ۴۰] اگر انسان سهل الامر و خفيف المؤونه شد خداوند كارهاى او را سريع سامان مى دهد. گاهى انسان تعجب مى كند از بعضى افراد كه چگونه كارهاى زندگى آنها سريع و راحت حلّ مى شود، گويا دست خداوند قبل از رسيدن او، گره را باز كرده است؛ حتى ديده شده چنين افرادى مرگ و كارهاى بعد از مرگشان به راحتى انجام مى گيرد و مى گويند چه مرگ راحتى كرد و چگونه كارها و قرض هايش سريع انجام و پرداخت شد، اينان هم خود سبكبار و سبكبالند و به راحتى به سوى آخرت پرواز مى كنند و هم بار مردم را سبك مى كنند و تكليفى به دوش ديگران نمى گذارند، ديگران را براى كار خود به زحمت نمى اندازند. امام صادق (ع) در روايتى مى فرمايند: «تكلّف در هر بابى و موردى از اخلاق و سيره صالحين نيست و خداوند متعال به پيامبرش فرمود: قُل لَااَسْئَلُكُم عَلَيهِ مِن اَجرٍ وَ مَا اَنَا مِنَ المُتَكَلِّفِينَ؛ بگو بر امور رسالت خود اجر و پاداشى از شما نمى خواهم و من از افراد متكلّفِ سختگير نيستم». [۲]
پی نوشتها؛
[۱] تفسير نمونه، دار الكتب الإسلامية، چ اول، ج ۱۰، ص ۱۸۱
[۲] مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة، امام صادق، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چ اول، ص ۱۴۰
📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم الذاكرين، نسل جوان، چ اول، ج ۲، ص ۳۸۷
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#پرهیزکاران #متقیان
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️دشمن شناسی - سیاست مبارزه با دشمن (بخش سوم)
🔸در مورد #دشمن_شناسی معیار کلی برخاسته از متون دینی ما این است که کسی و یا مجموعه ای که سد راه تکامل انسان بسوی قلل رفیع «شدن» و موجب دوری از خدا و خسران در زندگی گردد، #دشمن_انسان محسوب می شود. طبق آیات و روایات انسان دو گونه دشمن دارد: ۱) #دشمن_درونی یا دشمن نزدیک؛ ۲) #دشمن_بیرونی یا دشمن دور عبارتند از شیطان های جن و انس.
💠دشمن بیرونی
🔷ب) شیاطین انس
1⃣منظور از #شیاطین_انس، انسانهایی هستند که مانند شیاطین جنّ، بر ضدِّ خدا و دین او اقدام نموده، انسانها را با انواع فریبها از راه خدا دور میسازند یا اعمالی شیطانی انجام میدهند. بر همین مبنا بود که امام خمینی (ره) حکومت آمریکا را شیطان بزرگ لقب دادند. پس #شیاطین_انس از حیث بشر بودن، تفاوتی با انسانهای عادی ندارند و تنها از نظر فکری و اعتقادی و عملی در مسیر شیاطین جنّ قرار داشته، دانسته یا نادانسته کارمندان شیطان میباشند.
2⃣هر کسی یا از جنود خداست یا از جنود شیطان؛ یا حزب الله است یا حزب الشیطان؛ چرا که بین حقّ و باطل راه دیگری وجود ندارد. پس هر که از خدا و #راه_حقّ و حقیقت خارج شود، از #جنود_شیطان خواهد بود. آیات شریفه ای که ذیلاً به آنها پرداخته میشود، راز این حقیقت را روشن میسازند که چگونه برخی انسانها جزء حزب شیطان یا حزب الله می شوند. «وَ مَنْ یَتَوَلَّ اللهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللهِ هُمُ الْغالِبُون؛ [مائده، ۵۶] و کسانى که ولایت خدا و پیامبر او و افراد باایمان را بپذیرند، پیروزند؛ (زیرا) حزب و جمعیّت خدا پیروز است». در نتیجه بهترین راه دریافتن دسیسه های دشمنان و شیطان و آگاه ساختن دیگران از کیود آنان، رجوع به #آیات_قران و #احادیث_معصومین علیهم السلام می باشد، چرا که بهترین کسانی که می توانند آنان را بشناسند، خود خداوند و معصومین علیهم السلام می باشند.
🔹به عنوان مثال: «وَ لَأُضِلَّنَّهُمْ وَ لَأُمَنِّیَنَّهُم وَ لَأُضِلَّنَّهُمْ وَ لَأُمَنِّیَنَّهُمْ وَ لَآمُرَنَّهُمْ فَلَیُبَتِّکُنَّ آذانَ الْأَنْعامِ وَ لَآمُرَنَّهُمْ فَلَیُغَیِّرُنَّ خَلْقَ اللهِ وَ مَنْ یَتَّخِذِ الشَّیْطانَ وَلِیًّا مِنْ دُونِ اللهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْراناً مُبِیناً؛ [نساء، ۱۱۹] و آنها را #گمراه میکنم! و به آرزوها سرگرم میسازم! و به آنان دستور میدهم که (اعمال خرافی انجام دهند، و) گوش چهارپایان را بشکافند، و آفرینشِ پاک خدایی را تغییر دهند! (و فطرت توحید را به شرک بیالایند!)» و هر کس، #شیطان را به جای خدا ولّیِ خود برگزیند، زیانِ آشکاری کرده است».
🔹رسول خدا (ص) فرمودهاند: «زمانی موسی (ع) نشسته بود که ناگهان #شیطان سوی او آمد و کلاه دراز رنگارنگی به سر داشت، چون نزدیک موسی (ع) رسید، کلاهش را برداشت و خدمت موسی (ع) ایستاد و به او سلام کرد. موسی (ع) گفت: تو کیستی؟! گفت: من شیطانم. موسی (ع) به او فرمود: این کلاه چیست؟ گفت: به وسیله این کلاه دل آدمیزاد را می ربایم. (گویا رنگهای مختلف کلاه، نمودار شهوتها و زینتهای دنیا، و عقاید فاسد و ادیان باطل بوده است). موسی (ع) گفت: به من خبر بده از گناهی که چون آدمیزاد مرتکب شود، بر او مسلط شوی؟ شیطان گفت: هنگامی که او از خودش خوشش آید و عملش را زیاد شمارد و گناهش در نظرش کوچک شود. [اصول کافی، ج۳، ص۴۲۹]
🔹راه مقابله با دشمنان را نیز خود #قرآن بیان میفرماید. به عنوان مثال: «إِنَّ الَّذینَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیْطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ؛ [اعراف، ۲۰۱] #پرهیزگاران هنگامى که گرفتار #وسوسههاى_شیطان شوند، #خدا را یاد میکنند؛ و ناگهان بینا مىگردند». در این آیه راه خلاصی از دام شیطان تعلیم داده شده است؛ به این صورت که انسان هر گاه خود را گرفتار دام #شیطان دید، باید بلافاصله باطن خویش را متوجّه خداوند نماید. چرا که حقّ و باطل در یکجا جمع نمیشوند؛ پس هر که رو به خدا نمود یقیناً از صف شیاطین خارج میشود. #ادامه_دارد...
منبع: وبسایت پرسمان
#دشمن #دشمن_شناسی #شیطان
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️چرا قرآن، تفسیر میشود؟
🔹 #آیات_قرآن، از کلماتی تشکیل شده اند که انسان ها با آنها سخن میگویند و مینویسند؛ امّا چون قرآن، زبان و سخن معجزه آسای خالق است، در آن، مفاهیم و معانی بلندی وجود دارد که گاهی فهمش حتّی برای مردمان عصر نزول قرآن که عرب زبانان بودند، آسان نبود و برای درک معنا و مقصود آیات قرآن، از پیامبر (ص) توضیح می خواستند و ایشان هم آیات الهی را شرح و تفسیر می فرمود. پس از پیامبر (ص) نیز با توجّه به دور شدن از عصر نزول، معنا و مراد حقیقی آیات قرآن و فضای نزول آنها، برای همگان معلوم و مشخّص نبود. از این رو، #امامان_شیعه که پس از پیامبر (ص) #مفسّر_حقیقی_قرآن بودند، قرآن را تفسیر و تفسیرهای نادرست را رد می نمودند.
🔹از سوی دیگر، مواردی از #بلاغت_ناب_قرآن، چنان نبود که همه بتوانند آن را دریابند. اینجا نیز پیامبر خدا و اوصیای او این بخش از معجزه الهی (بلاغت قرآن) را برای مردمان بیان می کنند. اکنون مفسّران قرآن، مطابق قواعد و اصول دانش تفسیر، معنا و مفهوم آیات و نیز فصاحت و بلاغت آن را کشف و بازگو می کنند. نمونه کوچکتر این موضوع، در ادبیّات فارسی دیده میشود. امروز فهم معنا و مقصود و نیز درک زیبایی ها و ظرافت های شماری از متون کهن فارسی مانند اشعار حافظ یا بوستان و گلستان سعدی، برای حتّی کسانی که مدارک تحصیلی بالا دارند نیز دشوار است و باید به افراد یا کتاب هایی که این متون را شرح و تفسیر کرده اند، مراجعه نمود. بنابراین، برای راه یافتن به حقایق بلند قرآن که کتاب و معجزه الهی است، به تفسیر، آن هم به شیوه مفسّران حقیقی آن، نیازمندیم.
📕از قرآن بیشتر بدانیم (مهدی خسروی سرشکی، قم، انتشارات دارالحدیث) ص ۱۵۱ـ۱۵۲
#قرآن
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️در تعاليم اسلامی چه سفارش هایی درباره «بی تکلف بودن» و «آسان گرفتن بر مردم در امور زندگی و برخوردهای اجتماعی» بیان شده است؟ (بخش دوم و پایانی)
🔹از #آيات_قرآن به خوبى استفاده مى شود كه مردم در #قيامت به دو گروه تقسيم مى شوند: گروهى هستند كه خداوند #حساب آنها را به آسانى و #سهولت رسيدگى مى كند و هيچ گونه سختگيرى در موردشان نخواهد كرد: «فَأَمَّا مَنْ أُوتِىَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ - فَسَوْفَ يُحَاسَبُ حِسَاباً يَسِيراً»؛ [۱] و به عكس كسانى هستند كه با #شدّت به #حساب آنها رسيدگى مى شود و #ذرهمثقالآن، مورد دقت قرار مى گيرد؛ چنان كه درباره بعضى از شهرها كه مردم آن، سركش و #گناهكار بودند میفرمايد: «فَحَاسَبْنَاهَا حِسَاباً شَدِيداً وَ عَذَّبْنَاهَا عَذَاباً نُّكْراً» [۲] و يا می فرمايد: «أُوْلَئِكَ لَهُمْ سُوءُ الْحِسَابِ». [۳]
🔹به خاطر اين است كه عده اى در زندگى #دنيا و رسيدگى به #حساب_ديگران فوق العاده سختگيرند، و به اصطلاح مو را از ماست مى كشند و سعى دارند حق خود را تا آخرين دينار به هر قيمتى كه شده بگيرند، و به هنگامى كه خطایی از ديگرى سر زد تا آخرين حدّ ممكن او را مجازات كنند؛ اينها كسانى هستند كه در زندگى #كمترين_گذشتی حتى در مورد زن و فرزند و برادر و دوستان ندارند، و از آنجا كه #زندگیجهانديگر بازتاب و انعكاسی از زندگى اين جهان است، #خداوند نيز در #حساب آنها چنان #سختگيرى مى كند كه بايد در برابر هر كارى كه كرده اند جوابگو باشند، بى آنكه كمترين گذشتى درباره آنها بشود!
🔹امّا به عكس، كسانى هستند #آسانگير و #پرگذشت و بزرگوار، مخصوصاً به هنگامى كه در برابر دوست و آشنا و يا كسانى كه بر آنها حق دارند و يا #افراد_ضعيف قرار مى گيرند، آنقدر بزرگوارند كه سعى مى كنند، در بسيارى از موارد خود را به #تغافل زنند و گناهان بعضى را ناديده بگيرند، البته گناهانى كه نسبت به آنها جنبه شخصى دارد، #خداوند در مورد اين گونه اشخاص آسان مى گيرد و آنها را مشمول عفو بى پايان و رحمت وسيع خود قرار مى دهد، و با #حساب_يسير و آسان آنها را محاسبه مى كند و اين درسى است بزرگ براى همه انسانها، مخصوصاً كسانى كه در مصدر كارى هستند و با گروه زيادى سر و كار دارند. [۴]
🔹اگر ما در محاسبات خود سختگيرى نكنيم، خداوند نيز #حساب ما را آسان مى گيرد و بلكه بدون حساب وارد بهشت مى كند و بدون حساب روزى مى دهد: «يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ يُرْزَقُونَ فِيهَا بِغَيْرِ حِسَابٍ». [۵] اگر انسان #سهل_الامر و خفيف المؤونه شد، خداوند كارهاى او را سريع سامان مى دهد، گاهى انسان تعجب مى كند از بعضى افراد كه چگونه كارهاى زندگى آنها سريع و راحت حلّ مى شود، گويا دست خداوند قبل از رسيدن او، گره را باز كرده است؛
🔹حتى ديده شده چنين افرادى #مرگ و كارهاى بعد از مرگشان به راحتى انجام مى گيرد و مى گويند چه مرگ راحتى كرد و چگونه كارها و قرض هايش سريع انجام و پرداخت شد، اينان هم خود #سبكبار و سبكبالند و به راحتى به سوى #آخرت پرواز مى كنند، و هم بار مردم را سبك مى كنند و تكليفى به دوش ديگران نمى گذارند، ديگران را براى كار خود به زحمت نمى اندازند. امام صادق (عليه السلام) در روايتى مى فرمايند: «#تكلّف در هر بابى و موردى از اخلاق و سيره صالحين نيست و خداوند متعال به پيامبرش فرمود: قُل لَا اَسْئَلُكُم عَلَيهِ مِن اَجرٍ وَ مَا اَنَا مِنَ المُتَكَلِّفِينَ؛ [۶] بگو بر امور رسالت خود اجر و پاداشى از شما نمى خواهم و من از #افراد_متكلّفِ سختگير نيستم».
پی نوشتها؛
[۱] انشقاق، آيه ۷ و ۸
[۲] طلاق، آيه ۸
[۳] رعد، آيه ۱۸
[۴] تفسير نمونه، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الإسلامية، چ اول، ج ۱۰، ص ۱۸۱
[۵] غافر، آيه ۴۰
[۶] مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة، امام صادق (ع)، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چ اول، ص ۱۴۰
📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم الذاكرين، نسل جوان، قم، چ اول، ج ۲، ص ۳۸۷
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#متقین #پرهیزکاران #ساده_زیستی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️علم غیب به چه معناست؟
🔹در #آیات_قرآن، به این موضوع تکیه شده که: #غیب و #شهود در پیشگاه خدا روشن است؛ اساساً #غیب و #شهود دو مفهوم نسبى است که در مورد موجودى که علم و هستى اش محدود است، به کار مى رود؛ فى المثل، ما داراى حواسى هستیم، آنچه در شعاع دید و شنوایى و سایر حواس ما قرار دارد، براى ما #شهود است، و آنچه از حوزه دید و شنید ما بیرون است نسبت به ما #غیب محسوب مى شود. و اگر فرضاً قدرت دید ما نامحدود بود، و به داخل و باطن اشیاء و ذرات عالم نفوذ مى کرد، همه چیز براى ما «شهود» بود.
🔹و از آنجا که همه چیز، غیر از ذات پاک #خداوند محدود است، براى همه آنها «غیب و شهود» وجود دارد، ولى #ذات_خدا چون #نامحدود است و همه جا حضور دارد، بنابراین همه چیز، براى او «شهود» است و «غیب» درباره ذات پاکش، مفهوم ندارد.
و اگر مى گوئیم خداوند «عالِمُ الْغَیْب وَ الشَّهادَةِ»، [۱] مى باشد، معنی اش این است آنچه براى ما #غیب یا #شهادت محسوب مى شود، براى او یکسان و #شهادت است.
فرض کنید: ما به کف دست خود در روشنائى نگاه کنیم، آیا ممکن است از آنچه در آن است بى خبر باشیم؟ عالم هستى در برابر #علم_خداوند، به مراتب از این واضح و آشکارتر است.
پی نوشت؛
[۱] قرآن کریم، سوره رعد، آیه ۹
📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمی مکارم شيرازى، دار الکتب الإسلامیه، چ سی و یکم، ج ۱۰، ص ۱۶۶
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#علم_غيب
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️مهارت های ضروری در سبك زندگی اسلامی (بخش پنجم)
💠برخی از مهارت هايی که در زندگی کسب آنها ضرورت دارد عبارتند از:
4⃣«مهارت خودآگاهی»
🔹يکی از مهمترين مهارت ها در زندگی، #مهارت_خودآگاهی است؛ به اين معنا که انسان بايد نسبت به #خود #آگاهی داشته باشد. اين آگاهی شامل آگاهی از #نقاط_قوت و #ضعف است. خودآگاهی، #توانايى_شناخت و آگاهی از خصوصيات، نقاط ضعف و قدرت، خواسته ها، ترس و انزجار است. رشد #خودآگاهی به فرد کمک می کند تا دريابد تحت استرس قرار دارد يا نه، و اين معمولاً پيش شرط ضروری روابط اجتماعی و روابط بين فردی موثر و همدلانه است.
🔹خداوند در #قرآن يک تصوير واقعی از #انسان و توانايى ها و ضعف های عمومی او ارائه میدهد. اينکه در #آيات_قرآن بيش از پنجاه نقص چون ظلوم و جهول به #انسان نسبت داده شده (احزاب، آيه ۷۲)، و يا به #انسان يادآور می شود که او خليفه خداوند و دارنده علم الاسماء (بقره، آيات ۳۰ و ۳۱) است، برای اين است که انسان نسبت به #خود، #آگاهی داشته باشد و ضعف ها و قوت های خويش را بشناسد.
🔹وقتی انسان تصويری واقعی از خود داشته باشد، مانند انسان غربی به #خودمحوری، به جای #خدامحوری نمی رود و می داند که #انسان موجودی است فقير ذاتی، که نمی تواند بدون وحی و #شريعت_الهى راه خويش را بيابد و در مسير درست زندگی قرار گيرد. بنابراين، تصوير خود واقع بينانه نقش اساسی در زندگی انسان دارد؛ زيرا می تواند با اين آگاهی #توانايیهای_خويش را به کار گيرد و از ضعف های خود پرهيز کرده و آن را جبران کند. همچنين آگاهی از #حقوق و #مسئوليتها می تواند در اين امر بسيار راهگشا و مهم باشد.
🔹از همين رو خداوند در آيه ۲۵ سوره حديد بيان مى کند که هدف از بعثت، آگاهی بخشی به انسان نسبت به حقوق و مسئوليت های اوست؛ زيرا در اين صورت است که می تواند قيام به قسط کند و خواهان عدالت برای خود و ديگران باشد و #راه_کمال را در پيش گيرد. در همين رابطه #شناخت_ارزشها و توضيح و تبيين آنها نيز مهم است؛ زيرا با شناخت ارزش ها در مسيری گام برمیدارد که از #ضد_ارزشها دور شود و به #کمالات دست يابد. بخش اعظمی از آموزه های قرآنی برای تبيين ارزش هايی چون ارزش آخرت نسبت به دنيا و مانند آن است. #ادامه_دارد...
برگرفته از روزنامه كيهان، شماره ۲۱۲۰۴ به تاريخ، ص ۸ (معارف)
منبع؛ وبسایت پژوهه
#زندگی #مهارت_زندگی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️قرآن کریم حقیقت «امامت» را چگونه تبیین مى کند؟ (بخش اول)
🔸با مراجعه به #آیات_قرآن پى مى بریم که براى #امامت معناى جامع و کاملى است که مرجعیت دینى و سیاسى از شئونات آن به حساب مى آید، در اینجا به برخى از آیات اشاره مى کنیم:
1⃣امامت عهد الهى است
🔹خداوند می فرماید: «وَ إِذِ ابْتَلى إِبْراهِیمَ رَبُّهُ بِکَلِمات فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّی جاعِلُکَ لِلنّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّیَّتِی قالَ لا یَنالُ عَهْدِی الظّالِمِینَ» [بقره، ۱۲۴] (و به یاد آر هنگامى که خداوند ابراهیم را به امورى چند #امتحان کرد و او همه را به جاى آورد، و خداوند به او گفت: من تو را به #پیشوایى برگزیدم. ابراهیم عرض کرد: این پیشوایى را به فرزندان من نیز عطا خواهى کرد؟ فرمود: عهد من هرگز به ستمکاران نخواهد رسید).
2⃣جعل امامت به امر خداوند است
🔹از #آیات_قرآن استفاده مى شود که #امامت به امر خداست، و آن را براى هر کس که قابل بداند قرار میدهد و این به جهت عظمت مقام و #منزلت_امامت است. در آیه فوق خداوند میفرماید: «إِنِّی جاعِلُکَ لِلنّاسِ إِمام» (من تو را به #پیشوایى_خلق برگزیدم). و بدین ترتیب جعل را به خود نسبت مى دهد.
🔹#قرآن از زبان #حضرت_موسى (عليه السلام) نقل کرده که فرمود: «رَبِّ اشْرَحْ لِی صَدْرِی - وَ یَسِّرْ لِی أَمْرِی - وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسانِی - یَفْقَهُوا قَوْلِی - وَاجْعَلْ لِی وَزِیراً مِنْ أَهْلِی - هارُونَ أَخِی...» [طه ۲۵-۳۰]؛ (#موسى عرض کرد: پروردگارا! پس شرح صدرم عطا فرما و کار مرا آسان گردان و عقده زبانم را بگشا تا مردم سخنم را فهم کنند. و از اهل بیت من یکى را وزیر و معاون من قرار ده، برادرم هارون را...).
🔹و نیز خداوند می فرماید: «وَ جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَمّا صَبَرُو» (آنان را به جهت آن که صبر پیشه کردند #پیشواى_مردم قرار دادیم تا خلق را به امر ما هدایت کنند). از مجموعه این آیات و آیات دیگر استفاده مى شود که براى #امامت، معناى خاصى ـ غیر از آنچه اهل سنّت مى گویند ـ وجود دارد.
3⃣اطاعت مطلق براى امام به جهت ولایت کلیه الهى
🔹خداوند میفرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الاَْمْرِ مِنْکُمْ» [نساء، ۵۹] (اى اهل ایمان! از خدا و رسول و #صاحبان_امر از میان خود اطاعت کنید). فخر رازى در ذیل آیه فوق مى گوید: «صاحبان امر غیر از #معصومین کسانى دیگر نمى توانند باشند؛ زیرا امر به #اطاعت_مطلق از غیر معصوم محال است». [۱] #ادامه_دارد...
پی نوشت؛
[۱] تفسیر فخر رازى، ذیل آیه ۵۹ سوره نساء.
📕امام شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد جمکران، چ دوم، ج۱، ص۳۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام #امامت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️قرآن کریم حقیقت «امامت» را چگونه تبیین مى کند؟ (دوم و پایانی)
🔸با مراجعه به #آیات_قرآن پى مى بریم که براى #امامت معناى جامع و کاملى است که مرجعیت دینى و سیاسى از شئونات آن به حساب مى آید، در اینجا به برخى از آیات اشاره مى کنیم:
4⃣امامت، روح تمام دستورات اسلام
🔹خداوند متعال میفرماید: «یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَاللهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النّاسِ» [مائده، ۶۷] (اى پیامبر! آنچه از خدا بر تو نازل شد به خلق برسان که اگر نرسانى تبلیغ رسالت و اداى وظیفه نکرده اى و خداوند تو را از آزار مردم نگه خواهد داشت).
🔹به اتفاق علماى #شیعه و طبق نظر جماعت کثیرى از دانشمندان اهل تسنن، این آیه در #روز_غدیر، در شأن امیرالمؤمنین #علىبنابيطالب (عليه السلام) نازل شد و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بعد از نزول آیه، ولایت امیرالمؤمنین را به مردم ابلاغ نمود. از عبارت «وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ» استفاده میشود که قرآن معناى خاصى از #امامت را در نظر دارد، و این معنا غیر از آن است که اهل سنّت به آن معتقدند.
🔹#شیعه قائل است که #امامت از #اصول_دین و روح تمام دستورات شریعت است. این چه معنایى براى امامت است و این #امامت چیست که اگر پیامبر (صلی الله علیه و آله) آن را براى مردم #ابلاغ نکند گویا هیچ کارى را انجام نداده است؟ آیا غیر از ابلاغ ولایت #امیرالمؤمنین (عليه السلام) است؟
5⃣هدایت موجودات توسط امام
🔹خداوند میفرماید: «وَ جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَمّا صَبَرُوا وَ کانُوا بِآیاتِنا یُوقِنُونَ» [سجده، ۲۴] (و از آنان #امامان و پیشوایانى قرار دادیم که به فرمان ما (مردم را) #هدایت مى کردند، چون #شکیبایى نمودند و به آیات ما یقین داشتند). و نیز میفرماید: «وَ وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَ یَعْقُوبَ نافِلَةً وَکُلاّ جَعَلْنا صالِحِینَ - وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَوْحَیْنا إِلَیْهِمْ فِعْلَ الْخَیْراتِ...» [انبیاء، ۷۲-۷۳] (و اسحاق و علاوه بر او یعقوب را به وى بخشیدیم و همه آنان را مردانى صالح قرار دادیم.
🔹و آنان را #پیشوایانى قرار دادیم که به فرمان ما (مردم را) هدایت مى کنند و به آنها انجام کارهاى نیک را وحى کردیم...). در این آیه خداوند متعال براى تعدادى از انبیا بعد از #امتحان و صبر پیشه کردن هنگام بلاها، #مقام_امامت و هدایت را عنایت کرده است. این امامت و هدایت به طور حتم، #امامت و #هدایت_باطنى و تکوینى است نه تشریعى؛ زیرا قبل از رسیدن به مقام امامت، داراى مقام هدایت و امامت تشریعى به جهت نبوّت بوده اند.
📕امام شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد جمکران، چ دوم، ج۱، ص۳۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام #امامت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️معصومين (علیهم السلام) چه توصیه هایی برای برقراری صلح و اصلاح روابط بين مردم نموده اند؟ (بخش اول)
🔸#اصلاح_ذات_بين، نقطه مقابل سخن چينى و سعايت است. در این کار، فرد مى كوشد با سخنان خود، به #اختلاف بين دو نفر پایان داده و اختلاف را به #صلح و صفا تبدیل کند. اين صفت، يكى از #فضايل مهم اخلاقى است كه در #آيات_قرآن و #روايات اسلامى به آن اشاره شده است. ما در اينجا به بیان بخشى از روايات مهمى كه در اين زمينه رسيده، مى پردازیم:
1⃣#رسول_خدا (صلى الله عليه و آله) در حديثى می فرماید: «مَنْ مَشى فى صُلْح بَيْنَ اِثْنَيْن صَلّى عَلَيْهِ مَلائِكَةُ اللهِ حَتّى يَرْجِعَ وَ اُعْطِىَ ثَوابَ لَيْلَةِ الْقَدْرِ» [۱] (كسى كه در طريق #اصلاح ميان دو نفر گام بردارد، #فرشتگان_آسمان بر او درود مى فرستند، تا زمانى كه باز گردد، و ثواب شب قدر به او داده مى شود).
2⃣اميرالمؤمنين #امام_على (عليه السلام) در آخرين توصیه ها به فرزندان گرامى اش امام حسن و امام حسين (عليهما السلام) می فرماید: (اصلاح ذات البين را ترك نكنيد)، «فَاِنِّى سَمِعْتُ جَدَّكُما (صلى الله عليه وآله) يَقُولُ صَلاحُ ذاتِ الْبِينِ اَفْضَلُ مِنْ عامَّةِ الصَّلاةِ وَ الصِّيامِ» [۲] (#اصلاح در ميان #مردم از تمام نمازها [ی مستحبی] و روزه ها [ی مستحبی] برتر است).
3⃣رسول خدا (صلى الله عليه و آله) در حديثی می فرماید: «اَلا اُخْبِرُكُمْ بِاَفْضَلِ مِنْ دَرَجَةِ الصِّيامِ وَ الصَّلاةِ وَالصَّدَقَةِ اِصْلاحُ ذاتِ البينِ فَاِنَّ فِسادَ ذاتِ البينِ هِىَ الْحالِقَةُ» [۳] (آيا به شما خبر بدهم از چيزى كه از روزه و نماز و صدقه برتر است، آن اصلاح ميان مردم است، زيرا فساد ميان مردم همه چيز را از بين مى برد).
4⃣امام صادق (عليه السلام) فرمود: «صَدَقَةٌ يُحِبُّها اللهُ اِصْلاحُ بَيْنَ النّاسِ اِذا تَفاسَدُوا وَ تَقارُبُ بَيْنَهُمْ اِذا تَباعَدُوا» [۴] (صدقه اى كه خدا آن را دوست دارد، اصلاح در ميان مردم است هنگامى كه روابط آنها خراب شود، و نزديك ساختن آنها به يكديگر است. هنگامى آنها از يكديگر دور شوند).
5⃣امام صادق (عليه السلام) در حديثى به «مفضل بن عمر» می فرماید: «اِذا رَاَيْتَ بَيْنَ اِثْنَيْنِ مِنْ شِيْعَتِنا مُنازِعَةً فَاَفْتَدْها مِنْ مالِى» [۵] (هنگامى كه ميان دو نفر از شيعيان من نزاعى ديدى [بر سر امور مالى و مانند آن] با مال من، در ميان آنها #صلح و #سازش برقرار ساز). بر همين اساس يكى از اصحاب امام صادق (عليه السلام) به نام «ابو حنيفه سابق الحج» مى گويد: بين من و دامادم بر سر ميراثى نزاعى در گرفت، مفضّل از آنجا مى گذشت، كمى ايستاد سپس گفت: هر دو به منزل من بياييد، ما آنجا رفتيم و با چهارصد درهم، اختلاف بین ما را حل كرد، سپس گفت: بدانيد اين از مال من نبود بلكه از اموال #امام_صادق (عليه السلام) بود كه دستور فرموده هرگاه #اختلافى در بین شيعيان واقع شد بوسیله دارایی امام آنها را صلح دهم. [۶] #ادامه_دارد...
پی نوشتها؛
[۱] ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ابن بابويه، دار الشريف الرضي، قم، چ ۲، ص ۲۸۸؛ [۲] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت، قم، چ ۱، ص ۴۲۱، نامه ۴۷؛ [۳] مجموعة ورّام، ورام بن أبي فراس، مكتبة فقيه، قم، چ ۱، ج ۱، ص ۳۹؛ [۴] الكافی، دارالكتب الإسلامية، چ ۴، ج ۲، ص ۲۰۹، ح ۱؛ [۵] توحيد المفضل، مفضل بن عمر، قم، داورى، بى تا، چ ۳، ص ۴؛ [۶] الكافی، همان، ح ۴؛
📕اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسة الامام على بن ابيطالب(ع)، قم، ۱۳۷۷ش، چ ۱، ج ۳، ص ۳۱۴
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#صلح #اصلاح #دوستی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آيا «معاد» جسمانى است يا روحانى؟
🔹منظور از #معاد_جسمانى اين نيست كه تنها جسم در جهان ديگر بازگشت مى كند، بلكه هدف اين است كه #روح و #جسم توأمان مبعوث مى شوند، و به تعبير ديگر بازگشت روح مُسلَّم است، بحث روی #بازگشت_جسم است. جمعى از فلاسفه پيشين تنها به معاد روحانى معتقد بودند و #جسم را مَركبى مى دانستند كه تنها در اين جهان با انسان است و بعد از مرگ از آن بى نياز مى شود، آن را رها مى سازد و به عالم ارواح مى شتابد؛ ولى عقيده علماى بزرگ اسلام اين است كه #معاد در هر دو جنبه #روحانى و #جسمانى صورت مى گيرد؛ در اينجا بعضى مقيد به خصوص جسم سابق نيستند و مى گويند: خداوند جسمى را در اختيار روح مى گذارد و چون شخصيت انسان به روح او است اين جسم، جسم او محسوب مى شود!
🔹در حالى كه محققين معتقدند همان #جسمى كه خاك و متلاشى گشته، به فرمان خدا جمع آورى مى شود و لباس حيات نوينى بر آن مى پوشاند و اين عقيده اى است كه از متون آيات قرآن مجيد گرفته شده است. شواهد #معاد_جسمانى در #قرآن آن قدر زياد است كه به طور يقين مى توان گفت: آنها كه #معاد را منحصر در روحانى مى دانند كمترين مطالعه اى در آيات فراوان معاد نكرده اند، وگرنه «جسمانى بودن معاد» در #آيات_قرآن به قدرى روشن است كه جاى هيچ گونه ترديد نيست. آياتى كه در آخر «سوره يس» مى خوانيم به وضوح بيانگر اين حقيقت است؛ چرا كه مرد عرب بيابانى تعجبش از اين بود كه اين استخوان پوسيده را كه در دست دارد چه كسى مى تواند زنده كند؟
🔹و #قرآن با صراحت در پاسخ او مى گويد: «قُلْ يُحْيِيهَا الَّذِى أَنشأَهَا أَوَّلَ مَرَّةٍ» [۱] (بگو همين استخوان پوسيده را #خدایی كه روز نخست آن را ابداع و ايجاد كرد زنده مى كند). تمام تعجب مشركان و مخالفت آنها در مسأله #معاد بر سر همين مطلب بود كه چگونه وقتى ما خاك شديم و خاك هاى ما در زمين گم شد، دوباره لباس حيات در تن مى كنيم؟ «وَ قَالُوا أَءِذَا ضَلَلْنَا فِی الأَرْضِ أَءِنَّا لَفِى خَلْقٍ جَدِيدِ». [۲] آنها مى گفتند: چگونه اين مرد به شما وعده مى دهد وقتى كه مرديد و خاك شديد بار ديگر به زندگى باز مى گرديد: «أَيَعِدُكمْ أَنَّكمْ إِذَا مِتُّمْ وَ كُنتُمْ تُرَاباً وَ عِظاماً أَنَّكم مُخْرَجُونَ». [۳] آنها به قدرى از اين مسأله تعجب مى كردند كه اظهار آن را نشانه جنون و يا دروغ بر خدا مى پنداشتند: «وَ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا هَلْ نَدُلُّكُمْ عَلَى رَجُلٍ يُنَبِّئُكُمْ إِذَا مُزِّقْتُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّكُمْ لَفِى خَلْقٍ جَدِيدٍ». [۴]
🔹«أَفَعَيِينَا بِالْخَلْقِ الْأَوَّلِ بَلْ هُمْ فِی لَبْسٍ مِّنْ خَلْقٍ جَدِيدٍ» [۵] (كافران گفتند مردى را به شما نشان دهيم كه به شما خبر مى دهد هنگامى كه كاملا خاك و پراكنده شديد ديگر بار آفرينش جديدى مى يابيد). به همين دليل عموماً «استدلالات #قرآن درباره امكان #معاد» بر محور همين #معاد_جسمانى دور مى زند و بعلاوه #قرآن كراراً خاطر نشان مى كند كه شما در #قيامت از #قبرها خارج مى شويد [۶] «قبرها» مربوط به «معاد جسمانى» است. داستان مرغ هاى چهارگانه حضرت ابراهيم نبی (علیه السلام) و همچنين داستان حضرت عزیر نبی (علیه السلام) و زنده شدن او بعد از مرگ و ماجراى مقتول بنى اسرائيل، همه با صراحت از #معاد_جسمانى سخن مى گويد.
🔹توصيفهاى زيادى كه #قرآن_مجيد از مواهب مادى و معنوى #بهشت كرده است همه نشان مى دهد كه #معاد هم در مرحله #جسم و هم در مرحله #روح تحقق مى پذيرد، وگرنه حور و قصور و انواع غذاهاى بهشتى و لذائذ مادى در كنار مواهب معنوى معنى ندارد. به هر حال ممكن نيست كسى كمترين آگاهى از منطق و فرهنگ قرآن داشته باشد و #معاد_جسمانى را انكار كند و به تعبير ديگر انكار معاد جسمانى از نظر قرآن مساوى است با انكار اصل معاد! علاوه بر اين دلائل نقلى، شواهد عقلى نيز در اين زمينه وجود دارد كه اگر بخواهيم وارد آن شويم سخن به درازا مى كشد. البته اعتقاد به معاد جسمانى، پاره اى از سؤالات و اشكالات برمى انگيزد مانند شبهه آكل و مأكول كه محققان اسلامى از آن پاسخ گفته اند. [۷]
پی نوشتها؛
[۱] سوره يس، آيه ۷۹
[۲] سوره الم سجده، آيه ۱۰
[۳] سوره مؤمنون، آيه ۳۵
[۴] سوره سبا، آيه ۷
[۵] سوره ق، آیه ۱۵
[۶] سوره يس، آيه ۵۱؛ سوره قمر، آيه ۷
[۷] تفسير نمونه، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الإسلامية، تهران، ۱۳۷۴ش، چ اول، ج ۱۸، ص ۴۸۷
📕يكصد و هشتاد پرسش و پاسخ، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: حسينى، سيد حسين، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ چهارم، ص ۳۲۳
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#معاد #قيامت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️از ديدگاه امام علی (عليه السلام) شفاعت «قرآن» در آخرت شامل حال چه كسانى می شود؟
🔹 #امام_علی (علیه السلام) در بخشی از خطبه ۱۷۶ #نهج_البلاغه پس از بیان اهمّیّت #قرآن و اوصاف آن بر #شفاعت_قرآن تأكيد کرده، مى فرمايد: «وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ شَافِعٌ مُشَفَّعٌ، وَ قَائِلٌ مُصَدَّقٌ، وَ أَنَّهُ مَنْ شَفَعَ لَهُ الْقُرْآنُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ شُفِّعَ فِيهِ، وَ مَنْ مَحَلَ بِهِ الْقُرْآنُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ صُدِّقَ عَلَيْهِ». (بدانيد #قرآن، #شفاعت_كنندهاى است كه #شفاعتش مورد قبول و #گويندهاى است كه #سخنش مقبول است. هر كس كه #قرآن در روز #قيامت براى او #شفاعت كند، مشمول شفاعت مى شود، و آن كس كه #قرآن در قيامت از وى #شكايت كند گواهى اش بر ضد او پذيرفته خواهد شد).
🔹به يقين، #شفاعت_قرآن با زبان حال يا با زبان قال (گفتاری)، درباره كسانى است كه #عامل به آن باشند، و #شكايت «قرآن» درباره كسانى است كه آن را پشت سر افكنند و نسبت به آن بى اطلاع باشند. سپس در توضيح بيشترى مى فرمايد: «فَإِنَّهُ يُنَادِي مُنَادٍ يَوْمَ الْقِيَامَةِ: أَلَا إِنَّ كُلَّ حَارِثٍ مُبْتَلىً فِي حَرْثِهِ وَ عَاقِبَةِ عَمَلِهِ، غَيْرَ حَرَثَةِ الْقُرْآنِ، فَكُونُوا مِنْ حَرَثَتِهِ وَ أَتْبَاعِهِ». (چرا كه روز #قيامت، منادى صدا مى زند: آگاه باشيد! امروز هر كس گرفتار #بذرى است كه افشانده، و در گرو #عاقبت #اعمال_خويش است؛ جز آنان كه بذر #قرآن افشاندند. شما نيز از بذر افشانان #قرآن و #پيروان آن باشيد).
🔹اين سخن اشاره به حديث معروف «اَلدُّنْيَا مَزْرَعَةُ الْآخِرَةِ» است كه هر كسى در اين سرزمين، #بذرى مى افشاند، #محصول آن را روز #قيامت درو مى كند. امام (عليه السلام) مى فرمايد: شما در اين مزرعه، بذرهاى #آيات_قرآن را بپاشيد؛ چرا كه تنها بذر مفيد و #پرثمر، همين بذر است و ديگران گرفتار #زيان و #خسران اند. آنها كه #اعمالشان با تعليمات #قرآن هماهنگ است، بذر افشانان قرآنند، و آنها كه رفتارشان بر خلاف «قرآن» است، از «قرآن» بيگانه و مبتلا و گرفتارند.
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۶، ص ۵۶۰.
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#قرآن #قيامت #آخرت #شفاعت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا «دشنام» و «لعن» افراد جایز است؟
🔹بسيارى از لغت دانان تصريح كرده اند كه «سبّ» همان شتم و #دشنام_دادن و #بدگويى كردن است و بعضى #لعن را هم مصداقى از آن دانسته اند. به يقين هيچ #مؤمنى را نبايد #سبّ و #لعن كرد، و درباره #كافران و #مخالفان_حق نيز اصل بر #ترك آن است، چرا كه غالباً با دو اثر منفى همراه است: نخست اينكه چه بسا طرف مخالف، #مقابلهبهمثل كند و به #مقدّسات توهين نمايد.
🔹خداوند در آيه ۱۰۸ سوره انعام میفرماید: «وَ لاَ تَسُبُّوا الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللهِ فَيَسُبُّوا اللهَ عَدْواً بِغَيْرِ عِلْم»؛ (به [معبود] كسانى كه غير خدا را مى پرستند، #دشنام ندهيد مبادا آنها نيز از روى نادانى [و ظلم] خدا را دشنام دهند). ديگر اينكه ممكن است اينگونه #بدگويیها آنها را #تحريك كند و به اصطلاح روى دنده #لج بيفتند و #پافشارى آنها در #كفر و #ضلالت بيشتر گردد. ولى اين قاعده نیز مانند هر قاعده كلى ديگر موارد استثنايى دارد.
🔹به همين دليل در #نهج_البلاغه يا عبارات ديگر #معصومين (ع) گاه مذمت هايى نسبت به #مخالفان شده و #قرآن_مجيد نيز بعضی گروهها را #لعن فرموده است. در خطبه ۱۹ نهج البلاغه، #امام_علی (ع) به #اشعثبنقيس منافق كه #سخنىتوهينآميز و بى ادبانه در برابر امام (ع) گفت، فرمود: «عَلَيْكَ لَعْنَةُ اللهِ وَ لَعْنَةُ اللاّعِنينَ حائِكٌ بْنُ حائِكَ مُنافِق بْنُ كافِر»؛ (#لعنت_خدا و لعنت همه لعنت كنندگان بر تو باد اى بافنده [دروغ] فرزند بافنده و اى #منافق فرزند كافر).
🔹همچنین هنگامى كه #مروان در #جنگ_جمل اسير شد و او را خدمت #اميرالمومنين (ع) آوردند، #امام_حسن (ع) و #امام_حسين (ع) نزد پدر خود براى او شفاعت كردند و حضرت او را آزاد ساخت. امام حسن (ع) و امام حسين (ع) عرض كردند: اى امير مؤمنان! لازم است مروان با شما بيعت كند؟ امام (ع) فرمود: مگر بعد از قتل عثمان با من بيعت نكرد من نياز به بيعت او ندارم. دست او همچون دست يهودى است «إِنَّها كَفٌّ يَهُودِيَّةُ».
🔹ولى #سبّمؤمنباتقوا از #گناهان_عظيم است؛ در حديثى از #رسول_خدا (ص) مى خوانيم كه فرمود: «سبّ و #دشنام #فردباايمان گناه بزرگى است، و جنگيدن با او كفر است و خوردن گوشت او (غيبت كردن) معصيت است، و احترام مالش همچون احترام خون است». [۱] همچنین در حديث ديگرى مى خوانيم كه مردى خدمت پيامبر اكرم (ص) عرض كرد: مرا وصيّتى كن! از جمله امورى كه رسول خدا به او سفارش كرد اين بود: «به مردم سبّ و #دشنام ندهيد كه سبب #عداوت و دشمنى در ميان آنها مى شود». [۲]
🔹اين نكته قابل توجّه است كه #اصحاب_معاويه، هر چند جزء #منافقان و ظالمان و #مفسدان_فىالارض بودند باز امام (ع) اصحاب خود را از #سبّ آنها در ايّام #جنگ_صفّين نهى فرمود، زيرا در آنجا شرايط خاصّى بود كه ممكن بود سبّ آنها #آتش_جنگ را شعله ورتر سازد. در مورد #لعن نيز از #آيات_قرآن استفاده مى شود كه خداوند عده اى را #لعن كرده و يا اجازه لعن آنها را داده است؛ از جمله درباره #شيطان مى فرمايد: «وَ إِنَّ عَلَيْكَ لَعْنَتِى إِلَى يَوْمِ الدِّين»؛ [۳] (و مسلماً #لعنت من بر تو تا روز قيامت خواهد بود).
🔹و در ارتباط با گروهى از #مرتدّين مى فرمايد: «أُوْلَئِكَ جَزَاؤُهُمْ أَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ اللهِ وَالْمَلاَئِكَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ»؛ [۴] (كيفر آنها اين است كه #لعنت #خدا و #فرشتگان و #مردم همگى بر آنها خواهد بود). و درباره #ظالمان نيز مى فرمايد: «أَلاَ لَعْنَةُ اللهِ عَلَى الظَّالِمِين». [۵] و درباره #پيمان_شكنان و #قاطعان_رحم و #مفسدان در زمين مى فرمايد: «أُوْلَئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّار» [۶] و درباره كسانى كه #كتمان_حق مى كنند، مى فرمايد: «أُوْلَئِكَ يَلْعَنُهُمُ اللهُ وَ يَلْعَنُهُمُ اللاَّعِنُون»؛ [۷] (خداوند و همه لعنت كنندگان آنها را #لعنت مى كنند).
🔹بى شك #لعن در لغت به معناى طرد كردن و دور ساختن است، كه گاه به صورت عملى انجام میشود، و گاه به صورت لفظى يا در شكل نفرين؛ مثلا گفته مى شود: «لعنة الله عليك» يعنى #خدا تو را از #رحمتش دور دارد. مسلّم است كه هيچ #مؤمنى را نمیتوان #لعن كرد؛ ولى #افرادبىايمان و #منافق و كسانى كه گناه عظيمى مانند #ظلم و #ستم و #فساد و ايجاد #تباهى در زمين و امثال آن مرتكب میشوند مستحق #لعناند، بنابراين لعن مخصوص كافران و منافقان نيست.
پی نوشتها؛
[۱] الكافی، دارالكتب الإسلامية، چ۴ ج ۲ ص۳۶۰ ح۲؛ [۲] همان؛ [۳] قرآن کریم، سوره ص آيه۷۸؛ [۴] همان، سوره آل عمران آيه۸۷؛ [۵] همان، سوره هود آيه۱۸؛ [۶] همان، سوره رعد آيه۲۵؛ [۷] همان، سوره بقره آيه۱۵۹
📕پيام امام اميرالمومنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دارالكتب الاسلامية، چ۱، ۸، ص ۱۰۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#دشنام #لعن
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️از ديدگاه قرآن، «اسرافكاران» و «تبذير كنندگان» چگونه مجازات می شوند؟
🔹 #اسراف و #تبذير به معناى وسيع كلمه از #گناهان_بزرگ است كه #قرآن_مجيد با اهمّيّت زياد از آنها ياد كرده و مى فرمايد: «وَ أَنَّ الْمُسْرِفِينَ هُمْ اَصْحَابُ النَّار»؛ [۱] (#مسرفان، اهل آتش اند). گرچه اين سخن در «سوره غافر» از زبان مؤمن آل فرعون نقل شده، ولى قرآن بر آن صحه نهاده است.
🔹همچنين #قرآن_کریم در مورد #تبذير مى فرمايد: «اِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كَانُوا اِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ»؛ [۲] (#تبذيركنندگان هميشه #برادران_شياطين بوده اند). روشن است سرنوشت #شياطين و #برادرانشان، چيزی جز گرفتار شدن در كانونِ قهر و #غضب_الهى يعنى #دوزخ نيست. #اسراف و «سرف» بر وزن «هدف» به گفته بعضى از ارباب لغت به معناى #تجاوز از #حدّ و مرز در هر كارى است، هر چند اين واژه بيشتر در مورد تجاوز از حدّ در هزينه ها اطلاق مى شود. [۳]
🔹به همين دليل #مشركان و #گناهكارانى كه از حدّ و #مرز_الهى تجاوز كرده اند در #آياتِ_قرآن، #مُسرف شمرده شده اند، و حتى كشتار افراد بى گناه نيز نوعى اسراف تلقى شده است. #تبذير از ماده «بذر» در اصل به معناى #پراكنده_ساختن است، و معمولا در مواردى كه #اموال را بدون هدف پراكنده مى سازند و به اصطلاح #ريختوپاش مى كنند كه نتيجه اش #اتلاف و تضييع است اطلاق مى شود. [۴]
🔹اگر دقيقاً در وضع دنياى امروز و #اسراف و #تبذيرى كه بر آن حاكم است كه نه تنها در مواد غذايى و #امكانات_مادّى، بلكه در همه چيز از #حدّ و مرز تجاوز مى شود بينديشيم، مى بينيم اين #اسراف و #تبذيرها، قبل از آنكه موجب #جهنّمِ_آخرت شود، #جهنّمِ_سوزانى را در همين #دنيا فراهم ساخته است كه صغير و كبير در آتش آن مى سوزند و فريادشان به جايى نمى رسد، آنگاه تصديق خواهيم كرد كه مجازات اسراف و تبذير بايد #آتش_دوزخ باشد.
پی نوشتها
[۱] سوره غافر، آيه ۴۳؛ [۲] سوره اسراء، ۲۷؛ [۳] مفردات الفاظ القرآن، راغب اصفهانى، ص ۴۰۷؛ [۴] التحقيق فى كلمات القرآن الكريم، مصطفوى، حسن، ج ۱، ص ۲۳۸
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دارالکتب الاسلامیه، چ ۹، ج ۶، ص ۲۹۷
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم (بخش آئین رحمت)
#اسراف #تبذیر
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️پاسخ امام علی (علیه السلام) برای ديدن خدايی كه ديده نمى شود چه بود؟
🔹از روايات مختلف در شرح حال #امام_علی(ع) استفاده میشود كه حضرت بارها میفرمود: «سَلُونِي قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِي»؛ (هر #مطلبى را كه میخواهید از من #سؤال كنيد پيش از آنكه از ميان شما بروم) و به اين ترتيب #آمادگى خود را براى #پاسخ به هر #سؤال - چه مربوط به #دين و چه #دنياى مردم باشد - بيان میفرمود؛ حتى بعد از آنكه ضربه هولناك #ابن_ملجم بر فرق مباركش وارد شد در ملاقاتى كه با توده هاى مردم در بستر شهادتش داشت، همين جمله را تكرار فرمود!!
🔹از جمله مواردى كه حضرت اين جمله را بيان فرمود هنگامى بود كه بر كرسى خلافت ظاهرى نشست و براى مردم خطبه اى خواند و در ضمن آن خطبه، جمله «سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی» را تكرار فرمود و بر اين معنا تأكيد كرد كه مخصوصاً از تمام #آیات_قرآن و زمان و شأن نزول و ناسخ و منسوخ و محكم و متشابه آن با خبرم. در اين هنگام، «ذعلب يمانى» كه مردى شجاع و فصيح بود برخاست و سؤال كرد: ای #امیرمومنان آیا #پروردگارت را دیده ای؟ و #امام (عليه السلام) با زيبايى تمام به پاسخ او پرداخت؛ «أَفَاَعْبُدُ مَا لَا أَرَى؟» [۱] (آيا ممكن است كسى را كه نمى بينم #عبادت كنم؟!).
🔹به اين معنا كه #عبادت، فرع بر #معرفت است و #معرفت درجاتى دارد كه بالاترين درجه آن #درجه_شهود است و حضرت در اين سخن به #مرحلهعالىعبادت خود نظر دارد كه آن را همراه با مشاهده #ذاتپاكپروردگار میشمرد. ذعلب در فكر فرو رفت كه منظور حضرت در اينجا كدام مشاهده است؟ آيا مشاهده حسّى است كه قائلان به جسميت خداوند (مجسّمه) عقيده دارند؟ يا مشاهده #روحانى و #معنوى میباشد كه چيزى برتر از مشاهده عقلى است؟ لذا بلافاصله سؤال كرد: «وَ كَيْفَ تَرَاهُ؟» (چگونه خدا را مى بينى؟)
🔹 #امام(ع) در پاسخ او سخنى گفت و پرده از روى #حقايقى برداشت و همه #مخاطبان حتى ذعلب را تحت #تأثيرفوقالعاده قرار داد تا آنجا كه ذعلب در پايان اين سخن، مدهوش شد و بوى گلش چنانش مست كرد كه دامنش از دست برفت. حضرت چنين فرمود: «فقال: لَا تُدْرِكُهُ الْعُيُونَ بِمُشَاهَدَةِ الْعِيَانِ، وَ لكِنْ تُدْرِكُهُ الْقُلُوبُ بِحَقَائِقِ الْإِيمَانِ» (#چشمها هرگز او را آشكارا نبيند، اما #قلبها با نیروی #حقايق_ایمان، وى را درك میكند). منظور از حقايق ايمان، #اصول_اعتقادى و #معارف_حقّه است.
🔹براى توضيح اين سخن بايد به اين نكته توجّه كرد كه مشاهده بر سه گونه است:
1⃣ #مشاهده_حسّى كه با چشم صورت میگیرد.
2⃣ #مشاهده_عقلى كه انسان از طريق #استدلال به آن میرسد و حقايقى را همچون آفتاب با چشم دل مى بيند؛ آنگونه ـ كه به گفته مرحوم مغنيه در «شرح نهج البلاغه» ـ كسانى مانند #نيوتون مشاهده كردند؛ از افتادن يك سيب از درخت به روى زمين، #قانون_جاذبه را كه هرگز با چشم سر ديده نمیشود مشاهده كرد و به آن پى برد.
3⃣ #شهود_باطن و درون كه يك نوع #ادراك_باطنى است؛ اما نه استدلالى. انسان با #چشم_دل واقعيت موجود را مى بيند و آن را باور میكند، بى آنكه احتياج به استدلالى داشته باشد و اين درك و ديدى است كه تا انسان به آن نرسد فهم آن مشكل است. اين موضوع، نمونه هاى فراوانى در #قرآن و #روايات_اسلامى دارد.
🔹درباره #حضرت_ابراهيم(ع) میخوانیم: خداوند #ملكوت_آسمانها و زمين را به او نشان داد: «وَ كَذَلِكَ نُرِى إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّماوَاتِ وَ الْأَرْضِ». [۲] درباره #حضرت_يعقوب (ع) میخوانيم: هنگامى كه برادران #يوسف(ع)، پيراهن وى را در مصر از او گرفتند و حركت كردند، يعقوب (ع) گفت: «إِنِّى لاَجِدُ رِيحَ يُوسُفَ» [۳] (من #بوى_يوسف را احساس میكنم).
🔹در تاريخ اسلام آمده كه: «#پيامبر_اكرم (ص) به هنگام حفر خندق، قبل از شروع جنگ احزاب، زمانى كه كلنگ را بر سنگى كه مانع پيشرفت كار خندق شده بود در سه نوبت فرو كوفت و جرقه هایى پريد، فرمود: من كاخ كسرى و قصر قيصر و قصرهاى صنعا در يمن را ديدم كه به روى اصحاب من گشوده میشود ». [۴] #امام_علی(ع) بارها در #نهج_البلاغه از #آينده خبر میدهد و در بعضى موارد میفرماید: «فلان گروه را مى بينم كه چنين و چنان خواهند كرد».
🔹حتى بعضى از #مؤمنان_مخلص به چنين كشف و شهودى نايل میشدند. داستان جوان پاكدلى كه صبحگاهان در صف جماعت پيامبر اكرم(ص) بود معروف است كه مى گفت: «هم اكنون بهشتيان را در بهشت و دوزخيان را در جهنم مى بينم!» و #پيامبر(ص) او را تصديق كرد و فرمود: اين «جوان، بنده اى است كه خداوند، قلبش را به #نور_ايمان روشن كرده است». [۵] و موارد ديگر كه شرح آن در خور كتاب مستقلى درباره كشف و شهود است و همگى دلالت بر اين میكند كه غير از مشاهده حسّى و عقلى، نوع ديگرى از شهود وجود دارد كه برتر از اينهاست. [۶]
#مآخذدرمنبعموجوداست
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا «دوزخیان» پس از مدتی به عذاب عادت می کنند؟
🔹گاه گفته شده است كه #دوزخيان بعد از ورود در آتش #دوزخ به اندازه مدتى را كه در دنيا در شرك گذراندند معذّب مى شوند؛ اما بعد از پايان اين مدّت، #عذابهاى_دوزخ براى آنها به صورت نعمت در مى آيد! چرا كه با طبيعت آنان هماهنگ مى شود، به گونه اى كه اگر آنها را وارد بهشت كنند ناراحت مى شوند! چرا كه با طبيعت آنان سازگار نيست!
🔹آنان از آتشِ دوزخ و نيشِ مارها و عقربها چنان لذّتى مى برند كه بهشتيان از سايه درختانِ بهشتی و حور و قصور و طوبى و كوثر متلذّذ مى شوند، در اين دنيا نيز مى بينيم اگر بلبل از بوى گل مست مى شود بعضى از حشراتِ كثيف از بوى گندِ زباله ها سرمست مى گردند»! [۱]
🔹اين پندار كه نقطه مقابل پندار سابق و كاملا متضادّ با آن نيز با هيچ يك از #آيات_خلود و #جاودانگى_عذاب سازگار نيست، مخصوصاً در بعضى از آنها تصريح شده است كه هر زمان #پوستهاىتنِآنها از ميان برود خداوند آنها را به پوست های نوينى تبديل مى كند تا #عذاب_الهى را بچشند! و اصولا تهديد به #خلود در آتش، تهديد به #عذابِ_دائم است و اگر مبدّل به نعمت جاودانى گردد تهديدآميز نيست.
🔹اين گونه تفسيرها درباره #خلود دليل بر اين است كه گويندگانش بررسى دقيق و حتى بررسى اجمالى روى آيات قرآن نداشته اند، و اگر #آيات_قرآن را با دقّت بخوانيم #تضادّ آنها با اين گونه سخنانِ زشت و زننده و بى مأخذ روشن مى شود.
🔹به علاوه بايد توجه داشت كه #عادت كردنِ انسان به #ناراحتى ها حدّ و مرزى دارد؛ پاره اى از ناراحتى ها ناراحتى هاى جزيى است كه انسان با گذشت زمان به آن خو مى گيرد؛ ولى مثلا هرگاه آبِ بدنِ انسان كم شود از تشنگى رنج مى برد و محال است كسى چنان عادت كند كه بدنِ او نياز به آب نداشته باشد و هرگز تشنه نشود.
پی نوشت:
[۱] اين سخن كه با كمى تلخيص در بالا آورديم در اسفار از «محی الدين عربى» در الفتوحات المكية، ابن عربى، محى الدين، دار صادر، بيروت، بی تا، ج ۲، ص ۶۴۷ نقل شده است (الحكمة المتعالية فى الاسفار العقلية الاربعة، صدر المتألهين، دار احياء التراث، بيروت، ۱۹۸۱م، چ ۳، ج ۹، ص ۳۴۹).
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، ۱۳۸۶ش، چ ۹، ج ۶، ص ۴۹۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#دوزخ #جهنم
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا اکتفا به قرائت و روخوانی «قرآن» در هدایت و اثربخشی آن کافی است؟
🔹#قرآن_مجيد تنها كتاب تلاوت نيست، بلكه قرآن، #كتاب_عمل است، و اهمّيّتِ #تلاوت آن نيز به خاطر اين است كه مقدمه اى براى #عمل باشد، و به همين جهت #آيات_قرآن، آن چنان روشن و قابل فهم است كه می تواند براى عموم طبقات #راهنما و #رهبر باشد. گرچه با نهايت تأسّف مشاهده می كنيم كه امروز عده اى تنها به آن به عنوان يك كتاب مقدّس و آسمانى و قطع نظر از #جنبههاى_علمى نگاه می كنند.
🔹در مراسم تشريفاتى آنها قرآن حضور دارد، ولى در #متن_زندگى آنان اثرى از آن نيست. حتى جلساتى به نام قرآن تشكيل مى شود، و روى #قرائت و حتى تجويدِ آن، وقت زياد به عمل می آيد، اما گويى ماوراى قرائت و تجويد چيز ديگرى وجود ندارد.
اگر در رواياتى كه در زمينه #فضيلت #سورههاى_قرآن آمده دقّت كنيم روى محتواى سوره و جنبه هاى عملى آن كاملا تكيه شده است؛
🔹مثلا می بينيم از #امام_صادق (علیه السلام) در فضيلت تلاوت «سوره نور» چنين نقل شده: «حَصِّنُوا أَمْوَالَكُمْ وَ فُرُوجَكُمْ بِتِلَاوَةِ سُورَةِ النُّورِ وَ حَصِّنُوا بِهَا نِسَاءَكُمْ فَإِنَّ مَنْ أَدْمَنَ قِرَاءَتَهَا فِي كُلِّ يَوْمٍ أَوْ فِي لَيْلَةٍ لَمْ يَزْنِ أَحَدٌ مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ أَبَداً حَتَّى يَمُوتَ...» [۱] (اموال و دامان #عفّت خود را با تلاوت #سوره_نور محفوظ داريد، و هم چنين به وسيله آن همسران خود را [از سقوط در دامان فساد] حفظ كنيد، هر كس هر شب يا هر روز اين سوره را بخواند، هيچ يك از اعضای خانواده او گرفتار #بیعفتى نخواهد شد...).
🔹روشن است كه «سوره نور» با بحث هاى مؤثرى كه درباره #حجاب و مبارزه با #چشم_چرانى كرده، و هم چنين دستورات مؤكَّدى كه در زمينه #ازدواجِ دختران و پسران و مانند اينها داده، داروى مؤثرى است براى مبارزه با بی عفتى، و همچنين حيف و ميل اموالى كه از اين رهگذر به درّه نيستى ريخته می شود. شكّی نيست كه منظور از تلاوت اين سوره در هر شب و روز در محيط #خانه و #خانواده هشدارهاى پى در پى و يادآورى هاى مكرّر در زمينه هاى #اجتماعى و #اخلاقى است، و بنابراين افراد بايد آن را بخوانند و مضمون آن را درك كنند، نه تنها تلاوت و قرائت خالى از هر گونه فهم و درك.
🔹به هر حال مدارك فراوانى در دست داريم ـ و اصولا احتياج به مدرك هم ندارد ـ كه #مسلمانان وظيفه دارند #قرآن را با نهايت #دقّت و به طور #صحيح بخوانند؛ ولى خواندنى كه مقدمه #عمل و سازنده بوده باشد. البته مفهوم اين سخن اين نيست كه ما اگر قرآن را نفهميم تلاوت نكنيم (آن چنان كه بعضى تصور كرده اند)، بلكه منظور آن است كه آن را بخوانيم و همين خواندن اخطارى باشد براى ياد گرفتنِ #مفهوم آن؛ زيرا هر زمان آن را مى خوانيم به ياد اين مطلب مى افتيم كه بايد برويم و معناى آن را ياد بگيريم.
پی نوشت:
[۱] ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ابن بابويه، دار الشريف الرضى، قم، ۱۴۰۶ق، چ دوم، ص ۱۰۹
📕تفسير به رأى و هرج و مرج ادبى، مکارم شیرازی، ناصر، مدرسه امام امیرالمؤمنین(ع)، قم، ص ۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#قرآن
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آيا اهميت «تعليم و تعلم»، منحصر به علوم دينی است؟ (بخش اول)
🔸ممكن است بعضى چنين تصوّر كنند که اين همه تأكيدات كه درباره فراگرفتن #تعليم و #تعلّم و نشر علوم و دانش ها در آيات «قرآن مجيد» و «روايات اسلامى» آمده است تنها ناظر به «علوم دينى» است، و آنچه را در «بحث حكومت اسلامى» و گسترش همه علوم مورد توجّه است، شامل نمى شود؛ ولى اين اشتباه بزرگى است، زيرا هم از #آيات_قرآن و هم از #روايات_اسلامى اهميّت #علم و #تعليم و تربيت به طور مطلق استفاده مى شود. شواهد اين معنى فراوان است از جمله در #آيات_قرآن، موارد زير به چشم مى خورد:
1⃣در داستان #حضرت_آدم (عليه السلام) مسأله #تعليم_اسماء بيان شده كه اشاره به علم و آگاهى بر #اسرار_آفرينش تمام موجودات است نه اينكه در علوم دينى منحصر باشد: «وَ عَلَّمَ آدَمَ الاَسْمَاءَ كُلَّهَا». [۱]
2⃣در «سوره الرّحمن» به #تعليم_بيان از سوى خداوند پرداخته، و آن را به عنوان يك #موهبتعظيمالهى در آغاز سوره اى كه مجموعه بزرگترين نعمت ها در آن ذكر شده است معرّفى مى كند «عَلَّمَهُ الْبَيَانَ». [۲]
3⃣در «سوره يوسف» به علم #تعبير_خواب و #حكايت_رؤياها از حوادث آينده ـ كه گاه مى تواند در سرنوشت ملّتى همچون ملّت مصر اثر بگذارد ـ اشاره كرده، و از قول يوسف نقل مى كند: «ذلِكُمَا مِمّا عَلَّمَنِى رَبِّى». [۳]
4⃣باز در همين سوره به مسأله تدبير امر يك كشور و آگاهى بر مديريّت بيت المال اشاره كرده، و از قول #يوسف (عليه السلام) خطاب به #عزيز_مصر مى گويد: «اِجْعَلْنِى عَلَى خَزَائِنِ الاَرْضِ اِنِّى حَفِيظٌ عَلِيمٌ» [۴] (مرا #سرپرست_خزائن اين سرزمين [مصر] بگمار كه من نگاه دارنده و آگاهم [و مديريّت آن را به خوبى مى دانم]).
5⃣باز قرآن در زمینه #مديريّت_كشور داستان #طالوت و #جالوت، هنگامى كه دليل انتخاب طالوت را از سوى پيغمبر آن زمان (اشموئيل) بيان مى كند، مى گويد: «اِنَّ اللهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَ زَادَهُ بَسْطَةً فِى الْعِلْمِ وَ الْجِسْمِ» [۵] (خداوند او را بر شما برگزيده است، و #علم و قدرت جسمانى او را وسعت بخشيده). بديهى است امتياز #طالوت بر ساير بنى اسرائيل تنها در معارف الهى نبود، بلكه #آگاهى و #مديريّت در امور نظامى و سياسى كه در نهاد اين جوان هوشيار و مدبّر وجود داشت، نيز مورد توجّه و استدلال بوده است.
6⃣در داستان داود (عليه السلام) نيز تعليم «صَنعَةَ لَبُوسٍ»؛ (#علم_زرهبافى) را يكى از افتخارات بزرگ او مى شمرد بلكه «لبوس» به گفته طبرسى در مجمع البيان هر گونه اسلحه دفاعى و تهاجمى را شامل مى شود و منحصر به زره نيست [۶] و مى فرمايد: «وَ عَلّمْنَاهُ صَنْعَةَ لَبُوسٍ لَكُمْ لِتُحْصِنَكُمْ مِنْ بَأسِكُمْ». [۷]
7⃣در «سوره كهف» در داستان #موسى و #خضر، از #علوم و دانش هايى سخن مى گويد كه از سوى خضر (عليه السلام) به موسى (عليه السلام) آموخته شد و هيچ كدام از آنها از علوم و معارف دينى به معنى خاص نبود، بلكه از علومى بود كه جامعه انسانى را طبق #نظام_احسن اداره مى كند، مى فرمايد: «فَوَجَدَا عَبْداً مِنْ عِبادِنَا آتَيْنَاهُ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِنَا وَ عَلَّمْنَاهُ مِنْ لَدُنّا عِلْماً» [۸] (در آنجا [موسى و دوست همسفرش يوشع] بنده اى از بندگان ما را يافتند كه او را مشمول رحمت خود ساخته و از سوى خود، #علم_فراوانى به او تعليم داده بوديم).
و سپس در آيات بعد سه نمونه از اين علوم را مشروحاً بيان مى كند كه هيچ كدام از علوم و معارف دينى نيست، بلكه همه آنها مربوط به تدبير #امور_زندگى است.
8⃣در «سوره نمل» از آگاهى #سليمان (عليه السلام) نسبت به چگونگى #سخنگفتنپرندگان سخن به ميان آورده، و آن را به عنوان يكى از افتخارات سليمان كه به آن مباهات مى كرد ذكر مى كند: «وَ قالَ يا اَيُّهَا النّاسُ عُلِّمْنَا مَنْطِقَ الطَّيْرِ» [۹] (گفت: اى مردم #زبان_پرندگان به ما تعليم داده شده است). #ادامه_دارد...
پی نوشتها؛
[۱] سوره بقره، آيه ۳۱؛ [۲] سوره الرّحمن، آيه ۴؛ [۳] سوره يوسف، آيه ۳۷؛ [۴] همان، آيه ۵۵؛ [۵] سوره بقره، آيه ۲۴۷؛ [۶] مجمع البيان فى تفسير القرآن، طبرسى، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چ ۳، ج ۷، ص ۹۲، المعنى؛ ولى قرائنى در آيه وجود دارد كه بيشتر اشاره به زره دارد. [۷] سوره انبياء، آيه ۸۰؛ [۸] سوره كهف، آيه ۶۵؛ [۹] سوره نمل، آيه ۱۶
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ ۹، ج ۱۰، ص ۲۵۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تعليم #تعلم #علم
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آيا اهميت «تعليم و تعلم»، منحصر به علوم دينی است؟ (بخش دوم)
🔸ممكن است بعضى چنين تصوّر كنند که اين همه تأكيدات كه درباره فراگرفتن #تعليم و #تعلّم و نشر علوم و دانش ها در آيات «قرآن مجيد» و «روايات اسلامى» آمده است تنها ناظر به «علوم دينى» است، و آنچه را در «بحث حكومت اسلامى» و گسترش همه علوم مورد توجّه است، شامل نمى شود؛ ولى اين اشتباه بزرگى است، زيرا هم از #آيات_قرآن و هم از #روايات_اسلامى اهميّت #علم و #تعليم و تربيت به طور مطلق استفاده مى شود. شواهد اين معنى فراوان است از جمله در آيات قرآن، موارد زير به چشم مى خورد:
9⃣در اواخر «سوره كهف» در داستان #ذىالقرنين سخن از #سد_سازىِ او به عنوان يك واقعه مهم به ميان آمده، و حتى جزئياتى از چگونگى تدبير او در امر ساختن يك #سد نيرومند آهنين براى جلوگيرى از هجوم قبايل فاسد و مفسد [يأجوج و مأجوج] را بيان مى كند: «آتُونِى زُبُرَ الْحَدِيدِ حَتّى اِذَا ساوَى بَيْنَ الصَّدَفَيْنِ قَالَ انْفُخُوا حَتّى اِذَا جَعَلَهُ نَاراً قَالَ آتُونِى اُفْرِغْ عَلَيْهِ قِطْراً» [۱] (#قطعاتبزرگآهن را برايم بياوريد [و آنها را روى هم بچينيد] تا هنگامى كه كاملا ميان دو كوه را پوشانيد، سپس گفت: [در اطراف آن آتش بيفروزيد] و در آن بدميد [آنها دميدند] تا #قطعات_آهن را سرخ و گداخته كرده، گفت اكنون مس مذاب برايم بياوريد تا بر روى آن بريزم). اين موهبت نيز به علم و #دانش_سدسازى اشاره مى كند.
🔟در «سوره لقمان» نيز در آياتى كه شرح وصاياى #لقمان به فرزندش مى باشد به يك سلسله دستورات برخورد مى كنيم كه جنبه #روانشناسى و #اجتماعى و #مردمدارى دارد كه رعايت آنها براى همگان در زندگى مهم و كارساز است؛ از جمله اينكه به پسرش دستور مى دهد: «نسبت به مردم بى اعتنايى و #ترشرويى نكن، #مغرورانه بر زمين راه نرو، در #راه_رفتن اعتدال را رعايت كن، #بلندسخننگو، فرياد نكش و #صبر و شكيبايى و #استقامت در كارها داشته باش». [۲] اين در حالى است كه خداوند مقام #لقمان را به خاطر برخوردارى از موهبت #علم و #حكمت و دانش، بزرگ داشته است، تا آنجا كه سخن او را در كنار سخن خويش قرار داده است!
1⃣1⃣در «سوره سبأ» در شرح حال #سليمان (عليه السلام)، سخن از برنامه هاى گسترده #عمرانى و #هنرى به ميان آمده است، كه #پريان زير نظر سليمان (عليه السلام)، انجام مى دادند: «يَعْمَلُونَ لَهُ مَا يَشَاءُ مِنْ مَحَارِيبَ وَ تَماثيلَ وَ جِفانٍ كَالْجَوَابِ وَ قُدُورٍ رَاسِيَاتٍ» [۳] (آنها هر چه #سليمان مى خواست [و دستور مى داد] برايش درست مى كردند #معبدها، #تمثالها، #ظروفبزرگغذا همانند حوض و ديگ هاى ثابت!) و در آيه قبل از آن، به دستيابى #سليمان (عليه السلام) به #دانشذوبفلزّات اشاره كرده، و مى فرمايد: «وَ اَسَلْنَا لَهُ عَيْنَ القِطْرِ» [۴] (ما چشمه هاى #مس [مذاب] را براى او روان ساختيم).
2⃣1⃣در «سوره بقره» درباره #زمامدارى #داوود_پيامبر (عليه السلام)، مى فرمايد: «وَ قَتَلَ دَاوُدُ جَالُوتَ وَ آتَاهُ اللّهُ الْمُلْكَ وَ الْحِكْمَةَ وَ عَلَّمَهُ مِمّا يَشَاءُ» [۵] (#داوود #جالوت را كشت و خداوند #حكومت و #حكمت و #دانش را به او بخشيد و از آنچه مى خواست به او تعليم داد). روشن است #علم و #حكمت در اينجا دانشى است كه براى تدبير #مُلك و #مملكت لازم است؛ و اگر معنى وسيع ترى نيز داشته باشد، اين بخش از علوم مربوط به #كشوردارى و نظام حكومت را قطعاً شامل مى شود.
💠از مجموع اشاراتى كه در آيات فوق و بعضى ديگر از آيات قرآن وارد شده به خوبى مى توان استفاده كرد كه: بر خلاف پندار كسانى كه تصوّر مى كنند، #قرآن تنها به علوم دين و معارف الهيّه اهميّت داده و سخنى از علوم ديگر به ميان نياورده است، #قرآن براى اين بخش از #علوم اهميّت فوق العاده اى قائل است، و آن را از #مواهببزرگالهيّه مى شمرد، و #مسلمانان را تشويق به فراگيرى هر گونه #علم_مفيد و نافع در زندگى #مادّى و #معنوى مى نمايد. #ادامه_دارد...
پی نوشتها؛
[۱] سوره كهف، آيه ۹۶
[۲] سوره لقمان، آيات ۱۷ تا ۱۹
[۳] سوره سبأ، آيه ۱۳
[۴] همان، آيه ۱۲
[۵] سوره بقره، آيه ۲۵۱
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ ۹، ج ۱۰، ص ۲۵۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تعلیم #تعلم #علم
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آيا اهميت «تعليم و تعلم»، منحصر به علوم دينی است؟ (بخش سوم)
🔸ممكن است بعضى چنين تصوّر كنند که اين همه تأكيدات كه درباره فراگرفتن #تعليم و #تعلّم و نشر علوم و دانش ها در آيات «قرآن مجيد» و «روايات اسلامى» آمده است تنها ناظر به «علوم دينى» است، و آنچه را در «بحث حكومت اسلامى» و گسترش همه علوم مورد توجّه است، شامل نمى شود؛ ولى اين اشتباه بزرگى است، زيرا هم از #آيات_قرآن و هم از #روايات_اسلامى اهميّت #علم و #تعليم و تربيت به طور مطلق استفاده مى شود. شواهد اين معنى فراوان است از جمله در آيات قرآن، موارد زير به چشم مى خورد:
💠در #احاديث_اسلامى (به پيروى از آيات قرآن مجيد)، تنها اكتفا به تشويق فراگيرى علوم دينى نشده، بلكه علاوه بر آن هر گونه #علم_مفيد در زندگى #مادّى و #معنوى مورد توجّه قرار گرفته است؛ به عنوان نمونه به روايات زير توجّه كنيد:
1⃣در حديث معروفى از پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله) مى خوانيم كه فرمودند: «اُطْلُبُوا الْعِلْمَ وَ لَوْ بِالصِّيْنِ فَاِنَّ طَلَبَ الْعِلْمِ فَريضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ» [۱] (#دانش را فرا گيريد هر چند در كشور چين باشد؛ زيرا تحصيل #دانش بر هر #مسلمانى واجب است). بايد توجّه داشت كه مملكت چين در آن زمان دورترين كشور جهان شناخته مى شد؛ بنابراين منظور اين است كه به سراغ #دانش برويد هر چند در دورافتاده ترين كشورهاى دنيا باشد. بديهى است #دانشى كه در آن روز در چين يافت مى شد معارف قرآنى و دينى نبود؛ چرا كه جاى آنها [معارف قرآنى و دينى] مراكز وحى بود؛ بلكه منظور #دانش هاى مفيد #دنيوى است.
2⃣در حديث ديگرى از #امام_على (عليه السلام) مى خوانيم: «اَلْحِكْمَةُ ضَالَّةُ الْمُؤمِنِ فَاطْلُبُوهَا وَ لَوْ عِنْدَ الْمُشْرِكِ» [۲] (#دانش، گمشده #شخص_باايمان است، پس آن را طلب كنيد هر چند نزد #مشركان باشد). روشن است، آنچه نزد #مشركان يافت مى شود، معارف توحيدى و علوم الهى نيست، بلكه #علوم_مفيد ديگرى است كه در زندگى به كار مى آيد، و گاه نزد آنان است. اين گونه احاديث شعار معروف «علم، وطن ندارد» را تداعى مى كند و تأكيد مى نمايد كه #علم و #دانش گمشده مؤمنان است، هر جا و نزد هر كس بيابند، آن را فرا مى گيرند. چنانچه در حديث ديگرى آمده است «كَلِمَةُ الْحِكْمَةِ ضَالَّةُ الْمُؤمِنِ فَحَيثُ وَجَدَهَا فَهُوَ اَحَقُّ بِهَا» [۳] (#دانش، گمشده #مؤمن است، هر جا آن را بيابد به آن سزاوارتر است).
3⃣در حديث ديگر از همان حضرت آمده است: «اَلْعِلْمُ ثَلَاثَةٌ: اَلْفِقْهُ لِلاَدْيَانِ وَ الطِّبُ لِلاَبْدَانِ وَ النَّحْوُ لِلِّسَانِ» [۴] (#علم بر سه گونه است: آگاهى نسبت به #اديان، و #پزشكى براى بدن ها، و #نحو [ادبيات] براى زبان). در اين حديث سه شاخه مهم از علوم الهى و بشرى مطرح شده است؛ علوم دينى و علم پزشكى و #ادبيات كه در واقع #كليد #علوم_ديگر است.
4⃣در حديث ديگرى از #امام_علی (عليه السلام) آمده است: «اَلْعُلُومُ اَرْبَعَةٌ: اَلْفِقْهُ لِلاَدْيَانِ وَ الطِّبُ لِلاَبْدَانِ وَ النَّحْوُ لِلِّسَانِ، وَ النُّجُومُ لِمَعْرِفَةِ الاَزْمَانِ» [۵] (#دانش چهار بخش است: فقه براى دين، پزشكى براى بدن، نحو [ادبيّات] براى زبان، ستاره شناسى براى شناخت اوقات). #ادامه_دارد...
پی نوشتها
[۱] بحار الأنوار، دار إحياء التراث العربى، چ۲، ج ۱، ص ۱۸۰، ب ۱؛ [۲] بحار الأنوار، همان، ج ۷۵، ص ۳۴، تتمة باب ۱۵؛ [۳] بحار الأنوار، همان، ج ۲، ص ۹۹، باب ۱۴؛ [۴] بحار الأنوار، همان، ج ۷۵، ص ۴۵، باب ۱۶؛ [۵] بحار الأنوار، همان، ج ۱، ص ۲۱۸، باب ۶
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ ۹، ج ۱۰، ص ۲۵۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تعليم #تعلم #علم
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آيا اهميت «تعليم و تعلم»، منحصر به علوم دينی است؟ (بخش چهارم و پایانی)
🔸ممكن است بعضى چنين تصوّر كنند که اين همه تأكيدات كه درباره فراگرفتن #تعليم و #تعلّم و نشر علوم و دانش ها در آيات «قرآن مجيد» و «روايات اسلامى» آمده است تنها ناظر به «علوم دينى» است، و آنچه را در «بحث حكومت اسلامى» و گسترش همه علوم مورد توجّه است، شامل نمى شود؛ ولى اين اشتباه بزرگى است، زيرا هم از #آيات_قرآن و هم از #روايات_اسلامى اهميّت #علم و #تعليم و تربيت به طور مطلق استفاده مى شود. شواهد اين معنى فراوان است از جمله در آيات قرآن، موارد زير به چشم مى خورد:
5⃣در حديث ديگرى از #امام_صادق (عليه السلام) مى خوانيم: «وَ كَذلِكَ اَعْطَى [اَلاِنْسَانَ] عِلْمَ مَا فِيهِ صَلَاحُ دُنْيَاهُ كَالزِّرَاعَةِ وَ الغِرَاسِ وَ اسْتِخْرَاجِ الاَرَضِينَ، وَ اقْتِنَاءِ الاَغْنَامِ وَ الاَنْعَامِ وَ اسْتِنْبَاطِ المِيَاهِ، وَ مَعْرِفَةِ الْعَقَاقِيرِ الَّتِى يُسْتَشْفَى بِهَا مِنْ ضُرُوبِ الاَسْقَامِ، و الْمَعَادِنِ الَّتِى يُسْتَخْرَجُ مِنْهَا اَنْوَاعُ الْجَوَاهِرِ، وَ رُكُوبِ السُّفُنِ وَ الْغَوْصِ فِى الْبَحْرِ ... وَ التَّصَرُّفِ فِى الصِّنَاعَاتِ وَ وُجُوهِ الْمَتَاجِرِ وَ الْمَكَاسِبِ» [۱]
🔹(امام صادق (عليه السلام) مطابق اين روايت ضمن بر شمردن #علوم و دانش هاى مفيدى كه خداوند به لطف و كرمش بر انسان ارزانى داشته، مى فرمايد: همچنين به او علومى بخشيده كه #اصلاح_دنياى او در آن است، مانند: كشاورزى، باغدارى، استخراج زمين [۲] دامدارى و استخراج آبها از زمين، شناخت گياهان دارويى كه براى انواع بيمارى ها مفيد است و شناخت معادنى كه از آنها انواع جواهر استخراج مى شود، و سوار شدن بر كشتى ها و غواصّى در درياها... و تصرّف در انواع صنايع و انواع تجارت ها و كسب ها). به اين ترتيب امام (عليه السلام) تمام اين #علوم را از #مواهب_الهى شمرده و انسانها را به #تحصيل، #تعليم و #گسترش آن تشويق فرموده است.
6⃣در حديثى از #پيامبر_اكرم (صلى الله عليه وآله) ضمن بيان حقوق فرزندان بر پدران آمده است: «وَ يُعَلِّمَهُ كِتابَ اللهِ وَ يُطَهِّرَهُ وَ يُعَلِّمَهُ السِّبَاحَةِ» [۳] (از حقوق فرزندان بر پدر اين است كه #كتاب_خدا را به او #تعليم كند، و او را از #پليدىها و #گناهان پاك سازد، و فن #شنا را به او بياموزد). از اين حديث به خوبى استفاده مى شود كه حتّى تعليم #فن_شنا از نظر قانونگذار #اسلام دور نمانده، و تعليم آن را به فرزندان توصيه كرده است.
7⃣در حديثى ديگر از #امام_کاظم (عليه السلام) مى خوانيم: «وَ بَعْدَ عِلْمِ الْقُرآنِ مَا يَكُونُ اَشْرَفَ مِنْ عِلْمِ النُّجُومِ وِ هُوَ عِلْمُ الاَنْبِيَاءِ وَ الاَوْصِيَاءِ وَ وَرَثَةِ الاَنْبِيَاءِ الَّذِينَ قَالَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ: «وَ عَلَامَاتٍ وَ بِالنَّجْمِ هُمْ يَهْتَدُونَ» [۴] (بعد از علم قرآن، علمى شريف تر از #علم_نجوم و ستاره شناسى نيست و آن علم انبياء و اوصياء و وارثان آنها است، همانها كه خداوند متعال در حقّ آنها فرموده: خداوند علاماتى قرار داد و به وسيله ستارگان هدايت مى شوند).
💠از مجموع #آيات و #روايات فوق و نيز روايات ديگرى كه شرح همه آنها به طول مى انجامد به خوبى استفاده مى شود كه چگونه #اسلام يك #نهضت_علمى نيرومند را پايه گذارى كرد؛ و به همين دليل با گذشت دو سه قرن اين نهال برومند رشد و نمو كرد و شاخ و برگ آن سراسر #جهان_اسلام را زير پوشش خود قرار داد، و چنان به ثمر نشست كه در مدّت كوتاهى كتاب هاى فراوان در #رشتههاى_مختلف علمى اعم از معارف #الهى، #فلسفه، #طب، #بهداشت، #جغرافيا، #فيزيك، #شيمى و غير آنها تأليف و تصنيف شد؛ كه بخشى از آن به صورت ترجمه، و بخش ديگرى به صورت تحقيقات جديد دانشمندان اسلام، در رشته هاى مختلف علمى انتشار يافت.
پی نوشتها؛
[۱] بحار الأنوار، دار احیاء التراث العربی، ج ۳، ص ۸۳، باب ۴
[۲] با توجّه به اينكه استخراج معادن در عبارات بعد آمده، بعيد نيست كه منظور از استخراج زمين ها، آماده كردن زمين های موات براى كشاورزى بوده باشد.
[۳] وسائل الشيعة، مؤسسة آل البيت(ع)، چ۱، ج ۲۱، ص ۴۸۱، باب ۸۶
[۴] بحار الأنوار، همان، ج ۴۸، ص ۱۴۶، باب ۶؛ سوره نحل، آيه ۱۱۶
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ ۹، ج ۱۰، ص ۲۵۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تعليم #تعلم #علم
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«تفكّر» و «تدبّر» در قرآن، چه ميزان اهميت دارد؟
🔹#قرآن كتابى است كه شكوفايى پيامها و معارف آن، در پناه #انديشيدن است. #تفكر عبارت است از: به كار بردن #فكر براى كشف مجهولات و پاسخ به سؤالات. #قرآن_کریم در اين زمينه مىفرمايد: «وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ» [نحل، ۴۴] (و #قرآن را [هم] به سوی تو نازل کردیم، به خاطر اینکه برای مردم آنچه را که برای [هدایتشان] به سویشان نازل شده بیان کنی، و برای اینکه [در پیامبری تو و آنچه را به حق نازل شده] #بیندیشند).
🔹پس انتظار آن است كه انسان، #آيات_قرآن را در كنار بيانات پيامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و سنت قرار داده، در آنها #بينديشد و #مجهولات خود را مرتفع سازد؛ زيرا تنها در سايه #تفكر در آيات است كه بسيارى از سؤالات اساسى انسان، پاسخ داده مىشود. قرآن به پيامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) مىفرمايد: «قُلْ هذِهِ سَبِيلِى أَدْعُوا إِلَى اللهِ عَلى بَصِيرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنِى...» [یوسف، ۱۰۸] (بگو: طریقه من و پیروانم همین است که خلق را به خدا با بینایی و #بصیرت دعوت کنیم...).
🔹اما #تدّبر در #قرآن عبارت است از تأمل در عواقب يك امر. #آيات_قرآن، از معارف و #دستورهايى سخن مىگويد، از #مسئوليت هاى انسان و نظام #پاداش و #جزا مىگويد، و #عواقب مثبت و منفى رفتارش را متذكر مىشود. #تدبر در آيات قرآن يعنى، توجه به عواقب و لوازم آيات و آثار مترتب بر عمل كردن، يا نكردن بر مقتضاى آن. با اين #تدبر است كه دل و قلب انسان راه مىافتد و از بشارتهاى قرآن بهره مىگيرد و تهديدهايش در او مؤثر مىافتد. قرآن در اين زمينه مىفرمايد: «أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلى قُلُوبٍ أَقْفالُها» [محمد، ۲۴] (آيا در آيات الهى #تدبر نمىكنند، يا آنكه بر دلشان، خود، قفلها زده اند).
🔹پس #تفكر و #تدبر در #قرآن، به ايجاد روح بصيرت و روشن بينى و زنده شدن و فعال شدن قدرت درك قلب و جان آدمى است. در روايات نيز ثواب #تدبّر در آيات قرآن، از قرائت آن بيشتر معرفى شده است: «لا خير فى قرائة ليس فيها تدبر» [۱] ([آگاه باشيد كه] خيرى در تلاوت قرآن بدون #تفكّر و ارزيابى آن وجود ندارد). اصولًا از مقايسه آيه ۱۲۱ سوره بقره «الذين آتينا هم الكتاب يتلونه حق تلاوته اولئك يؤمنون به» و «آيه ۲۹ سوره جن» كه هدف از #نزول_قرآن را بهرهمندى و تدبر در آن مىداند، در مىيابيم كه «تلاوت راستين» در جريان #تدبر در آيات است.
🔹در اين باره توجه به چند نكته، بايسته است: ۱) الهى بودن قرآن بدون #تدبر در آن معلوم نخواهد شد: «أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَ لَوْ كانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلافاً كَثِيراً». [نساء، ۸۲] ۲) بدون #تدبر در قرآن، نمىتوان از ذخاير بىكران و پر خير و بركت كلام خدا بهرهاى جست. ۳) بدون #تدبر نمىتوان از ظلمت شك و ترديد و سرگردانى نفاق، خود را رهانيد و به ايمانى راسخ و استوار، دست يافت. ۴) بدون #تدبّر، عمق و مغز آيات را نمىتوان دريافت و به حقايق شگفت و حيرت آورش پى برد. ۵) #تدبّر_كننده در قرآن، با تمام وجود، در جاى جاى قرآن، حضور خداوند را حس مىكند و دل و جانش را از نور خدا سرشار مىنمايد. [۲]
پینوشتها؛
[۱] بحارالانوار، ج ۹۲، ص ۲۱۱
[۲] تقى پور، ولىالله، پژوهشى پيرامون تدبر بر قرآن، انتشارات اسوه، چ اول، ص ۳۱
منبع: وبسایت راسخون
#قرآن #تفكر #تدبر
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️از ديدگاه امام علی (علیه السلام) علت «زوال نعمت ها» چيست؟
🔹#امام_علی (علیه السلام) در بخشی از خطبه ۱۷۸ #نهج_البلاغه ميفرمايد: «به خدا سوگند! هرگز ملتى كه در ناز و نعمت مى زيستند، #نعمتشان زوال نيافت، مگر بر اثر #گناهانى كه مرتكب شدند؛ زيرا #خداوند هرگز به بندگانش ستم روا نمیدارد». در واقع اين سخن برگرفته از #آيات_قرآن است؛ آنجا كه ميفرمايد: «إِنَّ اللهَ لا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْم حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنفُسِهِمْ» (خداوند #نعمت هاى هيچ قوم و ملتى را تغيير نمیدهد، مگر آنكه آنها آنچه را مربوط به خودشان است، تغيير دهند).
🔹و نيز ميفرمايد: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِّنَ السَّمَاءِ وَ الْاَرْضِ وَ لَكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ» [اعراف، ۹۶] (اگر اهل شهرها و آبادى ها ايمان مى آوردند و #تقوا پيشه ميكردند، #بركات آسمانها و زمين را بر آنها مى گشوديم؛ ولى آنها [حقّ را] تكذيب كردند، ما نيز آنان را به #كيفر_اعمالشان مجازات كرديم). به يقين #نعمتهاى_الهى بر حسب #شايستگیها و لياقتها در ميان بندگان تقسيم میشود؛ لذا پاكان و #صالحان شايسته آنند، نه #گنهكاران_آلوده.
🔹پرسشی در اينجا مطرح میشود، اینکه در روايات میخوانيم خداوند براى ترفيع مقام #اوليايش گاه آنها را به #بلاهايى مبتلا مى سازد؛ همانگونه كه در تعبير معروف آمده است: «اَلْبَلَاءُ لِلْوَلَاءِ»؛ [۱] و از بعضى آيات و روايات استفاده میشود كه #بلاها گاهى براى #آزمايش_مؤمن و پاداشهاى بزرگ الهى، و نيز گاه براى هشدار و بيدارى بندگان است؛ آيا اين موارد با آنچه در عبارت #امام ذكر شد منافات ندارد؟
🔹پاسخ این است که آنچه در كلام #امام_علی (عليه السلام) آمده، يك #قانون_كلى است و ميدانيم هر قانون كلى #استثنائاتى دارد. موارد #آزمايش و بيدار باش و امثال آن، استثنائاتى در قانون كلى فوق محسوب میشود و به تعبير ديگر آنچه حضرت فرموده، حمل بر غالب میشود و اين شبيه چيزى است كه در #قرآن_مجيد بيان شده است: «وَ مَا أَصَابَكُمْ مِّنْ مُّصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ وَ يَعْفُو عَنْ كَثِيرٍ» [شوری، ۳۰] (هر #مصيبتى بر شما میرسد به سبب #اعمالى است كه انجام داده ايد و بسيارى را نيز عفو میكند).
🔹به يقين اين آيه با آيه «وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَىْءٍ مِنَ الْخَوْفِ... » [بقره، ۱۵۵] كه از #آزمايش هاى مختلف الهى به وسيله بلاها سخن ميگويد، و نيز با آيه «ظَهَرَ الْفَسَادُ فِى الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِى النَّاسِ لِيُذِيقَهُمْ بَعْضَ الَّذِى عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ» [روم، ۴۱] (#فساد در خشكى و دريا به دليل #كارهايى كه مردم انجام داده اند آشكار شد، خدا میخواهد نتيجه بعضى #اعمالشان را به آنها بچشاند؛ شايد [به سوى حقّ] بازگردند) منافاتى ندارد؛ و اگر انسان درست دقت كند غالباً میتواند مواردى را كه #بلاها جنبه #مجازات_الهى دارد، از مواردى كه براى #آزمايش يا #هشدار است بازشناسد.
🔹هرگاه #گناه مهمى از او سر زد و يا #جامعهاى آلوده به انواع #مفاسد شد، حوادث تلخى كه بعد از آن پيدا میشود، قطعاً #مجازات است؛ ولى حوادث تلخى كه براى #صالحان و پاكان پيش مى آيد، معمولاً جنبه #آزمايش و هشدار براى ترفيع مقام است. سپس امام (عليه السلام) در ادامه اين سخن كه در واقع نتيجه مستقيم يادآورى پيشين است، ميفرمايد: «و اگر مردم زمانى كه #بلاها بر ایشان نازل میشود و #نعمتها از آنان زايل مى گردد، با #صدق_نيّت در پيشگاه خدا #تضرّع كنند و با قلب هاى پر از عشق و محبّتِ به خدا، از او درخواست [توبه] نمايند، يقيناً آنچه، از دستشان رفته به آنان بازمیگردد و هر خرابى را براى آنها اصلاح میكند».
🔹در واقع اين طبيب حاذق الهى بعد از ذكر درد، به بيان درمان مى پردازد و راه دفع آفات و بلاها را به آنها مى آموزد و #دعايى را كه #صادقانه باشد و از اعماق جان برخيزد و در يك كلمه، در انسان #تحول ايجاد كند، #برطرفكنندهبلاها میشمرد؛ همانگونه كه در احاديث متعدد ديگرى وارد شده است؛ از جمله امام سجاد (عليه السلام) ميفرمايد: «#دعا بلاهايى را كه نازل شده و نازل نشده است، برطرف میسازد».
پی نوشتها؛
[۱] اين عبارت كه در كلمات علما و بزرگان آمده، متن حديث نيست، بلكه برگرفته از احاديث اسلامى است؛ از جمله در حديثى از امام صادق(ع) میخوانيم كه فرمود: «پيامبران الهى بيش از همه [با آفات و مصايب] آزمايش ميشوند؛ سپس كسانى كه بعد از آنها قرار دارند و به همين ترتيب آنها كه برترند آزمون بيشترى دارند). الكافی ج۲ ص۲۵۲
[۲] الكافی، همان، ج۲ ص۴۶۹
📕پيام امام اميرالمومنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دارالكتب الاسلاميه، چ۱ ج۶ ص۶۲۷
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#نعمت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«امام باقر» (عليه السلام) از چه جایگاه علمیای برخوردار بودند؟ (بخش دوم و پایانی)
🔹كتب و مولفات #دانشمندان و مورخان #اهل_تسنن مانند: طبرى، بلاذرى، سلامى، خطيب بغدادى، ابونعيم اصفهانى، و كتبى مانند: موطا مالك، سنن ابى داود، مسند ابى حنيفه، مسند مروزى، تفسير نقاش، تفسير زمخشرى، و ده ها نظير اينها، كه از مهمترين كتب جهان تسنن است، پر از «سخنان پرمغز» #امام_محمد_باقر (عليه السلام) است و همه جا جمله: «قال محمد بن على» و يا «قال محمد الباقر» به چشم مى خورد. [۱] #كتب_شيعه نيز در زمينه هاى مختلف سرشار از سخنان و #احاديث #امام_باقر (عليه السلام) است و هركس كوچكترين آشنايى با اين كتابها داشته باشد، اين معنا را تصديق مى كند.
🔹آوازه علوم و دانش هاى #امام_محمد_باقر (عليه السلام) چنان اقطار اسلامى را پر كرده بود كه لقب #باقر_العلوم (گشاينده دريچه هاى دانش و شكافنده مشكلات علوم) به خود گرفته بود. ابن حجر هيتمّى مى نويسد: #محمد_باقر (عليه السلام) به اندازه اى گنجهاى پنهان #معارف و #دانشها را آشكار ساخته، حقايق #احكام و #حكمتها و لطايف #دانشها را بيان نموده كه جز بر عناصر بى بصيرت يا بد سيرت پوشيده نيست و از همين جاست كه وى را #شكافنده و #جامع_علوم، و برافرازنده پرچم دانش خوانده اند. [۲]
🔹عبدالله بن عطأ كه يكى از شخصيت هاى برجسته و دانشمندان بزرگ عصر امام بود، میگويد: «من هرگز #دانشمندان_اسلام را در هيچ محفل و مجمعى به اندازه محفل #محمد_بن_على (عليه السلام) از نظر علمى حقير و كوچك نديدم. من «حكم بن عتيبه» را كه در علم و فقه مشهور آفاق بود، ديدم كه در خدمت #محمد_باقر (عليه السلام) مانند كودكى در برابر استاد عالی مقام، زانوى ادب بر زمين زده شيفته و مجذوب كلام و شخصيت او گرديده بود. [۳]
🔹#امام_باقر (عليه السلام) در سخنان خود، اغلب به #آيات_قرآن استناد نموده از كلام خدا شاهد مى آورد و میفرمود: «هر مطلبى گفتم، از من بپرسيد كه در كجاى #قرآن است تا آيه مربوط به آن موضوع را معرفى كنم». [۴] #حضرت_باقر (عليه السلام) شاگردان برجسته اى در زمينه هاى #فقه و #حديث و #تفسير و ديگر علوم اسلامى تربيت كرد كه هر كدام وزنه علمى بزرگى به شمار مى رفت. شخصيت هاى بزرگى همچون: محمد بن مسلم، زراره بن اعين، ابو بصير، بريد بن معاويه عجلى، جابربن يزيد، حمران بن اعين، و هشام بن سالم از تربيت يافتگان مكتب آن حضرتند.
🔹#امام_صادق (عليه السلام) می فرمود: «مكتب ما و احاديث پدرم را چهار نفر زنده كردند، اين چهار نفر عبارتند از: زراره، ابوبصير، محمد بن مسلم و بريد بن معاويه عجلى. اگر اينها نبودند كسى از تعاليم دين و مكتب پيامبر بهره اى نمى يافت. اين چند نفر حافظان دين بودند. آنان، از ميان شيعيان زمان ما، نخستين كسانى بودند كه با مكتب ما آشنا شدند و در روز رستاخيز نيز پيش از ديگران به ما خواهند پيوست». [۵] شاگردان مكتب #امام_باقر (عليه السلام) سرآمد فقها و محدثان زمان بودند و در ميدان رقابت علمى بر فقها و قضات غير شيعى برترى داشتند.
پی نوشت:
[۱] ابن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، موسسه انتشارات علامه، ج ۴، ص ۱۹۵؛ [۲] الصواعق المحرقه، الطبعه الثانيه، قاهره، مكتبه القاهره، ص ۲۰۱؛ [۳] سبط ابن الجوزى، تذكره الخواص، منشورات المطبعه الحيدريه، ص ۳۳۷؛ [۴] طبرسى، احتجاج، المطبعه المرتضويه، ص ۱۷۶؛ [۵] شيخ طوسى، اختيار معرفه الرجال، دانشگاه مشهد، ص ۱۳۶ و ۱۳۷
📕سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، موسسه امام صادق(ع)، چ ۲۶، ص ۳۱۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_باقر
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آيا روايات اسلامی جنبه تربيتی «مصائب و بلايا» را تأييد می كند؟
🔸در روايات اسلامى تعبيرات روشنى كه حاكى از رابطه ميان بعضى از #مصائب و مشكلات زندگى با #امور_تربيتى مى باشد، ديده مى شود كه آنچه را از طريق #عقل و #آيات_قرآن درک می کنیم تأييد مى كند؛ مانند:
1⃣در يكى از خطبه هاى اميرمؤمنان #امام_على (عليه السلام) در #نهج_البلاغه مى خوانيم: «اِنَّ اللهَ يَبْتَلى عِبادَهُ عِنْدَ الأَعْمالِ السيِّئَةِ بِنَقْصِ الثَّمراتِ وَ حَبْسِ الْبَرَكاتِ وَ اِغْلاقِ خَزائِنِ الْخَيْراتِ، لِيَتُوْبَ تائِبٌ وَ يُقْلِعَ مُقْلِعٌ وَ يَتَذَكَّرَ مُتَذَكِّرٌ وَ يَزْدَجِرَ مُزْدَجِرٌ!» [۱] (خداوند #بندگان خويش را به هنگامى كه #اعمال_بد انجام مى دهند، با كمبود ميوه ها و جلوگيرى از #نزول_بركات و بستن درهاى گنج هاى خيرات به روى آنان، #مبتلا مى سازد، تا توبه كاران #توبه كنند و آنها كه بايد دست از #گناه بكشند خوددارى نمايند و پند پذيران #پند گيرند و آنها كه آماده اند از #گناه باز ايستند).
2⃣در حديث ديگرى از اميرمؤمنان #امام_علی (عليه السلام) مى خوانيم: «اِنَّ الْبَلاءَ لِلظّالِمِ اَدَبٌ وَ لِلْمُؤْمِنِ اِمْتِحانٌ وَ لِلأَنْبِياءِ دَرَجَةٌ وَ لِلأَوْلياءِ كَرامَةٌ!» [۲] (#بلا براى #ظالم «ادب»، و براى #مؤمن «آزمايش» و براى #انبياء «درجه» و براى #اولياء «كرامت» است).
3⃣در حديث ديگرى از #امام_صادق (عليه السلام) مى خوانيم: «اَلْمُؤْمِنُ لايَمْضى عَلَيْهِ اَرْبَعُونَ لَيْلَةً اِلاّ عَرَضَ لَهُ اَمْرٌ يُحْزِنُه يَذَّكَّرُ بِهِ» [۳] (#مؤمن چهل شب بر او نمى گذرد، مگر اين كه حادثه غم انگيزى براى او رخ مى دهد كه مايه #تذكر و #بيدارى او گردد).
4⃣در حديث ديگرى از #امام_صادق (عليه السلام) آمده است: «اِذا اَرادَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِعَبْد خَيْراً فَاَذْنَبَ ذَنْباً تَبِعَهُ بِنِقْمَة، فَنُذكِّرُهُ الاِْسْتِغْفارَ وَ اِذا اَرادَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِعَبْد شَرّاً فَاَذْنَبَ ذَنْباً تَبِعَهُ بِنِعْمَة، لِيُنْسِيَهُ الاْسْتِغْفارَ وَ يَتَمادى بِه وَ هُوَ قَوْلُ اللهِ عَزَّوَجَلَّ: سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لا يَعْلَمُونَ بِالنِّعَمِ عِنْدَ الْمَعاصى!» [۴] (هنگامى كه #خداوند خير و #سعادتى براى بنده اى بخواهد، اگر #گناهى كند او را به ناراحتى مبتلا مى سازد و #توبه و #استغفار را به ياد او مى آورد و هنگامى كه براى بنده اى [بر اثر طغيانگرى زياد] شرّى بخواهد، اگر گناهى كند نعمتى به او مى دهد! تا استغفار را فراموش كند و به راه خود ادامه دهد! و اين همان چيزى است كه خداوند فرموده: ما آنها را از آنجا كه نمى دانند #تدريجاً به سوى #عذاب مى بريم به اين گونه كه به هنگام #معصيت، نعمت به آنها مى دهيم).
5⃣اين بحث را با حديث ديگرى از #امام_على (عليه السلام) پايان مى دهيم، امير مومنان (عليه السلام) فرمود: «اِذا رَأَيْتَ اللهَ سُبْحانَهُ يُتابِعُ عَلَيْكَ اَلبَلاءَ فَقَدْ اَيْقَظَكَ، اِذا رَأَيْتَ اللهَ سُبْحانَهُ يُتابِعُ عَلَيْكَ النَّعَمَ مَعَ الْمَعاصى فَهُوَ اِسْتِدراجٌ لَكَ» [۵] (هنگامى كه مشاهده كنى [بعد از ارتكاب گناه] خداوند #بلاهايى پشت سر هم بر تو مى فرستد تو را #بيدار كرده، و هنگامى كه خداوند متعال با انجام #معاصى #نعمت هايش را بر تو مى فرستد اين، نوعى #عذاب_استدراجى است).
پی نوشتها؛
[۱] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت، قم، چ۱، ص۱۹۹، خطبه۱۴۳. [۲] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ۲، ج۷۸، ص۱۹۸. [۳] الكافی، محقق / مصحح: غفارى على اكبر و آخوندى، محمد، دارالكتب الإسلامية، تهران، چ۴، ج ۲، ص ۲۵۴. [۴] الكافی، همان، ص ۴۵۲. [۵] عيون الحكم و المواعظ، ليثى واسطى، محقق / مصحح: حسنى بيرجندى، حسين، دار الحديث، قم، چ۱، ص۱۳۵
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ ۹، ج ۴، ص ۵۴۶
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#بلا #آزمايش
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد